Kovid-19 salgını Ürdün'de işsizlik oranını yüzde 25'e çıkardı

Salgınla mücadeleye yönelik tedbirlerin Ürdün ekonomisi üzerindeki yansımaları. (AFP)
Salgınla mücadeleye yönelik tedbirlerin Ürdün ekonomisi üzerindeki yansımaları. (AFP)
TT

Kovid-19 salgını Ürdün'de işsizlik oranını yüzde 25'e çıkardı

Salgınla mücadeleye yönelik tedbirlerin Ürdün ekonomisi üzerindeki yansımaları. (AFP)
Salgınla mücadeleye yönelik tedbirlerin Ürdün ekonomisi üzerindeki yansımaları. (AFP)

Birçok sektörü olumsuz etkileyen Kovid-19 salgını nedeniyle bu yılın ilk çeyreğinde ülkedeki işsizlik oranı yaklaşık yüzde 25'e yükselirken, Ürdün’de dört kişiden birinin işsiz kaldığı belirtildi.
İstatistik Kurumundan yapılan açıklamada, "İşsizlik oranı bu yılın ilk çeyreğinde geçen yılın ilk çeyreğine göre 5,7 puan artarak yüzde 25'e ulaştı" denildi.
İstatistiklere göre bu yılın ilk çeyreğinde işsizlik oranı kadınlardaki yüzde 28,5'e kıyasla erkeklerde 24,2 olarak gerçekleşti. Böylece erkeklerde işsizlik oranı geçen yılın ilk çeyreğine göre 6,1 puan, kadınlarda ise 4,2 puan artmış oldu.
Sonuçlar, üniversite mezunları arasında işsizlik oranının yüksek olduğunu ve diğer eğitim seviyelerine kıyasla yüzde 27,8'e ulaştığını gösteriyor. Ayrıca sonuçlar, toplam işsizlerin yüzde 51'inin ortaokul ve üzeri okul mezunu olduğunu, toplam işsizlerin yüzde 49'unun ise lise seviyesinin altında okullardan mezun olduğunu gösteriyor.
Üniversite mezunu işsizlik oranı yüzde erkeklerde 25,1 iken kadınlarda yüzde 79,6 seviyelerinde.
En yüksek işsizlik oranı 16-19 ve 20-24 yaş gruplarında kaydedilirken, oran sırasıyla yüzde 61,5 ve yüzde 45,7'ye ulaştı.
Çalışma Bakanlığı sözcüsü Muhammed ez-Zayud, AFP’ye şu açıklamalarda bulundu: "İstatistik Kurumu tarafından yayınlanan rakamlar, Çalışma Bakanlığı'nın özel sektörle işbirliği içinde işten çıkarmaları büyük ölçüde sınırlayan önlemlerine rağmen bu durumun gerçekliğini gösteriyor."
Zayud, “Ekonomik sektörleri ve faaliyetleri olumsuz etkileyen Kovid-19 salgını, dünyanın çoğu ülkesinde olduğu gibi yüksek işsizlik oranlarının oluşmasına sebep oldu” dedi. Ayrıca, işsizlik oranlarını azaltmak için, iş fırsatları yaratacak yatırımları çekmek için yatırım ortamını teşvik etmenin yanı sıra, tüm kurumlar arasında ortak bir ulusal çaba gerektiğini vurguladı.
Ürdün, Kovid-19 salgını nedeniyle yaklaşık bir yıldır kısıtlamalar ve kapanmalarla daha da kötüleşen zorlu ekonomik koşullardan muzdarip. Resmi rakamlara göre 2020 sonbaharında Ürdün'deki yoksulluk oranı yüzde 15,7 civarındaydı. Öte yandan Ürdün'ün kamu borcu 47 milyar doları aşarak gayri safi yurtiçi hasılanın yüzde 106'sından fazlasını oluşturuyor.



Sudan: Minawi, Hamideti ve Hamduk ile müzakereye hazır olduğunu açıkladı

Darfur Bölgesi Valisi ve Sudan Kurtuluş Hareketi lideri Mini Arko Minawi (AFP)
Darfur Bölgesi Valisi ve Sudan Kurtuluş Hareketi lideri Mini Arko Minawi (AFP)
TT

Sudan: Minawi, Hamideti ve Hamduk ile müzakereye hazır olduğunu açıkladı

Darfur Bölgesi Valisi ve Sudan Kurtuluş Hareketi lideri Mini Arko Minawi (AFP)
Darfur Bölgesi Valisi ve Sudan Kurtuluş Hareketi lideri Mini Arko Minawi (AFP)

Darfur Bölgesi Valisi ve Sudan Kurtuluş Hareketi lideri Mini Arko Minawi’nin Hızlı Destek Kuvvetleri’ne (HDK) karşı tutumunda açık düşmanlıktan uzlaşmaya doğru önemli bir değişiklik göze çarptı. Bu yeni tutum, Sudan ordusunun HDK’ye karşı savaşında ana müttefiki olan bu adamın ne istediği konusunda birçok spekülasyon ve tartışmaya yol açtı.

