Sudan Başbakanı Hamduk eski rejim yanlılarını uyardı

Sudan Başbakanı Abdullah Hamduk, ‘eski rejimin ajanlarının komploları’ nedeniyle, Sudan’ın bölünmesi konusunda uyardı

Sudan Başbakanı Abdullah Hamduk (AFP)
Sudan Başbakanı Abdullah Hamduk (AFP)
TT

Sudan Başbakanı Hamduk eski rejim yanlılarını uyardı

Sudan Başbakanı Abdullah Hamduk (AFP)
Sudan Başbakanı Abdullah Hamduk (AFP)

Sudan Başbakanı Abdullah Hamduk, Sudan’ın karşı karşıya olduğu tehlikeler konusunda uyardı. Hamduk, “eski rejimin ajanlarının komplolarının bir sonucu olarak, ülkenin bölünme ve parçalanma haline girebileceğini” söyledi. İfade özgürlüğü istismar edilerek ‘halkın malının yağmalanması ve toplumun sindirilmesine’ çalışıldığına ve vatandaşlara yönelik benzeri görülmemiş saldırılar olduğuna dikkat çeken Hamduk, devrimi baltalamak üzere üretmeyi ve çalışmayı engellemek için çabalayan eski rejimin ajanları içerisindeki ‘kötü niyetli elleri’ de uyardı.
Hamduk, 15 Haziran’da devlet televizyonu aracılığıyla halka hitaben yaptığı konuşmada “Ülkedeki güvenlik durumu, kötüleşen bir güvenlik durumuna tanık oldu ve bu da kaosla tehdit eden bir atmosfere yol açtı” dedi. Ülkeyi güvenlik açısından kırılgan bir duruma getirme girişimlerinin var olduğunu belirten Hamduk, ifade özgürlüğünün istismar edildiğini dile getirdi. Sudan Başbakanı, eski rejimin ajanlarını ve sabotajcı olarak adlandırdığı kişileri, kaosu yayma fırsatından yararlanmakla suçladı.
Başbakan, ‘devrim gençlerini’ devrime sahip çıkmaya ve kendilerini şiddete sürükleyenlerden uzak durmaya çağırdı. Abdullah Hamduk, “Şu anda yaşananlar, devrime ya da devrimcilere karşı. Gerçek devrimcilerin olup bitene dikkat etmesi iyi olur. Gerçek direniş komiteleri, imajlarını bozma girişimleriyle mücadele ettiler, durumu düzeltmek ve güvenlik durumunun restorasyonunu sağlamak için çalıştılar” dedi.
Hamduk, ülkenin tanık olduğunu belirttiği güvenlik bozulmasının, geride düşman tarafların, eski rejimin destekçilerinin sızdığı bir boşluk bırakan devrim bileşenlerine yönelik baskıdan kaynaklandığını belirtti. Hamduk, “Devrim, değerleri ve hedefleri ancak onun birliği ile korunabilir. Ve devrim düşmanlarını harekete ve komploya iten de dağılmadır” dedi.
Temel bir görev olarak ülkede “güvenlik reformu” üzerine gece gündüz çalışma sözü veren Hamduk, “Bu gerekli reformlar olmadan ülkemiz iç ve dış tehlikelere karşı savunmasız kalacaktır” dedi.
Abdullah Hamduk, ülkenin zor koşullara tanık olduğunu söylerken, ‘nefret söyleminin ve ayrımcılık ruhunun yayılmasına, kaosa yol açabilecek parçalanma durumuna, çetelerin ve suç gruplarının kontrolüne ve çatışmaların tüm nüfus grupları arasında yayılmasına’ karşı uyarıda bulundu.
Hamduk, “Geçiş hedeflerinin tamamlanması; partiler, gruplar, sivil toplum örgütleri, sendikalar, Profesyoneller Birliği, direniş komiteleri ve barış sürecinin tarafları da dahil olmak üzere devrim ve değişim inşa eden güçlerin birliğine bağlıdır” değerlendirmesinde bulundu.
