Fransa Savunma Bakanlığı’nın 17 Haziran’da Paris’in İtalya ve Birleşmiş Milletler (BM) ortaklığıyla düzenlediği ‘Lübnan Silahlı Kuvvetlerini Desteklemek İçin Çok Taraflı Konferans’ sonunda yaptığı açıklamada, tarafların taahhüt ettiği yardımların detayları açıklanmadı. Ancak Paris’teki kaynaklar, bu yardımın tamamının ‘ayni’ olacağını, ayrıca Lübnan ve ilgili makamlar arasında ikili olarak gerçekleştirileceğini belirtti.
Kaynaklar, yardımlarda çifte standartlığı önlemek için Lübnan- BM arasında koordinasyon olacağını ifade etti. Açıklamada, konferansa katılan 20 ülke ve heyetin temsil düzeyi hakkında ayrıntı verilmedi. Ancak katılımcıların Mısır, Ürdün ve Türkiye’nin yanı sıra Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) daimî üyeleri ve dört Körfez ülkesi olduğu öğrenildi. Edinilen bilgilere göre Avrupa’dan BM ve Avrupa Birliği’ne (AB) ek olarak İspanya, İtalya, Almanya ve Hollanda katıldı. Öğleden sonra başlayan konferansın açılışını Fransa Savunma Bakanı Florence Parly yaparken, daha sonra İtalyan meslektaşı ve ardından Lübnan Savunma Bakanı Zeyna Akar konuşma yaptı. Ayrıca Silahlı Kuvvetler Komutanı General Joseph Avn, Lübnan askeri kurumunun acil ihtiyaçlarına değindi. Konferansa yedi bakan katılırken, diğer taraflar alt düzeylerde temsil edildi.
Açıklamada General Joseph Avn’ın geçen Mayıs ayı sonlarında Paris’e yaptığı ziyarete atıfta bulunulurken, konferansın amacının ‘Lübnan ordusu tarafından ifade edilen acil ihtiyaçlara tutarlı bir yanıt vermek’ olduğu belirtildi. Lübnan’daki ekonomik ve toplumsal durumun kötüleştiğine ve iç güvenlik güçleriyle birlikte ‘güvenliği sağlamada önemli bir rol oynadığı için Lübnan devletinin temel direği olmaya devam eden’ orduya verilen görevlerin katlanarak arttığına dikkat çekildi. Konferansa göre ülkenin istikrarını korumak için ‘ordunun profesyonelliği ve bütünlüğü’ gerekli. Ayrıca konferansa katılan taraflar, Lübnan ordusuna verilen yeni uluslararası desteğin, Lübnan’ın birliği ve egemenliğine bağlılıklarının bir ifadesi olduğunu ve bunun, istikrarın korunmasına katkıda bulunacağını belirtti. Ancak açıklamada, amacın orduya silah ve ek teçhizat sağlamak için mali kaynak bulmak ya da askeri maaş ve emekli maaşlarını ödemek için kaynak sağlamak olmadığı vurgulandı. Bu nedenle açıklamada yeni yardımlar ‘istisnai’ olarak nitelendirilirken, acil duruma yanıt olarak geldiği belirtildi. Konferansta, bir an önce hükümetin kurulması için ‘acil’ bir çağrı yapılırken, koşulların çıkmazda devam etmesinin ‘sorumsuz bir davranış’ olduğu ve Lübnan’ı bölgesel krizlerden uzak tutma politikasına bağlı kalınması gerektiği hatırlatıldı.
Açıklamada, herhangi bir yorum veya yanlış kullanımdan kaçınmak için, yeni yardımların doğrudan Lübnan Silahlı Kuvvetlerine gideceği ve buradan da Lübnan halkına dolaylı şekilde fayda sağlanacağı ifade edildi. Lübnan’a sağlanan ikili yardımdan da söz edilen açıklamada ayrıca, Lübnan krizinin kötüleşmesinin ‘uluslararası açıdan taahhüt ve iyileşme için tüm toplu çabaların iki katına çıkarılmasını’ gerektirdiği vurgulandı.
