Görev süresi sona eren Mossad Başkanı Cohen: Amerikalıların Çin'den ne istediklerini anlamıyorum, Çin düşmanımız değil

Mossad Şefi Cohen, dün görev süresinin sona ermesi vesilesiyle Netanyahu’yu ziyaret etti (İsrail Başbakanlığı)
Mossad Şefi Cohen, dün görev süresinin sona ermesi vesilesiyle Netanyahu’yu ziyaret etti (İsrail Başbakanlığı)
TT
20

Görev süresi sona eren Mossad Başkanı Cohen: Amerikalıların Çin'den ne istediklerini anlamıyorum, Çin düşmanımız değil

Mossad Şefi Cohen, dün görev süresinin sona ermesi vesilesiyle Netanyahu’yu ziyaret etti (İsrail Başbakanlığı)
Mossad Şefi Cohen, dün görev süresinin sona ermesi vesilesiyle Netanyahu’yu ziyaret etti (İsrail Başbakanlığı)

Geçtiğimiz hafta görev süresi sona eren İsrail Dış İstihbarat Servisi Mossad Başkanı Yossi Cohen, ülkesinin eski ABD Başkanı Donald Trump ve mevcut Başkan Joe Biden yönetimlerine, ABD’nin Irak'tan çekilmesi halinde İran'ın burayı kolayca işgal edebileceğini bildirdiğini söyledi.
Görevden ayrılması vesilesiyle Bar-Ilan Üniversitesi Dostları önünde verdiği bir konferansta Cohen, “Irak’ın işgali, İran yönetiminin vizyonunun organik bir parçasıdır. İran'ın son Gazze savaşı sırasında Suriye'den İsrail'e füze fırlatmasından ve bölgemizde yüz binlerce masum insana yönelik terör saldırılarının çoğundan sorumlu olduğunu unutmamalıyız” ifadelerini kullandı.

Cohen: ‘Çin bize karşı değil’
Şaşırtıcı bir şekilde Donald Trump ve Joe Biden yönetimlerinin tutumlarına ters düşecek şekilde ABD'nin Çin konusundaki tutumunu sert bir şekilde eleştiren Cohen, “Amerikalıların Çin'den ne istediklerini anlamıyorum. Amerikalıların Çin'den ne istediğini anlayan varsa bana da açıklasın. Çin bize karşı değil, düşmanımız da değil” şeklinde konuştu.

Katar’ın Gazze’ye mali desteği
Cohen konuşmasında ayrıca, “İsrail, Katar’ın mali desteğinin Gazze Şeridi'ni sakinleştireceği varsayımına dayanarak hata yaptı. Katarlıların ve Katar’ın mali müdahalesi bizi Hamas’la sakinleştirmeye götürecekti, ancak bu konu biraz kontrolden çıktı” dedi.
Başbakan Binyamin Netanyahu'nun kendisine Katar ile ilişkiler ve mali desteğin Gazze'ye aktarılmasıyla ilgili temasların yönetilmesi ve geçtiğimiz yıl Katar'ın Gazze Şeridi'ndeki rolünü bağışçılığın ötesine geçmesi için güçlendirmeye çalışmakta dahil olmak üzere birçok siyasi ve stratejik sorumluluk verdiğini söyleyen Cohen, “Katar'ın İsrail ile Hamas arasında ateşkes sağlama çabalarında öncü taraf olması gerektiğine inanıyorum” diye konuştu.

Suriye ve Rusya mesajı
Rusya’nın Suriye’deki varlığına da değinen Cohen, Rus istihbaratının bölgeye girmesinden bu yana İsrail'i yakından gözetlediğine dikkat çekerek, “Ruslar, havalanan herhangi bir uçakla ve herhangi bir iletişimle ilgili herkesten daha fazla casusluk yapıyorlar” ifadelerini kullandı.
Suriye'ye müdahale etmemeyi tercih eden eski ABD Başkanı Barack Obama'nın pratikte Rusları buraya davet eden kişi olduğunu düşünen Cohen, “(Rusya Devlet Başkanı Vladimir) Putin bir yere davet edildiyse orada kalır” dedi.

Nasrallah’ın sağlık durumu
İsrail'in Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah'ın son göründüğünde yorgunluk belirtileri göstermesine ve İsrail’de sağlık durumuna ilişkin bir takım söylentilerin yayılmasına rağmen sağlık durumuna ilişkin herhangi bir bilgisi olmadığını belirten Cohen sözlerini şöyle sürdürdü:
“İsrail istihbaratı, Nasrallah'ın sağlık durumu hakkında henüz bir bilgi alamadı. Başına iyi bir şey gelmediğine şüphe yok. İsrail konuyu aydınlatmaya çalışmaktadır.”

