عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Menfi, Roma’da Libya seçimlerinin ve ulusal uzlaşının desteklenmesini istedi

5+5 Ortak Askeri Komite, sahil yolunun açılmasından önce gerekli güvenlik önlemlerinin alınması çağrısında bulundu

İtalya Başbakanı, dün başkent Roma'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'na gelişinde Menfi’yi karşıladı (DPA)
İtalya Başbakanı, dün başkent Roma'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'na gelişinde Menfi’yi karşıladı (DPA)
    Kahire/Halid Mahmud
TT
TT

Menfi, Roma’da Libya seçimlerinin ve ulusal uzlaşının desteklenmesini istedi

İtalya Başbakanı, dün başkent Roma'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'na gelişinde Menfi’yi karşıladı (DPA)
İtalya Başbakanı, dün başkent Roma'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'na gelişinde Menfi’yi karşıladı (DPA)

Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el-Menfi dün resmi bir ziyareti için İtalya'nın başkenti Roma'ya gitti. Menfi burada ilk olarak İtalya Başbakanı Mario Draghi ile bir araya geldi.
Menfi’nin Basın Ofisi tarafından yapılan açıklamada, görüşmede iki ülke arasında güvenlik alanındaki iş birliği, yasadışı göç dosyası, sınır güvenliği, Libya’da 24 Aralık’ta yapılması planlanan seçimlere ve ulusal uzlaşıya destek verilmesi ve ulusal güvenlik gibi bir dizi ortak dosyanın ele alındığı belirtildi.
İtalya Başbakanı Draghi, görüşme sırasında, ülkesinin Libya'daki siyasi sürece ve Başkanlık Konseyi'nin çalışmalarına verdiği desteği teyit ederken, Menfi, Libya için çeşitli alanlarda stratejik bir ortak olarak nitelediği İtalya ile ortaklıkların ve iş birliğinin sürdürülmesinin önemini vurguladı.
Görüşmede ayrıca, iki ülke arasındaki güvenlik ve siyaset alanlarındaki çabaların, resmi kanallar aracılığıyla koordine edilmesi gerektiğine dair fikir birliğine varıldı.
Öte yandan 5+5 Ortak Askeri Komite, üyelerinin, Sirte şehrinin batısındaki sahil yolunu denetlemesinin ardından yaptığı açıklamada, “Sahil yolu yeniden açılmadan önce güvenlik önlemleri alınması ve yolda onarımlar yapılması gerekiyor” denildi. Ortak Askeri Komite, onuncu toplantısında, yolun bir şirket tarafından önümüzdeki günlerde acilen onarım çalışmaları yapılmasına ihtiyacı olduğunu vurguladı.
Ortak Askeri Komite ayrıca, Güvenlik Düzenlemeleri Komitesi'nin, çatışan tarafların saha operasyon odaları ile temas hatlarında ilk kez koordinasyon için bir araya geldiğini açıkladı.
Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) ve Başkanlık Konseyi, iki gün önce sahil yolunun yeniden açıldığını duyurmuşlardı. Ancak Ortak Askeri Komite’deki Libya Ulusal Ordusu (LUO) heyetinin bazı üyeleriyle ve LUO'daki bazı yetkililer, yolun açıldığını kabul etmeyi veya yolun güvenliğine ilişkin düzenlemeleri uygulamayı reddediyorlar.
Ortak  Askeri Komite’deki LUO heyeti başkanı Amraci el-Amami yaptığı açıklamada, vatandaşların güvenliğini sağlamak amacıyla yoldaki mayınların ve patlayıcıların temizlenmesi için halen zamana ihtiyaç olduğunu söyledi.
Sirte halkının UBH Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe’nin yolu tek taraflı olarak açacağını duyurması karşısında düzenlediği protesto gösterisine övgüde bulunan Amami, “Yolun, vatandaşların güvenliğini tehlikeye atmadan, uygun düzenlemeler yapılarak ne zaman açılacağına karar verecek olan ancak Ortak Askeri Komite’dir” dedi.
Diğer  yandan LUO lideri Mareşal Halife Hafter, ülkenin doğusundaki Bingazi kenti dışında bulunan Recme'deki karargahında, UBH İçişleri Bakanlığı Teknik İşlerden Sorumlu Müsteşarı Ferec Kaim ile bir araya geldi. Ancak görüşmenin içeriğine dair herhangi bir açıklama yapılmadı.
Bir diğer gelişmede ise Libya Donanması, lastik botla Avrupa kıyılarına ulaşmaya çalışan Afrika’daki farklı ülkelerden 25 düzensiz göçmenin kurtarıldığını duyurdu.
UBH Sözcüsü tarafından yapılan açıklamada, Trablus Deniz Üssü'nde karaya çıkarıldıktan sonra Yasadışı Göçle Mücadele Dairesi'ne sevk edilen göçmenlerin, işlemlerinin ardından ülkelerine sınır dışı edilecekleri belirtildi.

 

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Netanyahu ‘ateşkes’ müzakerelerine rağmen neden İsrail ordusundan Gazze'yi işgal planı yapmasını istiyor?

