ABD'de 1956'da işlenen çifte cinayet çözüldü: "DNA sayesinde açıklığa kavuşan en eski vaka"

Cascade County Şerif Bürosu, faili meçhul cinayetler konusunda bir görev gücü kurmayı planlıyor (AP)
Cascade County Şerif Bürosu, faili meçhul cinayetler konusunda bir görev gücü kurmayı planlıyor (AP)
TT

ABD'de 1956'da işlenen çifte cinayet çözüldü: "DNA sayesinde açıklığa kavuşan en eski vaka"

Cascade County Şerif Bürosu, faili meçhul cinayetler konusunda bir görev gücü kurmayı planlıyor (AP)
Cascade County Şerif Bürosu, faili meçhul cinayetler konusunda bir görev gücü kurmayı planlıyor (AP)

ABD'de polis ekipleri ve adli genetik uzmanları, 1956'dan beri faili meçhul olan çifte cinayeti çözdü. Yetkililer, bunun ülkede DNA sayesinde açıklığa kavuşan en eski vaka olduğunu düşünüyor.
Montana eyaletine bağlı Great Falls'ta 65 yıl önce ocak ayında yürüyüşe çıkan üç genç, kafasından silahla vurularak öldürülen 18 yaşındaki Lloyd Duane Bogle'ın bedenini bulmuştu.
Ertesi gün bir işçi, aynı şekilde öldürülen 16 yaşındaki Patricia Kalitzke'nin bedenini tespit ettiğini bildirmişti. Genç kızın cinsel saldırıya uğradığı ortaya çıkmıştı. The New York Times, o dönem yerel medyanın, ikilinin sevgili olduğunu yazdığını aktardı.
Polis ekipleri pek çok ipucunu takip etse de hiçbir sonuca varamadı ve vaka, faili meçhul olarak kaldı.
Ancak Cascade County Şerif Bürosu vakayı yıllarca incelemeye devam etti. İşlerin seyri, 2012'de dedektif Jon Kadner'ın dosyayla ilgilenmeye başlamasıyla değişti.
Kadner, büyük dava dosyasını dijital ortama aktarmak gibi zor bir görevle işe başladı.
"İlk izlenimim, bu vakayı çözmenin tek yolunun DNA’dan geçtiği yönündeydi."
Zira 13 tecavüz ve 13 cinayetten aranan Joseph James DeAngelo'nun adli genetik çalışmalarıyla 2018'de yakalanmasıyla dedektifler bu konuya yöneldi.
Kadner şöyle konuştu:
"İşte o zaman elimizdeki kanıtlara gerçekten bakmaya ve aynı şeyi yapıp yapamayacağımızı düşünmeye başladık."
Yetkililer, ellerindeki en önemli delilin Kalitzke'ye yapılan otopside tespit edilen spermden elde edilen DNA örneği olduğunu bildirdi. Bogle'a ait olmayan bu örnek, 65 yıl boyunca saklandı.
Artık emekli olan dedektif Phil Matteson, 2001'de test için bu örneği bir laboratuvara gönderse de herhangi bir eşleşme yakalanmamıştı.

"Harika bir duyguydu"
Kadner 2019'da, DNA analizleri yapan Bode Technology'ye başvurdu. Örnek, gönüllü soyağacı veritabanlarındaki verilerle karşılaştırıldı.
Böylece yetkililer, Great Falls'ta doğup büyüyen Kenneth Gould'un izine ulaştı. Gould, cinayetler işlenirken de bu bölgede yaşıyordu. Haberde, 1967'de ailesiyle Missouri eyaletine taşındığı yazıldı.
Kadner, şüpheliye ulaştıkları dönemi şöyle anlattı:
"Harika bir duyguydu çünkü uzun yıllar sonra ilk kez bir yön ve yer belirledik. Böylece soruşturmayı devam ettirebilirdik. O ana kadar her şey teorideydi. Sonunda bir eşleşme yakaladık ve bir isme ulaştık. Bu, davanın bütün dinamiğini değiştirdi."
Ancak Gould 2007'de ölmüş, bedeni yakılmıştı. Onun suçluluğunu veya masumiyetini kanıtlamanı tek yolu, geriye kalan yakınlarının DNA'sını test etmekti.

Kenneth Gould (Cascade County Şerif Bürosu)
Böylece dedektiflerin önünde zorlu bir görev belirdi: Ölü bir adamın ailesine, o kişinin çifte cinayet ve tecavüz vakasının baş şüphelisi olduğunu bildirmek.
Kadner, olanları açıkladıklarını ve Gould'un üç çocuğunun da DNA örneği vermeyi kabul ettiğini söyledi.
Bulgular, tecavüzcü ve katilin Gould olduğunu ortaya koydu. Kadner, kurbanların hayatta kalan akrabalarına ulaşarak haberi verdi:
"Heyecanlılardı. Ancak aynı zamanda pek çok anıyı da beraberinde getirdi."
Cascade County Şerif Bürosu, 8 Haziran'da olayın çözüldüğünü ve vaka dosyasını kapattıklarını duyurdu.
Independent Türkçe, New York Times, NPR



İlk kez bir Antik Mısırlının tam genomu çözüldü

Üç boyutlu taramayla yüzü oluşturulan kişinin, ileri yaşlarda hayatını kaybettiği saptandı (Caroline Wilkinson/Liverpool John Moores Üniversitesi)
Üç boyutlu taramayla yüzü oluşturulan kişinin, ileri yaşlarda hayatını kaybettiği saptandı (Caroline Wilkinson/Liverpool John Moores Üniversitesi)
TT

İlk kez bir Antik Mısırlının tam genomu çözüldü

Üç boyutlu taramayla yüzü oluşturulan kişinin, ileri yaşlarda hayatını kaybettiği saptandı (Caroline Wilkinson/Liverpool John Moores Üniversitesi)
Üç boyutlu taramayla yüzü oluşturulan kişinin, ileri yaşlarda hayatını kaybettiği saptandı (Caroline Wilkinson/Liverpool John Moores Üniversitesi)

Bilim insanları ilk kez bir Antik Mısırlının tüm genomunu diziledi. Yaklaşık 4 bin 500 yıl önce yaşayan adamın kalıntıları, antik uygarlıktan gelen en eski genetik veriyi de sunuyor.

