Zara tasarımcısı Filistinli modele attığı "nefret mesajı" için özür diledi

Filistinli model Qaher Harhash (Iconic Management)
Filistinli model Qaher Harhash (Iconic Management)
TT

Zara tasarımcısı Filistinli modele attığı "nefret mesajı" için özür diledi

Filistinli model Qaher Harhash (Iconic Management)
Filistinli model Qaher Harhash (Iconic Management)

İspanya merkezli moda devi Zara, kadın kıyafetleri bölümünün baş tasarımcısı Vanessa Perilman'ın Filistinli model Qaher Harhash'a Instagram'da gönderdiği Filistin karşıtı mesajlar nedeniyle boykot çağrılarıyla karşı karşıya kaldı
Perilman'ın Harhash'ın Instagram hesabında paylaştığı Filistin yanlısı gönderilerden birine direkt mesajla yazdığı yorum büyük tepki yarattı. Harhash'ın ekran görüntüsünü hesabında paylaştığı Perilman'ın mesajında, "Belki halkınız eğitimli olsaydı, İsrail'in Gazze'de ödemelerine yardım ettiği hastane ve okulları havaya uçurmazlardı. İsrail, halkınız gibi çocuklara nefreti ve askerlere taş atmayı öğretmiyor" ifadeleri dikkat çekti.
"İsrail'i savunmaktan asla vazgeçmeyeceğim" diyen ünlü tasarımcı, Harhash'ı saçma medya sirkine uygun paylaşımlar yapmakla eleştirdi.
Perilman gibi moda dünyasında önemli etkiye sahip bir ismin kendisine bu kadar kaba mesajlar göndermesine çok şaşırdığını kaydeden Harhash, daha sonra Perilman'ın diğer mesajlarının ekran görüntülerini de paylaştı.

Tepkiler üzerine özür diledi
Bu mesajlarda Perilman, modelin ifadelerini Instagram'da paylaşmasına tepki gösteriyor ve çocuklarına yönelik ölüm tehditleri aldığını belirtiyor. Perilman, modele art arda attığı mesajlarda olaydan dolayı çok kötü hissettiğini ifade ederek, "Ben böyle biri değilim. Çok üzgünüm. Umarım beni affedebilirsin" diyor.
Tasarımcı bir süre sonra Instagram hesabını kapattı.  

Zara'dan açıklama: "Ayrımcılığa asla hoşgörü göstermeyiz"
Sosyal medyada Perilman'a tepkiler büyürken ünlü tasarımcının işten çıkarılması ve Zara'nın boykot edilmesi çağrıları hızla yayıldı.
Şirketten yapılan açıklamadaysa "Zara hiçbir kültüre, dine, ülkeye, ırka veya inanca saygısızlığı kabul etmez. Zara çeşitliliği içeren bir şirkettir ve herhangi bir ayrımcılığa asla hoşgörü göstermeyiz. Karşılıklı saygı yönündeki temel değerlerimizi yansıtmayan bu yorumları kınıyoruz" denildi.
Öte yandan Perilman'ın işten çıkarılabileceği yönünde bir açıklama yapılmadı.
Independent Türkçe, CNN International, NBC News

 


İlk kez bir Antik Mısırlının tam genomu çözüldü

Üç boyutlu taramayla yüzü oluşturulan kişinin, ileri yaşlarda hayatını kaybettiği saptandı (Caroline Wilkinson/Liverpool John Moores Üniversitesi)
Üç boyutlu taramayla yüzü oluşturulan kişinin, ileri yaşlarda hayatını kaybettiği saptandı (Caroline Wilkinson/Liverpool John Moores Üniversitesi)
TT

İlk kez bir Antik Mısırlının tam genomu çözüldü

Üç boyutlu taramayla yüzü oluşturulan kişinin, ileri yaşlarda hayatını kaybettiği saptandı (Caroline Wilkinson/Liverpool John Moores Üniversitesi)
Üç boyutlu taramayla yüzü oluşturulan kişinin, ileri yaşlarda hayatını kaybettiği saptandı (Caroline Wilkinson/Liverpool John Moores Üniversitesi)

Bilim insanları ilk kez bir Antik Mısırlının tüm genomunu diziledi. Yaklaşık 4 bin 500 yıl önce yaşayan adamın kalıntıları, antik uygarlıktan gelen en eski genetik veriyi de sunuyor.

Uzmanlar, bölgenin sıcak iklimi DNA'nın kolayca bozunmasına yol açtığı için Antik Mısır'dan genetik kayıtlar bulmanın epey zorlu bir iş olduğunu söylüyor. Ayrıca bu toplumda yaygın olan mumyalama da yumuşak dokuları muhafaza etmesine karşın DNA'nın düzgün bir şekilde korunmasını engelliyor.

