Libya Temsilciler Meclisi ile Geçiş Yönetimi arasındaki anlaşmazlıklar derinleşiyor

Temsilciler Meclisi, Ulusal Birlik Hükümeti’nin sunduğu bütçe tasarısını yine onaylamadı

Trablus'ta Başbakan ve Başkanlık Konseyi Üyeleri arasında yapılan toplantıdan bir kare (Başkanlık Konseyi)
Trablus'ta Başbakan ve Başkanlık Konseyi Üyeleri arasında yapılan toplantıdan bir kare (Başkanlık Konseyi)
TT

Libya Temsilciler Meclisi ile Geçiş Yönetimi arasındaki anlaşmazlıklar derinleşiyor

Trablus'ta Başbakan ve Başkanlık Konseyi Üyeleri arasında yapılan toplantıdan bir kare (Başkanlık Konseyi)
Trablus'ta Başbakan ve Başkanlık Konseyi Üyeleri arasında yapılan toplantıdan bir kare (Başkanlık Konseyi)

Libya Temsilciler Meclisi’nin (TM), Abdulhamid Dibeybe başkanlığındaki Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) tarafından sunulan bütçe tasarısını üçüncü kez reddetmesi, TM ile Geçiş Yönetimi arasındaki anlaşmazlıları derinleştirdi. TM, Geçiş Yönetimi yetkililerinin ülkenin doğusundaki Tobruk şehrinde bulunan meclis binasına çağırma kararı aldı. Bunun yanı sıra TM, Muhammed el-Menfi başkanlığındaki Başkanlık Konseyi'nin İstihbarat Bakanlığı’na kendisine danışmadan atama yapmasının yasallığını değerlendirmek üzere konunun TM Yasama ve Hukuk Komitesi'ne havale edilmesine karar verdi.
TM Sözcüsü Abdullah Bilhak, Salı günü gerçekleşen ve her zamanki gibi canlı yayınlanmadan kapalı olarak yapılan oturumun ardından yaptığı açıklamada, TM’nin devlet bütçesi tasarısının birinci bölümünden çıkarılan yasaların eklenmesi gerektiğini vurgulayarak, hükümetin bu ayın 29'unda gerçekleştirilecek bir oturuma çağırılması kararı alındığını söyledi.
Bilhak, TM’nin, Libya Devlet Yüksek Konseyi Başkanı Halid el-Mişri’nin üst düzey makamlar dosyasındaki son anlaşmayı reddetmesine ilişkin yaptığı açıklamaları ve tutumlarıyla ilgili olarak Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu'na (UNSMIL) bir mektup göndermeye karar verdiğini de sözlerine ekledi. TM’nin bu yöndeki taahhüdünü yerine getirdiğinin altını çizen Bilhak, TM’nin bu mektupla anlaşmanın uygulanmaması halinde halk nezdinde bu konudaki sorumluluğunu yerine getirmiş olacağını vurguladı.
TM’nin son dönemde Başkanlık Konseyi’nin İstihbarat Başkanlığı görevine atanmasını tartıştığını belirten Bilhak, Başkanlık Konseyi bu atamada TM’ye başvurmadığından konunun yasal bir karara bağlanması için TM Yasama ve Hukuk Komitesi'ne havale edilmesinin kararlaştırıldığını kaydetti. Ancak TM Savunma ve Ulusal Güvenlik Komitesi Başkanı Talal el-Mihub, bütçe tasarısının yalnızca anlaşmazlıklar nedeniyle askıya alınmadığını, asıl sebebin Türkiye Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar'ın izinsiz veya önceden duyuru yapılmaksızın geçtiğimiz günlerde başkent Trablus'a gerçekleştirdiği tartışmalı ziyaret olduğunu söyledi. Muhib, ‘Libya devletinin egemenliğinin ve prestijinin ihlali’ olarak değerlendirildi.
