ABD Başkanı Joe Biden'ın göreve başlamasından bu yana ilk Rus-Amerikan zirvesi Cenevre’de yapıldı. Bu görüşmeden birkaç gün sonra, yaklaşık 4 saat süren müzakereler turunun gündem maddeleri gün yüzüne çıkmaya başladı. Müzakereler iki lider arasında bire bir görüşmeyi ve iki ülke delegasyonlarının da hazır bulunduğu sırada gerçekleşen kapsamlı tartışmaları içerdi.
Rus kaynakları, zirvenin hemen ardından ortaya çıkan verileri Şarku'l-Avsat'a aktardı. Bu verilere göre, Rus-Amerikan görüşmelerinde Suriye'deki siyasi boyutun ve siyasi çözümün geleceği konuşulmazken, görüşmenin odak noktasının Suriye’deki insani durum ve yaşam durumu olduğu ortaya çıktı. Görüşmede, Moskova, insani yardım dosyasını ilerletmeye önem verirken, ekonomik yaşam krizinin yansımalarını hafifletmek amacıyla ABD'nin Suriye'ye uyguladığı tek taraflı yaptırımların kaldırılması için talepte bulundu. Rusya, insani yardımın tüm Suriye bölgelerinde sadece Suriye hükümeti aracılığıyla gerçekleştirilmesine ihtiyaç duyulduğunun altını çizdi.
Görünen o ki bu mesele, iki tarafın genel olarak Suriye krizine ilişkin müzakerelerde ilerleme kaydetme kabiliyetine yönelik ciddi bir sınav unsuru oluşturuyordu. Bu durum, Rus tarafının zirveden önce yaptığı açıklamalarla kanıtlandı. Putin, zirveden önce ülkesinin Washington ile ortak eylem gerçekleştirmeye verdiği öneme dikkat çekmişti.
Rusya'nın Suriye Özel Temsilcisi Aleksandr Lavrentiev, Cenevre'ye kadar Putin’e eşlik etti. Putin, Suriye'deki tüm bölgelerde yaşayanlara ayrım gözetmeksizin insani yardım sağlamanın “öncelikli bir zorunluluk” olduğunu ifade etti.
NBC News'e konuşan Putin, "Batı'daki, yani ABD ve Avrupa'daki müttefiklerimiz Esed'e yardım etmeyeceklerini söylüyorlar. Peki, Esed'in bu konuyla ne ilgisi var? Yardıma ihtiyacı olan insanların en temel ihtiyaçlara sahip olmalarına yardımcı olun! Ancak, koronavirüs pandemisinin koşullarına rağmen tıbbi ekipman ve ilaç tedarikindeki kısıtlamaları bile kaldırmıyorlar. Bu insanlık dışıdır ve insanlara yapılan bu zalimane muamele hiçbir şeyle meşrulaştırılamaz.” açıklamalarında bulundu.
Bir Rus diplomatik kaynağın bildirdiğine göre, bu yaklaşım ABD tarafının ısrarıyla karşılık buldu. Washington, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed hükümetinin meşru olduğunu ve onunla birlikte hareket edilebileceğini düşünmüyor. Washington ayrıca, son cumhurbaşkanlığı seçimlerinin meşruiyetine ve şeffaf bir şekilde gerçekleştiğine inanmıyor. Diğer yandan Beyaz Saray tarafından yapılan açıklamalarda, Washington'un, ABD ile Rusya arasında Suriye konusunda ortak eylem olasılığını test etme niyetinde olduğu belirtildi. İki ülke önümüzdeki ay Birleşmiş Milletler bünyesinde Suriyelilere yardım ulaştırmak için insani koridorların genişletilmesine ilişkin görüşmeler gerçekleştirecek. İnsani yardımın sınırdan Suriye'ye ulaştırılması mekanizmasına ilişkin BM Güvenlik Konseyi'nin 2533 sayılı Kararının etkinliğini genişletmek için 11 Temmuz'da (Temmuz) görüşmeler yapılacak.
Rusya'nın BM Daimi Temsilcisi Vasily Nebenzia, konuya ilişkin şu açıklamalarda bulundu: “Sınır ötesi yardım mekanizmasını sürdürmenin aynı zamanda teröristleri desteklemeye devam etmek anlamına geleceğine şüphe yoktur. Teröristler gasp ettikleri ve kaçakçılığını yaptıkları şeylerle hayatta kalıyorlar. Bu koridordan gelen insani yardımlar teröristlerin eline geçiyor.”
