Uluslararası Kurtarma Komitesi Afrin’deki saldırıyı kınadı

Afrin’deki Şifa Hastanesi’nde saldırının ardından hasar alan bir bölüm (DPA)
Afrin’deki Şifa Hastanesi’nde saldırının ardından hasar alan bir bölüm (DPA)
TT

Uluslararası Kurtarma Komitesi Afrin’deki saldırıyı kınadı

Afrin’deki Şifa Hastanesi’nde saldırının ardından hasar alan bir bölüm (DPA)
Afrin’deki Şifa Hastanesi’nde saldırının ardından hasar alan bir bölüm (DPA)

Uluslararası Kurtarma Komitesi (IRC), Suriye’nin kuzeyindeki Afrin şehrinde geçtiğimiz Cumartesi günü siviller ile sağlık çalışanlarının ölümüne ve Şifa Hastanesi’nin hizmet dışı kalmasına yol açan saldırıyı güçlü bir şekilde kınadı.
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’ne (SOHR) göre, Cumartesi akşamı Türkiye destekli muhalif grupların kontrolü altındaki Afrin’de bulunan Şifa Hastanesi’ne Grad füzesi ve top atışlarıyla yapılan saldırı sonucu en az 21 kişi hayatını kaybetti.
Uluslararası Kurtarma Komitesi Suriye Direktörü Wolfgang Gressmann konuya dair yaptığı açıklamada, “Suriye’nin kuzeyindeki en büyük sağlık tesislerinden biri olan Şifa Hastanesi’ne yapılan bu ölümcül saldırıyı şiddetle kınıyoruz. Bu, sağlık hizmetlerine yönelik bu yıl şimdiye kadar kaydedilen 11. saldırı ve Ocak 2019’dan bu yana sağlık hizmetlerine yönelik toplam doğrulanmış saldırı sayısını 124’e çıkardı” dedi.
Sivil Savunma ekibi olan Beyaz Baretliler’den bir kaynak ise Şarku’l Avsat’a şunları söyledi;
“Afrin katliamında can kayıplarının bilançosu, rejim güçlerinin Ziyara ve Abyan’daki mevzilerinden fırlatılan füzelerin Afrin’e düşmesi sonucu daha fazla ölü ve yaralının bildirilmesiyle yükselmeye devam ediyor. Ölenlerin çoğu, Şifa Hastanesi’nin doğrudan hedef alınması esnasında hayatını kaybetti. Aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu 23’ten fazla yaralı olduğu için şehit sayısının artması muhtemel.”
Şarku’l Avsat’a konuşan, Afrin’den isminin açıklanmamasını isteyen bir sağlık yetkilisi de, Afrin katliamında hayatını kaybedenlerin sayısının 21’e ulaştığını bildirerek, “Katliamın kurbanlarının çoğu sivildi. Bir kadın ve çocuğu da dahil olmak üzere 17 sivil, hastane personelinden üç kadın, bir doktor ve Suriye-Amerikan Tıp Derneği’nin (SAMS) dört çalışanı ve Şafak İnsani Örgütü’ndeki işçilerdi” ifadelerini kullandı.
Bir kaynağa göre, saldırıda sağlık personeli ve sivillerin yaşamını yitirmesinin yanı sıra, Suriye Milli Ordusu’na bağlı Süleyman Şah grubunun bir lideri, iki üyesi de hayatını kaybetti.
AA’ya göre, Türkiye saldırılardan YPG/PKK’yı sorumlu tutarken, Milli Savunma Bakanlığı, saldırıyı gerçekleştiren terör örgütüne ait Tel Rıfat’taki hedeflerin derhal ateş altına alındığını açıkladı.
SOHR, geçtiğimiz Cumartesi olaya ilişkin yaptığı ilk açıklamada, saldırının Halep vilayetinin kuzeyinde İran ve rejim güçlerine sadık milislerin konuşlandığı ve Kürt güçlerinin yakın olduğu bölgelerden geldiğini bildirmişti.
YPG’nin ana omurgasını oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri (SDG), saldırıyla herhangi bir ilgisi olduğunu reddederken, şimdiye kadar hiçbir taraf saldırının sorumluluğunu üstlenmedi.
Suriye Milli Ordusu Danışmanı Albay Ahmed Hamade ise, Milli Ordu’ya bağlı izleme ekiplerinin verdiği bilgiye göre, Halep’in batısındaki Kaştar köyünde konuşlu SDG’nin roketatarlar ve topçu atışları ile Afrin kentindeki Şifa Hastanesi ve yerleşim birimlerini hedef aldığını söyledi.
Hamade, SDG’nin Türk ordusu ve Suriye Milli Ordusu’nun kontrolündeki bölgelerde topçu ve füze saldırıları ile istikrarı baltalamak ve güvenliği bozmak için çok çalıştığına da vurgu yaptı.
SDG medya yetkilisi Ferhad Ahmed ise Afrin’de yaşanan son katliamı SDG’nin gerçekleştirdiğine ilişkin suçlamaları reddetti.
Ahmed Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, SDG’nin saldırının sorumluluğunu reddettiğini belirterek, medyayı haberleri yaparken güvenilir olmaya çağırdı.
SDG Başkomutanı Mazlum Abdi de, katliamı kınayarak, Rus güçlerini olaya karışmakla suçladı.
Rusya Savunma Bakanlığı, Afrin'in hedef alınmasına ilişkin herhangi bir kınama veya açıklama yapmadı.
Türkiye Dışişleri Bakanlığı ise, Afrin şehir merkezi, Suriye Amerikan Tıp Derneği destekli El Şifa Hastanesi ve Acil Bölümü’ne yönelik saldırının PKK/YPG/SDG tarafından yapıldığını bildirerek, saldırıyı kınadı.
Bakanlığın söz konusu açıklamasında, “Masum sivilleri ve Suriye halkına her koşulda hizmet vermek için yılmadan çalışan sağlık çalışanlarını top ve füzeyle hedef almaktan çekinmeyen PKK/YPG/SDG, terör örgütü kimliğini ve kanlı yüzünü bir kez daha göstermiştir” denildi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise, NATO Zirvesi'ne katılmak üzere Belçika'nın başkenti Brüksel’e gitmeden önce Atatürk Havalimanı’nda açıklamada Afrin saldırısına değinerek, “Ülkemizde masumları, Suriye’de sivilleri, Irak’ta Kürt kardeşlerimizi katleden bu alçaklardan döktükleri her damla kanın hesabını soracağız” dedi.



