Libya’nın batısında çatışmalar yeniden başladı

Menguş, Trablus’ta Fas Büyükelçiliği açılmasını talep etti.

UMH’ye yakın milisler Ebu Gureyn bölgesinde devriye geziyor (Reuters)
UMH’ye yakın milisler Ebu Gureyn bölgesinde devriye geziyor (Reuters)
TT

Libya’nın batısında çatışmalar yeniden başladı

UMH’ye yakın milisler Ebu Gureyn bölgesinde devriye geziyor (Reuters)
UMH’ye yakın milisler Ebu Gureyn bölgesinde devriye geziyor (Reuters)

Libya'nın batısındaki el-Acaylat kentinde meydana gelen çatışmalarda çok sayıda kişi yaşamını yitirdi. Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu (UNSMIL) tarafından dün söz konusu olaylarla eş zamanlı yapılan açıklamada, UNSMIL Başkanı Jan Kubis’in yerel ve uluslararası üst düzey yetkililerle istişarelerde bulunduğu ve Berlin 2 Konferansı’na hazırlık için Rusya ve Malta’yı ziyaret ettiği bildirildi.
El-Acaylat kentindeki şiddetli çatışmalar aktivistlerin ve bazı yerel medya kuruluşlarının yayınladığı videolarda da görüldü. Ez-Zaviye kentinden Başsavcı ve İçişleri Bakanlığı tarafından aranan kaçak Muhammed Bahrun’a bağlı olan bir grup, iki gün önce eş-Şalfuh lakaplı Muhammed Bereke’nin evine sürpriz bir saldırı düzenledi. Grup Bereke’nin evini bombalayıp ateşe verirken Emniyet Müdürlüğü’ne bağlı güçler ise şehrin sokaklarından çekildi.
Çatışmalarda üç sivilin yaşamını yitirdiği ve maddi hasar meydana geldiği kaydedildi. Resmi olmayan kaynaklar ise çatışmalarda aralarında Eğitim Fakültesi’nde okuyan bir kız öğrencinin de bulunduğu 7 kişinin öldüğünü aktardı. Gerek Muhammed el-Menfi başkanlığındaki Başkanlık Konseyi, gerekse Abdülhamid ed- Dibeybe liderliğindeki Ulusal Birlik Hükümeti olsun, yürütme otoritesi tarafları yaşananlara dair sessizliğini halen koruyor.
Ulusal Birlik Hükümeti güçlerine bağlı 444. Savaş Tugayı, arananları bulup tutuklamak amacıyla başkent Trablus’un güneybatısındaki çeşitli bölgelerde kuvvetlerinin konuşlandırıldığını duyurdu. Tugay, söz konusu hamlenin Trablus Askeri Bölge Komutanı’nın talimatları doğrultusunda, güvenliği oluşturma, vatandaşların silahlı soygunlarla ilgili şikayetlerine yanıt verme ve ihlallerin meydana geldiği tüm alanlarda istikrarı sağlama planı çerçevesinde geldiğini bildirdi. Bununla birlikte yerel basında Zintan kasabasına bağlı silahlı milislerin, tugay güçlerinin ilerleyişini durdurmak için Trablus'un güneybatısındaki el-Aziziye bölgesinde toplandığı aktarıldı.

Berlin 2 Konferansı
UNSMIL Başkanı Jan Kubis, Berlin 2 Konferansı’na hazırlık ve BM tarafından yürütülen ve Libyalılar tarafından yönetilen çok yönlü siyasi sürece daha fazla destek sağlanması için yerel ve uluslararası üst düzey yetkililerle istişarelerde bulunduğunu bildirdi. Kubis, 24 Aralık'ta başkanlık ve parlamento seçimlerinin yapılmasının ve “paralı askerlerin” ve yabancı güçlerin Libya'dan çekilme sürecinin başlatılmasının önemini vurguladı.

