Trablus’ta Ulusal Birlik ve Barış Forumu (NFUP) çatısı altında Ulusal Gençlik Konferansı düzenlendi. 4 Aralık 2025 tarihinde düzenlenen konferansa, ülkenin dört bir yanından yüzlerce Libyalı genç katıldı. Bu ay gerçekleştirilen iki ulusal etkinliğin (15 Kasım’daki Ulusal Forum ve 22 Kasım’daki Kadın Konferansı’nın) ardından gerçekleşen konferans, Libya toplumunda yenilenen bir sivil katılım dalgasını yansıtıyor.
Konferansa Libya’nın tüm bölgelerinden gelen katılımcılar, gençlerin ülkenin geleceğinin şekillendirilmesindeki merkezi rolünü vurguladı. Tartışmalar, ulusal kimlik, kurumsal istikrar ve uzun vadeli ekonomik fırsatlar ile kalkınmayı destekleyecek net bir çerçeve ihtiyacı üzerine odaklandı.
Organizatörler, etkinliğin, Prens Muhammed el-Hasan er-Rıza es-Senusi tarafından başlatılan Ulusal Diyalog girişiminin bir devamı olduğunu belirtti. Daha önce İstanbul, Londra, Roma, Paris ve Madrid’de düzenlenen oturumlar, farklı bölgelerden Libyalıları bir araya getirerek birlik, anayasal ilkeler ve ulusal iyileşme yolları konularını müzakere etmeyi amaçlamıştı. Bugünkü konferans ise bu diyalog sürecinin Libya içinde gençler tarafından yönetilen organize bir katılım biçimine dönüşmesinin ilk geniş kapsamlı örneği olarak değerlendirildi.
Prens Muhammed el-Hasan er-Rıza es-Senusi, konferansa video konferans yöntemiyle katılarak Libyalı gençleri selamladı ve ülkenin geleceğini şekillendirme sürecine aktif olarak katılmaya devam etmeleri için cesaretlendirdi. Konuşması, gençlerin istikrar, fırsatlar ve ulusal dayanışma konusundaki beklentilerini dile getirdiği bir dizi katkıya zemin oluşturdu.
Ulusal Gençlik Konferansı’nda, organizasyon komitesi üyesi Eymen Şili, genç hareketin yükselen dinamizmi hakkında şunları söyledi: “Libyalı gençler, artık ülkemizin geleceğini başkalarının belirlemesini beklemiyor. Net bir vizyon ve kararlı bir irade ile birlik, güçlü kurumlar ve gerçek ulusal katılıma dayalı bir Libya inşa etmek için ilerliyoruz.”
Konferans boyunca sıkça gündeme gelen konulardan biri, Libyalı gençlerin 1951 Bağımsızlık Anayasası’na olan artan ilgisiydi. Katılımcıların çoğu, bu anayasayı ‘en geniş kabul gören ulusal çerçeve’ olarak nitelendirdi. Bazı katılımcılar, anayasanın resmi olarak iptal edilmediğine ve bu nedenle tarihsel ve hukuki önemini koruduğuna dikkat çekti. Konuşmacılar, anayasanın erken dönemde devlet kurumlarının kuruluşunda, ulusal hakların belirlenmesinde ve bağımsızlık sonrası Libya’nın ilk kalkınma aşamasının desteklenmesinde oynadığı rolü vurguladı.
Libya Gençlik Parlamentosu Başkanı İbrahim el-Huveyci, bu yeniden ilgi hakkında şunları söyledi: “Bizim jenerasyonumuz, gerçek ilerlemenin sağlam bir temele ihtiyaç duyduğunu biliyor. 1951 Anayasası ve Prens Muhammed el-Hasan er-Rıza es-Senusi’nin ortaya koyduğu vizyon, Libyalıları birleştirebilecek ve gençlere modern ve güvenli bir devlet inşa etmeleri için gerekli araçları sunabilecek ulusal bir çerçeve sağlıyor.”
Katılımcılar ayrıca, mevcut genç hareketinin Libya’nın geleceğini şekillendirmeye katkı sağlamak için tamamen yerel bir girişim olduğunu vurguladı. Ulusal diyaloğun önemine dikkat çeken gençler, istikrarlı ve birleşik bir Libya’nın ekonomik büyüme, eğitimde ilerleme ve gelecek nesil için çağdaş fırsatlar sunabileceğini belirtti.
Türkiye’deki ilgili gözlemciler de Libya’nın istikrarı ve ekonomik potansiyeline duyulan ilgi nedeniyle gelişmeleri yakından takip ediyor. Güçlü ve kurumsal bir Libya’nın, bölgesel iş birliği, Akdeniz’de enerji ve ticaret yolları ile Kuzey Afrika ve Doğu Akdeniz’de bölgesel güvenlik açısından önemli bir unsur olduğu ifade ediliyor. Türk gözlemcilere göre gençlerin sivil sürece artan katılımı, Libya’da daha sürdürülebilir ve kapsayıcı bir ulusal yolun oluşmasına katkı sağlayabilir.
Konferans, katılımcıların, birliği güçlendirme, sosyal dayanışmayı destekleme ve Libya genelinde yapıcı diyaloğu teşvik etme hedefiyle ulusal girişimlere aktif katılımı sürdürme kararlılığını vurgulamasıyla sona erdi. Organizasyon yetkilileri, gençlerin katılımının, yükselen neslin beklentilerine uygun bir gelecek inşa edilmesinde ve bölgesel istikrara katkı sağlamada temel unsur olmaya devam edeceğini ifade etti.
Pembe dikdörtgenle çevrilen alan, kazı çalışmalarında mezarlara dair kanıtların bulunduğu çadırı gösteriyor (ODAIT)