عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Libya Temsilciler Meclisi ile Geçiş Yönetimi arasındaki anlaşmazlıklar derinleşiyor

Temsilciler Meclisi, Ulusal Birlik Hükümeti’nin sunduğu bütçe tasarısını yine onaylamadı

Trablus'ta Başbakan ve Başkanlık Konseyi Üyeleri arasında yapılan toplantıdan bir kare (Başkanlık Konseyi)
Trablus'ta Başbakan ve Başkanlık Konseyi Üyeleri arasında yapılan toplantıdan bir kare (Başkanlık Konseyi)
    Kahire/Halid Mahmud
TT
TT

Libya Temsilciler Meclisi ile Geçiş Yönetimi arasındaki anlaşmazlıklar derinleşiyor

Trablus'ta Başbakan ve Başkanlık Konseyi Üyeleri arasında yapılan toplantıdan bir kare (Başkanlık Konseyi)
Trablus'ta Başbakan ve Başkanlık Konseyi Üyeleri arasında yapılan toplantıdan bir kare (Başkanlık Konseyi)

Libya Temsilciler Meclisi’nin (TM), Abdulhamid Dibeybe başkanlığındaki Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) tarafından sunulan bütçe tasarısını üçüncü kez reddetmesi, TM ile Geçiş Yönetimi arasındaki anlaşmazlıları derinleştirdi. TM, Geçiş Yönetimi yetkililerinin ülkenin doğusundaki Tobruk şehrinde bulunan meclis binasına çağırma kararı aldı. Bunun yanı sıra TM, Muhammed el-Menfi başkanlığındaki Başkanlık Konseyi'nin İstihbarat Bakanlığı’na kendisine danışmadan atama yapmasının yasallığını değerlendirmek üzere konunun TM Yasama ve Hukuk Komitesi'ne havale edilmesine karar verdi.
TM Sözcüsü Abdullah Bilhak, Salı günü gerçekleşen ve her zamanki gibi canlı yayınlanmadan kapalı olarak yapılan oturumun ardından yaptığı açıklamada, TM’nin devlet bütçesi tasarısının birinci bölümünden çıkarılan yasaların eklenmesi gerektiğini vurgulayarak, hükümetin bu ayın 29'unda gerçekleştirilecek bir oturuma çağırılması kararı alındığını söyledi.
Bilhak, TM’nin, Libya Devlet Yüksek Konseyi Başkanı Halid el-Mişri’nin üst düzey makamlar dosyasındaki son anlaşmayı reddetmesine ilişkin yaptığı açıklamaları ve tutumlarıyla ilgili olarak Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu'na (UNSMIL) bir mektup göndermeye karar verdiğini de sözlerine ekledi. TM’nin bu yöndeki taahhüdünü yerine getirdiğinin altını çizen Bilhak, TM’nin bu mektupla anlaşmanın uygulanmaması halinde halk nezdinde bu konudaki sorumluluğunu yerine getirmiş olacağını vurguladı.
TM’nin son dönemde Başkanlık Konseyi’nin İstihbarat Başkanlığı görevine atanmasını tartıştığını belirten Bilhak, Başkanlık Konseyi bu atamada TM’ye başvurmadığından konunun yasal bir karara bağlanması için TM Yasama ve Hukuk Komitesi'ne havale edilmesinin kararlaştırıldığını kaydetti. Ancak TM Savunma ve Ulusal Güvenlik Komitesi Başkanı Talal el-Mihub, bütçe tasarısının yalnızca anlaşmazlıklar nedeniyle askıya alınmadığını, asıl sebebin Türkiye Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar'ın izinsiz veya önceden duyuru yapılmaksızın geçtiğimiz günlerde başkent Trablus'a gerçekleştirdiği tartışmalı ziyaret olduğunu söyledi. Muhib, ‘Libya devletinin egemenliğinin ve prestijinin ihlali’ olarak değerlendirildi.