Menguş-Burita görüşmesi
Ulusal Birlik Hükümeti Dışişleri Bakanı Necla el-Menguş dün Fas’ta Fas Dışişleri Bakanı Nasır Burita ile yaptığı görüşmede “Libya için bir gelecekten bahsetmenin ancak diyalog ve tüm tarafların birleştiği bir vizyon belirlenmesi ile mümkün olacağını” söyledi. Fas'ın Libya'nın istikrarını güçlendirmede izlediği politikayı "tarafsız” olarak nitelendirerek bunun önemini vurguladı. Menguş ayrıca Libya’nın yol haritasını çizme ve iki ülke arasındaki askeri ve güvenlik iş birliğini sağlama konusunda Fas’ın destekleyici bir rol oynamasını umduğunu dile getirdi.
Diğer yandan Rabat’ın “istikrar ve kalkınmayı” sağlamak için “Libya'daki siyasi gidişata ayak uydurmaya” devam ettiğini vurgulayan Burita da Libyalı mevkidaşı ile Fas Dışişleri Bakanlığı’nın genel merkezinde yaptıkları ortak basın açıklamasında ülkesinin Libya’nın yanında olduğuna dikkat çekti. Özellikle de seçimlerin yapılmasına yönelik hazırlıklar kapsamında tüm Libya kurumları ile birlikte hareket ettiğinin altını çizdi. Burita iki ülke arasındaki konsolosluk meseleleriyle ilişkili olarak ortak bir komitenin yakında bazı sorunları çözmek için bir araya geleceğini belirtti.
Burita açıklamasını şöyle sürdürdü:
“Libya çok hassas bir dönemden geçiyor. Fas bu kardeş ülkenin doğru yönde ilerlediği konusunda iyimser. Fas, Libyalıların çıkarlarını koşulsuz bir şekilde destekliyor.”
Yapılan açıklamalar yakında “iki ülke arasındaki ekonomik ilişkileri hareketlendirmek” ve din ve güvenlik ile ilgili alanlarda iş birliğini geliştirmek için bir Libya-Fas ekonomik forumu düzenleneceği yönünde.
Diğer taraftan Menguş, 2015 yılında Suheyrat'ta Libya Diyalog Toplantısı'nın yanı sıra halihazırdaki diğer görüşmelere de ev sahipliği yapmaya devam eden Fas Krallığı'nın çabalarını takdir ederek Fas'ın Libya'nın istikrarını güçlendiren “tarafsız” politikasının önemine dikkat çekti. Menguş iki ülkenin vatandaşları için vize, çalışma, eğitim ve oturma kolaylıkları gibi çözüme kavuşturulması beklenen dosyaları görüşmek üzere konsolosluk işlerinden sorumlu ortak bir komite toplantısı yapılması konusunda mutabık kaldıklarını söyledi. Ayrıca Fas'tan, Libya hükümetinin gelecek Berlin Konferansı’nda sunacağı gündeme destek vermesini talep eden Menguş, Fas makamlarını Trablus'ta bir büyükelçilik açmaya, diplomatik ilişkileri sıkılaştırmaya ve askeri ve güvenlik alanlarında iş birliğini güçlendirmeye çağırdı.



Tunus’ta adaletsizliğe karşı ve özgürlükler talebiyle protesto yürüyüşleri düzenlendi

Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)
Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)
TT

Tunus’ta adaletsizliğe karşı ve özgürlükler talebiyle protesto yürüyüşleri düzenlendi

Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)
Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)

Tunus’ta çoğunluğu gençlerden oluşan protestocular, sivil toplum örgütleri, aktivistler ve bağımsız siyasetçiler dün, ‘adaletsizliğe karşı’ ve özgürlük talepleriyle bir yürüyüşe katıldı. Yürüyüş, İnsan Hakları Meydanı’ndan başlayarak başkentin merkezindeki 5. Muhammed Caddesi’ni geçerek devam etti.

