İsrail Suriye’de Esed güçlerine ait noktaları bombaladı

Hizbullah Suriye’de Zebadani bölgesini yönetiyor

Esed rejimi yandaşları dün Suriye'nin başkenti Şam'da Hizbullah bayrakları taşıdı. (Reuters)
Esed rejimi yandaşları dün Suriye'nin başkenti Şam'da Hizbullah bayrakları taşıdı. (Reuters)
TT

İsrail Suriye’de Esed güçlerine ait noktaları bombaladı

Esed rejimi yandaşları dün Suriye'nin başkenti Şam'da Hizbullah bayrakları taşıdı. (Reuters)
Esed rejimi yandaşları dün Suriye'nin başkenti Şam'da Hizbullah bayrakları taşıdı. (Reuters)

İsrail tanklarının İsrail sınırına yakın bir noktadaki Esed güçlerine ait bir noktayı bombaladığı bildirildi.
Şarku’l Avsat’ın İsrail merkezli Yediot Ahronot gazetesinden habere göre İsrail ordusunun, hedef alınan bölgenin yakın zamanda Hizbullah unsurları tarafından kullanıldığından şüphelendiği belirtildi. Gazete, bu olayın Başbakan Naftali Bennett'in göreve başlamasından bu yana kuzeydeki ilk askeri operasyon olduğuna dikkati çekti.
Öte yandan, İsrail Genelkurmay Başkanı Aviv Kochavi'nin Washington ziyareti sırasında İran'ın Suriye'deki varlığı konusunu ele alması bekleniyor.
Öte yandan İsrail Hava Kuvvetleri, 9 Haziran’da Şam ve çevresi ile Humus, Hama (orta) ve Lazkiye (batı) bölgelerinde Esed güçlerinin ve bağlantılı grupların bulunduğu çeşitli bölgelere hava saldırıları düzenledi. Saldırılarda rejim güçlerinden ve diğer gruplardan unsurlar öldürüldü.
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) olaya ilişkin açıklamasında, İsrail’in düzenlediği son bombardımanlarda biri albay rütbesinde olmak üzere yedi rejim askerinin öldürüldüğünü bildirdi.
SOHR'a göre Humus’un batı kırsalındaki Hirbe et-Tine köyü yakınlarındaki bir merkezin hedef alındığı bombardımanda tamamı Suriyeli olan rejim yanlısı unsurlar öldü. Bombardımanda, bölgedeki ‘hava savunma sistemlerinin bulunduğu askeri bölgeler’ hedef alınırken Humus'un güneyinde Hizbullah'a ait bir mühimmat deposu da havaya uçuruldu.
SOHR’a göre İsrail, Hamas Hareketi ile arasında Gazze Şeridi’ndeki son savaştan bu yana ilk kez Suriye'de hava saldırıları düzenledi. 
İsrail güçleri son yıllarda Suriye'de, özellikle Suriye ordusunun mevzilerinin yanı sıra İran ve Hizbullah’a ait yerleri hedef alan yüzlerce hava saldırısı düzenledi. 
Gözlemevi aktivistleri, Çarşamba günü tartışmalı Golan Tepeleri sınırına birkaç kilometre uzaklıktaki Kuneytra'nın orta kırsalındaki Nebe es-Sahr köyünde kimliği belirsiz kişiler tarafından yerleştirilen bir patlayıcının infilak ettiğini bildirdi. 
SOHR dün yaptığı açıklamada, işgal altındaki Golan sınırına yakın Kuneytra'nın güney kırsalındaki Rafid kasabasında bir uzlaşı komitesi üyesinin aracını hedef alan bir patlayıcının patlatıldığını belirtti. Açıklamada, komite üyesinin yaralandığı ve ardından hastaneye kaldırıldığı bildirildi. Ayrıca yaralının önceden bölgedeki bir muhalefet lideri olduğu, daha sonra uzlaşma sağladığı kaydedildi.  
SOHR, 4 Haziran’da işgal altındaki Golan Tepeleri sınırına yakın bir bölgede bir patlayıcının infilak etmesi sonucu ağır yaralanan Dördüncü Zırhlı Tümen ve Hizbullah’a bağlı bir işçinin öldüğünü belgeledi. 
SOHR’a göre Şam kırsalındaki Lübnan sınırına yakın yerlerde bulunan Suriye bölgeleri Hizbullah’ın ve İran'a bağlı Suriye uyruklu olmayan milislerin sürekli hareketlerine tanık oluyor. SOHR, “Hizbullah, bölgenin fiili egemeni olduğunu iddia ederek bölgeye giren ve çıkış yapan her kişiyi denetliyor" dedi. Kaynaklara göre sınırdaki bölgelerde bulunan arazileri satın alma işlemleri devam ediyor. İran'a bağlı Suriyeli olmayan milislerin 2021 yılının başından bu yana bu bölgelere yerleşmek için ez-Zebadani bölgesi ve çevresinde 320 dönümden fazla arazi,  Tufeyl sınır bölgesinde ise en az 465 dönüm arazi satın aldığı bildirildi.
Milisler aynı zamanda Şam yakınlarındaki Bloudan bölgesi ve çevresindeki lüks apartman ve villalara el konulmaya devam ediyor. Lübnan Hizbullahı’nın kendisini bölgedeki en büyük güç olarak gördüğü için milislerin işlerini kolaylaştırmak amacıyla destek verdiği bu milislerin ikamet ettiği apartman sayısı 231'e ulaştı. 
Suriye'nin kuzeyinde ise İran, ABD destekli Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) Fırat Nehri'nin (Washington ile Moskova arasındaki ayrım çizgisi) doğu kıyısındaki mevzileri karşısında, Halep'in doğu kırsalındaki üssüne takviye kuvvet gönderdi.  Diğer yandan Rusya de Türkiye ise Ayn el-Arab (Kobani) kırsalında ortak devriyeler yürütmeyi sürdürüyor.
SOHR konuya ilişkin açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
“İran'a bağlı milisler geçtiğimiz saatlerde, Uluslararası Koalisyon ve SDG’nin Fırat Nehri'nin diğer kıyısındaki nüfuz alanlarının karşısına, el-Hafsa ile Meskene arasında bulunan Habbuba köyündeki bir tepede kurulan yeni üslerine askeri takviyeler gönderdi.



