Libya İçişleri Bakanlığı Aceylat’taki çatışmaları durdurmaya çalışıyor

UMH’ye yakın milisler Ebu Gureyn bölgesinde devriye geziyor (Reuters)
UMH’ye yakın milisler Ebu Gureyn bölgesinde devriye geziyor (Reuters)
TT

Libya İçişleri Bakanlığı Aceylat’taki çatışmaları durdurmaya çalışıyor

UMH’ye yakın milisler Ebu Gureyn bölgesinde devriye geziyor (Reuters)
UMH’ye yakın milisler Ebu Gureyn bölgesinde devriye geziyor (Reuters)

Libya’nın batısında bulunan ez-Zaviye ve el-Aceylat kentlerindeki milisler arasında yükselen ve iki gün içerisinde en az yedi kişinin hayatına mal olan silahlı çatışmaları durdurmak amacıyla dün sabah İçişleri Bakanlığı Müsteşarı Tuğgeneral Beşir el-Emin, Surman Emniyet Müdürü, Aceylat Emniyet Müdürü ve Batı Bölgesi’ndeki Emniyet Müdürlüklerini Destekleme Gücü Komutanı ile bakanlığın Trablus’taki merkezinde bir araya geldi. Bakanlık tarafından dün yapılan açıklamada genel olarak batı bölgesindeki özel olarak da tanık olduğu son olaylardan sonra Aceylat kentindeki güvenlik durumlarının gözden geçirildiği ifade edildi. Ayrıca bakanlık söz konusu açıklamasında “bölgenin güvenliğini sağlamak, ana caddeyi kontrol altında tutmak, vatandaşların canını korumak ve kamu ve özel mülklere zarar gelmesini engellemek için” bütün güvenlik birimleri arasında koordinasyon sağlanması gerektiğinin vurgulandığına dikkat çekti.
Libya'daki insan hakları örgütleri de geçtiğimiz iki gün içerisinde silahlı gruplar arasında kanlı çatışmaların çıktığını kaydetti. Libya’daki Arap İnsan Hakları Örgütü Genel Sekreteri Dr. Abdulmunim ez-Zeydi söz konusu ihlalleri “milislerin el-Aceylat halkına karşı işlediği savaş suçlarına ulaşmış ihlalller” olarak nitelendirdi. Bu çatışmalarda rastgele yerlerin bombalandığına dikkat çeken Zeidi, “resmi devlet kurumlarının tam olarak bulunmaması ışığında özel mülklerin yağmalandığını” kaydetti.
Öte yandan dün Libya Klinikleri Birliği'nin ilk konferansına katılan Ulusal Birlik Hükümeti Başkanı Abdulhamid ed-Dibeybe, ülkesinin vatandaşların hepsine en kaliteli hizmeti sunmak için özel sektörü düzene sokması ve görevlerini gereken şekilde yerine getirmesine yardımcı olmak amacıyla denetlemesi gerektiğini söyledi. Ayrıca Dibeybe “büyük şehirlerle yetinmeyip özel sağlık sektörü hizmetlerini uzak ve ücra bölgelere ulaştırma” çağrısında bulundu.
Libya Ulusal Birlik Hükümeti Basın Ofisi’ne göre Dibeybe özel sağlık sektörünün geliştirilmesi ve kalite açısından üst düzeye çıkarılması çağrısında bulunarak “böylece yurt dışında tedavi olmak için milyonlarca dolar harcamaya gereksinim duyulmayacak şekilde hizmet ihtiyaçlarının karşılanabileceğini” vurguladı.
Dibeybe sağlık dosyası ile ilgili tüm birimlere hitap ederek konuşmasını şöyle sonlandırdı:
“Hedeflerimiz ulaşılması zor değil. Ancak bu hedefler çok çalışmanızı, sağlık alanındaki mesleklere saygı duymanızı, krizleri kullanmamanızı, tüm hasta vakalarla insancıl bir şekilde ilgilenmenizi ve hastaların hayatını kurtarmayı maddi kazanç ve yatırımın önünde tutmanızı gerektiriyor.”
Bu sırada ABD'nin Libya Özel Temsilcisi Büyükelçi Richard Norland dün yaptığı açıklamada ülkesinin “Libya’ya dışarıdan yapılan müdahaleler konusundaki tutumunun net olduğunu ve Cenevre’de imzalanan ateşkes anlaşmasında belirtildiği gibi Libyalıların çoğunun güçlü arzusu ile aynı çizgide olduğunu” belirterek “bütün yabancı güçlerin ve savaşçıların Libya’yı terk etmesi” gerektiğini vurguladı.
Norland dün yayınlanan Mısır Cumhuriyet gazetesi ile yaptığı röportajında “Libya'daki yabancı güçlerin varlığı, seçimlerin ertelenmesi için bir bahane olarak kullanılmamalı. 24 Aralık seçimlerinden sonra kurulacak hükümet, kabul edilebilir ve egemen bir hükümet olacak” ifadelerini kullandı.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.