Cohan’in İran seçimleri tahmini
Son olarak İran’da 18 Haziran’da yapılması planlanan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde İran Yargı Erki Başkanı İbrahim Reisi’nin kazanacağı tahmininde bulunan Cohen, “Batı, daha tehlikeli bir İran'ın yaklaştığının farkına varmalı ve ona karşı tutumunu sıkılaştırmalıdır” şeklinde konuştu.



Mısır, İsrail'in ‘borçların silinmesi karşılığında Gazze Şeridi'ni yönetme’ önerisini reddetti

Refah Sınır Kapısı’nın Mısır tarafında Gazze Şeridi'ne girmeyi bekleyen ağır iş makineleri, 20 Şubat 2025. (AFP)
Refah Sınır Kapısı’nın Mısır tarafında Gazze Şeridi'ne girmeyi bekleyen ağır iş makineleri, 20 Şubat 2025. (AFP)
TT
20

Mısır, İsrail'in ‘borçların silinmesi karşılığında Gazze Şeridi'ni yönetme’ önerisini reddetti

Refah Sınır Kapısı’nın Mısır tarafında Gazze Şeridi'ne girmeyi bekleyen ağır iş makineleri, 20 Şubat 2025. (AFP)
Refah Sınır Kapısı’nın Mısır tarafında Gazze Şeridi'ne girmeyi bekleyen ağır iş makineleri, 20 Şubat 2025. (AFP)

Mısır, İsrailli muhalefet lideri Yair Lapid'in dış borçlarının silinmesi karşılığında Gazze Şeridi'nin yönetimini bir süreliğine devralma önerisini reddetti. Mısır Dışişleri Bakanlığı, Mısır ve Arap tutumunun temellerini ve İsrail'in işgal altındaki Filistin topraklarından çekilmesi ve bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasıyla ilgili olan çatışmanın özünü ele almak için sağlam temelleri atlayan herhangi bir önerinin ‘reddedildiğini ve kabul edilemez olduğunu’ belirtti.

‘Borçların silinmesi karşılığında’

Lapid salı günü, savaşın ertesi günü Gazze Şeridi'nde ‘Mısır çözümü’ adı altında, uluslararası toplumun dış borçlarını ödemesi karşılığında Mısır'ın 8 ila 15 yıl arasında değişen bir süre için Gazze Şeridi'nin yönetim sorumluluğunu üstlenmesini içeren bir öneri sundu.

Washington'da Demokrasileri Savunma Vakfı (FDD) tarafından düzenlenen bir diyalog oturumunda Gazze'de ‘yeni bir çözüme’ ihtiyaç olduğunu savunan Lapid, ‘İsrail'in Hamas'ın iktidarda kalmasını kabul edemeyeceğini ve Filistin Yönetimi'nin yakın gelecekte Gazze'yi yönetemeyeceğini ya da yönetmeye istekli olmayacağını’ ifade etti.

zxscdfgr
İsrail muhalefet lideri Yair Lapid (DPA)

Mısır Dışişleri Bakanlığı dün akşam söz konusu öneriye yanıt vererek, ‘İsrail'in işgal altındaki Filistin topraklarından çekilmesi ve bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasına ilişkin Mısır ve Arap tutumunun sabitelerini ve çatışmanın özüne ilişkin sağlam temelleri ortadan kaldıran her türlü tez ve önerinin reddedildiğini ve kabul edilemez olduğunu’ vurguladı.

‘Yenilenen çatışma döngüleri’

Mısır Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, bu önerileri ‘çatışmayı kesin olarak çözmek yerine çatışmanın döngülerini yenilemeye katkıda bulunan yarım çözümler’ olarak nitelendirdi ve ‘Gazze Şeridi ile Doğu Kudüs de dâhil olmak üzere Batı Şeria arasındaki organik bağın, bağımsız Filistin devletinin topraklarını temsil eden ve tam Filistin egemenliği ve yönetimine tabi olması gereken Filistin toprakları olduğunu’ belirtti.