İsrail’in Gazze ve Batı Şeria’da düzenlediği saldırılarda 5 Filistinli hayatını kaybetti

Filistin sivil savunma ekipleri, Gazze Şeridi’ne yönelik İsrail saldırılarında hayatını kaybedenlerin cenazelerini aramak için Han Yunus’taki bir evin enkazını kaldırıyor (EPA)
Filistin sivil savunma ekipleri, Gazze Şeridi’ne yönelik İsrail saldırılarında hayatını kaybedenlerin cenazelerini aramak için Han Yunus’taki bir evin enkazını kaldırıyor (EPA)
TT

İsrail’in Gazze ve Batı Şeria’da düzenlediği saldırılarda 5 Filistinli hayatını kaybetti

Filistin sivil savunma ekipleri, Gazze Şeridi’ne yönelik İsrail saldırılarında hayatını kaybedenlerin cenazelerini aramak için Han Yunus’taki bir evin enkazını kaldırıyor (EPA)
Filistin sivil savunma ekipleri, Gazze Şeridi’ne yönelik İsrail saldırılarında hayatını kaybedenlerin cenazelerini aramak için Han Yunus’taki bir evin enkazını kaldırıyor (EPA)

Gazze Şeridi’nin doğusundaki Şucaiyye Mahallesi’nde İsrail ordusunun bugün (pazar) sabah saatlerinde düzenlediği hava saldırısında üç Filistinli yaşamını yitirdi. Batı Şeria’da ise iki Filistinli, İsrail askerlerinin açtığı ateş sonucu öldürüldü.