Başkanlık Konseyi'nin ziyaretle ilgili sessizliğini eleştiren Mihub, TM Başkanı Akile Salih'i olağanüstü hal ilan (OHAL) etmeye ve orduyu istikrar sağlanıp seçim günü gelinceye kadar yönetimi üstlenmeye çağırdı. ‘Milislere ve paralı askerlere harcanması için para vermenin saçmalık’ olduğunu söyleyen Muhib, “Ülke Türkler için bir alan, Türk askerleri için bir sahne haline geldi” dedi.
TM Başkanı Salih ise, seçimleri planlandığı gibi 24 Aralık’ta yapılmasını engelleme girişimlerine karşı olduğunu ifade etti. Tartışmalı anayasa taslağını referanduma götürmenin veya seçimlerin ertelenmesine neden olacak koşulları yaratmanın ve siyaset sahnesini karıştırmanın amacının seçimleri erteleme hedefine ulaşmak olduğu konusunda uyardı.
Dün Libya Yüksek Seçim Kurulu Başkanı İmad es-Sayih ile yaptığı görüşmenin ardından açıklamalarda bulunan Salih, ‘Libya halkının kendilerini kimin yöneteceğini doğrudan ve özgür, adil, şeffaf seçimlerle seçme hakkına sahip olduğunu’ bir kez daha vurguladı. Sayih ise açıklamasında, herhangi bir tarafın Yüksek Seçim Kurulu’nu karıştırma girişiminin ‘seçimlerin zamanında düzenlenmesine karşı açık bir engel’ olduğunu söyledi.
Öte yandan TM, Başkanlık Konseyi ve UBH ile onlara bağlı tüm güvenlik ve askeri kurumları, Aceylat şehri ve komşu illerde patlak veren, vatandaşların hayatını tehlikeye sokan ve ölmelerine neden olan silahlı çatışmalardan sorumlu tutarken güvenliği artırmaları, vatandaşları ve mülkleri korumaları çağrısında bulundu.
UBH’ye bağlı Sebha Askeri Bölgesi Komutanı Tuğgeneral Ahmed el-Hattabi, Savunma Bakanlığı görevini de yürüten Başbakan Dibeybe'ye ve Genelkurmay Başkanı'na gönderdiği bir mektupta, çeşitli silah ve zırhlı araçlarla donatılmış silahlı bir günün doğu yönünden bölgeye akını hakkında bilgi verdi. Hattabi, 300'den fazla silahlı aracın yer aldığı konvoyun nereye gittiklerinin ve amaçlarının bilinmediğini, doğuda Libya Ulusal Ordusu (LUO) Genel Komutanlığına bağlı Tamanhint Askeri Üssü'ne konuşlandıklarını belirtti.
Kaynaklar, LUO’nun yakın zamanda Tarık bin Ziyad Tugayı ve ona bağlı 128 taburdan unsurların gelişiyle Tamanhint Askeri Üssü’ndeki güçlerine takviyede bulunduğunu bildirdiler.
Libya'nın güneyindeki Ubari kentinden kaynaklar, el-Kavs Sınır Kapısı’na geçtiğimiz Salı gecesi teröristler tarafından saldırı düzenlendiği yönündeki söylentileri yalanlarken, aynı gece silahlı kişiler Trablus'ta UBH’nin Dışişleri Bakanlığı karargahına baskın düzenlediler. Kaynaklardan biri, Bakanlığa Trablus Devrimci Güçleri’nden unsurların saldırdığını, 166'​ncı Tugay'a bağlı korumaların saldırıyı püskürttüğünü söyledi. Ancak yerel basın kuruluşlarının başka bir kaynaktan aktardığı bilgilere göre Güvenlik ve İstikrarı Destekleme Birimi’nin müdahalesinin ardından Trablus Devrimci Güçleri Bakanlık binasından çekildi. Öte yandan bu gelişmelerle ilgili olarak ne UBH’den ne de Dışişleri Bakanlığı'ndan resmi bir açıklama yapılmadı.