Gazze halkı, savaşın neden olduğu yıkımın ardından kültürel mirasını korumak için zamanla yarışıyor

Gazze şehrinde yaşanan savaş sırasında İsrail bombardımanı sonucu hasar gören Büyük Ömer Camii'nin iç restorasyon çalışmaları sırasında çekilmiş bir fotoğraf, 17 Kasım 2025 (Reuters)
Gazze şehrinde yaşanan savaş sırasında İsrail bombardımanı sonucu hasar gören Büyük Ömer Camii'nin iç restorasyon çalışmaları sırasında çekilmiş bir fotoğraf, 17 Kasım 2025 (Reuters)
TT

Gazze halkı, savaşın neden olduğu yıkımın ardından kültürel mirasını korumak için zamanla yarışıyor

Gazze şehrinde yaşanan savaş sırasında İsrail bombardımanı sonucu hasar gören Büyük Ömer Camii'nin iç restorasyon çalışmaları sırasında çekilmiş bir fotoğraf, 17 Kasım 2025 (Reuters)
Gazze şehrinde yaşanan savaş sırasında İsrail bombardımanı sonucu hasar gören Büyük Ömer Camii'nin iç restorasyon çalışmaları sırasında çekilmiş bir fotoğraf, 17 Kasım 2025 (Reuters)

Gazze Şeridi’nde 70 bin kişinin hayatını kaybetmesi, çok sayıda kişinin yaralanması, yüz binlerce insanın yerinden edilmesi ve neredeyse bütün mahallelerin yok olmasının ardından, yeniden inşa artık hayal gücünü zorlayan, neredeyse tasavvur edilemez bir görev haline geldi.

Buna rağmen, bölgede en değerli tarihi yapılar arasında yer alıp ağır hasar gören az sayıdaki noktada, işçiler şimdiden çalışmaya başladı. Amaç, geçmişten geriye kalan az sayıdaki kalıntıyı toprak altından çıkarmak.

Bu alanlar arasında, Gazze’nin eski kent merkezinde bulunan ve savaş sırasında İsrail güçlerinin hedef aldığı en önemli kültürel miras olan Büyük Ömer Camii de bulunuyor. İsrail ordusu, avlularının altında savaşçılar tarafından kullanılan bir tünel bulunduğunu öne sürerek yapıyı bombaladığını açıklamıştı. Filistinliler ise böyle bir tünelin varlığını reddediyor ve saldırının Gazze’nin dini ve kültürel mirasını yok etmeye yönelik olduğunu savunuyor.

dfrgt
Gazze şehrinde bulunan Büyük Ömer Camii'nin içindeki enkazı temizleyen bir işçi, 17 Kasım 2025 (Reuters)

Batı Şeria’daki Beytüllahim’de bulunan Miras Koruma Merkezi’nde mimar ve kültürel miras uzmanı olarak görev yapan ve şu anda savaşta zarar gören alanları kurtarmak için Gazze’de çalışan Hammude ed-Dehdar, İsrail’in bu yapıların yıkımının Filistin tarihini silebileceğini düşünerek ‘yanıldığını’ söyledi.

Dehdar, Gazze’de Reuters’a yaptığı açıklamada, bu yapıların kadim bir halkın ortak hafızasını temsil ettiğini belirterek, “Bu miras, korunması ve savunulması için ortak çaba gerektiren bir bellektir” dedi.

İsrail ordusu ise Hamas hedeflerine yönelik her saldırının, bu tür alanları tehlikeye atabilecek olması nedeniyle sıkı bir onay sürecinden geçtiğini açıkladı.

fgt
Gazze şehrinde savaş sırasında hasar gören tarihi Paşa Sarayı'nda restorasyon çalışmaları yürüten işçiler, 11 Kasım 2025 (Reuters)

İsrail ordusu tarafından yapılan açıklamada, “İsrail ordusu, kültürel miras alanları ile tarihi ve kültürel önemi bulunan mekânlara azami hassasiyetle yaklaşmaktadır. Bu alanlar ve sivillerin zarar görmesini en aza indirmek, saldırı planlamasında temel bir önceliktir” ifadeleri yer aldı.

Zamansız hikayeler

Nüfusunun büyük bölümü, bugün İsrail sınırları içinde kalan şehir ve köylerden zorla göç ettirilmiş mülteciler ya da onların çocuklarından oluşan Gazze Şeridi’nde, Büyük Ömer Camii, Gazze halkını kendi kültürel mirasına ve Ortadoğu’nun zengin mimari tarihine bağlayan temel unsurlardan biriydi.

Halk arasında anlatılan geleneksel hikâyelere göre Samson’un onu esir alanların üzerine tapınağı yıktığı yer olduğu söylenen bu alan, İslam’ın 7. yüzyılda Halife Ömer bin Hattab döneminde Akdeniz’e ulaşmasından önce bir Bizans kilisesine de ev sahipliği yapıyordu. Bölge İslam hâkimiyetine girdikten sonra yapı camiye dönüştürüldü.

Sonraki yüzyıllar boyunca yapı; Memlükler, Haçlılar ve Osmanlılar tarafından pek çok kez yeniden şekillendirildi ve Orta Çağ’da bölgenin mimari harikalarından biri olarak ün kazandı.

Caminin minaresi, Gazze siluetinin en belirgin unsurlarından biriydi. Cemaat, kubbeli tavanlar altında ve cilalı taşlarla döşeli avlularda ibadet eder; namazın ardından caminin görkemli cephesinin önünden geçerek kapılarından dışarı çıkar ve eski kentin çevresindeki çarşı sokaklarına doğru akardı.

frgt
Gazze şehrinde savaş sırasında hasar gören tarihi Paşa Sarayı'nda restorasyon çalışmaları yürüten işçiler, 11 Kasım 2025 (Reuters)

Yakındaki Kayseriyye Çarşısı, dükkânlarıyla ünlüydü; esnafı ve komşuları, âşıkların düğün takılarından kıskanç kayınvalidelerin hikâyelerine uzanan unutulmaz öyküler anlatırdı. Bugün bunlardan geriye neredeyse hiçbir iz kalmadı.

Ağır hasar gören bir diğer yapı da 13. yüzyıla uzanan tarihi Paşa Sarayı oldu. Bir müzeye ev sahipliği yapan yapının sergilediği eserler artık kayıp.

Dehdar, kültür ve miras söz konusu olduğunda bunun yalnızca eski bir bina ya da tarihi taşlardan ibaret olmadığını vurgulayarak, “Her taş bir hikâye anlatır” dedi.

Filistin’in Batı Şeria merkezli Turizm ve Eski Eserler Bakanlığı Müsteşarı Cihad Yasin ise Filistinli yetkililer ve Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü’nün (UNESCO) tarihi alanların restorasyonu için üç aşamalı bir plan hazırladığını, ilk maliyetin 133 milyon dolar olarak öngörüldüğünü belirtti.

Yasin, önceliğin çökme riski taşıyan yapıların hızlı müdahaleyle desteklenmesi olduğunu söyledi. Ancak beyaz çimento ve alçı sıkıntısı yaşandığını, Gazze’deki kaynakların sınırlı olduğunu ve restorasyon malzemelerinin fiyatlarının ciddi şekilde arttığını ifade etti.

sdfgt
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta İsrail hava saldırıları sırasında hasar gören, kısmen yıkılmış Berkuk Kalesi, 16 Kasım 2025 (Reuters)

Gazze Şeridi’nde kültürel mirasın yıkımı, evlerini ve geçim kaynaklarını kaybetmiş yaslı aileler arasında bile ayrı bir acı yaratmaya devam ediyor.

Münzir Ebu Asi, küçük kızı Kenzi’nin Büyük Ömer Camii’nin vurulduğunu duyunca hissettiği derin üzüntü nedeniyle onu teselli etmek zorunda kaldığını söyledi.

Ebu Asi, “Küçük kızım Kenzi çok üzüldü. Camiye saldırı haberini duyduğumuzda biz de şaşırdık; neden böyle bir şey yapıldı?” dedi.

Sözlerini sürdüren Ebu Asi, Paşa Sarayı’nın da bombalanmasının ardından artık kesin bir kanaate vardıklarını belirterek, “Bu işgalin, Filistin kimliğini yok etmek, her türlü Filistin eserini silmek istediği artık bizim için kesinleşti” ifadesini kullandı.


Etiyopya, Mısır'ı Afrika Boynuzu'nda ‘istikrarsızlaştırma kampanyası’ yürütmekle suçluyor

Rönesans Barajı (Reuters)
Rönesans Barajı (Reuters)
TT

Etiyopya, Mısır'ı Afrika Boynuzu'nda ‘istikrarsızlaştırma kampanyası’ yürütmekle suçluyor

Rönesans Barajı (Reuters)
Rönesans Barajı (Reuters)

Etiyopya Dışişleri Bakanlığı dün yaptığı açıklamada, Mısır’ı Afrika Boynuzu bölgesinde ‘Etiyopya’yı hedef alan bir istikrarsızlaştırma kampanyası yürütmekle’ ve ‘gerilimi artırmaya zemin hazırlamakla’ suçladı.

İki ülke arasında Mavi Nil üzerindeki Rönesans Barajı konusunda süren anlaşmazlığa atıfta bulunan bakanlık, açıklamasında Mısır’ın ‘Afrika Boynuzu’nda Etiyopya’yı merkeze alan, ancak onunla sınırlı olmayan bir istikrarsızlaştırma kampanyası yürüttüğünü’ savundu.

Bakanlık, Mısır’ın ‘diyaloğu reddettiğini ve gerilimi artırma niyetini açıkça ortaya koyan düşmanca söylemini yoğunlaştırdığını’ iddia etti.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati ise dün yaptığı açıklamada, ülkesinin Etiyopya’nın Rönesans Barajı’na ilişkin tek taraflı adımlarını reddettiğini yineleyerek, “Etiyopya’nın uygulamaları tüm Afrika kıtasının istikrarını tehdit eden ciddi bir tehlike oluşturuyor” dedi.

Mısır Su Kaynakları ve Sulama Bakanlığı da geçen ay yaptığı açıklamada, Etiyopya’nın baraj yönetiminde ‘tek taraflı ve kontrolsüz uygulamalarını’ sürdürdüğünü, bunun ‘havza ülkelerinin hak ve çıkarlarını tehdit eden ciddi riskler barındırdığını’ vurguladı.

Etiyopya, milyarlarca dolara mâl olan dev Rönesans Barajı’nın inşasına Nil Nehri üzerinde 2011 yılında başladı. Mısır ise projeyi, Afrika’nın en uzun nehrindeki tarihi su haklarını tehdit eden bir girişim olarak görüyor.

Afrika Birliği (AfB) arabuluculuğunda Mısır ile Etiyopya arasında yürütülen müzakereler Nisan 2021’de sonuçsuz kalmış; bunun üzerine Kahire, Addis Ababa’ya baskı uygulanması için konuyu Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’ne taşımıştı.


İsrail, Gazze’nin güneyine düzenlediği hava saldırılarında 2’si çocuk 6 Filistinli hayatını kaybetti

İsrail'in Gazze Şehri'nin doğusunda düzenlediği hava saldırılarının ardından dumanlar yükseliyor (AFP)
İsrail'in Gazze Şehri'nin doğusunda düzenlediği hava saldırılarının ardından dumanlar yükseliyor (AFP)
TT

İsrail, Gazze’nin güneyine düzenlediği hava saldırılarında 2’si çocuk 6 Filistinli hayatını kaybetti

İsrail'in Gazze Şehri'nin doğusunda düzenlediği hava saldırılarının ardından dumanlar yükseliyor (AFP)
İsrail'in Gazze Şehri'nin doğusunda düzenlediği hava saldırılarının ardından dumanlar yükseliyor (AFP)

Filistin merkezli Ma'an haber ajansının bildirdiğine göre, dün akşam (Çarşamba) Gazze Şeridi’nin güneyine düzenlenen İsrail hava saldırılarında 6 Filistinli hayatını kaybetti, çok sayıda kişi de yaralandı.

Ajans, İsrail ordusunun Han Yunus kentinin batı bölgelerini en az dört füzeyle vurduğunu aktardı.

Filistinli sağlık kaynakları, “aralarında iki çocuğun da bulunduğu 6 kişinin İsrail bombardımanında yaşamını yitirdiğini” bildirdi.

Saldırının, Han Yunus’un batısındaki Mevasi bölgesinde bulunan bir çadırı hedef aldığı belirtilirken, gelişmenin İsrail ordusunun gün içinde Refah’ın güneyinde yaşanan çatışmalarda 5 askerinin yaralandığını duyurmasının ardından geldiği ifade edildi.