Başkanlık Konseyi'nin ziyaretle ilgili sessizliğini eleştiren Mihub, TM Başkanı Akile Salih'i olağanüstü hal ilan (OHAL) etmeye ve orduyu istikrar sağlanıp seçim günü gelinceye kadar yönetimi üstlenmeye çağırdı. ‘Milislere ve paralı askerlere harcanması için para vermenin saçmalık’ olduğunu söyleyen Muhib, “Ülke Türkler için bir alan, Türk askerleri için bir sahne haline geldi” dedi.
TM Başkanı Salih ise, seçimleri planlandığı gibi 24 Aralık’ta yapılmasını engelleme girişimlerine karşı olduğunu ifade etti. Tartışmalı anayasa taslağını referanduma götürmenin veya seçimlerin ertelenmesine neden olacak koşulları yaratmanın ve siyaset sahnesini karıştırmanın amacının seçimleri erteleme hedefine ulaşmak olduğu konusunda uyardı.
Dün Libya Yüksek Seçim Kurulu Başkanı İmad es-Sayih ile yaptığı görüşmenin ardından açıklamalarda bulunan Salih, ‘Libya halkının kendilerini kimin yöneteceğini doğrudan ve özgür, adil, şeffaf seçimlerle seçme hakkına sahip olduğunu’ bir kez daha vurguladı. Sayih ise açıklamasında, herhangi bir tarafın Yüksek Seçim Kurulu’nu karıştırma girişiminin ‘seçimlerin zamanında düzenlenmesine karşı açık bir engel’ olduğunu söyledi.
Öte yandan TM, Başkanlık Konseyi ve UBH ile onlara bağlı tüm güvenlik ve askeri kurumları, Aceylat şehri ve komşu illerde patlak veren, vatandaşların hayatını tehlikeye sokan ve ölmelerine neden olan silahlı çatışmalardan sorumlu tutarken güvenliği artırmaları, vatandaşları ve mülkleri korumaları çağrısında bulundu.
UBH’ye bağlı Sebha Askeri Bölgesi Komutanı Tuğgeneral Ahmed el-Hattabi, Savunma Bakanlığı görevini de yürüten Başbakan Dibeybe'ye ve Genelkurmay Başkanı'na gönderdiği bir mektupta, çeşitli silah ve zırhlı araçlarla donatılmış silahlı bir günün doğu yönünden bölgeye akını hakkında bilgi verdi. Hattabi, 300'den fazla silahlı aracın yer aldığı konvoyun nereye gittiklerinin ve amaçlarının bilinmediğini, doğuda Libya Ulusal Ordusu (LUO) Genel Komutanlığına bağlı Tamanhint Askeri Üssü'ne konuşlandıklarını belirtti.
Kaynaklar, LUO’nun yakın zamanda Tarık bin Ziyad Tugayı ve ona bağlı 128 taburdan unsurların gelişiyle Tamanhint Askeri Üssü’ndeki güçlerine takviyede bulunduğunu bildirdiler.
Libya'nın güneyindeki Ubari kentinden kaynaklar, el-Kavs Sınır Kapısı’na geçtiğimiz Salı gecesi teröristler tarafından saldırı düzenlendiği yönündeki söylentileri yalanlarken, aynı gece silahlı kişiler Trablus'ta UBH’nin Dışişleri Bakanlığı karargahına baskın düzenlediler. Kaynaklardan biri, Bakanlığa Trablus Devrimci Güçleri’nden unsurların saldırdığını, 166'​ncı Tugay'a bağlı korumaların saldırıyı püskürttüğünü söyledi. Ancak yerel basın kuruluşlarının başka bir kaynaktan aktardığı bilgilere göre Güvenlik ve İstikrarı Destekleme Birimi’nin müdahalesinin ardından Trablus Devrimci Güçleri Bakanlık binasından çekildi. Öte yandan bu gelişmelerle ilgili olarak ne UBH’den ne de Dışişleri Bakanlığı'ndan resmi bir açıklama yapılmadı.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Hamas, yurtdışındaki liderlerine yönelik Arap olmayan bir ülkede suikast girişimi bekliyor

İsrail'in Doha'daki Hamas liderlerine yönelik saldırısında hasar gören bina (Reuters)
İsrail'in Doha'daki Hamas liderlerine yönelik saldırısında hasar gören bina (Reuters)
TT
TT