Artan İsrail ihlalleri karşısında Hamas’tan siyasi hamle

Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye bölgesinde, hasar görmüş evinin penceresinden dışarı bakan Filistinli bir kadın, 21 Kasım 2025 (AP)
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye bölgesinde, hasar görmüş evinin penceresinden dışarı bakan Filistinli bir kadın, 21 Kasım 2025 (AP)
TT

Artan İsrail ihlalleri karşısında Hamas’tan siyasi hamle

Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye bölgesinde, hasar görmüş evinin penceresinden dışarı bakan Filistinli bir kadın, 21 Kasım 2025 (AP)
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye bölgesinde, hasar görmüş evinin penceresinden dışarı bakan Filistinli bir kadın, 21 Kasım 2025 (AP)

Gazze Şeridi’nde 10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasına yönelik İsrail ihlalleri, zaman zaman artarak devam ediyor. Bu ihlallerin son örneği, dün öğle saatlerinde gerçekleştirilen yeni bir suikast oldu. Söz konusu saldırı, anlaşma maddelerinin açık bir şekilde ihlal edilmesi anlamına geliyor.

Anlaşma, İsrail’e, farklı aşamalara göre planlanan çekilme hatları çerçevesinde kontrolü altında tuttuğu bölgelerde askeri operasyon yapma serbestisi tanıyor. Halen devam eden birinci aşama, ‘sarı hat’ olarak belirlenen sınırda uygulanıyor ve bu hat, Gazze Şeridi’nin yüzde 50’sinden fazlasının İsrail kontrolünde olduğu anlamına geliyor. İsrail bu alanı, bölgede kalan son evlerin yıkımı, tünellerin tespit edilip tamamen imha edilmesi ve zaman zaman hava saldırıları düzenlenmesi gibi geniş kapsamlı askeri faaliyetler için kullanıyor.

gtrhy
İslami Cihad Hareketi savaşçıları ve Mısırlı işçiler, Gazze Şeridi'ndeki Nuseyrat'ın kuzeyinde İsrailli rehinelerin cesetlerini arıyor, 22 Kasım 2025. (AP)

Ateşkes anlaşmasının açık ihlalleri, zaman zaman hava saldırılarıyla, zaman zaman top atışlarıyla, kimi zaman da zırhlı araçlardan veya insansız hava araçlarından (İHA) açılan ateşle kaydediliyor. Ayrıca İsrail birlikleri, sarı hattın batısındaki Filistin bölgelerine onlarca hatta yüzlerce metre girerek sınırlı süreli ilerlemeler yapıyor. Bu ihlaller, zaman zaman ölümlere ve yaralanmalara yol açıyor.

xsdf
İslami Cihad Hareketi savaşçıları ve Filistinli işçiler, Gazze Şeridi'ndeki Nuseyrat'ın kuzeyinde İsrailli rehinelerin cesetlerini ararken insan kalıntılarını topluyor, 22 Kasım 2025. (AP)

Saha kaynaklarının Şarku’l Avsat’a aktardığı bilgilere göre, ateşkesin yürürlüğe girmesinden bu yana İsrail güçleri bazı bölgelerde en az 6 kez sınırlı kara ilerlemesi gerçekleştirdi ve ardından tekrar geri çekildi. En az 4 olayda ise sarı renkle işaretlenen beton bloklar onlarca metre ileri taşındı. Şucaiyye mahallesinin doğusunda yaşanan bir vakada bu mesafe 280 metreyi aşarak mahallenin yüzde 80’inden fazlasının İsrail kontrolü altına girmesiyle sonuçlandı.

Kaynaklar, bu ilerlemelerin bölgede yaşayan yaklaşık 150 ailenin yerinden olmasına neden olduğunu belirtiyor. Bu aileler, kısmen hasarlı evlerde veya çadırlarda barınmaya çalışıyordu ve bölge zaten yaşam koşullarından tamamen yoksundu.

Bombalama ve suikast

Gazze kentinin batısındaki er-Rimal mahallesinde bir aracı hedef alan hava saldırısında en az 5 Filistinli hayatını kaybetti. İsrail güvenlik kaynakları, saldırının Hamas’ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları’ndan bir komutanı hedef aldığını belirtti. Bu saldırı, savaşın sona ermesinin ardından bir aracın bu şekilde vurulduğu ilk hava saldırısı olarak kaydedildi.

Bundan önce, kuzeydeki Cibaliye Mülteci Kampı’nın doğusunda bir Filistinli İsrailli bir keskin nişancı tarafından vurularak yaralandı. Diğer yandan el-Bureyc Mülteci Kampı’nın doğusunda İsrail zırhlı araçlarından açılan ateşte en az iki kişi daha yaralandı. Han Yunus’un güneyinde de bir kişi ateş sonucu yaralandı.