Savaşın sona ermesinin ardından Gazze'nin geleceği meselesi ateşkes anlaşmasının devamı önünde bir engel teşkil ediyor. Öyle ki İsrail, ABD ve Avrupalı devletler, Arap taraflarca da desteklenen Hamas'ın Gazze Şeridi'nde gelecekte bir rolü olmayacağı konusunda ısrar ediyor. Buna karşın ateşkes anlaşması da İsrail ve ABD'nin anlaşmaya uymama ve uygulamama tehditleriyle karşı karşıya kalıyor.

zxscdfr
Gazze Şeridi'nde savaştan zarar gören bir binada oturan Filistinli kadın (Reuters)

Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre, Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati dün Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ile yaptığı telefon görüşmesinde, Filistinliler topraklarında kalmaya devam ederken Mısır'ın Gazze Şeridi'nde yeniden yapılanma için geliştirmekte olduğu kapsamlı planı ve bu noktada Arap ve İslam ülkelerinin desteğinin varlığını açıkladı. Abdulati, AB'nin Mısır'ın bu yöndeki çabalarını desteklemesini arzu ettiğini ifade etti.

‘Başarısızlığın kanıtı’

Mısırlı strateji uzmanı Semir Ferec Şarku’l Avsat'a şu açıklamayı yaptı: “Lapid'in önerisi reddedildi. Çünkü Kahire yönetiminin kararı alınıp satılamaz. Mısır, bedeli dış borçlarının iptali olsa bile bunu reddediyor ve Filistin Yönetimi'nin Gazze Şeridi üzerinde tam kontrole sahip olmasında ısrar ediyor.”

Mısır Merkez Bankası verilerine göre Mısır'ın dış borçlarının 150 milyar dolar civarında olduğu tahmin ediliyor.

Ferec, “Lapid'in önerisi İsrail'in Gazze Şeridi'ni kontrol etmekte başarısız olduğunun kanıtıdır. İsrail şimdi Mısır'ı Gazze Şeridi'nin kontrolünde kendi temsilcisi yapmak istiyor ki Mısır bunu hiçbir koşulda kabul etmeyecektir. Lapid'in önerisinin ABD Başkanı Donald Trump tarafından desteklenmesi pek olası görünmüyor” ifadelerini kullandı.

Kahire ve Amman, Trump'ın Filistinlileri Mısır ve Ürdün'e yerleştirme ve Gazze Şeridi'nin kontrolünü ABD makamlarına devretme önerisini reddettiklerini açıkladılar.

‘Sorunu ihraç etmek’

Mısır Temsilciler Meclisi üyesi Mustafa Bekri ise Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, Lapid'in önerisinin ‘İsrail'in Gazze Şeridi'nde içine düştüğü sıkıntı ve çıkmazdan kurtulma çabası olduğunu, İsrail’in şimdi de bu meseleyi Mısır'a ihraç etmek istediğini’ söyledi.

Bekri, bu önerinin ‘Filistinlilerin bir şekilde Gazze'den sürülmesi anlamına geldiğini, çünkü gerçekte Filistinli olmayan bir tarafa sahada yetki verdiğini ve bunun gerçekleşmesi halinde Mısır üzerinde ciddi yansımaları olacağını’ dile getirdi.

Bekri, Mısır'ın bu öneriyi reddettiğini ve Filistin davasının tasfiyesini kabul etmediğini söyledi. Mısır'ın tutumunun kesin olduğunu; iki devletli çözümün ve Gazze'nin Filistin Yönetimi’ne teslim edilmesinin gerektiğini ifade eden Bekri, Mısır yönetiminin Gazze Şeridi'ni yeniden inşa etme sorumluluğunu İsrail'e yüklediğini kaydetti. Bekri'nin ifadesine göre Mısır yönetimi bu durumu şöyle gerekçelendirdi: “Gazze Şeridi'ni Araplar değil İsrail yıktı.”

Lapid'in Gazze Şeridi'nin Mısır tarafından yönetilmesi önerisi yeni değil. Wall Street Journal Kasım 2023'te üst düzey Mısırlı yetkililere dayandırdığı haberinde, ‘ABD'nin Mısır'a Gazze Şeridi'nde güvenliği geçici olarak yönetmeyi önerdiğini’, ancak Kahire'nin ‘öneriyi reddettiğini’ yazmıştı.

Gazete, eski CIA direktörü William Burns'ün Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve eski Mısır Genel İstihbarat Şefi Abbas Kâmil ile Hamas'ın yenilgiye uğratılmasının ardından Filistin Yönetimi, Gazze Şeridi’nin yönetimini devralana kadar Mısır'ın Gazze'de güvenliği devralması önerisini görüştüğünü, ancak Sisi'nin bu öneriyi reddettiğini bildirdi.