Netanyahu, Kabinet toplatısına başkanlık ederken (Arşiv - DPA)
Netanyahu, Kabinet toplatısına başkanlık ederken (Arşiv - DPA)
TT
TT

Netanyahu ‘ateşkes’ müzakerelerine rağmen neden İsrail ordusundan Gazze'yi işgal planı yapmasını istiyor?

Netanyahu, Kabinet toplatısına başkanlık ederken (Arşiv - DPA)
Netanyahu, Kabinet toplatısına başkanlık ederken (Arşiv - DPA)

Hamas Hareketi ve İsrail’den müzakereciler Katar’ın başkenti Doha'da Gazze'de ateşkes konusunda dolaylı müzakerelere başlamaya hazırlanırken, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ordusundan Gazze'yi işgal etmek için bir plan hazırlamasını istedi.

Netanyahu'nun adamları, cumartesi akşamı savaşı yönetmek için yapılan güvenlik toplantılarında yaşananları sızdırdılar. Toplantıda şiddetli tartışmalar, bağırışmalar ve masaya vurmalar yaşandığını söylediler. Ayrıca Başbakan’ın Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir'e Gazze'yi işgal etmek için bir plan hazırlamasını ve ateşkesin ilan edilmesi muhtemel görünen Washington ziyaretinden döndükten sonra kendisine sunması talimatı verdiğini aktardılar.

İsrailli analistler bu sızıntının amacına ilişkin farklı görüşlere sahipler. Bazıları, bunun sadece ‘Hamas liderliğine Doha turunda önerileri kabul etmesi için son anda baskı yapmayı amaçladığını’ bazıları ise Netanyahu'nun ‘hükümetin kendisine Gazze'yi işgal etmesi ve Filistinlilere karşı şiddetli operasyonlarının dozunu artırması için baskı uyguladığını sızdıran ordu kademesine öfkesini göstermeyi amaçladığını’ söylediler.

Üçüncü bir analist grubu ise bu gidişatın ‘hükümetin ateşkesi reddetme tutumunun gerçeğini’ yansıttığı görüşündeydi.

Birden fazla sebep

Ancak tüm bu nedenlerin bir araya gelmesi Netanyahu'nun Zamir'den taleplerinin arkasında yatan neden gibi görünüyor. Netanyahu, Hamas'a baskı uygulayarak kalıcı ateşkes şartından vazgeçmesinin yanı sıra (Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich’in temsil ettiği) Dini Siyonizm akımının hükümetten çekilmemesi için işgal ve sürgün tehdidini masada tutmak ve böylece sağcı tabanını memnun etmek istiyor.

Jfkfjf
İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, Kudüs'ün eski kentinde dolaşıyor (Arşiv - Reuters)

Son olarak Netanyahu, ordunun kendini savunma konumunda kalmasını istiyor ve başarısızlıkla suçlanmaktan korkuyor. Ayrıca, ABD Başkanı Donald Trump’a da Netanyahu’nun kendisi gibi ‘sadece güç yoluyla barış istediği’ mesajını veriyor.

Toplantıda neler oldu?

Toplantı, ateşkes anlaşmasına varılamaması durumunda askeri planların görüşülmesi üzerineydi. İsrail merkezli televizyon kanalı Kanal 12'nin haberine göre toplantı, İsrail ordusunun ‘Gideon'un Arabaları Operasyonu’nun hedeflerine ulaşmaya yaklaştığını açıklamasının ardından, ‘savaşın, rehineleri kurtarma ve Hamas'ı hezimete uğratma hedeflerini gerçekleştirmek amacıyla siyasi düzeyde sunacağı çeşitli olasılıkların ve planların ortaya çıkmasının ardından gerçekleşti.

Kanal 12, toplantıda Başbakan Netanyahu ile Genelkurmay Başkanı Zamir arasında sert bir tartışma yaşandığını, bakanlar Ben Gvir ve Smotrich'in ise başbakanı desteklediğini bildirdi.

Ben Gvir ve Smotrich'in Genelkurmay Başkanı'nı siyasi düzeydeki tavsiyeleri uygulamamakla suçladığını aktaran Kanal 12, Genelkurmay Başkanı'nın ise “Gazze'de oyalanacak zaman yok... Sözlerinize dikkat edin. Savaşlarda askerler ölüyor” şeklinde yanıt verdiğini kaydetti.

Toplantı sırasında Netanyahu'nun sesini yükselterek masaya yumruğunu vurduğunu ve Gazze halkı için geniş çaplı bir tahliye planı hazırlanarak onların Gazze'nin güneyine yerleştirilmesini talep ettiğini iddia eden Kanal 12’ye göre Netanyahu, “Taviz vermeyeceğim. Hamas hiçbir koşulda Gazze'de kalmayacak” dedi.

Kanal 12 ayrıca Genelkurmay Başkanı Zamir’in İsrail'in Gazze halkı üzerinde kontrolünü sürdürmesine karşı çıktığını ve kontrolün kaybedileceği konusunda uyardığını bildirdi.

