Koronavirüse karşı cilde yapıştırılan aşı bandı

İğnelere alternatif bir aşı… Hayvanlar üzerinde yapılan deneylerde alınan sonuçlar umut verici.

Dün Londra’daki bir aşı merkezinde Pfizer-BioNTech aşısının dozları (AFP)
Dün Londra’daki bir aşı merkezinde Pfizer-BioNTech aşısının dozları (AFP)
TT

Koronavirüse karşı cilde yapıştırılan aşı bandı

Dün Londra’daki bir aşı merkezinde Pfizer-BioNTech aşısının dozları (AFP)
Dün Londra’daki bir aşı merkezinde Pfizer-BioNTech aşısının dozları (AFP)

Yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı iğnesiz aşılama yapılması mümkün olabilir. Avustralya’da bulunan Queensland Üniversitesi’nden bilim adamları, ABD’deki Texas Üniversitesi araştırmacıları ile iş birliğinde geliştirdiği deriye yapıştırılan bir bant ile aşı uygulayarak fareleri virüsten korumayı başardılar. Deneyin bulguları bilim makalelerinin yayınlandığı bioRxiv internet sitesinde yayınlandı.
Texas Üniversitesi araştırmacıları Hexapro adlı bir aşı üretti. Queensland Üniversitesi araştırmacıları ise, Vaxxas şirketinin araştırmacıları ile iş birliğinde aşının, cilt üzerinden neredeyse hiç fark edilmeden vücuda ileten, mikroskobik çıkıntılar içeren gelişmiş yüksek yoğunluklu bir bant (Microarray Patch) tasarladılar.
Queensland Üniversitesi Kimya ve Moleküler Biyoloji Bilimleri Fakültesi’nden Dr. David Muller üniversitenin internet sitesinde Cuma günü yayınlanan bir raporda “Aşı bandının, farelerin Kovid-19 hastalığına neden olan SARS-CoV-2 virüsüne maruz kalması durumunda etkili olduğu kanıtlanan güçlü bağışıklık tepkisi ürettiğini” söyledi.
Dr. Muller sözlerine şu ifadeleri ekliyor:
“Hexapro aşısı bir iğne yerine aşı bandı ile uygulandığında daha iyi ve daha hızlı bağışıklık tepkileri üretir. Cilde kolayca yapıştırıldığı için, bu yöntemin kullanımı bir iğneden çok daha kolaydır. 5 bin mikroskobik çıkıntı ile aşıyı neredeyse fark edilmeden deriye iletir. Ayrıca İngiltere ve Güney Afrika varyantları da dahil olmak üzere birden fazla varyantı etkisiz hale getirdiği kanıtlandı.”
Queensland Üniversitesi araştırma ekibi, Vaxxas şirketi ile birlikte bu teknolojiyi dünyaya aktarmayı umut ediyor. Bunun yanı sıra mümkün olan en kısa sürede klinik deneylere başlaması için finansman fırsatları arıyorlar.
Dr. Muller yüksek yoğunluklu bant (MicroArray) tarafından vücuda iletilen Hexapro aşısının, özellikle aşı depolama kapasiteleri yüksek olmayan düşük ve orta gelirli ülkelerde risk altındaki milyonlarca insana yönelik küresel aşı dağıtım çalışmalarına önemli ölçüde yardımcı olabileceğini açıkladı. Dr. Muller “Bu aşının bir bant üzerine kuru olarak kaplanması halinde 25 derecede en az 30 gün ve 40 derecede ise bir hafta stabil kalır. Bu nedenle mevcut aşıların bazılarının gerektirdiği soğuk zincir uygulamasını gerektirmez” dedi.
Aşının üretim ortağı olan Vaxxas, Queensland Üniversitesi’ne bağlı pazarlama şirketi tarafından 2011 yılında kuruldu. Vaxxas’ın Başkanı ve CEO’su David L. Hoey, bulgular hakkında son derece heyecanlı olduğunu, aşı bandı ile aşılamanın Kovid-19’a karşı iğne veya şırıngadan çok daha güçlü ve koruyucu bağışıklık tepkileri ürettiğini belirti. Hoey kolayca dağıtılabilen ve kendi kendine uygulanabilen tek dozluk bir aşı elde etme olasılığının, pandemiye karşı aşılama imkanlarını büyük ölçüde iyileştireceğini de söyledi.



Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
TT

Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)

Mark Zuckerberg, insan zekasını aşan yapay zeka geliştirmeye odaklanacak yeni bir yapay süper zeka biriminin Meta'da kurulduğunu duyurdu.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı, teknoloji devinin yapay zekayı Facebook, Instagram ve WhatsApp gibi tüm ürünlerine entegre etme yolunda büyük çaba sarf ettiği bir dönemde kuruldu.

Bu son girişim, ChatGPT'nin yaratıcısı OpenAI'dan birkaç üst düzey araştırmacının transfer edilmesiyle şimdiden tartışmalara yol açtı.

OpenAI CEO'su Sam Altman'a göre Zuckerberg, ChatGPT çalışanlarına şirketine katılmaları için 100 milyon dolara kadar teklifte bulundu ve birkaç kişi yeni süper zeka laboratuvarında işe alındı.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı'na katılan eski OpenAI çalışanları arasında Shuchao Bi, Huiwen Chang, Ji Lin, Hongyu Ren, Jiahui Yu ve Shengjia Zhao yer alırken, yeni atananlar arasında eski Google ve Anthropic araştırmacıları da var.

Meta'nın patronu pazartesi günü çalışanlarına gönderdiği bilgi notunda, yeni yetenek dalgasının milyarlarca kullanıcıya "kişisel süper zeka" sunmayı sağlayacağını söyledi.

İlk kez CNBC'nin bildirdiği notta "Yapay zekanın ilerleme hızı arttıkça süper zekanın geliştirilmesi de ufukta beliriyor. Bunun insanlık için yeni bir çağın başlangıcı olacağına inanıyorum ve Meta'nın bu yola öncülük etmesi için ne gerekiyorsa yapmaya kararlıyım" diye yazdı.

Meta dünyaya süper zeka sunmak için eşsiz bir konumda. Daha küçük laboratuvarlara kıyasla çok daha büyük bilgi işlem kapasitesini destekleyen güçlü bir altyapımız var. Milyarlarca kişiye ulaşan ürünler oluşturup büyütme konusunda daha derin deneyime sahibiz. Çok hızlı büyüyen yapay zeka gözlükleri ve giyilebilir cihazlar kategorisine öncülük ve liderlik ediyoruz. Ve şirket yapımız muazzam bir inanç ve cesaretle hareket etmemizi sağlıyor.

Yeni laboratuvar, Meta'nın ScaleAI adlı girişimine 14,3 milyar dolar yatırım yapmasının ardından şirkete katılan Meta'nın baş yapay zeka sorumlusu Alexandr Wang tarafından yönetiliyor.

Zuckerberg çalışanlarına gönderdiği notta, Meta'nın "aşağı yukarı gelecek bir yıl içinde" süper zekanın "sınırına ulaşmasını" beklediğini söylerken bu, Altman'ın benzer tahminlerini yansıtıyor.

Meta'nın yeni süper zeka laboratuvarı, çeşitli uygulamalarında Meta yapay zekasına güç veren Llama modellerini geliştirmek için de çalışacak.

Independent Türkçe