İki lider arasındaki Suriye konulu görüşmelerin insani yardım sağlanması konusuna odaklandığını söyleyen ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, “Biden, kuzeydoğu ve kuzeybatı Suriye'de "milyonlarca aç insanın" desteğe ihtiyacı olduğunu vurguladı.” dedi.
Bu kapsamda Rus diplomatik kaynak, Şarku'l Avsat'a şunları söyledi: “Moskova, zirvede görüşülen tüm dosyalarda olduğu gibi, Suriye konusunda da ABD tarafıyla bir anlaşmaya varma olasılığı hususunda hiçbir yanılgıya sahip değildi. Washington, Suriye'deki durumla başa çıkmak için hâlâ "tamamen farklı yaklaşımlar" önermede ısrar ediyor. ABD, halihazırda Suriye yönetimi tarafından davet edilmeden bu ülkede var olan bir işgal gücüdür ve askeri güçlerinin olduğu alanlarda ayrılıkçı eğilimleri desteklemektedir. Putin, insani yardım dosyasından ve yaptırımların kaldırılmasını dile getirirken, sadece Suriye halkını etkileyen tek taraflı Batı yaptırımlarından bahsediyor, pratikte rejimi etkilemeyen yaptırımlardan değil.”
Buna rağmen, Rusların, olumlu bir havanın ortaya çıkmasından ve bir dizi dosyada ilerleme kaydetme arzusundan duyduğu memnuniyeti dile getiren Rus kaynak, “İnsani yardım dosyası da tartışmalı dosyalar arasında yer aldı, ancak iki taraf, daha sonra mutabakata varmak üzere dosya üzerinde yeni görüşmeler yapılacağı konusunda fikir birliğine vardı. Bu olumlu hava, Güvenlik Konseyi'nde gelecek ay yapılması beklenen görüşmelere yansıtılmalı ve kabul edilebilir formülasyonlar veya bir tür fikir birliğine varmak için çalışma yürütülmelidir. Diğer yandan, Suriye’nin yeniden imar edilmesi konusu, Moskova ile Washington arasında gelecekteki görüşmelerin gündeminde yer alacak. ABD tarafı, yeniden imar konusunun gelecekte, Amerikan şirketleri de dahil, uluslararası toplumun sürece katılması açısından faydalı ve önemli olacağı fikrini öne sürerken, şu anda bu dosyadan bahsetmek için erken olduğunu dile getiriyor.”
Suriye'deki barışın geleceğine ilişkin siyasi dosyaların görüşmelerde yer almadığını söyleyen Rus diplomat, sözlerini şöyle sürdürdü: “İran'ın Suriye'deki varlığı meselesi de dahil olmak üzere, son dönemde Moskova ve Washington arasında sert tartışmalara konu olan diğer dosyalar da Cenevre Zirvesi’nde gündeme gelmedi. Çünkü iki lider, İran'ın nükleer dosyasını tartıştı ve diğer gündem maddeleri için “zaman yetmedi".”
Ayrıca, ABD'nin Suriye'deki varlığı ve Washington'un bu varlığı güçlendirmek için son zamanlarda attığı adımlar da görüşmelerde ele alınmadı.
Rus verilerine göre, sahadaki askeri meseleye ilişkin, Suriye'deki Rus ve Amerikan güçleri arasında yeni sürtüşmelerin önlenmesi adına askeri koordinasyon kanallarının sürdürülmesinin önemi ve terörist grupları veya onlardan geriye kalanları takip etmek ve faaliyetlerini baltalamak için ortak eylem mekanizmalarını görüşmek konuları masaya yatırıldı.
ABD ve Rusya Suriye’ye insani yardım konusunda uzlaştı
Rusya-ABD arasında Suriye'deki insani yardım dosyası konusunda fikir birliğine varıldı
ABD ve Rusya Suriye’ye insani yardım konusunda uzlaştı
لم تشترك بعد
انشئ حساباً خاصاً بك لتحصل على أخبار مخصصة لك ولتتمتع بخاصية حفظ المقالات وتتلقى نشراتنا البريدية المتنوعة