Protesto yürüyüşü, Tunus’un güneyindeki Gabes'te çevre kirliliğine karşı geniş kapsamlı protestoların, sektörel grevlerin ve ‘devlet güvenliğine karşı komplo kurmak’ suçlamasıyla hapiste tutulan politikacılar için uzaktan yapılan duruşmalara tepki olarak düzenlendi.

Bu durum, gazetecilerin yargılanması, sivil toplum kuruluşlarının ve basın kuruluşlarının faaliyetlerinin dondurulmasına ilişkin mahkeme kararları, vergi denetim kampanyası ve siyasi partilerin faaliyetlerinde önemli bir düşüşün yaşandığı bir dönemde ortaya çıktı.

Protesto yürüyüşü organizatörlerinden oluşan komisyonun sözcüsü gazetecilere yaptığı açıklamada, “Amacımız safları birleştirmek. Bildiğiniz gibi, bugün iklim zorlu. Adaletsizliği durdurmayı ve ülkenin uçuruma sürüklenmesini önlemeyi amaçlıyoruz” ifadelerini kullandı.

Protestolar sırasında göstericiler “Özgürlük, özgürlük, polis devleti bitti” ve “İş, özgürlük, ulusal onur” sloganları attılar. Göstericiler ayrıca üzerinde ‘Sadece adaletsizlik ve tehditleri bilen bir başkan! Halkın ve halkın isteklerinden uzaklaşan yolun nereye gidiyor?’ yazan büyük bir pankart açtılar.

Muhalefet kanadından Ulusal Kurtuluş Cephesi lideri Riyad Şuaybi, Alman Basın Ajansı DPA’ya yaptığı açıklamada, “Ulusal sahnede yaşanan çok yönlü siyasi, sosyal ve çevresel gelişmeler çerçevesinde, bu yürüyüş, beş yıldan fazla bir süredir durmuş olan demokrasi ve kalkınma sürecinin yeniden başlatılması hedefine ilişkin gerçek bir ulusal konsensüsü ifade ediyor” dedi.

Bu hareket, sokakta yetkililer ile Tunus'un en büyük sendikası olan Tunus Genel İşçi Sendikası (UGTT) da dahil olmak üzere çeşitli parti ve örgütlerden muhalefet kanadındaki gruplar arasındaki gerginliğin bir göstergesi olarak görülüyor.

Paris'te yaşayan Tunuslu muhalif siyasetçi ve Fransa'daki Tunuslular Demokratik Derneği Başkanı Tarık Tukabri, “Siyasi partilerin genel sekreterlerinin çoğu bugün hapiste. Siyasi görüşleri ne olursa olsun, kamu özgürlüklerini savunmak ve onların serbest bırakılmasını talep etmek önemli” ifadelerini kullandı. Tukabri, “Siyasi ve demokratik hayata dönmemiz, partilerin ve sivil toplumun rolünü yeniden tesis etmemiz ve uzaktan yargılamalara son vermemiz gerekiyor” diye ekledi.

2019 yılında iktidara gelen Cumhurbaşkanı Kays Said, muhaliflerini devleti içeriden parçalamaya çalışmakla, yabancı güçlerle bağlantıları olmakla ve devlet kurumlarında yaygın şekilde yolsuzluğa neden olmakla suçluyor.

Öte yandan Adalet Bakanı Leyla Ceffal, ifade özgürlüğüne karşı davalar veya kovuşturmalar ya da hapishanelerde muhaliflere işkence uygulandığı iddialarını reddediyor. Ancak Tunus İnsan Hakları Birliği ve Tunus Gazeteciler Sendikası gibi insan hakları örgütleri, kamusal özgürlüklerde ciddi bir gerileme olduğuna işaret ederken hapishanelerde tutuklu bulunan politikacıların sağlık durumunun kötüleştiğini vurguluyor.

Yetkililer, özgürlük kısıtlamalarını kaldırmak, kamu hizmetlerini ve yaşam koşullarını iyileştirmek ve artan fiyatlarla mücadele etmek konusunda çifte baskı altında bulunuyor.