Hamas, yurtdışındaki liderlerine yönelik Arap olmayan bir ülkede suikast girişimi bekliyor

İsrail'in Doha'daki Hamas liderlerine yönelik saldırısında hasar gören bina (Reuters)
İsrail'in Doha'daki Hamas liderlerine yönelik saldırısında hasar gören bina (Reuters)

Hamas içinde, İsrail'in Filistin toprakları dışında bazı Hamas liderlerini hedef alan yeni bir suikast operasyonu düzenleyeceği beklentisi var.

Hareket içindeki üst düzey kaynaklar Şarku'l Avsat'a, özellikle önde gelen Hizbullah yetkilisi Heysem Tabatabai'nin suikastının ardından, liderliğe yönelik olası saldırılar konusunda endişelerin arttığını söyledi.

Bir kaynak, "hareketin liderliğinin Arap olmayan bir ülkede hedef alınacağına dair değerlendirmeler var" dedi, ancak hangi ülkede hedef alınacağını belirtmedi.

Şarku'l Avsat, yurt dışındaki Hamas liderlerine olası suikastları önlemek veya en azından zararlarını en aza indirmek için kişisel güvenlik ve ihtiyati tedbirlerle ilgili bir iç talimat belgesi dağıtıldığını öğrendi.

Belgede, "Belirli bir yerde yapılan toplantıların iptal edilmesi, farklı yerlerde yapılan periyodik olmayan toplantıların benimsenmesi gerektiği" belirtildi.

Talimatta liderlerden, "cep telefonlarını toplantı yerinden en az 70 metre uzakta tamamen izole etmeleri ve saat de dahil olmak üzere tıbbi veya diğer elektronik cihazların toplantı yerlerine girmesini engellemeleri" isteniyor.

Bu arada Gazze'deki kaynaklar, Hamas karşıtı silahlı milis grubunun lideri Yaser Ebu Şebab'ın dün öldürülmesinin, Tarabin aşiretinden iki kişinin arasında çıkan aşiret çatışması sırasında gerçekleştiğini bildirdi.

Şarku'l Avsat'a bilgi veren kaynaklar, Ebu Şebab'ın öldürülmesine katılan iki kişinin el-Dabari ve Ebu Sunayme ailelerine mensup olduğunu, her iki ailenin de Ebu Şebab ile birlikte Tarabin kabilesine mensup olduğunu belirtti.

ARAP DÜNYASI

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn: İsrail’le görüşmeler olumlu hedef ikinci bir savaşı önlemek

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn (Reuters)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn (Reuters)
TT
TT

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn: İsrail’le görüşmeler olumlu hedef ikinci bir savaşı önlemek

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn (Reuters)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn (Reuters)

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, bugün (Perşembe) yaptığı açıklamada, Lübnan ile İsrail arasında yürütülen ateşkes izleme mekanizmasına ilişkin görüşmelerin olumlu geçtiğini ve temel hedefin ikinci bir savaşın önüne geçmek olduğunu söyledi. Avn, mekanizmanın 19 Aralık’ta yeniden toplanacağını açıkladı.

Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre Avn, Baabda Sarayı’nda düzenlenen kabine toplantısında, ABD’de eski Beyrut Büyükelçisi olan Simon Karam’ın, Meclis Başkanı Nebih Berri ve Başbakan Nevvaf Selam ile yapılan istişareler sonucu sivil bir üyenin katılımı amacıyla heyet başkanlığına getirildiğini belirtti.