Filistin resmi ajansı WAFA’nın sağlık kaynaklarına dayandırdığı habere göre Şucaiyye’de İsrail insansız hava aracının sivillerin bulunduğu bir topluluğu hedef alması sonucu bir kişi hayatını kaybetti.

Aynı kaynaklar, İsrail savaş uçaklarının Mansura Caddesi üzerindeki Şeva akaryakıt istasyonu yakınında iki sivili öldürdüğünü bildirdi.

Bu ölümlerle birlikte, 11 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasından bu yana can kaybı 404’e, yaralı sayısı ise 1108’e yükseldi.

Öte yandan İsrail ordusu, Batı Şeria’nın kuzeyinde yürütülen operasyonlarda iki Filistinliyi öldürdüğünü duyurdu.

Kuzeydeki Kabatiya bölgesinde bir Filistinli gencin askerlere taş attığını belirten ordu, askerlerin ateş açtığını ve gencin öldüğünü açıkladı. Ramallah’taki Filistin Sağlık Bakanlığı, hayatını kaybeden kişinin 16 yaşında olduğunu belirtti.

Diğer yandan Silat el-Harithiya bölgesinde bir Filistinlinin askerlere el yapımı patlayıcı attığı gerekçesiyle öldürüldüğü bildirildi. Filistin Sağlık Bakanlığı, 22 yaşındaki gencin göğsünden vurularak öldüğünü açıkladı.

Gazze Savaşı’nın Ekim 2023’te başlamasının ardından Batı Şeria’daki gerilim belirgin şekilde yükseldi. İsrail ordusu bu süreçte, bölgede faaliyet gösteren silahlı gruplara karşı operasyonlarını yoğunlaştırdı.

Filistin Sağlık Bakanlığı verilerine göre, son iki yılda Batı Şeria’da 1030 Filistinli öldürüldü; bunların 235’i yalnızca bu yıl içinde gerçekleşti.


Iraklı gruplar, silahların devletin elinde sınırlandırılması çağrısına katıldı

Bağdat'taki Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) unsurları tarafından düzenlenen bir tören (DPA)
Bağdat'taki Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) unsurları tarafından düzenlenen bir tören (DPA)
TT

Iraklı gruplar, silahların devletin elinde sınırlandırılması çağrısına katıldı

Bağdat'taki Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) unsurları tarafından düzenlenen bir tören (DPA)
Bağdat'taki Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) unsurları tarafından düzenlenen bir tören (DPA)

Iraklı milis gruplarının liderleri son günlerde silahların devletin elinde sınırlandırılması çağrısı yapmaya başladı. Bu gelişme, yerel düzeyde sürpriz, soru işaretleri ve eleştirileri beraberinde getirdi. Zira söz konusu isimler, kısa süre öncesine kadar direniş eksenine mensup oldukları gerekçesiyle silahlarını açıkça sergiliyor, devlete meydan okuyor; ABD karşıtlığını vurgulayarak Amerikan güçlerinin Irak’tan çekilmesini talep ediyordu.

Yerel analizlerde bu olgu, Irak’taki Amerikan baskıları, olası bölgesel dönüşümler ve bu grupların yeni parlamentoda sandalye kazanmalarının ardından siyasi alana yönelme arayışlarıyla ilişkilendiriliyor.

Diğer yandan Ulusal Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim’in çağrısına ek olarak, son iki gün içinde ABD’nin yaptırım ve terör listesinde yer alan, fraksiyonlarla bağlantılı üç tanınmış isimden de silahların devletin elinde sınırlandırılması yönünde çağrılar geldi.