Abdullah Hamduk ayrıca, üretim çarkını bozmaya, hükümet ve özel sektör çarkını felç etmeye ve kanunsuzluğa teşvik etmeye katkıda bulunan görünmez elleri de ortadan kaldırma taahhüdünde bulundu. “Devrim hükümeti, bu tarafların ortadan kaldırılmasında yasaların gerektirdiği ve anayasal belgenin sağladığı yetkiden taviz vermeyecektir” diyen Sudan Başbakanı, ‘düşünce, kanaat, ifade, medya, vicdan, hareket ve seçim özgürlüğünün’ hükümetinin en önemli başarıları arasında olduğunu vurguladı. Abdullah Hamduk, “Bazıları bu devrimin başarılarını inkâr etmeye çalışıyor” dedi.
Hamduk, kendisini zayıf olarak nitelendirenlere karşı da mümkün olduğunca korumaya çalıştığı zor bir dengeye göre hareket ettiğini söyledi. Abdullah Hamduk, “Aldığım tüm tutumlarda ülkenin ve halkının kaderi benim endişem ve pusulam iken, zayıflık suçlamalarına katlandım” dedi. Hamduk, “Barışçıl bir geçiş ve devlet sisteminin egemenliğinin kurulması, geçişe katılabilecek tüm aktif güçlerle büyük bir anlayış ve ortak bir zemin bulmadan gerçekleşmeyecektir” ifadelerini kullandı. Tüm taraflar arasında en yüksek düzeyde esneklik, anlayış ve dengeden yararlanmanın ve ‘sadece Sudan’ın güvenliğine ve istikrarına zarar verecek’ yan savaşlara girmemenin önemli olduğunu belirten Abdullah Hamduk, bu durumu ‘halktan soyutlanma olarak tanımlama’ girişimlerini de kınadı. Hamduk, “Ülkemizin içinde bulunduğu zorlu ekonomik ve yaşam koşullarının gerçekliliğinin tamamen farkındayım. Fildişi bir kulede yaşadığımızı öne sürmeye çalışanlar olduğunu biliyorum. Bu, belki de çok konuşmaya ya da her zaman görünmeye alışık olmamamdandır. Benim yaklaşımım, politikaların ve kararların konuşmasına izin vermektir” ifadelerini kullandı.
Abdullah Hamduk ayrıca, ülkenin kötü ekonomik koşullarını, koronavirüs pandemisinin etkilerine ve bunun sonucunda devlet gelirlerinde yüzde 40’lık bir azalmaya yol açan durgunluğa ek olarak, ‘boş bir hazineye, ölümcül borçlara, siyasi ve ekonomik bir kuşatma durumuna’ bağladı.
“Bir hükümetin önündeki seçenek, sertliğine ve zorluğuna rağmen ekonomik durumu düzeltebilecek bilinçli bir seçim olduğu göz önüne alındığında “ekonomik reformu sürdürmektir” diyen Hamduk, “Koşullarımız ve gerçekliğimiz için tek ilaç buydu” dedi. Başbakan Hamduk ayrıca, “Tüm bunlara rağmen tünelin sonunda bir ışık olduğunu söylememe izin verin” ifadelerini kullandı.
Sudan Başbakanı, hükümetinin önceliklerinin ‘savaşı durdurmak ve barışı sağlamak, Sudan üzerindeki uluslararası izolasyonu sona erdirmek, yaptırımları ve ablukaları sona erdirmek, çarpıklıklar ve borçlarla yüklü ekonomiyi yapılandırmak ve uluslararası kuruluşlarla müzakere ederek ödemeler dengesindeki büyük açığı azaltmak’ olduğunu yineledi.
Abdullah Hamduk, Ağır Borçlu Yoksul Ülkeler Girişimi’ne (HIPC) uygun olarak borçların çoğundan kurtulmayı ve geçen ay Paris’te düzenlenen Sudan ortakları toplantısında imzalanmış yatırım anlaşmalarını uygulamaya geçirmeyi beklediğini dile getirdi. Anlaşma, 15,5 milyar dolar muafiyet taahhüdü ile sonuçlandı. Ayrıca Paris Kulübü, 60 milyar dolarlık borcun 23 milyar dolarına yönelik muafiyet sağladı.
Hamduk, ülkenin ekonomik sorunlarının iyileştirileceği taahhüdünde bulunurken, ancak bunun için önemli bir finansman kaynağına ihtiyaç duyulduğunu vurguladı. Abdullah Hamduk, “Bildiğiniz gibi yeterli finansal kaynağımız yok. Bu nedenle uluslararası finans kuruluşlarının ve ortaklıkların önünü açarak ve yatırımları çekerek finansman sağlamaya çalıştık” dedi.



