عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Yemen’de ateşkesi bozan Husiler saldırılarını arttırdı

Arap Koalisyonu, Hamis Muşayt’a gönderilen SİHA’yı önlemeyi başarırken, Marib yakınlarında Yemen ordusuyla Husiler arasında çıkan çatışmalarda 30 Husi unsuru öldürüldü

Marib cephelerinden birinde bulunan hükümet güçleri (AP)
Marib cephelerinden birinde bulunan hükümet güçleri (AP)
TT
TT

Yemen’de ateşkesi bozan Husiler saldırılarını arttırdı

Marib cephelerinden birinde bulunan hükümet güçleri (AP)
Marib cephelerinden birinde bulunan hükümet güçleri (AP)

Yemen’de Husiler peş peşe dördüncü gün de Marib'e yönelik saldırılarını yoğunlaştırırken Yemen hükümeti, Birleşmiş Milletler’in (BM) ve uluslararası ve bölgesel çevrelerin önderlik ettiği ateşkesi sağlama çabalarına karşı Husilerin saldırılarını artırması tehlikesi konusunda uyardı.
Öte yandan, Yemen’de meşru hükümeti destekleyen Arap Koalisyonu Hava Kuvvetleri, terörist Husi militanları tarafından Suudi Arabistan’ın Hamis Muşayt kentine doğru fırlatılan patlayıcı yüklü bir insansız hava aracını (SİHA) imha etmeyi başardı. Terörist Husi milislerin sivilleri ve sivil nesneleri hedef alma girişimlerini sürdürdüğünü vurgulayan Arap Koalisyonu, uluslararası insancıl hukuka uygun olarak sivilleri koruma amaçlı operasyonel önlemler alındığını belirtti.
İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Genel Sekreteri Dr. Yusuf el-Üseymin dün yaptığı açıklamada, terörist Husi milislerin Suudi Arabistan’daki sivilleri hedef almak için SİHA’larla saldırılarına devam etmesini şiddetle kınadığını ifade etti. Dr. Useymin, İİT’nin Husiler ve onlara para ve silah ile destek olanların sivilleri ve sivil nesneleri sistematik ve kasıtlı bir şekilde hedef almaya devam etmesini kınadığını vurguladı. Ayrıca, güvenlik ve istikrarını koruma noktasında aldığı tüm önlemlerde Suudi Arabistan’ın yanında olduklarını belirtti.
Yemen ordusu, Marib’in kuzeybatısındaki Ragvan bölgesindeki Husi saldırısının geri püskürtüldüğünü ve en az 30 Husi'nin öldürüldüğünü doğrularken, Sana'daki ilgili kaynaklar, İran yanlısı grubun İbb, Zimar ve Amran vilayetlerinden getirdiği savaşçıları bu bölgeye göndermeye hazırlandığını bildirdi.
Yemen Enformasyon, Kültür ve Turizm Bakanı Muammer el-İryani, “Husi milislerin Marib kentindeki çeşitli cephelerde askeri operasyonlarını son zamanlarda yoğunlaştırması, kurtarılmış bölgelerdeki yerleşim yerlerini sürekli hedef alması ve Suudi Arabistan Krallığı'ndaki sivillere ve sivil nesnelere yönelik kasıtlı terörist saldırıları, sükunet çabalarını baltalıyor ve barışçıl çözümleri açıkça reddettiğini gösteriyor” dedi.
Bakan İryani açıklamasında, "Bu histerik ve tehlikeli tırmanış, Husi milislerin darbe planını sürdürdüğünü ve İran gündemine ve Tahran'ın bölgede kaos ve terörü yaymayı amaçlayan yıkıcı politikasına bağlı kaldığını doğruluyor. Ayrıca  uluslararası mutabakatı ve ve kardeş ve dost ülkelerin savaşı sona erdirmek ve Yemen'e barış getirmek için gösterdikleri çabaları hiçe saymaya devam ettiğini teyit ediyor" ifadelerini kullandı.  İryani açıklamasını şu sözlerle sürdürdü:
“Husiler bu askeri tırmanışıyla eş zamanlı olarak çocukları askere alma operasyonlarını genişletiyor, yaz kurslarında beyinlerini yıkıyor ve okul müfredatını tahrif ederek ulusal kimliği yok etmeye çalışıyor. Ayrıca demografik yapıyı değiştirerek ve Yemenliler arasında toplumsal dokuyu, sivil barışı ve bir arada yaşama değerlerini hedefleyerek darbeyi bir oldubitti olarak empoze etmeye çalışıyor.”