Üç grup

Bu isimlerin başında, yaklaşık 27 sandalyeyle parlamentoda güçlü bir varlık elde eden Asaib Ehli’l Hak Hareketi Genel Sekreteri Kays el-Hazali geliyor. Hazali cuma günü yaptığı açıklamada, “Silahların devletin elinde sınırlandırılmasına inanıyoruz ve bunu gerçekçi adımlarla hayata geçirmek için çalışacağız” dedi. Aynı yönde açıklamalar, Ensarullah el-Evfiya Hareketi Genel Sekreteri Haydar el-Garavi ile İmam Ali Tugayları lideri Şibl ez-Zeydi’den de geldi.

Üç grubun liderlerini ortak paydada buluşturan unsurlar, Şii Koordinasyon Çerçevesi güçleri çatısı altında yer almaları ve ABD’nin terör listesinde bulunmaları olarak öne çıkıyor. Bu durum, söz konusu isimlerin, silahlı gruplara mensup unsurların yeni kurulacak hükümette yer almasına karşı çıkan Washington’a yönelik siyasi manevra arayışında oldukları yorumlarını güçlendiriyor.

Irak’ta en yüksek yargı organının başkanı dün yaptığı açıklamada, silahların devletin elinde sınırlandırılması konusunda silahlı grupların liderlerinin iş birliğine onay verdiğini duyurdu.

Yüksek Yargı Konseyi Başkanı Faik Zeydan, yayımladığı açıklamada, ‘hukukun üstünlüğünün sağlanması, silahların devletin elinde sınırlandırılması ve askeri çalışmaya duyulan ulusal ihtiyacın ortadan kalkmasının ardından siyasi faaliyete geçilmesi’ yönündeki tavsiyesine olumlu yanıt verdikleri için ‘kardeş fraksiyon liderlerine’ teşekkür etti.

Washington'ın ciddiyeti

İslamcı gruplar üzerine çalışan araştırmacı Nizar Haydar, fraksiyon liderlerinin silahların devletin elinde sınırlandırılmasına yönelik çağrılarının, ‘Şii güçler ve tüm fraksiyonların, fraksiyonları içeren yeni bir hükümetle anlaşmayı reddeden Amerikan tutumunun ciddiyetini hissetmeye başlamasından’ kaynaklandığına inanıyor.

Haydar, Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Fraksiyonlar, ABD’nin Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya’nın Bağdat’a gelmesinden önce Washington’a iyi niyetlerini kanıtlamak için şu sıralar zamanla yarışıyor” ifadesini kullandı.

Haydar, silahlı fraksiyonları iki gruba ayırıyor. İlk grup, siyasi ve seçim sürecine çeşitli aşamalarda dahil olan, son olarak da son parlamento seçimlerine katılan ve geçmiş hükümetlerde bir ya da daha fazla bakanla temsil edilen fraksiyonlardan oluşuyor. Bu gruplar, devlet otoritesi dışında silahlı bir güç olmaktan çıkarak, güvenlik başta olmak üzere devlet kurumlarının bir parçası haline gelmeyi hedefliyor.

Haydar’a göre bu ilk grup, ‘uluslararası ve bölgesel toplum nezdinde, özellikle de ABD’de kabul görmek amacıyla bugün silahların devlet elinde sınırlandırılmasını savunan kesim’ olarak öne çıkıyor.

İkinci grup ise son parlamento seçimlerine katılmış olmalarına rağmen kendilerini hâlâ siyasi sürecin içinde görmeyen, ‘direniş’ söylemini kullanmaya devam eden ve devlete tam entegrasyonunu ilan etmeden önce mümkün olan en büyük siyasi, mali ve güvenlik kazanımlarını elde etmeye çalışan fraksiyonlardan oluşuyor.

Aşamalı taktik

Siyasi Düşünce Merkezi Başkanı İhsan eş-Şemmeri de ABD’nin fraksiyonlar üzerindeki baskısının önem ve etkisi konusunda aynı görüşü paylaşıyor ve bu baskının, söz konusu grupları devlet çerçevesi dışında silah taşımaktan vazgeçtiklerini açıklamaya zorladığını belirtiyor.