Bugüne kadar Antik Mısır'dan sadece üç kişinin genomunun bir kısmı dizilenmişti. Ayrıca bu kişiler uygarlığın daha geç dönemlerinde yaşamıştı. 

Bulguları önde gelen hakemli dergi Nature'da dün (2 Temmuz) yayımlanan çalışmadaysa, bu örneklerden en az bin yıl daha önceye ait bir genom ilk kez tamamen dizilendi. 

Kahire'nin güneyindeki Nuwayrat köyünde 1900'lerin başında bulunan kalıntılar, kayaya oyulmuş bir mezarın içine yerleştirilmiş bir çömlek kabın içindeydi.

Liverpool John Moores Üniversitesi'nden Dr. Adeline Morez Jacobs liderliğindeki araştırmacılar, 4 bin 500 ila 4 bin 800 yıl önce yaşamış kişinin kemiklerini inceledi. Ayrıca dişinden aldıkları örneklerle genomunu dizileyen ekip, Antik Mısırlı hakkında eşsiz bilgiler elde etti.

VFDGH
Adamın kalıntılarını içeren çömlek 1902'de keşfedilmişti (Garstang Arkeoloji Müzesi/Liverpool Üniversitesi)

İlk piramitler inşa edilirken yaşayan kişinin kalıntıları, 44-64 yaşında ölen bir erkek olduğuna işaret ediyor. Makalenin yazarlarından Joel Irish, MÖ 2855 ila 2570'de hayatını kaybeden adam hakkında "Öldüğünde muhtemelen 60'lı yaşlarındaydı, ki bu o dönem için inanılmaz derecede ileri bir yaş" diyor.

Bilim insanları kişinin genetik materyalinin yüzde 80'inin beklendiği gibi Kuzey Afrika kökenine sahip olduğunu tespit etti. Ancak yüzde 20'si, Batı Asya ve Mezopotamya bölgesindeki insanlara dayanıyordu.

Araştırmacılar Antik Mısır ve Mezopotamya halkları arasında bir ilişki olduğunu uzun zamandır düşünüyordu. Arkeolojik bulgular bu etkileşime güçlü kanıtlar sunsa da bugüne kadar genetik bir veri elde edilememişti. 

Harvard Üniversitesi'nden Iosif Lazaridis, yer almadığı çalışmanın bulguları hakkında "Bu örnek bize, bu kadar erken bir tarihte Mısır'da çoğunlukla Kuzey Afrikalı soyundan gelen ancak Mezopotamya'dan da bir miktar soy katkısı olan insanlar olduğunu söylüyor" diyor: 

Bu coğrafi açıdan mükemmel derecede mantıklı.

Araştırmacılar bulunan kemiklerde artrit ve osteoporoz belirtilerinin yanı sıra yaşamının büyük bölümünde aşağı baktığını ve öne doğru eğildiğini gösteren işaretler tespit etti. Ayrıca kollarını uzun süre önünde tuttuğunu, ağır malzemeler taşıdığını ve sert yüzeylere oturduğunu gösteren bulgulara rastlandı. 

Ekip bu verilere dayanarak bu kişinin ağır işçilik yaptığı ve muhtemelen çömlekçi olduğu sonucuna vardı. Irish çömlekçi çarkının da Mısır'a bu dönemde geldiğini söyleyerek ekliyor:

Öte yandan bir çömlekçiye genellikle böyle üst sınıf bir cenaze töreni düzenlenmez. Belki de olağanüstü yetenekli ya da başarılı olduğu için sosyal statüsü yükselmişti.

Bilim insanları Antik Mısır ve Mezopotamya ilişkisine ışık tutan yeni çalışmanın sadece tek bir genom örneğine dayandığına ve daha fazla kanıt bulmayı beklediklerine değiniyor. Bu sayede iki bölgede yakın zamanda ortaya çıkan yazının kökenlerini ve farklı toplumlar arasındaki göçleri daha iyi anlamayı umuyorlar.

Makalenin ortak yazarı Dr. Linus Girdland-Flink "Bu, insan genetik varyasyonu bulmacasının sadece bir parçası: Bugüne kadar yaşamış her insan ve onların genomu bu bulmacanın benzersiz bir parçasını oluşturuyor" diyerek ekliyor:

Hiçbir zaman herkesin genomunu dizileyemeyeceğiz ancak insanlık tarihinde bugün kim olduğumuzu şekillendiren önemli olayları doğru bir şekilde yeniden yapılandırmak için dünyanın dört bir yanından yeterince çeşitli örnek toplamayı umuyoruz.

Independent Türkçe, CNN, New Scientist, Nature