Uluslararası toplumu, BM’yi ve BM Güvenlik Konseyi'nin daimi üyelerine seslenen İryani, bu tırmanışı kınamaya, Husi milislerine ateşkesi sağlama çabalarına uyması için gerçek bir baskı yapmaya ve devleti yeniden kurma ve güvenlik ve istikrarı sağlayarak bölgesel ve uluslararası güvenlik ve barışı tehdit eden terörist faaliyetlerle mücadelede hükümeti desteklemeye çağırdı.
Sahada ise Yemen ordu medyası, Marib'in kuzeybatısındaki Ragvan bölgesindeki cephelerde ordunun ve halk direniş güçlerinin topçularının hedeflemesi sonucu en az 30 Husi savaşçısının öldürüldüğünü ve bir dizi unsurunun ise yaralandığını bildirdi. Yemen ordusunun resmi internet sitesinde yer alan habere göre ordudan  bir komutan yaptığı açıklamada, "İran destekli milislerin saldırıları engellendi. Vadi el-Cufra ve Vadi Halhalan'da ilerlemeye çalışan grup ağır ekipman ve can kaybı yaşadı” ifadesini kullandı. Kaynak ayrıca, "Milislerin ilerleme girişiminin ardından Salı günü erken saatlerde çatışmalar şiddetlendi. Ancak ordu bunları geri püskürtmeyi başardı. Çatışmalar en az 30 husi unsurunun ölümüyle, diğerlerinin ise yaralanmayla sonuçlandı. Ayrıca çeşitli ekipman kaybı verdiler” dedi.
Ordu medyasına göre Pazar ve Pazartesi günleri hükümet güçleri Sırvah ve el-Muşeccah cephelerine yönelik başlatılan Husilerin iki saldırısını engelledikten sonra grupla şiddetli çatışmalara girdi. Çatışmalar bir dizi Husi unsurunun öldürülmesi ve yaralanmasıyla sonuçlanırken, kalanlar ise bölgeden kaçtı. Arap Koalisyonu ise el-Muşeccah cephesindeki Husi takviyelerine yönelik düzenlediği hava saldırıların 3 aracı imha ederken, içinde bulunan milisler de hayatını kaybetti. 
Yemen’deki askeri kaynaklar, Husi milislerin Pazar ve Pazartesi günleri Arap Koalisyonu’nun düzenlediği savaşlarda ve hava saldırılarında bir dizi savaşçısını kaybettiğini veya yaralandığını bildirmişti. Ayrıca İran destekli grubun petrol eyaletini kontrol etmeyi umarak asker seferber etmeye devam ettiği kaydedildi.
Yemen Genelkurmay Başkanı ve Ortak Operasyonlar Komutanı Korgeneral Sağir bin Aziz, milislere karşı devleti yeniden kurmak ve darbeyi sona erdirmek için daha nitelikli operasyonlar düzenleme sözü verirken, kaynaklar grubun en az 50 üyesinin Pazar ve Pazartesi günleri ordu mevzilerine sızmaya çalışırken öldürüldüğünü tahmin ediyor.
Husi milisleri, saflarını güçlendirmek için okul öğrencilerini asker alma kampları kurmaya devam ederken, Husi medyası grubun bu hafta Marib savaşında ölen bir dizi Husi üyesi için cenaze töreni düzenlediğini bildirdi. Askeri kaynakların tahminlerine göre grup geçen Şubat ayından itibaren Marib'e yönelik saldırılarında en az 7 binden fazla üyesini kaybetti. Ancak bu, Marib’i kontrol etme umuduyla Husilerin saldırıları tekrar etmelerini ve daha fazla savaşçı göndermelerini engellemedi. 
İran destekli milisler, kısa süre önce ABD ve uluslararası toplumun desteklediği BM'nin sunduğu savaşı durdurma planını reddetti. BM’nin planı, Sana Havaalanı üzerinden ticari uçuşların yeniden başlatılması ve gümrük gelirleriyle çalışanların maaşlarını ödemek şartıyla Hudeyde Limanı’na yönelik ithalat kontrol kısıtlamalarının hafifletilmesiyle ilgili insani ve ekonomik önlemler karşılığında ateşkesin sağlanmasını içeriyor.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