Refah, Han Yunus’un güneyi ve doğusu ile Gazze kentinin doğusunda, özellikle ez-Zeytun, Şucaiyye ve et-Tuffah mahallelerinde İsrail hava saldırıları düzenlendi. Saldırılar, İsrail kontrolü altındaki sarı hattın doğusundaki noktalara yöneldi.

Kaynaklar, bazı hava saldırılarının ve top atışlarının sarı hattı tam olarak hedef aldığını ya da hattın batısına, yani çekilme planına göre Filistin kontrolünde sayılan bölgelere yöneldiğini belirterek, bunun ateşkesin açık ihlali olduğunu ifade ediyor.

z
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye bölgesinde yıkımın ortasında kurulmuş bir sebze tezgâhı, 21 Kasım 2025 (AP)

Gazze Şeridi’ndeki Sağlık Bakanlığı’na göre, İsrail ihlalleri nedeniyle en az 318 Filistinli hayatını kaybetti, 788 kişi de yaralandı. Böylece 7 Ekim 2023’ten bu yana İsrail saldırılarında yaşamını yitirenlerin sayısı 69 bin 733’e, yaralananların sayısı ise 170 bin 863’e yükseldi.

Hayatını kaybedenler arasında, uzun süredir İsrail güçlerinin kontrolü altında olan Gazze’nin güneyindeki Refah kentinde bulunan ve şehirde kalan son tünellerde saklanan Hamas mensupları yer almıyor. Saha kaynaklarına göre bu kişilerle mart ayının sonunda iletişim tamamen kesildi.

Hamas’ın tutumu

Hamas kaynakları Şarku’l Avsat’a yaptıkları açıklamada, hareketin ateşkese bağlılığını sürdürdüğünü ve İsrail hedeflerine yönelik herhangi bir saldırı gerçekleştirmediğini söyledi. Kaynaklar, İsrail ordusunun bu konuda yaptığı iddiaların gerçeği yansıtmadığını, bu iddiaların bazı Netanyahu hükümeti üyelerini memnun etmek için sahadaki tansiyonu yükseltmeyi amaçladığını ifade etti. Açıklamalara göre bu durum, direniş mensuplarını hedef almak için fırsat yaratırken, kayıpların çoğunu siviller oluşturdu.

cvfgt
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye bölgesinde yıkımın ortasında yürüyen Filistinliler, 21 Kasım 2025 (AP)

Kaynaklara göre Hamas yönetimi, İsrail’in tüm ihlallerini ve bunlara ilişkin ayrıntıları sürekli olarak arabulucularla paylaşıyor ve bu ihlallerin takibini siyasi düzeyde sürdürüyor. Hareket, imzalanan anlaşmanın uygulanması için İsrail’e baskı kurulmasını sağlamak amacıyla birden fazla kanaldan girişimlerde bulunuyor.

Hamas, medya kuruluşlarına dağıttığı açıklamada, İsrail ordusunun sarı hattı aşmaya devam etmesini ve hattı her gün batıya doğru taşımasını, buna bağlı olarak yaşanan kitlesel göçü, ayrıca Gazze Şeridi’nin doğu bölgelerine yönelik hava saldırılarını ve top atışlarını ateşkes anlaşmasının açık bir ihlali olarak nitelendirdi.

Açıklamada, Netanyahu hükümetinin anlaşmaya aykırı bir ‘oldubitti’ yaratma çabalarının kabul edilmeyeceği vurgulandı. Hamas, arabulucuları bu ihlalleri durdurmak için acil müdahaleye çağırırken, ABD yönetiminden ise verdiği taahhütleri yerine getirmesini, İsrail’in anlaşma kapsamındaki yükümlülüklerini uygulamasını sağlamasını ve Gazze’de ateşkes sürecini baltalamaya yönelik girişimlere karşı durmasını talep etti.


