NASA, okyanusu geçen kum fırtınasını uzaydan görüntüledi

NASA, kum fırtınasının görüntüsünü çevrimiçi yayıncılık merkezi Dünya Gözlemevi'nde (Earth Observatory) yayımladı (NASA)
NASA, kum fırtınasının görüntüsünü çevrimiçi yayıncılık merkezi Dünya Gözlemevi'nde (Earth Observatory) yayımladı (NASA)
TT

NASA, okyanusu geçen kum fırtınasını uzaydan görüntüledi

NASA, kum fırtınasının görüntüsünü çevrimiçi yayıncılık merkezi Dünya Gözlemevi'nde (Earth Observatory) yayımladı (NASA)
NASA, kum fırtınasının görüntüsünü çevrimiçi yayıncılık merkezi Dünya Gözlemevi'nde (Earth Observatory) yayımladı (NASA)

NASA, Sahra Çölü'nden denize açılan ve şu anda Atlantik Okyanusu'nu geçmekte olan kum fırtınasını uzaydan görüntüledi.
2011'de fırlatılan meteroloji uydusu Suomi NPP'deki Görünür Kızılötesi Görüntüleme Radyometre Takımı (VIIRS), fırtınanın doğal renkli görüntüsünü daha ilk gününde, 4 Haziran 2021'de kaydetti.
Uzmanlara göre Afrika'dan Amerika kıtasına yönelik kum kitlelerin taşınması aslında her sene meydana gelen bir doğa olayından ibaret.
Örneğin geçen yıl NASA cihazları, son 20 yılın en büyük toz fırtınasını kaydetmişti. Sahra tozu Haziran 2020'de Karayip Denizi'ni kaplamış, ABD'nin çeşitli eyaletleriyle Küba ve Porto Riko'da gökyüzünü karartmıştı.
Bu nedenle bilim insanları, geçen yılki kum fırtınasına "Godzilla" ismini takmıştı.

Haziran 2020'de Küba'da gökyüzünü kaplayan toz kütlesi (AFP)
Diğer yandan bu kum fırtınalarının hem yararlı hem de zararlı etkileri olduğu ifade ediliyor.
Örneğin Sahra'dan esen toz kütlesi, Atlantik'in yüzey sularının ve Amerika topraklarının ve Amazon Ormanları'nın gübrelenmesini sağlıyor.
Ancak aynı zamanda yüzeye yakın toz bulutları hava kalitesini bozabiliyor ve canlıların solunumuna zarar vererek görüş alanını daraltabiliyor. Ayrıca diğer sağlık sorunlarına ve hatta akciğer kanserine neden olabiliyor.
İklim değişikliğinin fırtınalar sırasında havadaki toz miktarını artırıp artırmayacağı ise belirsizliğini koruyor.
Kansas Üniversitesi'nden jeolog ve atmosfer uzmanı Bing Pu, sıcaklıkların artması ve bitki örtüsünün azalması nedeniyle fırtınaların daha sık ve daha şiddetli olacağını savunuyor.
Ancak NASA'daki bir diğer araştırma ekibi, okyanus sıcaklıklarının ve rüzgarların hızının değişmesi nedeniyle toz fırtınalarının uzun vadede (binlerce yıl ölçeğinde) küçüleceğini öne sürüyor.
Independent Türkçe, NASA, Gizmodo



İnternetin kuralları değişiyor: Yapay zekanın sızamayacağı altyapı geliştirildi

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

İnternetin kuralları değişiyor: Yapay zekanın sızamayacağı altyapı geliştirildi

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

İnternetin büyük bölümüne güç sağlayan internet altyapısı şirketi Cloudflare, "internetin kurallarını değiştirdiğini" söylüyor. 

Şirket, yapay zeka firmalarının internetten veri toplamasını engellemek amacıyla yapay zeka tarayıcılarını doğrudan engelleyecek.

ChatGPT gibi büyük dil modelleri, performanslarını artırmak için muazzam miktarda eğitim verisine ihtiyaç duyuyor. Bu şirketlerin çoğu, sistemleri eğitmek adına farklı internet sayfalarına erişip içeriklerini depolayan  tarayıcılar kullanıyor.

Artık Cloudflare, bu yapay zeka tarayıcılarının doğrudan engelleneceğini söylüyor. Bu, sözkonusu otomatik sistemlerin "izin veya ücret" olmaksızın sayfalara erişemeyeceği anlamına geliyor.

Bu internet sitelerinin yayıncıları, yapay zeka tarayıcılarına sitelerine erişim izni verebilecek. Cloudflare, yapay zeka şirketlerinin ödeme yapıp yapmamayı seçebileceği bir "taramaya göre ödeme" ücreti seçeneği ekleyeceğini söylüyor.

Yapay zeka sistemlerini eğitmek için çevrimiçi yazıların kullanılması, süregelen yapay zeka çağının en bölücü konularından biri haline geldi. Birçok yayıncı, içeriklerinin sistemleri eğitmek amacıyla izinsiz kullanıldığını öne sürerek yapay zeka şirketlerine karşı hukuki yollara başvurdu.

Bu çatışma 2023'te artarken Cloudflare, ilk başta internet sayfalarına özel bir etiket ekleyerek yapay zeka sitelerinden erişmemesini istemesine izin vereceğini söylemişti ancak bu uygulanamazdı. Geçen yıl, bu tür yapay zeka botlarını tespit eden bir teknoloji geliştirerek internet sitelerinin bunları otomatik olarak engellemesine imkan tanımaya başladı.

Artık ikinci araç varsayılan olarak açık hale gelecek.

Cloudflare CEO'su Matthew Prince, New York Times'a, "Cloudflare'ın internetin kurallarını tamamen değiştirdiğini" söyledi. Prince bu hamlenin, yapay zeka şirketlerinin interneti kazıyarak içeriğe serbestçe erişmesinin, insanların yeni yazılar ya da diğer içerik türlerini yayımlamaya teşvik edilmesini engelleyeceği endişesinden kaynaklandığını söyledi.

Independent Türkçe