İsrail, önde gelen Hamas liderlerinden Raid Saad'a suikast düzenledi

Hamas lideri Raid Saad (sosyal medya)
Hamas lideri Raid Saad (sosyal medya)
TT
TT

İsrail, önde gelen Hamas liderlerinden Raid Saad'a suikast düzenledi

Hamas lideri Raid Saad (sosyal medya)
Hamas lideri Raid Saad (sosyal medya)

İsrail Times gazetesine göre, İsrailli bir yetkili bugün, Hamas'ın üst düzey lideri Raid Saad'ın Gazze şehrinde düzenlenen bir hava saldırısında öldürüldüğünü doğruladı. Bu da İsrail'in ateşkes anlaşmasını ihlal etmesi anlamına geliyor.

Alman Basın Ajansı'na (DPA) göre görgü tanıkları ve sağlık kaynakları bugün, Gazze şehrinin güneybatısındaki Raşid Caddesi üzerindeki Nablusi kavşağı yakınlarında bir araca düzenlenen İsrail hava saldırısında dört Filistinlinin öldüğünü ve birçok kişinin de yaralandığını bildirdi.

Görgü tanıkları, İsrail uçağının Nablusi Meydanı yakınlarında bir araca birkaç füze ateşlediğini, aracı imha ettiğini ve can kayıplarına yol açtığını söyledi. Ambulans ekipleri, ölü ve yaralıları hastanelere taşımak için acilen olay yerine gitti.

İsrail askeri sözcüsü Avichay Adraee ise yaptığı açıklamada, ordu ve Şin Bet'in (İsrail Güvenlik Teşkilatı) Gazze Şehrinde üst düzey bir Hamas komutanını hedef alan bir saldırı düzenlediğini ve onu son zamanlarda hareket için silah üretimi ve yeniden yapılanma çalışmaları yapmakla suçladığını belirtti.

İsrail Ordu Radyosu, saldrırının hedefinin, İzzeddin el-Haddad'dan sonra "Hamas'ın ikinci adamı" ve askeri üretim dosyasından sorumlu kişi olarak tanımladığı Raid Saad olduğunu bildirdi. İsrail'in bugünkü operasyonu gerçekleştirmeden önce son haftalarda kendisine birkaç kez suikast girişiminde bulunduğunu belirtti.

Şarku’l Avsat’ın İbranice yayın yapan Ynet internet sitesinden aktardığına göre Raid Saad Hamas'ın askeri kanadı olan Kassam Tugayları'nın liderlerinden biri.

Hamas'tan hava saldırısının hedefinin kimliğiyle ilgili resmi bir açıklama yapılmadı.

Axios haber sitesi, İsrail'in saldırıdan önce Amerika Birleşik Devletleri'ni önceden bilgilendirmediğini ifade etti.

ARAP DÜNYASI

Suriye halkının merkezi mi yoksa federal devlet mi anlaşmazlığı üzerine bir okuma

Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
TT
TT

Suriye halkının merkezi mi yoksa federal devlet mi anlaşmazlığı üzerine bir okuma

Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)

Macid Kıyali

Suriye’de Beşşar Esed rejiminin düşmesinin ardından geçiş dönemi liderliği ile muhalifleri arasında yaşanan iç çatışma, siyasi sistemin niteliği, özellikle de merkeziyetçilik mi yoksa ademi merkeziyetçilik mi, merkezi bir devlet mi yoksa federal bir devlet mi tartışmaları üzerine yoğunlaşıyor.

Bu konu meşru olmasına rağmen, tartışmaya katkı sağlamak amacıyla bazı temel gözlemler aşağıda sunuyorum.

İlk gözleme göre ademi merkeziyetçilik ya da federalizm meselesini gündeme getirmek, bu konuda kutuplaşmanın temel nedeninin Suriye’deki iç çatışmada kimlik, etnik, mezhepsel ve bölgesel özelliklerin baskın olması olduğu gerçeğini görmeyi zorlaştırdı.

Çatışmanın önde gelen tarafları, siyasi veya sınıfsal güçleri ya da tarafları temsil etmekten ziyade kimlik temelli yahut mezhepsel, etnik ve bölgesel kimliği vurgulayan taraflar olduklarından, bu konunun siyasi niteliği göz ardı ediliyor.