Türkiye, İsrail'in muhalefetine rağmen Gazze'ye destek vermek istiyor

Türkiye, İsrail'in muhalefetine rağmen Gazze'ye destek vermek istiyor
TT

Türkiye, İsrail'in muhalefetine rağmen Gazze'ye destek vermek istiyor

Türkiye, İsrail'in muhalefetine rağmen Gazze'ye destek vermek istiyor

Konuya yakın Türk yetkililere göre, İsrail'in muhalefetine rağmen Türkiye, Gazze Şeridi'ndeki çoğunluğu Müslüman, ABD destekli bir güce binlerce asker göndermeye hazırlanıyor.

Şarku’l Avsat’ın Bloomberg'ten aktardığı habere göre isimlerinin açıklanmasını istemeyen kaynaklar, ABD, Ankara'nın geçen ay Mısır ve Katar ile birlikte Gazze'de ateşkes sağlanması için arabuluculuk yapmasının ardından, ABD tarafından önerilen çok aşamalı bir planın parçası olan uluslararası istikrar gücüne Türkiye'nin katılımını genel olarak desteklediğini belirtti.

Konuşlanmada muharebe ve istihkam birliklerinin yer alması beklenirken, Türkiye, İsrail'in Gazze Şeridi'ne girmesinin ardından Washington'un İsrail'in askeri güç kullanımını sınırlamasını istiyor.

dcfr
Gazze Şeridi'ndeki Cibaliye'de yıkımın ortasında bir sebze tezgahı (AP)

Türkiye'nin, Trump'ın ateşkesin kalıcı bir barışa dönüşmesini sağlama planının önemli bir bileşeni olan uluslararası istikrar gücüne İsrail'in onayı olmadan nasıl katılabileceği henüz belirsizliğini koruyor.

Türk hükümeti, ABD'nin baskı yapması halinde İsrail'in sonunda geri adım atabileceğine inanıyor, ancak şu ana kadar İsrail hükümetinin geri adım atacağına dair bir işaret yok.


Netanyahu'nun ofisi, Gazze'de 5 üst düzey Hamas yetkilisinin ortadan kaldırıldığını duyurdu

Gazze Şehri'nde İsrail hava saldırısının hedefi olan bir ev yanıyor (AFP)
Gazze Şehri'nde İsrail hava saldırısının hedefi olan bir ev yanıyor (AFP)
TT

Netanyahu'nun ofisi, Gazze'de 5 üst düzey Hamas yetkilisinin ortadan kaldırıldığını duyurdu

Gazze Şehri'nde İsrail hava saldırısının hedefi olan bir ev yanıyor (AFP)
Gazze Şehri'nde İsrail hava saldırısının hedefi olan bir ev yanıyor (AFP)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ofisi dün yaptığı açıklamada, İsrail'in Filistin hareketinin Yahudi devletiyle vardığı kırılgan ateşkes anlaşmasını ihlal etmesi üzerine, Gazze Şeridi'nde beş üst düzey Hamas yetkilisini öldürdüğünü duyurdu.

Netanyahu'nun ofisi, X platformu üzerinden yaptığı açıklamada, "Hamas bugün, teröristleri İsrail kontrolündeki bölgelere göndererek ateşkes anlaşmasını bir kez daha ihlal etti. Buna karşılık İsrail, beş üst düzey Hamas teröristini etkisiz hale getirdi" ifadelerini kullandı.

İsrail ordusu, Gazze'nin güneyindeki Refah bölgesinde iki militanı "etkisiz hale getirdiğini" duyurdu.

Ordu sözcüsü Avichay Adraee, "Refah'ın doğusundaki yeraltı altyapı bölgesinde üç saatten kısa bir sürede iki teröristin etkisiz hale getirildiğini" belirtti.

X platformunda yaptığı açıklamada, "Doğu Refah bölgesinde faaliyet gösteren güçler bölgede bir tarama gerçekleştirdi ve iki militan daha tespit etti; güçler ateş açarak onları etkisiz hale getirdi" ifadelerini kullandı.

Bununla birlikte bölgede etkisiz hale getirilen militan sayısının beşe ulaştığını açıkladı.

Adraee, İsrail ordusunun "ateşkes anlaşmasına uygun olarak" bölgede konuşlu kalmaya devam edeceğini ve "herhangi bir acil tehdidi ortadan kaldırmak için çalışmaya devam edeceğini" vurguladı.