Uzmanlar, bölgenin sıcak iklimi DNA'nın kolayca bozunmasına yol açtığı için Antik Mısır'dan genetik kayıtlar bulmanın epey zorlu bir iş olduğunu söylüyor. Ayrıca bu toplumda yaygın olan mumyalama da yumuşak dokuları muhafaza etmesine karşın DNA'nın düzgün bir şekilde korunmasını engelliyor.

Bugüne kadar Antik Mısır'dan sadece üç kişinin genomunun bir kısmı dizilenmişti. Ayrıca bu kişiler uygarlığın daha geç dönemlerinde yaşamıştı. 

Bulguları önde gelen hakemli dergi Nature'da dün (2 Temmuz) yayımlanan çalışmadaysa, bu örneklerden en az bin yıl daha önceye ait bir genom ilk kez tamamen dizilendi. 

Kahire'nin güneyindeki Nuwayrat köyünde 1900'lerin başında bulunan kalıntılar, kayaya oyulmuş bir mezarın içine yerleştirilmiş bir çömlek kabın içindeydi.

Liverpool John Moores Üniversitesi'nden Dr. Adeline Morez Jacobs liderliğindeki araştırmacılar, 4 bin 500 ila 4 bin 800 yıl önce yaşamış kişinin kemiklerini inceledi. Ayrıca dişinden aldıkları örneklerle genomunu dizileyen ekip, Antik Mısırlı hakkında eşsiz bilgiler elde etti.

VFDGH
Adamın kalıntılarını içeren çömlek 1902'de keşfedilmişti (Garstang Arkeoloji Müzesi/Liverpool Üniversitesi)

İlk piramitler inşa edilirken yaşayan kişinin kalıntıları, 44-64 yaşında ölen bir erkek olduğuna işaret ediyor. Makalenin yazarlarından Joel Irish, MÖ 2855 ila 2570'de hayatını kaybeden adam hakkında "Öldüğünde muhtemelen 60'lı yaşlarındaydı, ki bu o dönem için inanılmaz derecede ileri bir yaş" diyor.

Bilim insanları kişinin genetik materyalinin yüzde 80'inin beklendiği gibi Kuzey Afrika kökenine sahip olduğunu tespit etti. Ancak yüzde 20'si, Batı Asya ve Mezopotamya bölgesindeki insanlara dayanıyordu.

Araştırmacılar Antik Mısır ve Mezopotamya halkları arasında bir ilişki olduğunu uzun zamandır düşünüyordu. Arkeolojik bulgular bu etkileşime güçlü kanıtlar sunsa da bugüne kadar genetik bir veri elde edilememişti. 

Harvard Üniversitesi'nden Iosif Lazaridis, yer almadığı çalışmanın bulguları hakkında "Bu örnek bize, bu kadar erken bir tarihte Mısır'da çoğunlukla Kuzey Afrikalı soyundan gelen ancak Mezopotamya'dan da bir miktar soy katkısı olan insanlar olduğunu söylüyor" diyor: 

Bu coğrafi açıdan mükemmel derecede mantıklı.

Araştırmacılar bulunan kemiklerde artrit ve osteoporoz belirtilerinin yanı sıra yaşamının büyük bölümünde aşağı baktığını ve öne doğru eğildiğini gösteren işaretler tespit etti. Ayrıca kollarını uzun süre önünde tuttuğunu, ağır malzemeler taşıdığını ve sert yüzeylere oturduğunu gösteren bulgulara rastlandı. 

Ekip bu verilere dayanarak bu kişinin ağır işçilik yaptığı ve muhtemelen çömlekçi olduğu sonucuna vardı. Irish çömlekçi çarkının da Mısır'a bu dönemde geldiğini söyleyerek ekliyor:

Öte yandan bir çömlekçiye genellikle böyle üst sınıf bir cenaze töreni düzenlenmez. Belki de olağanüstü yetenekli ya da başarılı olduğu için sosyal statüsü yükselmişti.

Bilim insanları Antik Mısır ve Mezopotamya ilişkisine ışık tutan yeni çalışmanın sadece tek bir genom örneğine dayandığına ve daha fazla kanıt bulmayı beklediklerine değiniyor. Bu sayede iki bölgede yakın zamanda ortaya çıkan yazının kökenlerini ve farklı toplumlar arasındaki göçleri daha iyi anlamayı umuyorlar.

Makalenin ortak yazarı Dr. Linus Girdland-Flink "Bu, insan genetik varyasyonu bulmacasının sadece bir parçası: Bugüne kadar yaşamış her insan ve onların genomu bu bulmacanın benzersiz bir parçasını oluşturuyor" diyerek ekliyor:

Hiçbir zaman herkesin genomunu dizileyemeyeceğiz ancak insanlık tarihinde bugün kim olduğumuzu şekillendiren önemli olayları doğru bir şekilde yeniden yapılandırmak için dünyanın dört bir yanından yeterince çeşitli örnek toplamayı umuyoruz.

Independent Türkçe, CNN, New Scientist, Nature