Blinken ve Lapid, İsrail-Filistin ilişkilerini iyileştirme konusunda fikir birliğine vardılar

Yair Lapid ve Antony Blinken. (Reuters)
Yair Lapid ve Antony Blinken. (Reuters)
TT

Blinken ve Lapid, İsrail-Filistin ilişkilerini iyileştirme konusunda fikir birliğine vardılar

Yair Lapid ve Antony Blinken. (Reuters)
Yair Lapid ve Antony Blinken. (Reuters)

Tel Aviv'deki siyasi kaynaklar, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve İsrailli mevkidaşı Yair Lapid'in dün gece bir telefon görüşmesi gerçekleştirdiğini aktardılar. İkilinin görüşmesinde "İsrail-Filistin ilişkilerinin pratik yollarla iyileştirilmesinin gerekliliği" vurgulandı. Blinken, mevkidaşı Lapid'i yakın zamanda Washington'u ziyaret etmeye davet etti.
Söz konusu kaynaklar, İsrail Genelkurmay Başkanı Aviv Kochavi'nin yarın Washington'a gerçekleştireceği ziyaret nedeniyle söz konusu görüşmenin özel bir önem taşıdığı görüşündeler. Kochavi, yeni hükümette ABD yönetimiyle görüşen ilk yetkili olacak.
Kaynaklar, Washington'ın iki ülke arasında güvene ve çeşitli dosyalarda iş birliğinde ilerlemeye dayalı samimi ilişkiler kurmak için bazı adımlar attığını ve eski Başbakan Benjamin Netanyahu döneminde hüküm süren çetrefilli ilişkilere son verdiğini vurguladılar. İsrail Dışişleri Bakanlığı dün, bir hafta içinde ikincisi gerçekleşen olan Lapid ve Blinken görüşmede İsrail ile Filistin yönetimleri arasındaki ilişkilerin, Arap ülkeleri tarafından İsrail ile normalleşme anlaşmalarının genişletilmesinin ve İran meselesinin gündeme geldiğini belirttiler. Tel Aviv’den kaynaklar, iki bakanın taraflar arasında herhangi bir sürpriz olmaması, "açık ve kalıcı iletişim kanallarının sürdürülmesi ve yakın görüşmeler düzenlenmesi ilkesi üzerinde anlaştığını aktardılar.
ABD Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, Blinken ve Lapid arasındaki görüşmede İsrail-Filistin ilişkilerini pratik yollarla iyileştirme ihtiyacını ele alındığını ve ikilinin İsrail ile Filistin arasındaki normalleşme çabalarını geliştirme fırsatları ve Arap ülkelerinin yanı sıra İran da dahil olmak üzere bölgesel güvenlik sorunları hakkında görüş alışverişinde bulundukları kaydedildi.
Kaynaklar Lapid'in Bahreyn, Almanya, Hollanda ve Hindistan'daki mevkidaşlarıyla da benzer telefon görüşmeleri gerçekleştirdiği bilgisini verdiler.
Lapid, Blinken ile görüşmesini şu sözlerle özetledi:
"İkimiz de yönetimle, Binyamin Netanyahu hükümetiyle sahip olduğumuzdan daha iyi, karşılıklı saygı ve diyaloga dayalı ilişkiler kurmanın mümkün olduğuna inanıyoruz. İsrail, ABD’li Demokrat Partisi ile ilişkilerini değiştirmeli. Netanyahu hükümetinin bu bağlamdaki performansı utanç verici ve tehlikeliydi. Netanyahu, Cumhuriyetçi Parti'nin tarafını tutup eski ABD Başkanı Donald Trump ile ilişkilerini derinleştirmiş, Barack Obama döneminden bu yana Demokrat kanada karşı düşmanca tavır almıştır."
İsrail Ordu Sözcüsü, Genelkurmay Başkanı Aviv Kochavi'nin mevkidaşı Mark Milley'in konuğu olmak üzere yarın sabah saatlerinde Washington'a gideceğini duyurdu. Ordudan yapılan açıklamada, Kochavi'nin Washington'da Ulusal Güvenlik Danışmanı Jack Sullivan ve Savunma Bakanı Lloyd Austin’in yanı sıra Savunma Bakanlığı ve ABD ordusundan birçok yetkiliyle görüşeceği belirtildi. Kochavi ayrıca uluslararası alanda yürütülen medya çalışmaları kapsamında ABD araştırma enstitülerinin başkanlarıyla da görüşecek. Tel Aviv'den kaynaklara göre Başbakan Naftali Bennett, Kochavi ile görüştü ve ziyaretin içeriği konusunda fikir birliğine varıldı.
Kaynaklar ayrıca ABD'li yetkililerle görüşülecek konular arasında İran'ın nükleer programı, İran'ın Suriye'deki askeri varlığı, Hizbullah ve İsrail'in son Gazze saldırısı sırasındaki askeri operasyonları olduğunu bildirdiler.