Açılış konuşmasında Fransa Savunma Bakanı Florence Parly, “Hepimiz, Lübnan ordusunun güvenlik ve istikrarı sağlama görevlerini yerine getirebilmesine önem gösteriyoruz” dedi. Parly, konferansın ana fikrinin sahibi. İtalya Savunma Bakanı ise uluslararası topluma ‘Lübnan ordusunun ihtiyaçlarına yanıt verme’ çağrısı yaptı. İtalya’nın Lübnan ordusunu desteklemek için ‘Roma 1’ ve ‘Roma 2’ konferanslarına ev sahipliği yaptığına dikkati çekerken, Paris’in de herhangi bir yanlış anlaşılmayı önlemek için İtalya ile yakın şekilde çalıştığını söyledi. BM Genel Sekreteri’nin Lübnan Özel Koordinatörü Joanna Veronica, “Bu konferanstaki amacımız, Lübnan ordusunun uyumlu ve etkili kalmasını desteklemekti. Ordunun gerekli ihtiyaçlarını karşılamaya çağırıyorum” ifadelerini kullandı.
Lübnan cephesinde ise Savunma Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Zeyna Akar, yaptığı açıklamada konferansın ‘ülkede istikrarın sütunlarını oluşturan kurumu desteklemek için uluslararası toplum tarafından üstlenilen bir dayanışma eylemi’ olduğunu söyledi. Orduya destek sağlamanın nedenlerini ‘Lübnan’daki çoklu krizler, kendisine verilen çoklu görevler, terörle mücadele ve sınır kontrolü’ olarak açıklarken, katılımcılara da ‘tüm yardımların doğru kanallardan geçeceği ve şeffaflıkla ele alınacağı’ konusunda güvence verdi. Akar ayrıca “Nihai raporlar, nihai alıcıya teslim edildiğinde hazır olacaktır” dedi. Ancak Akar orduya destekle yetinmezken, aynı zamanda iç güvenlik güçleri ve diğer güvenlik servisleri için de benzer bir destek talep etti. Bu durumun bir gereklilik olduğunu söyleyen Bakan, “Aynı zamanda sosyal ve ekonomik krizin yükünü de taşıyor” ifadelerini kullandı. Zeyna Akar, “Bu son derece önemli aşamanın ortasında ve Lübnan’ı çevreleyen çalkantılı, değişken ve şüpheli ortam göz önüne alındığında, başta sosyal ve ekonomik krizler olmak üzere krizlerin birikmesi sonrasında Lübnan ordusunu terk etmek ve istikrarı bozmak doğru değildir” değerlendirmesinde bulundu.
General Avn’dan Lübnan ordusu çöker uyarısı
General Joseph Avn ise koşulların bu şekilde devam etmesi halinde Lübnan ordusunun çökeceği konusunda uyarıda bulundu, ayrıca ekonomik ve toplumsal duruma dikkati çekerek, bunun ordu üzerindeki yansımalarına dikkati çekti. “Uyumlu kalabilmek ve görevlerini yerine getirebilmek için bugün ordunun desteğine olan ihtiyaç artmaktadır” diyen Avn, ‘bu zor şartlarla karşı karşıya kalan askerlerin, liranın değerinin azalmasına rağmen azim, kararlılık, disiplin ve görevin kutsallığına olan inançla hareket ettiklerine’ dikkati çekti. General, para birimindeki düşüşün askerlerin maaşlarında yüzde 90’lık bir düşüşe neden olduğunu ve aynı azalmanın ‘gıda, sağlık, operasyonel görevler ve makine yedek parçaları’ için de geçerli olduğunu vurguladı. General Joseph Avn, “Lübnan’daki ekonomik ve finansal durumun devam eden kötüleşmesi, kaçınılmaz olarak ordu da dahil olmak üzere kurumların çöküşüne yol açacaktır. Bu nedenle tüm ülke güvenlik açığına maruz kalacaktır. Bu hassas aşamayı geçmek için ordunun bir bütün olarak desteklenmesinin yanı sıra bir birey olarak da desteklenmesi gerektiğine inanıyorum” ifadelerini kullandı.
General, “Ordu, Lübnan’da ve bölgede hâlâ birbirine bağlı olan ve güvenlik ve istikrarın garantörü olan tek ve son kurumdur. Ona verilebilecek herhangi bir zarar Lübnan varlığının çöküşüne ve kaosun yayılmasına yol açacaktır. Bu zor ve hassas aşamayı askerlerimizin kararlılığı ve iradesiyle, ayrıca halkımızın ve dost ülkelerin desteğiyle atlatacağımıza inanıyoruz” dedi.