Dikkati çeken ikinci gözleme göre ise federal ya da ademi merkeziyetçi bir devlet için mücadele eden güçler, bunu demokrasi meselesinden daha öncelikli tutuyorlar. Bunun nedeni, söz konusu güçlerin (SDG, Suveyda'daki Hicri Hareketi ve kıyı şeridinde Esed rejiminin çöküşünden etkilenen güçler) demokratik olmayan güçler olmaları. Prensipte pozisyonları, politikaları ve tercihleri ve temsil ettiklerini iddia ettikleri gruplarla olan ilişkileri göz önüne alındığında bu güçlerin Esed rejimi altında kendilerini ifade etmedikleri ve bu konuyu bu kadar yoğun bir şekilde gündeme getirmedikleri unutulmamalı.

Üçüncü ve belki de en önemli gözleme göre federal bir devlette kimlik statüsü konusundaki çatışmaya öncelik verilmesi, devletin kurulması ve vatandaşlık taleplerini ya gölgeliyor ya da ön plana çıkarıyor. Bunların, 54 yıllık Esed döneminde eksik olan iki temel unsur olduğu ve özellikle mevcut koşullarda, yani devletin kurumlar ve hukuk devleti olarak yeniden kurulması ve vatandaşların güçlendirilmesi, böylece Suriyelilerin gerçek anlamda özgür ve eşit vatandaşlar olarak bir halk haline gelmeleri için ülke genelinde Suriyelilerin en çok ihtiyaç duyduğu unsurlar olduğu unutulmamalı.

Bu yüzden iki temel sorunla karşı karşıyayız. Bunlardan birincisi, artık var olmayan Esed rejiminin Suriye'nin birliğini zayıflatıp bozmayı başarması, Suriyelileri mezhep, din, etnik köken, bölge ve aşiret aidiyetlerine göre sınıflandırması ve ‘böl ve yönet’ politikası uyarınca onları birbirlerine düşürmesinden kaynaklanıyor.

İkinci sorun, Suriyelilerin kendi koşullarını kontrol edememeleri. Bu durum, Suriye’nin geleceğinin, Suriye halkının aleyhine, uluslararası güçlerin, özellikle ABD ve bölgesel tarafların meselesi haline gelmesine neden oldu. Bu durum, kimlik çatışmaları, özellikle de silahlı çatışma veya silahlı milisler şeklinde ortaya çıkan çatışmalar için de geçerli.

Federalizm, bir ülkeyi bölmek değil, aksine ülkenin birliğini organize etmek ve merkezin statü, egemenlik ve kaynaklar konusunda çevre bölgelere müdahale etmesini önlemek için daha uygun bir yöntem. Böylelikle karşılıklı güven temelinde hükümete daha geniş katılım sağlanır.

Suriye geçiş dönemi yönetimi ve Suriye muhalefetinin geri kalanı, gelecekteki siyasi sistemin nasıl olacağı ve otoriterliğin ve marjinalleşmenin geri dönüşünü önlemeye katkıda bulunanlar da dahil olmak üzere yeni konsensüsler oluşturmak için neyin uygun olduğu konusunda kafa karışıklığı ya da netlik sağlanamaması ortaya çıkan federalizm ve ademi merkeziyetçilik konusundaki tartışmalardan sorumlu.

Aslında, yeni yönetime bağlı olanlar ve geleneksel Suriye muhalefeti tarafından federalizmin reddedilmesinin sebebi, aceleci davranışlar, duygusal ve milliyetçi coşku ve önyargılar.

Söz konusu tartışmayı kapatmak yerine açmalı, tüm soruları sormalı. Çünkü Suriye’nin geleceği tartışmaya açık. Tüm Suriyeliler bu tartışmayla ilgileniyor ve bu konuda cevaplar bulmaya katkıda bulunuyor.

Daha spesifik olarak, federal ya da ademi merkeziyetçi bir devlet tartışmasıyla ilgili olarak, federalizmin herhangi bir ülkenin bölünmesi anlamına gelmediği, aksine birliğin daha uygun bir şekilde örgütlenmesi ve merkezin statü, egemenlik ve kaynaklar konusunda çevreyi kötü yönde etkilemesini önlemek için, karşılıklı güvene dayalı yönetişime daha geniş katılımı garanti eden bir sistem olduğunun anlaşılması gerekiyor.

Toplumun yönetimini etkileyen sorunlara güvenlik çözümleri getirilemedi. Çünkü herhangi bir güvenlik çözümü coğrafyaya, topluma, egemenliğe ve devlete sadece bölünmeler getirir.