İlk doğrudan temas: UNIFIL’de tarihi toplantı

İsrail’in büyük çaplı bir tırmanış başlatabileceğine dair endişeler sürerken, Lübnanlı ve İsrailli iki sivil temsilci Çarşamba günü UNIFIL karargâhında ateşkes mekanizması komitesinin toplantısına katıldı. Bu adım, iki ülke arasında on yıllardır görülmeyen ilk doğrudan görüşme olarak kaydedildi.

dfrgt
İki Lübnan askeri, 28 Kasım 2025'te Güney Lübnan'daki Alma el-Şaab köyündeki bir Lübnan askeri noktasından, İsrail askeri karakolu Hanita'ya (solda) ve geçen yıldan bu yana İsrail güçlerinin işgal ettiği beş tepeden biri olan Labouneh'e (sağda) bakıyor (AP)

Hükümet toplantısı sonrası konuşan Enformasyon Bakanı Paul Morkos, Avn’ın “İlk oturumun çok üretken olması beklenemezdi ancak 19 Aralık’ta başlayacak sürecin yolunu açtı” sözlerini aktardı. Avn, görüşmelerin amacının hiçbir toplumsal grubu hedef almak değil bütün Lübnan’ı korumak olduğunu vurguladı.

fgthy
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn (Reuters)

Avn, “Şu ana kadar tepkiler olumlu. Bunu ikinci bir savaşın gölgesini Lübnan’dan uzaklaştırmak için kullanmalıyız” dedi. Müzakerenin tek yol olduğuna işaret eden Avn, “Lübnan’ın egemenliğinden taviz yok” diye konuştu.

Görüşmelerin çerçevesi: Sadece güvenlik

Cumhurbaşkanı Avn, Simon Karam’a verilen talimatların “tamamen güvenlik başlıklarına” odaklandığını belirterek bunları şöyle sıraladı:

İsrail saldırılarının durdurulması

İşgal altındaki noktalardan çekilme

Sınırların belirlenmesi

Esirlerin serbest bırakılması

Avn, yarın Beyrut’a gelecek BM Güvenlik Konseyi temsilcilerine, “müzakerelerin başarısı için İsrail’in olumlu ve ciddi tutum takınması yönünde baskı yapılması” çağrısında bulunacağını söyledi.

vfg5th
4 Aralık 2025'te Güney Lübnan'ın Cbaa kentinde İsrail bombardımanında hasar gören bir bölgedeki enkazın yanında bir sivil savunma kamyonu duruyor (Reuters)

Cumhurbaşkanı, heyetin ayrıca yıl sonuna kadar Hizbullah’a ait askeri tesislerin sökülmesi planının ilk aşamasını tamamlaması beklenen Lübnan ordusunun çalışmalarını yerinde incelemek üzere güneye gideceğini belirtti.

Toplantıya Simon Karam ile İsrail Ulusal Güvenlik Konseyi’nin dış politika direktörü Yury Resnick katılırken, ABD’li arabulucu Morgan Ortagus da hazır bulundu. ABD ve Fransa gelişmeyi memnuniyetle karşıladı.

Ekonomik iş birliği yok

Enformasyon Bakanı Morkos, görüşmelerin ekonomik iş birliği veya barış anlaşması gibi başlıkları kapsamadığını belirterek şunları söyledi: “Naqura görüşmeleri yalnızca güvenlik odaklıdır.”

ARAP DÜNYASI

Gazze’de güç dengelerini sarsan Yaser Ebu Şebab’ın kanlı  sonu: Hamas’ın düşmanı, İsrail’in ortağı mı?

TT
TT

Gazze’de güç dengelerini sarsan Yaser Ebu Şebab’ın kanlı  sonu: Hamas’ın düşmanı, İsrail’in ortağı mı?

Gazze’de güç dengelerini sarsan Yaser Ebu Şebab’ın kanlı  sonu: Hamas’ın düşmanı, İsrail’in ortağı mı?

Gazze’de Hamas’ın düşmanı olarak bilinen ve yardım tartışmalarının merkezine oturan Yaser Ebu Şebab bugün (perşembe) hayatını kaybetti. İsrail’in Gazze’ye yönelik savaşında adı sık sık gündeme gelen Ebu Şebab, özellikle kuşatma altındaki bölgeye insani yardımların girişinde oynadığı rol nedeniyle tartışmalara konu olmuştu.