Umman ve Lübnan, İsrail'in saldırılarını kınadı ve gerilimin artmasını önlemeye yönelik uluslararası çabaları destekledi

Umman Sultanı Heysem bin Tarık ve Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn bugün Maskat'taki el-Alam Sarayı'nda özel bir görüşme gerçekleştirdi. (ONA)
Umman Sultanı Heysem bin Tarık ve Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn bugün Maskat'taki el-Alam Sarayı'nda özel bir görüşme gerçekleştirdi. (ONA)
TT

Umman ve Lübnan, İsrail'in saldırılarını kınadı ve gerilimin artmasını önlemeye yönelik uluslararası çabaları destekledi

Umman Sultanı Heysem bin Tarık ve Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn bugün Maskat'taki el-Alam Sarayı'nda özel bir görüşme gerçekleştirdi. (ONA)
Umman Sultanı Heysem bin Tarık ve Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn bugün Maskat'taki el-Alam Sarayı'nda özel bir görüşme gerçekleştirdi. (ONA)

Umman ve Lübnan, bugün yayımladıkları ortak bildiride, İsrail’in Lübnan topraklarına yönelik süregelen saldırılarından ve Arap topraklarının işgalinden derin kaygı duyduklarını belirtti. Bildiride, bu adımların 1701 sayılı kararın ve uluslararası meşruiyete ilişkin kararların açık ihlali olduğu vurgulandı.

Taraflar ayrıca, 4 Haziran 1967 sınırları üzerinde başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız Filistin devletinin kurulmasını öngören Arap tutumunun değişmezliğini yineledi. Bildiride, Arap dayanışmasının güçlendirilmesinin, devletlerin egemenliğine saygının ve iyi komşuluk ilkeleri ile uluslararası hukukun öneminin altı çizildi.

Ortak bildiri, Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn’ın Umman’a gerçekleştirdiği ziyaretin sonunda yayımlandı. Avn, ziyareti sırasında Umman Sultanı Heysem bin Tarık ile iki oturumdan oluşan görüşmeler yaptı.

Bildiride, Avn’ın ziyaretinin ‘Umman ile Lübnan arasındaki köklü kardeşlik ilişkilerinden’ kaynaklandığı ve ikili iş birliğini güçlendirme iradesini yansıttığı ifade edildi.

Sultan Heysem bin Tarık ile Cumhurbaşkanı Avn’ın gerçekleştirdiği resmi görüşmede, iki ülke arasındaki ilişkiler ele alındı; taraflar siyasi, ekonomik, yatırım, bankacılık, turizm, ulaşım ve lojistik hizmetler gibi alanlarda iş birliğini genişletme kararlılıklarını dile getirdi.

İki ülke, ikili iş birliğini güçlendirecek yeni anlaşmalar ve mutabakat zaptlarının imzalanması için çalışma yürütme konusunda mutabık kaldı. Ayrıca ticari, kültürel ve bilimsel değişimi destekleme; özel sektörün ortaklık ve kalkınma fırsatlarından daha geniş biçimde yararlanmasının teşvik edilmesi kararlaştırıldı.

Bölgesel gelişmeler

Bölgesel gelişmelere ilişkin bölümde, iki taraf İsrail’in Lübnan topraklarına yönelik devam eden saldırıları ile Arap topraklarının işgalinden duydukları derin kaygıyı dile getirdi. Bu adımların, 1701 sayılı kararın ve uluslararası meşruiyetin açık ihlali olduğu vurgulandı. Taraflar, saldırıların derhal durdurulması ve işgal altındaki tüm Lübnan ve Arap topraklarından tam çekilme çağrısında bulundu. Ayrıca gerilimin önlenmesi, istikrarın sağlanması, yerinden edilenlerin dönüşünün kolaylaştırılması ve yeniden imar çabalarına destek verilmesi gerektiği ifade edildi.

Umman tarafı, Lübnan’ın egemenliğine, bağımsızlığına ve toprak bütünlüğüne tam destek verdiğini yinelerken, devlet kurumlarının -başta Lübnan ordusu ve meşru güvenlik güçleri olmak üzere- güçlendirilmesinin ve Lübnan liderliğinin yürüttüğü ekonomik, mali ve idari reformların desteklenmesinin önemini vurguladı.

Umman Sultanı Heysem bin Tarık ile Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, bu sabah Maskat’taki el-Alam Sarayı'nda özel bir oturum gerçekleştirdi.

Şarku’l Avsat’ın Umman resmi haber ajansı ONA’dan aktardığına göre, görüşmede iki ülkeyi ilgilendiren çeşitli konularda görüş alışverişinde bulunuldu. Ayrıca, iki ülke ve iki halkın yararına olacak iş birliği ve ortaklık fırsatlarının güçlendirilmesinin önemine dikkat çekildi; kültürel, ekonomik ve kalkınma alanları da dahil olmak üzere çeşitli sektörlerde bağların daha da sağlamlaştırılması gerektiği belirtildi.