İsrail Genelkurmay Başkanı toplantıda, “Askeri yönetim mi istiyorsunuz? İki milyon aç ve aşağılanmış insanı kim yönetecek?” diye sordu. Bunun üzerine Netanyahu yüksek sesle “Ordu ve İsrail Devleti” yanıtını verdi ve ardından “Askeri yönetim istemiyorum, ancak Hamas'ı hiçbir şekilde kabul etmeyeceğim” diye ekledi.

Zamir, Netanyahu'nun sözlerine “Bunu konuşmalıyız, bu konuda anlaşamadık. Aç ve öfkeli insanları kontrol etmek, kontrolün kaybedilmesine ve ordunun saldırıya uğramasına yol açabilir” diye yanıt verdi. Zamir ayrıca, bu planın İsrail ekonomisi ve toplumu üzerinde muazzam etkileri olacağını ve düzenli ve yedek kuvvetlerin konuşlandırılması açısından büyük kaynaklar gerektireceğini belirtti.

Netanyahu, toplantı sırasında Zamir'den, ABD Başkanı Donald Trump ile Gazze ve İran konusunda görüşmeler yapmak üzere Washington'a gittikten sonra geri dönene kadar Gazze Şeridi için tahliye planı hazırlamasını istedi. Netanyahu, hafta sonuna kadar Washington'da kalacak.

Zafer pozu arayışı

İsrail ordusu Gazze'deki operasyonlarını korkunç bir şekilde yoğunlaştırdı. Çünkü savaşı güçlü bir zafer pozuyla bitirmek istiyor.

Şimdiye kadar onun Lübnan, Suriye ve İran cephelerinde ‘başarılı’, ancak Gazze cephesinde ‘başarısız’ olduğu yönünde bir tablo ortaya çıktı. Savaşın Hamas'a ağır darbeler indirilmeden sona ermesini hayal edemeyen İsrail ordusu, Gazze'de şimdiye kadar elde ettiği başarıların hükümet tarafından siyasi kazanca dönüştürülmesi için yeterli olduğuna inanıyor.

Netanyahu’nun öfkesinin sebebi de tam olarak bu eğilim. Çünkü bu durum topu kendi sahasına atıyor. Oysa sorumluluğu başkalarına yükleme konusunda gerçek bir usta olan Netanyahu 7 Ekim 2023’ten bu yana görevden aldığı çoğu komutan ve güvenlik yetkilisiyle de aynısını yapmıştı.

Hem Netanyahu hem de Zamir, Hamas'ın İsrail askerlerinin hayatına kasteden operasyonlarını sürdürmesinden dolayı bir miktar hayal kırıklığı yaşıyor. Halbuki Hamas büyük suikastlara uğramış, kalesi olan Gazze ile halkı katliama ve yıkıma maruz kalmıştı.

Kcjfj
Gazze'de yaralanan bir İsrail askerini taşıyan İsrail Hava Kuvvetleri askerleri, Ocak 2024 (AFP)

Ancak Genelkurmay Başkanı Zamir, Gazze'deki başarısızlıkları diğer cephelerdeki kazanımlarla telafi etmenin mümkün olduğunu düşünüyor. Savaşı bu aşamada sona erdirmeyi tercih eden Zamir, “Gazze'de kalmak bir kumar ve dünyanın en güçlü orduları bile işgalci örgütlerle savaşamaz” diyor.

Bununla birlikte Zamir, farklı bir görüşe sahip olsa bile siyasi liderliğin emirlerine uymaya hazır olduğunu söyledi.

Sızıntılar öfkeye neden oldu

Ancak sorun şu ki, Netanyahu'nun hükümetteki arkadaşları, sadece Ben-Gvir ve Smotrich değil, Likud Partisi’nden milletvekilleri ve bakanlar da Netanyahu'nun açıklamalarıyla yetinmiyor ve bunları Beyaz Saray'da olacakları örtbas etme girişimi olarak görüyorlar.

Bu yüzden pazar günü Zamir ve Netanyahu'yu eşit şekilde eleştiren açıklamalarda bulunan Smotrich, “Kabinet’ten sızdırılan bilgiler, devletin güvenliğini tehdit eden kabul edilemez bir durumdur ve buna bir son verilmeli” ifadelerini kullandı.

Jgjfj
Netanyahu ve Smotrich Kabinet toplantılarından birinde (Reuters)

İsrail Maliye Bakanı Smotrich, eleştşirilerini şöyle sürdürdü:

“Gerçek şu ki tüm cephelerdeki büyük başarılara rağmen, insani yardımların Hamas'a ulaşmasını engellemek konusunda Genelkurmay Başkanı görevini yerine getirmiyor ve siyasi liderliği Hamas'a yardım ulaştırmaya zorluyor. Bu yardımlar savaş sırasında düşmanın lojistik tedarikine dönüşüyor. Tüm saygımla, eleştirilerim aynı zamanda savaşın sürdüğü aylar boyunca siyasi düzeyde alınan kararları uygulamaya koyamayan ve ordunun üst düzey komutanlarına dayatamayan Başbakan’a da yöneliktir. Bu kararlar, Hamas'ı ortadan kaldırmak ve rehineleri geri almaktı.”