Şemmeri, Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Silahsızlanma çağrıları; ABD’nin silahların dağıtılması ve devlet ile silahlı kuvvetler başkomutanının denetimi altında toplanması yönündeki şartlarıyla ve Savaya’nın Irak’a gelişinin yaklaşmasıyla eşzamanlı olması bakımından ele alınmalı” dedi.

Bu çağrıların aynı zamanda yeni hükümetin kurulmasına yönelik müzakerelerin zamanlamasıyla da bağlantılı olduğunu ifade eden Şemmeri, “Bu gruplar, ABD’nin bu yöndeki itirazlarının boyutunu bilerek yeni hükümete dahil olmayı hedefliyor” değerlendirmesinde bulundu.

defrt
Ketaib Hizbullah üyeleri, Eylül 2024'te Bağdat'ta düzenlenen bir geçit töreninde (Reuters)

Şemmeri, söz konusu çıkışların, ‘ABD’nin bu tür çağrılara vereceği tepkiyi ölçmeyi amaçlayan geçici ve taktiksel bir bağlamda’ gündeme gelmiş olabileceğini, aynı zamanda bu fraksiyonların Washington ile doğrudan müzakerelere girmesi için bir kapı aralayabileceğini de dile getirdi.

Iraklı fraksiyonların çağrılarının, Hizbullah’ın söyleminden bağımsız ele alınamayacağını vurgulayan Şemmeri, bu tutumun Hizbullah’ın silahsızlanmaya ilişkin şartlarıyla örtüştüğünü belirterek, “Amaç, silahsızlanma sürecinin ABD ve dış baskıların sonucu değil, yerel ve iç düzenlemelerin bir parçası gibi görünmesini sağlamak” dedi.


Trump intikam alıyor: Suriye'de DEAŞ'a ait 70 hedef vuruldu

ABD askerleri, cuma günü Suriye'deki DEAŞ hedeflerine saldırmak üzere havalanmadan önce bir F-15E savaş uçağına mühimmat yüklüyor (AFP)
ABD askerleri, cuma günü Suriye'deki DEAŞ hedeflerine saldırmak üzere havalanmadan önce bir F-15E savaş uçağına mühimmat yüklüyor (AFP)
TT

Trump intikam alıyor: Suriye'de DEAŞ'a ait 70 hedef vuruldu

ABD askerleri, cuma günü Suriye'deki DEAŞ hedeflerine saldırmak üzere havalanmadan önce bir F-15E savaş uçağına mühimmat yüklüyor (AFP)
ABD askerleri, cuma günü Suriye'deki DEAŞ hedeflerine saldırmak üzere havalanmadan önce bir F-15E savaş uçağına mühimmat yüklüyor (AFP)

Başkan Donald Trump, geçen cumartesi günü Suriye çölündeki Palmira'da bir aşırılıkçı tarafından düzenlenen saldırıda üç Amerikalının (iki asker ve bir tercüman) öldürülmesinin ardından DEAŞ'a karşı misilleme tehdidini yerine getirdi. ABD hava saldırıları, cuma sabahı erken saatlerde Deyrizor, Hums ve Rakka çöllerindeki 70 DEAŞ mevzisini hedef aldı. Yaklaşık beş saat süren baskınlara uçaklar, helikopterler ve HIMARS roketatarları katıldı. Ürdün de uçaklarının saldırıya katıldığını açıkladı.

Trump cuma günü “çok güçlü bir misilleme saldırısı”ndan bahsederken, ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, “ABD güçleri, DEAŞ savaşçılarını, altyapısını ve silah depolarını ortadan kaldırmak için Suriye'de Hawkeye Operasyonuna başladı” diyerek, operasyonu üç Amerikalının ölümüne yol açan Palmira saldırısının ardından “misilleme ilanı” olarak nitelendirdi.

Şarku’kul Avsat’ın görüştüğü Şam'daki Suriye Savunma Bakanlığına yakın kaynaklar, ABD saldırılarının süresiz olabileceğini ve günlerce devam edebileceğini söyledi.