ABD Temsilciler Meclisi, Irak’ta savaş yetkisinin kaldırılmasını onayladı

Chuck Schumer.
Chuck Schumer.
TT

ABD Temsilciler Meclisi, Irak’ta savaş yetkisinin kaldırılmasını onayladı

Chuck Schumer.
Chuck Schumer.

ABD Temsilciler Meclisi dün, 2002'de Kongre'den geçen Irak'ta Askeri Güç Kullanımı için Yetki’yi (AUMF) yürürlükten kaldıran yasa tasarısını 161’e karşı 268 oyla kabul etti.
Dosyanın bir sonraki durağı ABD Senatosu olacak. Dosyanın bu yıl oylamaya konacağını söyleyen Senato Çoğunluk Lideri Demokrat Chuck Schumer, “Irak Savaşı en az 10 yıl önce sona erdi. 2002'de kabul edilen AUMF artık 2021'de geçerli değil” ifadelerini kullanmıştı.
Ancak ABD'nin Irak ve halkıyla olan ilişkisinden vazgeçmeyeceğini vurgulayan Schumer, böyle bir kararın göreve gelen başkanların askeri maceralarını haklı çıkarmak için yargısal argümanlara başvurmaktan caydırmak amacıyla alındığını söyledi.
Demokratlar, yetkinin kaldırılması için Senato'da destek toplamak için uğraşıyor. Tasarıyı destekleyen bir bildiri yayınlayarak bu yöndeki çabaları desteklediğini ifade eden ABD Başkanı Joe Biden yönetiminin açıklamasında şu ifadeler kullanıldı:
“Yönetim, 2002 tarihli AUMF’nin yürürlükten kaldırılmasını destekliyor. ABD’nin esasen 2002 tasarısına dayalı olarak devam eden askeri faaliyetleri bulunmuyor. Bu yetkiyi kaldırmanın mevcut askeri operasyonlar üzerinde çok az etkisi olacak.”
Cumhuriyetçiler alternatif sunulmadan yetkinin kaldırılmasını desteklemeyi reddederken Beyaz Saray ise Biden'ın bu alternatifi ortaya koymak ve ABD’lilerin terörist tehditlerden korunmasına devam edilmesini sağlamak için Kongre ile birlikte çalışacağını vurguladı.
Yürürlükten kaldırılan yasa tasarısını önümüzdeki hafta komisyonunda görüşerek oylamaya sunacağını duyuran ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Senatör Bob Menendez, diplomatik çabalara öncelik vermek için ABD ile Irak arasındaki ikili ilişkilerin yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini söyledi. Bunun Irak halkının desteği ve koordinasyonuyla gerçekleşeceğinin altını çizdi.
Tasarı, yetkinin geri alınmasının ABD'nin artık Irak'ın düşmanı değil de ortağı olduğuna dair açık bir diplomatik mesaj sayılacağını vurgulayan Senatör Todd Young’ın yanı sıra bir dizi Cumhuriyetçinin de desteğine sahip.
AUMF, Saddam Hüseyin rejimine karşı askeri güç kullanımına izin vermek için 2002 yılında Kongre tarafından kabul edilmişti. Eski Başkan Donald Trump bu yetkiyi Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani’nin öldürüldüğü saldırıyı düzenlemek için kullanmıştı.
ABD’li siyasetçiler, Irak'taki mevcut ABD operasyonlarının 11 Eylül saldırıları ardından 2001'de Kongre’de kabul edilen başka bir askeri güç kullanım yetkisi kapsamında olduğuna dikkat çekiyor.
ABD Kongresi 2001 yılında, 11 Eylül Saldırıları sonrasında eski ABD Başkanı George W. Bush'a terör örgütlerine karşı koyma yönünde Afganistan ve Irak'ı vurma yetkisi vermişti. Kongre, 2001 tarihli yetkiyi yakın zamanda yürürlükten kaldırma niyetinde değil.
ABD Kongresi daha önce de 1991 yılında, Başkan George H. W. Bush'a Kuveyt'in işgalini takiben Irak'ta askeri güç kullanımına izin veren farklı bir yetkiyi kabul etmişti. Kongre, aynı oylamada 2002'deki yetkiyi kaldırmak için bunu iptal etmeyi planlıyor.



Gazze savaşının başlamasından bu yana İsrail'de gerçekleşen saldırıların kronolojisi

TT

Gazze savaşının başlamasından bu yana İsrail'de gerçekleşen saldırıların kronolojisi

Gazze savaşının başlamasından bu yana İsrail'de gerçekleşen saldırıların kronolojisi

İsrail'in kuzeyindeki Hayfa kentinde bir otobüs durağında dün meydana gelen bıçaklı saldırıda bir kişi öldü, dört kişi de yaralandı. 19 Ocak'ta Gazze'de ateşkesin yürürlüğe girmesinden bu yana meydana gelen ilk ‘ölümcül’ saldırıda Dürzi saldırgan vurularak öldürüldü.

Şarku’l Avsat, 7 Ekim 2023'te Hamas ve diğer Filistinli gruplar tarafından gerçekleştirilen saldırıyı takiben Gazze Şeridi'nde savaşın başlamasından bu yana, İsrail'de meydana gelen en önemli saldırıları en sonuncusundan başlayarak derledi:

3 Mart 2025 - İsrail'in kuzeyindeki Hayfa kentinde meydana gelen bıçaklı saldırıda bir kişi öldü, dört kişi de yaralandı. İlk incelemeler saldırganın İsrail-Almanya çifte vatandaşlığına sahip bir Dürzi olduğunu gösterirken, İsrail polisi bunun Gazze ateşkesinin yürürlüğe girmesinden bu yana İsrail içinde gerçekleşen ‘ilk ölümcül saldırı’ olduğunu bildirdi.