Minawi, ülkenin geçici idari başkenti Port Sudan'da pazartesi gecesi düzenlediği basın toplantısında, Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) liderliğindeki HDK ve Sudan'daki savaşa karşı çıkan Sivil Demokratik İttifak ile iletişim kurmaya karşı olmadığını belirtti. Minawi, “HDK'den olumlu ve makul bir görüş alırsak, onlarla iletişim kurmakta bir sorun görmüyoruz” dedi. Minawi ayrıca, eski Başbakan Abdullah Hamduk'un liderliğindeki Sivil Demokratik İttifak ile de iletişim kurmaya karşı olmadığını ifade etti.

sdf
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) (Arşiv)

Minawi, Darfur bölgesindeki silahlı hareketler ortak gücünü oluşturan en büyük silahlı gruplardan biri olan Sudan Kurtuluş Hareketi’nin lideri. Bu grup, bir yıldan fazla bir süredir ordunun saflarında HDK’ye karşı savaşıyor. Sudan ordusunun yanında savaşan ortak gücün sayısı 5 binden fazla savaşçı olarak tahmin ediliyor ve bunların çoğu Minawi liderliğindeki Sudan Kurtuluş Hareketi ve Maliye Bakanı Cibril İbrahim liderliğindeki Adalet ve Eşitlik Hareketi güçlerinden oluşuyor.

Uzlaşma mı barış mı?

Minawi'nin önceki konuşmalarından farklı olarak uzlaşma ve barışa yakın bir dil kullandığı konuşmasının zamanlaması, HDK’nin Kuzey Darfur'un başkenti el-Faşir'e uyguladığı boğucu abluka ve buranın ortak güç için askeri ve sosyal açıdan önemli bir merkez olması nedeniyle oluşan büyük baskıdan ayrı düşünülemez. Bu şehrin düşmesi, Port Sudan'daki mevcut iktidar merkezindeki varlığının dengesini bozabilir.

suı
Eski Başbakan Abdullah Hamduk (Reuters)

Minawi, Sudan ordusu ve ona destek veren güçleri, tüm güçlerin, kendisi tarafından yönetilen ortak güç de dahil olmak üzere, başkent Hartum ve ülkenin ortasındaki el-Cezire eyaletinden HDK’yi püskürtmek için harekete geçtikten sonra el-Faşir'deki kuşatmayı kaldırmamakla eleştirdi. El-Faşir'in bir yıldan fazla süredir kuşatma altında olduğunu, kadınlar ve çocukların silaha sarıldığını, şu ana kadar direndiğini, ancak ‘devletin kendisinin dahi büyük bir kayıtsızlık içinde olduğunu’ söyledi. Bu, Sudan ordusu ve onun saflarında savaşan güçlere açık bir göndermeydi.

Öte yandan Minawi, Güney Darfur eyaletinin başkenti Nyala'da HDK liderliğindeki paralel hükümetin ilanını eleştirdi. Minawi, “Bunu, ülkenin işlerine açıkça müdahale eden ciddi bir tehdit olarak nitelendirmekten başka bir şey yapamayız. Ülkenin bölünmesine yol açacak veya Sudan'ın egemenliğini ve topraklarını ihlal edecek her türlü adımı reddediyoruz” ifadelerini kullandı.

Endişe ve memnuniyet

Daha önce ortak güç olarak bilinen silahlı hareketler, Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan üzerinde, yeni hükümette tam paylarını almak için baskı uygulamışlardı. Bu hareketler, HDK’ye karşı askeri alanda aktif olarak yer aldıkları ve bazı liderlerini dolaylı olarak isyan veya HDK’ye katılmakla tehdit ettikleri için bu baskıyı uygulamışlardı.

cd
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan (AFP)

Bazıları Darfur Bölgesi Valisi’nin söyleminde büyük bir değişiklik olduğunu düşünerek bunu savaşı durdurmak için atılmış bir siyasi adım olarak nitelendirirken, valinin sözleri Sudan hükümeti destekçileri arasında öfke dalgası yarattı ve hükümete yakın sosyal medya hesapları valiyi hedef alan saldırılara yöneldi. Bazıları valinin HDK’ye katılacağından endişe duyduklarını belirtti.

Darfur Bölgesi Valisi’nin Kasım 2023'te ordu ile HDK arasında savaşın patlak vermesinden 5 ay sonra yaptığı ve HDK liderleriyle iletişimini sürdürdüğünü açıkladığı bir konuşmasının ardından da benzer bir süreç yaşanmıştı.

Sudan Kongre Partisi Genel Başkanı Ömer ed-Dakir ise, ‘ordunun müttefiki olan Sudan Kurtuluş Hareketi liderinin açıklamalarının, Sudan'daki mevcut ulusal krize barışçıl bir siyasi çözüm bulunması bağlamında olumlu bir gelişme’ olduğunu belirterek, “Bunu memnuniyetle karşılıyoruz” dedi.

Ed-Dakir, Facebook sayfasında yaptığı bir paylaşımda, ordu ve HDK liderlerine, ateşkes anlaşması sağlanması amacıyla müzakerelere geri dönmeleri çağrısını yineledi. Ed-Dakir, “Böylece, giderek kötüleşen insani felakete müdahale edilebilecek ve sivilleri korumak için etkili önlemler alınabilecektir” şeklinde konuştu.