Tüm bunlar bölünmek değil, federalizm gücün paylaşılması anlamına gelir. Dışişleri, savunma ve genel ekonomi yönetimi gibi devlet egemenliği ile ilgili konularda merkezileşme söz konusu. Bunların tümü birleşik parlamento ve merkezi hükümetin sorumluluğunda. Öte yandan iç güvenlik, eğitim, sağlık ve yerel kalkınma konularının yönetimi eyaletlerin veya yerel yönetimlerin yetki alanına girer.

Burada bazılarının endişelerini hafifletebilecek en önemli nokta, federalizmin etnik köken/milliyet veya din/mezhep yerine coğrafyaya dayalı olmasıdır. Çünkü herhangi bir kimlik meselesi, demokratik karakterini zayıflatır ve eşit vatandaşlık haklarının ve vatandaşların devletinin güçlenmesini engeller. Tıpkı Lübnan'da ve Irak'ta olduğu gibi.

Elbette, birçok alanda idari meselelerle ilgili olan ademi merkeziyetçi bir devleti, anayasaya göre yetkileri paylaşan federal bir devletle karıştırmak bir sorundur. Şarku'l Avsat'ın al Majalla'dan aktardığı analize göre federal devleti ayrılıkçı bir devlet olarak görmek de bir tür karışıklık veya yanılgı olarak adlandırılabilir, ancak bu doğru değil, çünkü merkezi devletler, yönetim, temsil ve kaynak dağıtımında esnekliğe sahip federal devletlere göre ayrılmaya çok daha yatkındır, zira günümüzün en büyük, en güçlü ve en zengin devletleri federal devletlerdir.

Bu yüzden herhangi bir kimlik grubuyla anlaşmazlık, kavramların karışmasına veya çarpıtılmasına yol açmamalı. Örneğin, İsrail'in siyasi sistem olarak demokrasiyi benimsemesi, demokrasiye karşı düşmanlığı teşvik etmemeli. Ayrıca, belirli bir önermeye elverişli olmayan koşullar olduğunu gözlemlememiz, bu kavramın tartışmaya açılmaması, geliştirilmemesi ve belirli bir ülkede devlet kurulması için ulusal birliği oluşturmaya hizmet eden bağlamlara yerleştirilmemesi gerektiği anlamına gelmez.

Son olarak, bu alanda, özellikle Suriye bağlamında, dikkate alınması gereken iki konu var. Öncelikle ülkenin toprakları üzerinde devlet egemenliğinden söz edilmesi için bunun halkın birliği gerçeğine dayanması gerekiyor. İkinci olarak ise toplumun yönetimini etkileyen sorunlara güvenlikle ilgili bir çözüm bulunmuyor, çünkü herhangi bir güvenlik çözümü coğrafyanın, toplumun, egemenliğin ve devletin bölünmesine yol açar.

*Bu analiz Şarku’l Avsat tarafından Londra merkezli al Majalla dergisinden çevrilmiştir

ARAP DÜNYASI

Tedmür'de ortak devriyeye düzenlenen saldırıda Suriyeli ve Amerikalı personel yaralandı

Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)
Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)
TT
TT

Tedmür'de ortak devriyeye düzenlenen saldırıda Suriyeli ve Amerikalı personel yaralandı

Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)
Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)

Suriye güvenlik kaynakları bugün, Suriye güvenlik güçleri ile ABD kuvvetlerinin, ülkenin orta kesimindeki Tedmür kentinde ortak devriye sırasında silahlı saldırıya uğradığını bildirdi.

Suriye resmi haber ajansı SANA’ya konuşan bir güvenlik kaynağı, saldırıda Suriye güvenlik güçlerinden iki kişinin ve bazı ABD askerlerinin yaralandığını, saldırıyı gerçekleştiren kişinin ise öldürüldüğünü açıkladı.

Kaynak, olayın ardından ABD’ye ait helikopterlerin yaralıları et-Tanf Üssü’ne tahliye ettiğini belirterek, saldırının nedenleri ve koşullarına ilişkin henüz bilgi bulunmadığını ifade etti.

Olay nedeniyle Deyrizor-Şam uluslararası kara yolunda trafiğin geçici olarak durdurulduğu, bölge semalarında ise yoğun hava hareketliliği yaşandığı kaydedildi.