Tukabri, yaptığı açıklamada ayrıca “Bu boşluk bir an önce kapatılmalı ve vatandaşların sağlık, çevre kirliliği, barınma ve diğer alanlardaki gerçek sorunlarına çözüm bulmaya özen gösterilmeli” diye vurguladı.


Sudan’da çatışmalar Kuzey Eyaleti’ne sıçradı

Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)
Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)
TT

Sudan’da çatışmalar Kuzey Eyaleti’ne sıçradı

Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)
Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)

Sudan’da Kordofan'ın kuzey bölgelerinde, özellikle stratejik öneme sahip Babnusa şehrinde şiddetli çatışmalar devam ederken çatışmalar Kuzey Eyaleti’ne de sıçradı. Kuzey Eyaleti’nin yönetim şehri Dongola, Sudan ordusu ile ‘Evlad Kamari’ adıyla bilinen yerel milisler arasında patlak veren ilk çatışmaya tanık oldu. Bu olay, yerel halk arasında terör ve korku dalgasına yol açarken, çok sayıda milis öldürüldü ve liderleri ağır yaralı halde hastaneye kaldırıldı.

Öte yandan Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), ABD Başkanı Donald Trump'ın Sudan'daki savaşı sona erdirme isteğini memnuniyetle karşıladı. Cumartesi günü, BAE Devlet Başkanı Diplomasi Danışmanı Enver Karkaş, ‘Sudan’daki kanlı iç savaşın acilen sona erdirilmesi ve acil ateşkes’ çağrısında bulundu.

Karkaş, sosyal medya platformu X hesabından yaptığı açıklamada, Sudan'ın birliğine vurgu yaparken Müslüman Kardeşler'in (İhvan-ı Müslimin) etkisinin geri dönüşünün ciddi endişe kaynağı olduğunu söyledi. Karkaş, Sudan’da çatışan her iki tarafta da ihlallere karışanların hesap vermesi gerektiğinin altını çizdi.


Irak’ta Koordinasyon Çerçevesi “başbakanın görevlerini” belirledi

KDP lideri Mesud Barzani ile Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki dün Erbil'de bir araya geldi
KDP lideri Mesud Barzani ile Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki dün Erbil'de bir araya geldi
TT

Irak’ta Koordinasyon Çerçevesi “başbakanın görevlerini” belirledi

KDP lideri Mesud Barzani ile Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki dün Erbil'de bir araya geldi
KDP lideri Mesud Barzani ile Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki dün Erbil'de bir araya geldi

Irak’ta Şii siyasi güçlerin ittifakı olan Koordinasyon Çerçevesi’nin başbakanlık için potansiyel adaylara ön koşullar getirmeyi kabul ettiği bildirildi.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Koordinasyon Çerçevesi, Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki’ye cumhurbaşkanlığı, başbakanlık ve meclis başkanlığı (üç başkanlık) makamlarına atanacak isimlerle ilgili müzakereleri yürütmek üzere ‘tam yetki’ verdi.

Kaynaklara göre başbakanlık adayı Sünni ve Kürt güçler tarafından kabul edilebilir olacak ve ne Washington’ın ne de Tahran'ın hassasiyetlerini tetikleyecek. Bu da onu uzlaşı adayı haline getirecek.

Kaynaklar, adayın kimliğinin, yürütme kararlarının parlamentoda çoğunluğu elinde bulunduran Şii güçlerde kalmasını sağlayan önceden belirlenmiş bir siyasi programı uyguladığı sürece Koordinasyon Çerçevesi için ‘artık bir önem teşkil etmediğini’ belirttiler.

Kaynaklar ayrıca Koordinasyon Çerçevesi komisyonunun, adaylardan Şii partilerle nüfuz mücadelesine girmemelerini ve mali kriz ile artan kamu borcunu çözmek için çalışmasını istediğini aktardı.