Lübnan: Partiler destekçilerine Kovid-19 aşısı temin ediyor

Beyrut’taki aşılama merkezlerinden biri (Reuters)

Beyrut’taki etkili partilerden birinin, partililerin ve destekçilerinin sevgisini kazanmak için yeni tip koronavirüs (Kovid-19) aşılarının gerekli dozlarını temin etmesi ile Lübnanlı Firas, Sağlık Bakanlığı’nın aşı sırasının kendisine geldiğini bildiren mesajını beklemedi. Sağlık yetkilileri, ilgili uluslararası kuruluşlarla iş birliği içinde, özel bir aşı platformu aracılığıyla öncelik çizelgesine göre ücretsiz olarak vatandaşlara aşı sağlasa da bu durum, partilerin ülkenin maruz kaldığı en kötü ekonomik çöküşün ortasında takip ettiği kayırmacı politika uygulayarak aşı yatırımı yapmalarını engel olmadı.
Adını vermediği bir parti aracılığı ile karısını Sputnik V aşını olmaya getiren 52 yaşındaki Firas, AFP’ye verdiği röportajda “İlk olarak adımı aşı platformuna kaydettirdim ve sıramın gelmesini bekledim ama bunun zaman alacağını görünce kendimi ve eşimi parti listelerine kaydettirdim” dedi. Sağlık Bakanlığı tüm sakinlere Pfizer ve AstraZeneca aşılarını ücretsiz sağlarken, partiler ve kurumlar özel bir ilaç şirketi aracılığıyla Sputnik V’nin iki dozunu 38 dolara ithal ediyor. Bu meblağ ülkedeki asgari ücretin yüzde 75’ine denk geliyor.
Sağlık Bakanı Müsteşarı Muhamed Haydar’ın AFP’ye yaptığı açıklamada ülkede şu ana kadar aşılanan yaklaşık 900 bin kişiden, 60 bininin partiler tarafından sağlanan aşıdan yararlandığını belirtti. Eskiden sigorta şirketinde çalışan ve 6 aydır işsiz olan Firas da bu kişilerden biriydi. Lübnan Şubat ayı ortalarında, aşıların öncelik çizelgesine göre adil olarak dağıtılması şartı ile Dünya Bankası’ndan alınan 34 milyon dolarlık destek ile aşı kampanyasını başlattı. Aynı ay içinde, öncelik çizelgesinde bulunmayan milletvekilleri ve parlamento çalışanlarının aşı olmasının ardından Dünya Bankası, fonlarını askıya alma tehdidinde bulundu.
Durum bununla da kalmadı, kimliğini açıklamak istemeyen Ulusal Kovid-19 Aşı Komitesi’nden bir kaynak, AFP’ye “Siyasi güçler, doğrudan veya dolaylı olarak denkleme girmeye çalışıyor. Şu anki koşullarda aşı yatırımı onlar için karlı bir yatırım” dedi.
Tüm siyasi tabaka, yolsuzluk ve gücün kötüye kullanılmasına yönelik ithamlara maruz kalıyor. Yaklaşık iki yıl önce yüz binlerce kişi sokaklara çıkarak istifalarını istedi, göstericiler ülkede daha önce görülmemiş ekonomik çöküşten, siyasi tabakanın yolsuzluk ve kayırmacılığın egemen olduğu politikalarını sorumlu tuttular. Ancak analistlere göre, yoksulluk sınırının altında yaşayanların oranını yüzde 55’in üzerine çıkaran ve on binlerce kişinin işini veya maaşlarının bir kısmını kaybetmesine neden olan çöküş sırasında ortaya çıkan salgının, partilerin ve siyasi güçlerin etki alanlarını genişletmeye ve vatandaşları kendi taraflarına çekmeye çalışmaları için bir fırsat oluşturduğunu düşünüyorlar.
On binlerce kişi siyasi bağlantıları olan parti veya derneklerinin yanı sıra siyasi bir rol oynamak isteyen zengin iş adamlarına ait kurumlara kaydolmaya başladılar.
Salgının artmasıyla birlikte bu kişiler sağlık merkezlerinin donanımının sağlanması, maske, solunum cihazı ve pulse oksimetre cihazı dağıtımı gibi yardımlara yöneldi ve ardından aşı dağıtım pazarına girdi.
Söz konusu partiler arasında, hükümeti kurmakla görevlendirilen Başbakan adayı Saad Hariri liderliğindeki Müstakbel Hareketi Partisi de bulunuyor. Müstakbel Hareketi Medya İşleri Genel Koordinatörü Abdusselam Musa AFP’ye, geçen ayın başlarında başlatılan bir aşı kampanyasında 7 bin kişinin Sputnik V aşısı olduğunu, gelecek haftalarda on binlerce aşının ulaşmasının beklendiğini belirtti.
Samir Caca liderliğindeki Lübnan Kuvvetleri Partisi, etkisi altında olan bölgelerde aşı temin etmeye başlayan ilk partiydi. Lübnan Kuvvetleri Partisi milletvekili Antoine Habşi, Baalbek ve Hermel bölgesinde aşı yaptırmak için bin 600 kişinin kayıt yaptırdığını, aşıların yurt dışındaki gurbetçilerden toplanan bağışlarla satın alınabildiğini açıkladı. Habşi aşı dozlarının isteyen herkes için bulunduğunu ve bunun sadece ülkenin tanık yaşadığı olağanüstü sağlık durumu gölgesinde gelen bir girişim olduğunu vurguladı ve bu girişim arkasında herhangi bir seçim hedefinin olduğunu reddetti.
Lübnan Cumhurbaşkanı Mişel Avn’ın kurduğu Özgür Yurtsever Hareket üyesi ve eski bakan İlyas Ebu Saab bir yıllığına Beyrut yakınlarında özel bir hastane kiraladı. Saab bir süre önce, Matn ilçesinde öğretmenler öncelikli olmak üzere 20 bin doz Pfizer aşısını ücretsiz olarak dağıtılacağını duyurdu.
Partiden bir kaynağın belirttiğine göre, ülkede önde gelen askeri ve siyasi güç olan Hizbullah, kendi seçim alanlarına dağıtılmak üzere aşı getirmedi. Ancak Beyrut Amerikan Üniversitesi’nden siyaset bilimci Hilal Haşan, Bakan Hamad Hasan tarafından yönetilen Sağlık Bakanlığına güvenebileceği için aşı ithal etmesine gerek olmadığını düşünüyor.
Partiler tarafından sunulan hizmetler, inanılmaz derece yüksek fiyatlar ve ürün kıtlığı gölgesinde aşıların yanı sıra gıda maddelerinin ve ilaçların dağıtımını da içeriyor. Hizbullah daha önce, ekonomik krizin şiddetlenmesinin ardından parti destekçilerine İran’dan gelen gıda ürünleri alışverişi yapabilecekleri kartlar vermişti.
Kovid-19 Komitesi Koordinatörü Mervan Rugbi’nin AFP’ye, Cumhurbaşkanı Mişel Avn’nın damadı olan Milletvekili Cibran Basil’in başkanlığını yaptığı Özgür Yurtsever Hareket’in destekçilerinin ilaç alışverişi yapmalarını sağlayacak bir platform başlatmaya hazırlandığını ifade etti. Lübnan Şeffaflık Derneği (Lebanese Transparency Association) Direktörü Julian Corson “Mayıs ayında yapılacak parlamento seçimleri öncesinde siyasi emeller sebebiyle yeni yardım yolları kullanılabilir” dedi.