İsrail ordusuna ait radyo, güvenlik kaynaklarına dayandırdığı haberinde, Hamas karşıtı aşiret liderlerinden Yaser Ebu Şebab’ın, daha önce aldığı yaralar nedeniyle Beerşeba’daki Soroka Hastanesi’nde hayatını kaybettiğini duyurdu. Ebu Şebab'ın yaralı halde İsrail’e nakledildiği belirtilmişti.

dsfgt
Yaser Ebu Şebab (Sosyal Medya)

Silahlı Ebu Şebab grubu, Gazze’nin güneyindeki Refah bölgesinde faaliyet gösteriyor. Ebu Şebab, daha önce yaptığı açıklamalarda, grubunun tek bağlantısının Filistin Yönetimi olduğunu vurgulamış ve İsrail’le işbirliği yaptığı yönündeki suçlamaları reddetmişti. Gazze’de kurduğu “Halk Güçleri” isimli milis yapılanmasının “terörle mücadele grubu” olarak adlandırılmasını talep etmişti.

İsrail ordusuna ait radyo ise Ebu Şebab’ın İsrail’le işbirliği yaptığını ve Gazze’nin güneyinde Hamas’a karşı kurulan ilk silahlı grubun lideri olduğunu iddia etti. Ebu Şebab’ın son olarak kimliği belirsiz silahlı kişiler tarafından hedef alındığı aktarılmıştı.

Yardımların yeniden girişinde tekrar gündeme geldi

Birkaç ay önce insani yardımların Gazze’ye yeniden girişinin başlamasıyla Ebu Şebab yeniden görünür hale geldi. Yaklaşık üç ay süren sessizliğin ardından Facebook hesabını aktif kullanmaya başlaması dikkat çekti.

frgt
Bir çocuk, 28 Mayıs 2025'te Refah'taki Gazze Yardım Vakfı'ndan aldığı bir torba pirinçle Han Yunus'a ulaşmanın mutluluğunu yaşıyor (AP)

Gazze’de bazı kesimler Ebu Şebab’ı geçmiş dönemlerde gelen insani yardımları yağmalamakla suçlarken, kimileri de tam tersine “yardımları koruduğunu” savunuyordu.

Mayıs ayında sosyal medya hesaplarını yeniden aktif hale getiren Ebu Şebab, yardımların güvenli şekilde sivillere ulaştırılmasını sağladığını duyurdu. Bu durum, neden birden ortaya çıktığına ve bu açıklamaların arkasındaki amaçlara dair yeni soru işaretleri yarattı.

Şarku’l Avsat’a konuşan bazı yerel kaynaklar, Ebu Şebab ve silahlı grubunun özellikle İsrail kontrolündeki Refah ile Han Yunus’un doğu ve güneydoğusu arasındaki bölgelerde bulunduğunu söyledi. Bu bölgelerde yalnızca Ebu Şebab’ın mensubu olduğu Tarabin kabilesinden az sayıda sivil kalmış durumda.

jy6j
28 Mayıs'ta Han Yunus'ta Gazze Yardım Vakfı'ndan aldığı iki şişe petrolü sallayan bir Filistinli (Reuters)

Geçen hafta İsrail’in uluslararası baskılara boyun eğerek 2 Mart’ta durdurduğu yardımların girişine yeniden izin vermesinin ardından Gazze’ye yardım sevkiyatı yeniden başladı. Küresel açlık gözlemevleri, uygulanan ablukanın yaklaşık yarım milyon Gazzeliyi kıtlık riskiyle karşı karşıya bıraktığını açıklamıştı.

Ebu Şebab kimdir?

Ebu Şebab’ın kurduğu silahlı grubun kaç kişiden oluştuğu bilinmiyor; bazı görüntüler ve sosyal medya paylaşımlarına göre bunun yüzlerce kişiden oluştuğu tahmin ediliyor. Grubun silahlı araçlara ve arazi tipi kamyonetlere sahip olduğu görülüyor.