ABD'li yetkililer Avrupa'da Ukrayna ve İran konusunda üst düzey görüşmeler gerçekleştiriyor

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio (Reuters)
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio (Reuters)
TT

ABD'li yetkililer Avrupa'da Ukrayna ve İran konusunda üst düzey görüşmeler gerçekleştiriyor

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio (Reuters)
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio (Reuters)

ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Beyaz Saray temsilcisi Steve Witkoff'un önümüzdeki günlerde Avrupa'yı ziyaret ederek Rusya'nın Ukrayna'daki savaşını sona erdirme ve İran'la nükleer anlaşma için zemin hazırlama yollarını görüşeceği belirtildi.

Şarku'l Avsat'ın Reuters'tan aktardığı habere göre bakanlık, Rubio ve Witkoff'un bugün (Çarşamba) ve yarın (Perşembe) Fransa'nın başkenti Paris'te Avrupalı mevkidaşlarıyla bir araya gelerek Ukrayna konusunu ele alacaklarını belirtti.

Fransız bir diplomatik kaynak Rubio'nun yarın mevkidaşı Jean-Noel Barro ile Ukrayna'daki savaş, Ortadoğu'daki durum ve İran nükleer anlaşması üzerine görüşmeler yapacağını söyledi.

ABD'li bir yetkili Witkoff'un daha sonra Roma'da İranlı yetkililerle bir toplantıya katılacağını söyledi.

Yoğun diplomatik kampanya, ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin Ukrayna'da bir barış anlaşmasına yönelik ilerleme kaydedilmemesi nedeniyle yaşadığı hayal kırıklığının arttığı bir döneme denk geliyor.

ABD Başkanı ve danışmanları Rusya'nın uzlaşmaz tutumunu eleştirirken, Trump da Rusya'nın 2022'de başlayan Ukrayna işgalini genişletmesinden Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'i sorumlu tuttu.

Son toplantılar, yönetimin Washington ve Tahran'ın İran'ın nükleer programı konusunda kalıcı bir anlaşma yapıp yapamayacağını araştırmaya devam ettiği bir döneme denk geldi.

İran ve ABD bu hafta başında Umman'da her iki tarafın da olumlu olarak nitelendirdiği dolaylı görüşmeler gerçekleştirmiş, ancak bir anlaşmanın hala çok uzak olduğunu kabul etmişlerdi.

Trump Pazartesi günü yaptığı açıklamada bir anlaşmaya varılamaması halinde İran'ın nükleer tesislerini bombalamaya hazır olduğunu söyledi. Bilgi sahibi kaynaklara göre Salı günü Beyaz Saray'da üst düzey ulusal güvenlik danışmanlarıyla İran'ın nükleer programına odaklanan bir toplantı yaptı.

ABD Başkanı, ilk döneminde İran ile altı dünya gücü arasında 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşmadan ülkesini çektikten ve İran'a ağır yaptırımları yeniden uygulamaya başladıktan sonra Şubat ayından bu yana Tahran'a yönelik “maksimum baskı” kampanyasını sürdürüyor.

İran'ın nükleer programı o tarihten bu yana ilerleme kaydediyor. İki ülke eski Başkan Joe Biden döneminde dolaylı görüşmeler yapmış ancak çok az ilerleme kaydetmişti.