Suriye'deki gizemli yapı, dünyanın ilk savaş anıtı olabilir

Beyaz Anıt'ın bulunduğu Tal Banat, 1990'ların sonunda büyük ölçüde sular altında kaldı (Antiquity)
Beyaz Anıt'ın bulunduğu Tal Banat, 1990'ların sonunda büyük ölçüde sular altında kaldı (Antiquity)
TT

Suriye'deki gizemli yapı, dünyanın ilk savaş anıtı olabilir

Beyaz Anıt'ın bulunduğu Tal Banat, 1990'ların sonunda büyük ölçüde sular altında kaldı (Antiquity)
Beyaz Anıt'ın bulunduğu Tal Banat, 1990'ların sonunda büyük ölçüde sular altında kaldı (Antiquity)

Suriye'nin kuzeyindeki Tal Banat kasabasında Beyaz Anıt olarak bilinen 4 bin 400 yıllık yapay tepenin dünyanın ilk savaş anıtı olabileceği ortaya çıktı.
Antiquity isimli bilimsel dergide yayımlanan yeni bir araştırmaya göre, daha önce düşmanların gömüldüğü bir mezarlık olduğu düşünülen Fırat Nehri yakınlarındaki tümülüs, aslında savaşlarda ölen bölgeden askerlerin gömüldüğü bir anıt mezar olabilir.
22 metre yüksekliğindeki anıt, basamaklı yapısıyla Mısır Piramitlerini andırıyor. Tümülüsün, Tunç Çağı'nın ilk dönemlerinde bölgede hakimiyet kurmuş eski bir Mezopotamya uygarlığı tarafından inşa edildiği düşünülüyor. Yapıda, aralarında çocukların da olduğu askerlerin, at arabası kullanan eşeklerin ve askeri araçların kalıntıları bulunuyor.  
Araştırmacılar, mezarların sistemli bir şekilde yan yana dizilmesinin yapının iyi örgütlenmiş bir devlete bağlı askerler için kurulmuş bir anıt olabileceğini gösterdiğini belirtti.
Sonuçlar, 1980'lerde ve 1990'larda bölgede yapılan kazılara dayanıyor. Tel Banat, 1990'ların sonunda Tişrin Barajı'nın inşaatı nedeniyle büyük oranda sular altında kalmış, su üzerindeki bölgeler de savaş sürecinde IŞİD tarafından büyük yıkıma uğratılmıştı.
Araştırma ekibini yöneten Toronto Üniversitesi'nden Profesör Anne Porter, "Eski insanlar da tıpkı bizim gibi savaşta ölenleri onurlandırıyordu. Bu kişilerin savaşı kazananlar mı yoksa kaybedenler mi olduğunu bilmiyoruz. Ama ölenlerin bedenlerini başka yerlerden muhtemelen olaydan uzun süre sonra getirip buraya gömdüklerini biliyoruz" dedi.
Yeni bulgulara göre, muhtemelen inşaatı büyük bir proje olan yapının komşu topluluklara mesaj gönderme amacı taşımış olabileceği ifade ediliyor. Araştırma, Suriye'nin kuzey ve orta bölgelerinin arkeolojik çalışmalar açısından zengin bir potansiyel taşıdığını da ortaya koydu.

Independent Türkçe, Haaretz, Guardian

 


Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT