Netanyahu ve İsrail’deki en uzun iktidar dönemi

Protestocular cumartesi günü Netanyahu'nun konutu yakınında düzenledikleri etkinlik ile iktidarın sonlanmasını kutladılar. (Reuters)
Protestocular cumartesi günü Netanyahu'nun konutu yakınında düzenledikleri etkinlik ile iktidarın sonlanmasını kutladılar. (Reuters)
TT

Netanyahu ve İsrail’deki en uzun iktidar dönemi

Protestocular cumartesi günü Netanyahu'nun konutu yakınında düzenledikleri etkinlik ile iktidarın sonlanmasını kutladılar. (Reuters)
Protestocular cumartesi günü Netanyahu'nun konutu yakınında düzenledikleri etkinlik ile iktidarın sonlanmasını kutladılar. (Reuters)

Binyamin Netanyahu, İsrail’de 12 yılı üst üste olmak üzere 15 yıl boyunca başbakanlık görevini yürüterek bir rekora imza atı. Bu durum kısmen de olsa, seçmenlerini İsrail devletini tek başına koruyabileceğine ve savunabileceğine ikna etmedeki başarısından kaynaklandı. Ancak gücü kendi etrafında yoğunlaştırması birçok rakip yarattı.
71 yaşındaki Netanyahu geçtiğimiz yıl İsrail ile Arap ülkeleri arasında ilişkileri normalleştirmek için atılan dört imzanın yanı sıra yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı iddialı bir aşı kampanyası başlatarak ülkeyi kapanmadan kurtarmayı başardı. Ancak geçtiğimiz mart ayından önceki durum ile sonraki aynı değil. İki yıl içerisinde gerçekleşen dördüncü seçimin sonucu Netanyahu lehine olmadı.
21 Ekim 1949'da Tel Aviv'de dünyaya gelen Netanyahu,  sert ideolojisini babası Benzion ve Büyük İsrail Projesi’ni kurmaya çalışan Ze'ev Jabotinsky’den miras aldı. kardeşi Yonatan, Filistin ve Alman örgütleri tarafından Uganda'da kaçırılan bir uçakta tutulan rehineleri serbest bırakılması için denetlediği birliğin 1976 yılında  düzenlediği askeri operasyonda öldürülen tek İsrail askeriydi. Netanyahu, kardeşinin öldürülmesinin kendisinde "büyük kişisel yansımaları" olduğunu söyledi.

ABD-İsrail hattı
ABD’de büyüyen Netanyahu, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nden mezun oldu. Akıcı İngilizcesi sayesinde ABD televizyon kanalları, 1980’li yılların sonlarında ve 1990’lı yılların başlarında İsrail'i savunması için kendisine odaklandı. Bu da yıldızının yerel ve uluslararası düzeyde siyasi bir figür olarak yükselmesine katkı sağladı. 1980’lerde ülkesinin Washington'daki büyükelçiliğinde diplomatik görev de yürüttü.
Daima Oslo Barış Anlaşması’nı sorgulayan Netanyahu, 1993 yılında Likud Partisi Başkanı oldu. 1996 yılında, 46 yaşındayken başbakan seçildi. Böylece İsrail’in en genç başbakanı unvanını aldı.
1999’da gücünü kaybeden Netanyahu bundan ancak 10 yıl sonra yeniden popüler hale gelebildi. Binyamin Netanyahu, İsrail’i sınırları kuzeydoğudan Ürdün'e kadar uzanan bir "Yahudi devleti" olarak savunuyor. Bu nedenle işgal altındaki Batı Şeria'daki Ürdün Vadisi'ni ilhak etme sözü verdi.
Netanyahu'nun eşi Sarah'dan iki çocuğu, önceki evliliğinden de bir kızı var.
Bugün rüşvet, görevini kötüye kullanma ve yolsuzlukla suçlanan ancak hakkındaki suçlamaları kabul etmeyen Netanyahu, büyük ölçüde İsrail sağının mirasını temsil ediyor. İşgal altındaki Batı Şeria'daki Yahudi yerleşimlerinin genişlemesini denetleyen Netanyahu Filistinlilerle barış görüşmelerine ise katılmadı. 1990 yılında Filistinlilerle başlayan barış sürecinin baltalanmasına sebep olurken Batı Şeria'daki yerleşimlerin sayısını son on yılda artırdı. 2 milyon Filistinli arasında 475 bin yerleşimci sayısına ulaşıldı.
Yakın zamanda Hamas kontrolündeki Gazze Şeridi'ne karşı yürütülen savaşı yönetti. İki taraf arasındaki çatışmalarda ilk kez Hamas, İsrail topraklarına bu yoğunlukta roketler fırlattı. Netanyahu açıklamalarında sık sık Lübnan’daki Hizbullah’tan kaynaklanan tehlikelere dikkat çekiyor, İran rejimini Yahudi halkı için Nazi Almanyası'ndan bu yana en büyük tehdit olarak nitelendiriyor. Dış politikasında ise İran'ın sözde nükleer programına son vermeye odaklanmış durumda. AFP’nin haberine göre Barack Obama’nın “Vaadedilmiş Toprak” isimli anı kitabında Netanyahu'nun kendisini, zorluklar karşısında Yahudi halkının en önde gelen savunucusu olarak görmesinin, iktidarda kalmak için her hamleyi haklı çıkarmasına izin verdiği belirtiliyor.



İsrail Savunma Bakanı: Gazze'ye hiçbir insani yardımın girmesine izin vermeyeceğiz

İsrail'in 11 Nisan'da verdiği tahliye kararının ardından Gazze şehrinin doğusundaki mahallelerden ayrılan Filistinliler (AFP)
İsrail'in 11 Nisan'da verdiği tahliye kararının ardından Gazze şehrinin doğusundaki mahallelerden ayrılan Filistinliler (AFP)
TT

İsrail Savunma Bakanı: Gazze'ye hiçbir insani yardımın girmesine izin vermeyeceğiz

İsrail'in 11 Nisan'da verdiği tahliye kararının ardından Gazze şehrinin doğusundaki mahallelerden ayrılan Filistinliler (AFP)
İsrail'in 11 Nisan'da verdiği tahliye kararının ardından Gazze şehrinin doğusundaki mahallelerden ayrılan Filistinliler (AFP)

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz bugün yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi'nde ateşkes önerisi üzerine müzakereler devam ederken, İsrail'in Hamas üzerinde baskı kurmak amacıyla Gazze Şeridi'ne insani yardım girişine izin vermeyeceğini söyledi.

Times of Israel gazetesi, Savunma Bakanı Yisrael Katz'ın İsrail'in Gazze Şeridi'ne insani yardımı yeniden başlatma niyetinde olduğunu, ancak bunun Hamas'a gıda ve teçhizat ulaşmaması için ‘sivil şirketler’ aracılığıyla yapılacağını söylediğini aktardı.

Katz yaptığı açıklamada, İsrail'in Gazze Şeridi'ndeki politikasının ‘her şeyden önce Witkoff anlaşması çerçevesinde tüm esirlerin serbest bırakılması için her türlü çabayı göstermek ve gelecekte Hamas'ı yenmek için bir köprü kurmak’ olduğunu belirtti.

Katz, İsrail'in politikasının ‘Hamas'ın halk üzerindeki kontrolünü zayıflatan insani yardımın durdurulmasını ve gelecekte sivil şirketler aracılığıyla dağıtılması için bir altyapı oluşturulmasını’ da içerdiğini bildirdi.

İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, Savunma Bakanı Yisrael Katz'ın insani yardımın sivil şirketler aracılığıyla Gazze Şeridi'ne girişini kolaylaştırma planını sert bir dille eleştirerek, “Esirlerimiz, Hamas tünellerinden kurtarılana kadar Gazze'ye tek bir gıda tanesi bile girmemelidir” dedi.

Şarku’l Avsat’ın Yedioth Ahronoth'tan aktardığına göre Ben-Gvir yaptığı açıklamada, önerilen yardım koridorunu, esirlerin serbest bırakılması için yürütülen müzakerelerin tıkandığı bir dönemde Hamas üzerindeki baskıyı hafifletecek ‘tarihi bir hata’ olarak nitelendirdi.

Ben-Gvir, “Hamas teslim olmadan önce yardıma devam etmek yanlıştır. Bu adımı engellemek için elimden gelen her şeyi yapacağım. Başbakan ile Savunma Bakanı’nı bunu durdurmaya çağırıyorum” ifadelerini kullandı.

Diğer yandan Katz, Gazze Şeridi'ne ilişkin ‘geçici ya da kalıcı herhangi bir anlaşmada’ askerlerin tampon bölgede kalacağını yineledi. Katz bugün yaptığı açıklamada, “İsrail güçleri Gazze Şeridi'nde geçici ya da kalıcı herhangi bir durumda düşman ile İsrail toplulukları arasında bir tampon bölge olarak güvenlik bölgelerinde kalacaktır” dedi.

İsrail'in geçen ay ateşkesi sona erdirmesinin ardından Hamas'a esirleri serbest bırakması için baskı yapmak üzere başlatılan yeni bir kampanya çerçevesinde İsrail güçleri Gazze Şeridi'nin yarısından fazlasını ele geçirdi. İsrail güçleri şu anda kıyı bölgesinin kuzeyinde ‘güvenlik bölgesi’ olarak adlandırılan alanı genişletiyor. Katz, Gazze Şeridi'nin bazı bölümlerini kalıcı olarak işgal etmekle tehdit ediyor.