20 Şubat 2025 - İsrail acil yardım servisi MDA, Kudüs'ün Eski Şehir bölgesinde İsrailli bir kadının bıçakla ağır yaralandığını duyurdu.

21 Ocak 2025 - Fas asıllı ABD’li bir genç Tel Aviv'de iki noktada bıçaklı saldırı düzenledi ve aralarında Gazze'deki çatışmalarda yaralanan bir askerin de bulunduğu beş kişiyi yaraladı. Saldırgan etkisiz hale getirildi.

18 Ocak 2025 - Batı Şeria'nın Tulkerim kentinden gelen genç bir adam Tel Aviv'in merkezinde bir yerleşimciyi bıçaklayarak öldürdü, iki kişiyi de yaraladı.

27 Aralık 2024 - İsrailli bir yerleşimci Tel Aviv yakınlarındaki Herzliya'da uğradığı bıçaklı saldırı sonucu aldığı yaralar nedeniyle öldü.

11 Aralık 2024 - Silahlı bir kişi, Kudüs'ün güneyinde yer alan ve İsrail tarafından yoğun bir şekilde tahkim edilmiş olan Tünel Kontrol Noktası yakınlarında bir İsrail otobüsüne ateş açarak İsrailli bir genci öldürdü, üç kişiyi de yaraladı.

27 Ekim 2024 - Bir Filistinlinin kullandığı kamyonun Tel Aviv'in eteklerindeki Glilot yakınlarında bir otobüs durağına girmesi sonucu yaklaşık 50 İsrailli yaralandı.

9 Ekim 2024 - İsrail polisinin açıklamasına göre, İsrail'in orta kesimlerindeki Hadera şehrinde bir saldırganın etkisiz hale getirilmeden önce yoldan geçenleri bıçaklaması sonucu altı kişi yaralandı.

dfrgt
Hadera kentindeki saldırının meydana geldiği noktaya gelen İsrail polisi (Reuters)

1 Ekim 2024 - İsrail'in Yafa tren istasyonunda iki Filistinli tarafından gerçekleştirilen silahlı ve bıçaklı saldırıda 7 İsrailli öldü, 16 kişi de yaralandı. İsrail polisine göre saldırganlar sokak ortasında vuruldu. Olayın sorumluluğunu Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları üstlendi.

18 Ağustos 2024 - Kassam Tugayları, Kudüs Seriyyeleri ile birlikte Tel Aviv'in güneyinde bombalı kamyon saldırısı düzenledi. Saldırı sonucu bir İsrailli öldü, bir diğeri de yaraladı. Soruşturmalar failin Batı Şeria'nın Nablus kentinden olduğunu gösterdi.

4 Ağustos 2024 - Tel Aviv'in güneyindeki Holon'da bir Filistinli tarafından gerçekleştirilen bıçaklı saldırıda iki İsrailli öldü, iki kişi de yaralandı. Saldırgan İsrail polisi tarafından vurularak öldürüldü.

14 Temmuz 2024 - Kudüs'ün kuzeyinde Ramle yakınlarındaki Nir Tzvi kavşağında Mücahit Tugayları tarafından üstlenilen bir operasyonda, araçla düzenlenen saldırıda biri subay olmak üzere dört İsrail askeri ağır yaralandı. İsrail polisi, Kudüs'ün Kafr Akab kasabasından olan saldırganın babasını, annesini ve kardeşlerini evlerine baskın düzenleyerek gözaltına aldı.

27 Haziran 2024 - İsrail ordusu, Cenin Mülteci Kampı’nda yeraltına yerleştirilen bombanın patlaması sonucu bir subayın öldüğünü ve 16 kişinin de yaralandığını açıkladı.

31 Mart 2024 - Negev'in Beerşeba kentindeki merkez otobüs terminalinde meydana gelen bıçaklı saldırıda iki İsrailli yaralanırken, İsrail'in Rahat kentinden Arap saldırgan, İsrail polisi tarafından vurularak öldürüldü.

14 Mart 2024 - İsrail ordusu, Beerşeba kentinin kuzeyindeki Kibbutz Beit Kama'nın girişindeki bir kafede meydana gelen bıçaklı saldırıda, Nahal Tugayı'ndan bir askerin öldüğünü, bir başka İsraillinin de yaralandığını ve polisin faili vurduğunu açıkladı.

dfrgt
Beerşeba Merkez İstasyonu'ndaki bıçaklı ve silahlı saldırının ardından olay yerine gelen polis araçları ve ambulanslar (Arşiv – X – İsrail acil yardım servisi MDA)

31 Aralık 2023 - Filistinli bir genç, işgal altındaki Kudüs yakınlarında bulunan Ma'ale Adumim yerleşiminde bıçaklı bir saldırı gerçekleştirdi ve öldürülmeden önce iki İsrailli güvenlik görevlisini yaraladı.

28 Aralık 2023 - Beytüllahim yakınlarındaki Mazmoria kontrol noktasında meydana gelen bıçaklı saldırıda bir kadın sınır muhafız askeri ve bir İsrailli güvenlik görevlisi ağır ve orta derecede yaralandı. İşgal güçleri saldırının failini vurarak öldürdü.

22 Aralık 2023 - İsrail medyası, Batı Şeria'nın kuzeyindeki Cenin kenti yakınlarındaki Barta'a'da bir araç saldırısının ardından askerler arasında yaralanmalar olduğunu duyurdu. İsrail Kanal 12 televizyonu, ‘yaralanmaların hafif olduğunu ve olayın failinin etkisiz hale getirildiğini’ bildirdi.