Tunuslu muhalif Şeyma İsa, hapishanede başladığı açlık grevinin dokuzuncu gününde

Siyasi aktivist Şeyma İsa (AFP)
Siyasi aktivist Şeyma İsa (AFP)
TT

Tunuslu muhalif Şeyma İsa, hapishanede başladığı açlık grevinin dokuzuncu gününde

Siyasi aktivist Şeyma İsa (AFP)
Siyasi aktivist Şeyma İsa (AFP)

Tunus ana muhalefet partisi Ulusal Kurtuluş Cephesi (NSFT) üyesi ve siyasi aktivist Şeyma İsa, tutukluluk koşullarını protesto etmek için başladığı açlık grevinde dokuzuncu gününe girdi.

1 Aralık'ta muhalefet tarafından düzenlenen yürüyüşe katılan İsa, devlet güvenliğine karşı komplo kurmak suçundan Temyiz Mahkemesi tarafından verilen bir kararla sivil polisler tarafından gözaltına alındı. Muhalif aktivist, hapishaneye girer girmez açlık grevine başladı.

Şeyma İsa (45), 2023 yılının şubat ayında yakalanmış, gözaltında tutulmuştu ve aynı yılın temmuz ayında serbest bırakılmıştı. Birinci Derece Mahkemesi tarafından 18 yıl hapis cezasına çarptırılan İsa’nın cezası temyiz sonucunda 20 yıla çıkarılmıştı.

İsa'nın yanı sıra aynı davayla bağlantılı olarak NSFT lideri, tanınmış siyasetçi Ahmed Necib eş-Şabi (82) de tutuklandı ve 12 yıl hapis cezasına çarptırdı. Muhalif Avukat Ayaşi Hammami (66) de terör suçlamasıyla beş yıl hapis cezasına çarptırıldı.

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) Ortadoğu ve Kuzey Afrika Bölümü Müdür Yardımcısı Bessam Havaci, “Tunus muhalefetinin önemli simalarının tutuklanması, Cumhurbaşkanı Kays Said'in tek başına iktidarına alternatif olan her şeyi ortadan kaldırma planının son adımıdır. Bu tutuklamalarla Tunuslu yetkililer, siyasi muhalefetin çoğunu etkili bir şekilde hapse atmayı başardı” değerlendirmesinde bulundu.

Tunus muhalefeti ve NSFT, 25 Temmuz 2021'de olağanüstü hal (OHAL) ilan edip ardından yeni bir siyasi sistem kurarak geniş yetkilerle iktidarını sürdüren Cumhurbaşkanı Kays Said'in yönetimine karşı çıkıyor ve demokrasinin yeniden tesis edilmesini talep ediyor. Şarku’l Avsat’ın aldığı bilgiye göre buna karşın yetkililer tutuklananları hükümeti devirmeye ve devlet kurumlarını yıkmaya teşebbüs etmekle suçluyor. Muhalefet ise mevcut rejimi tutuklulara karşı siyasi suçlamalar uydurmak ve yargıyı emirlerine boyun eğdirmekle suçluyor.


Hamas, İsrail medyasına konuştu: “Filistin devleti kurulursa silah bırakırız”

İsrail'in 70 binden fazla Filistinliyi öldürdüğü savaşta Hamas, Gazze Şeridi'nin neredeyse yarısını hâlâ kontrol ediyor (AP)
İsrail'in 70 binden fazla Filistinliyi öldürdüğü savaşta Hamas, Gazze Şeridi'nin neredeyse yarısını hâlâ kontrol ediyor (AP)
TT

Hamas, İsrail medyasına konuştu: “Filistin devleti kurulursa silah bırakırız”

İsrail'in 70 binden fazla Filistinliyi öldürdüğü savaşta Hamas, Gazze Şeridi'nin neredeyse yarısını hâlâ kontrol ediyor (AP)
İsrail'in 70 binden fazla Filistinliyi öldürdüğü savaşta Hamas, Gazze Şeridi'nin neredeyse yarısını hâlâ kontrol ediyor (AP)

Hamas, ateşkesin ikinci aşamasına geçilmesini desteklediklerini ve silah bırakmaya açık olduklarını duyurdu.

Adının paylaşılmaması şartıyla Times of Israel'e konuşan Hamas yetkilisi, Filistin devletinin kurulmasını sağlayacak müzakerelerin başlatılması halinde silah bırakacaklarını söylüyor:

Bu zorla veya ültimatomlarla yapılamaz. İsrail iki yıl boyunca Hamas'ı silahsızlandırmak için tüm askeri gücünü kullandı ama işe yaramadı. Silah bırakma meselesi siyasi bir sorunla bağlantılıdır ve bu nedenle siyasi bir çözüm gerektirir.