 Şarku'l Avsat, Ebu Şebab'ın yardım konusundaki rolünün niteliğini öğrenmek için kendisiyle doğrudan iletişime geçemedi, zira tüm telefon numaraları kapalıydı.

frg
28 Mayıs 2025'te Gazze Şehri'nde sıcak yemek dağıtan bir yardım kuruluşunun mutfağında toplanan kalabalık (DPA)

Onu tanıyan bazı kaynaklara göre Ebu Şebab, geçmişte Hamas polisi tarafından uyuşturucu ticareti suçlamasıyla gözaltına alınmış, savaşın başlamasının ardından cezaevinden kaçmayı başarmış basit bir gençti. Siyasi bir örgütle bağlantısı bulunmuyordu ve İsrail’le işbirliği yaptığına dair bir kayda da rastlanmamıştı. Tarabin kabilesinde silah taşımak yaygın bir pratik olarak görülüyor.

Kasım 2024’te Gazze’de bazı mahallelerde yaşanan yardım yağmaları sonrasında Hamas güvenlik güçleri, Ebu Şebab’ın bulunduğu noktalara baskın düzenlemiş; en az 20 kişi ölmüş, çok sayıda kişi yaralanmıştı.

Olaylar sırasında bir zırhlı araca atılan tanksavar mermisinin onu öldürdüğü iddia edilmiş, ancak daha sonra ölen kişinin kardeşi olduğu ortaya çıkmıştı. Bu olaydan sonra Ebu Şebab’ın İsrail ordusunun ileri hatlarına yakın bölgelere kaçtığı belirtilmişti.

Yağma mı, koruma mı?

Ebu Şebab’ın tekrar ortaya çıkmasının ardından, gruba ait olduğu söylenen videolarda yardım konvoylarının ve yabancı heyet araçlarının güvenliğini sağladıkları görülüyor. Görüntülerde Tarabin mensupları, Gazze’ye gelen heyetlerle konuşurken yer alıyor.

Her yardım girişinden sonra Ebu Şebab, Facebook hesabından yardımı koruduklarını ve teslim ettiklerini iddia eden paylaşımlar yapıyor. Hamas kontrolündeki bölgelere “diğer taraf” diyerek göndermede bulunuyor.

Bir paylaşımında şu ifadeler yer alıyor:

“Yardımları onurla dağıttığımızda bizi karaladılar. Koruduğumuzda suçladılar. Biz bu halkın evlatlarıyız.”

Meydandaki bazı kaynaklar, yağmalanan yardımların Hamas’ın eline geçmediğini, koruma olmadığı için sivil bölgelerde çetelerce çalındığını; Hamas’ın gönderdiği güvenlik güçlerinin ise İsrail saldırısında hedef alınarak 6 kişinin öldüğünü belirtiyor. Bu saldırıdan saatler sonra yardım çetesine düzenlenen Hamas saldırısında ise 6 kişi öldü.

Güvenlik boşluğu tartışmaları

Bazı kaynaklara göre Ebu Şebab okuma-yazma konusunda yetersiz olduğu için Facebook hesabını başkalarının yönettiği düşünülüyor. Hesabındaki profesyonel içerikler, arkasında bir medya ekibi olabileceği ihtimalini güçlendiriyor.

Son paylaşımlarında Hamas’ı hedef alan ve birlik çağrısı yapan mesajlar dikkat çekiyor. Grubu için zaman zaman Halk Çalışma Güçleri veya Terörle Mücadele Güçleri ifadelerini kullanıyor.

Gazze’de bazı kişiler, ironi ya da tepki amacıyla Ebu Şebab’a “Sayın Başkan” veya “Devlet” lakabı takmış durumda. Grubun üyeleri, üniformalarına Filistin bayrağı dikiyor ve bölgeden geçen uluslararası heyetlere askerî selam veriyor. Yerel kaynaklara göre Ebu Şebab, son günlerde Han Yunus’un güneydoğusundaki Amur bölgesinde kuşatma altında kalan bazı ailelerin tahliyesine de yardım etti.

Hamas ise İsrail’i, Gazze’de “güvenlik boşluğunu körüklemek” ve silahlı çeteleri destekleyerek yardım kaçakçılığına zemin hazırlamakla suçluyor. İsrailli yetkililer ise Gazze halkını Hamas’a karşı ayaklanmaya teşvik ettiklerini açıkça ifade ediyor.