Yetkili, Filistinlilerin 78 yıllık İsrail işgaline karşı silahlı mücadele hakkının olduğunu belirterek, 1967 sınırlarının esas alınacağı bir Filistin devleti kurulması taleplerini yineliyor.

Gazze savaşının sonlandırılması için ABD öncülüğünde hazırlanan 20 maddelik barış planı 10 Ekim'de devreye girmişti. Anlaşmanın garantörleri arasında Türkiye, Mısır ve Katar var.

Plan kapsamında Hamas'ın silah bırakması ve Gazze'nin geleceğinde söz sahibi olmaması isteniyor. Bunun yerine Gazze Şeridi'nin yönetiminin Filistinlilerin yer alacağı bir teknokratlar komitesine geçici olarak devredilmesi planlanıyor. ABD Başkanı Donald Trump'ın başkanlık edeceği Barış Kurulu'na ek olarak bölgeye Uluslararası İstikrar Gücü (ISF) konuşlandırılması öngörülüyor.

Anlaşmanın ilk aşamasında Hamas ve İsrail arasında rehine takası gerçekleştirilmişti. Ayrıca İsrail askerleri belirlenen "sarı hatta" geri çekilmişti. Haberde, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin yüzde 53'ünü kontrol ettiği belirtiliyor.

İsrail, Hamas'ın elindeki 28 rehinenin hepsini teslim etmeden ikinci aşamaya geçilmeyeceğini duyurmuştu. Filistinli örgüt şimdiye dek 27 rehineyi İsrail'e gönderdi. Ancak 7 Ekim saldırısında öldürülen İsrailli polis memuru Ran Gvili'nin naaşı hâlâ Gazze'de. Hamas yetkilisi, cesedin yerini bulmak için çalışmaların sürdüğünü söylüyor.

İkinci aşama kapsamında Barış Kurulu üyelerinin belirlenmesi ve Gazze'ye güvenlik gücü konuşlandırılması hedefleniyor. Bu aşamaya geçiş için Hamas'ın silah bırakmayı kabul etmesi gerekli. Bunun ardından İsrail askerleri daha gerideki bir hatta çekilecek.

Trump ikinci aşamaya "çok yakında geçileceğini" söylemiş fakat bir takvim açıklamamıştı. Ocak itibarıyla Gazze'ye ISF askerlerinin gönderilmesi planlanıyor.

Hamas yetkilisi, 7 Ekim 2023'te düzenlenen Aksa Tufanı'nda esir alınan kişileri ilk etapta operasyondan kısa süre sonra bırakmayı düşündüklerini söylüyor.

Ancak İsrail'in saldırıları durdurmaması ve arabulucular tarafından savaşın sonlandırılacağına dair garantiler sunulmaması nedeniyle bu plandan vazgeçtiklerini ifade ediyor.

ABD Başkanı Donald Trump'ın öncülüğünde hazırlanan plana göre ISF, Hamas'ın silahsızlandırılmasında da rol oynayacak.

Öte yandan Hamas yetkilisi, ISF kontrolündeki böyle bir sürece yanaşmayacaklarını belirterek, güvenlik gücü askerlerinin Gazze'de İsrail ordusuyla Filistin halkı arasında "tampon bölge" görevi görmesi gerektiğini savunuyor.

Ayrıca silahsızlanma karşılığında İsrail ordusunun tamamen Gazze'den çekilmesini talep ettiklerini aktarıyor.

7 Ekim 2023'te düzenlenen Aksa Tufanı'nın sonuçlarından pişmanlık duymadıklarını söyleyen Hamas yetkilisi, dünya kamuoyunun İsrail'in gerçek yüzünü görmesini sağladıklarını vurguluyor:

Tarihi değiştirmeyi başardık. Dünya gözlerini açtı, Filistinlilerin yaşadıklarını ve İsrail'in ne suçlar işlediğini gördü.

IDF ve Yahudi yerleşimciler işbirliği yapıyor

Diğer yandan İsrail Savunma Kuvvetleri'nin (IDF), Batı Şeria'daki Yahudi yerleşimcilerle aktif işbirliği yaptığı aktarılıyor.

İsrail'in kamu yayıncısı Kan'ın hazırladığı Zman Emet (Gerçek Zamanlı) programına katılan Tuğgeneral Avi Bluth, ISF'nin "sınır bölgelerinde çiftlikler kurmaları için yerleşimcilerle tam işbirliği içinde hareket ettiğini" söyledi.

Bluth, bu işbirliğinin özellikle geçen yıl temmuzda hızlandırıldığını belirtti.

Independent Türkçe, Times of Israel, Haaretz