Dünyanın en mutlu ülkesi göçmen arıyor

Finlandiya nüfusun gittikçe yaşlanması tehdidiyle karşı karşıya.

Birleşmiş Milletler'in dört yıllık değerlendirmesine göre Finlandiya dünyanın en mutlu ülkesi. (AFP)
Birleşmiş Milletler'in dört yıllık değerlendirmesine göre Finlandiya dünyanın en mutlu ülkesi. (AFP)
TT

Dünyanın en mutlu ülkesi göçmen arıyor

Birleşmiş Milletler'in dört yıllık değerlendirmesine göre Finlandiya dünyanın en mutlu ülkesi. (AFP)
Birleşmiş Milletler'in dört yıllık değerlendirmesine göre Finlandiya dünyanın en mutlu ülkesi. (AFP)

Sahip olduğu yüksek yaşam standartları ile defalarca dünyanın en mutlu ülkesi olarak gösterilen Finlandiya, yapılan göçmenlik başvurularından adete bunalmış durumda. Gerçekte ise ciddi derecede insan kaynağı sıkıntısı ile karşı karşıya.
Talented Solutions'dan işe alım uzmanı Sako Tihverainen, AFP'ye verdiği demeçte "Ülkeye gelmek isteyen olağanüstü sayıda insana ihtiyacımız olduğu artık yaygın olarak kabul ediliyor” dedi. Uzman yeni işçilere, yaşlı nüfusun ihtiyaçlarının karşılanması için ihtiyaç duyulduğunun altını çizdi.
Tihverainen işgücü eksikliğinin çok sayıda şirketin Fin kökenli insanları işe alma konusundaki ısrarından geri adım atmasına neden olduğunu söyledi. "Ancak, birçok şirket ve kuruluş halen Fincenin kullanımı konusunda ısrar ediyor ve bunun gerekli olduğunu savunuyor” ifadesini verdi.

Göçmen karşıtlığı
Batılı birçok ülke, düşük nüfus artışıyla mücadele ederken çok azı bunun etkilerini Finlandiya kadar keskin hissediyor. Finlandiya’da desteksiz yaşayamayanların oranının 47,5' e yükselmesinin beklendiği Birleşmiş Milletler verilerine göre her 100 kişiden 39,2'sinin yaşı 65'in üzerinde. Ülke yaşlı nüfus oranı açısından Japonya'dan sonra ikinci sırada yer alıyor.
Hükümet, 5,5 milyon nüfuslu ülkede kamu hizmetlerini sürdürmek ve yaklaşan emekli maaşı açığını kapatmak için göç seviyelerini pratik olarak yılda 20 bin ila 30 bin arasında ikiye katlanması gerektiği konusunda uyarıda bulundu.
Finlandiya kağıt üstünde düşük seviyedeki yolsuzluk, suç ve kirlilik oranı ile yaşam kalitesi, özgürlük ve cinsiyet eşitliği açısından uluslararası karşılaştırmalarda yüksek puan alan çekici bir ülke konumunda. Ancak göçmen karşıtı duygular ve yabancıları istihdam etme konusundaki isteksizlik Batı Avrupa'nın en homojen toplumunda dahi yaygın durumda. Bu durum muhalefetteki aşırı sağ Fin Partisi’ne desteği de artırıyor.

Yetenek programı
Finlandiya Akademisi'nden araştırma görevlisi Charles Mathies, “Yıllarca süren ataletten sonra iş dünyası ve hükümet, toplumun yaşlanmasının neden olduğunun ve sorunun şu an kritik noktaya ulaştığının farkında” dedi.
Mathis şu anda dördüncü yılında olan ve yerel istihdam programları aracılığıyla İskandinav ülkesini uluslararası alanda daha çekici hale getirmeyi amaçlayan yetenek artışı programı için danışılan bir dizi uzman arasındaydı.
Hedef gruplar arasında İspanya'dan sağlık personeli, Slovakya'dan metal işçileri ve Rusya, Hindistan ve Güneydoğu Asya'dan BT (Bilgi Teknolojileri) personeli ve deniz uzmanları yer alıyor.
Ancak bu tür çabalar geçmişte başarısız oldular. 2013 yılında, batıdaki Vaasa kasabasında işe alınan sekiz İspanyol hemşireden yedisi, Finlandiya'nın hayat pahalılığını, soğuk havasını ve karmaşık dilini gerekçe göstererek çalışmaya başladıktan sadece birkaç ay sonra işlerinden ayrıldı.

Yetenekleri çekme girişimleri
Buna rağmen son on yılda Finlandiya'ya önemli ölçüde göçmen geldi. Finlandiya’ya 2019'da gelenlerin sayısı ülkeden ayrılanlardan 15 bin daha fazlaydı.
Ancak resmi istatistikler, ülkeyi terk eden çok sayıda kişinin yüksek eğitim düzeyine sahip olduğunu gösteriyor.
OECD ülkeleri arasında en büyük kalifiye işçi sıkıntısıyla karşı karşıya kalan Finlandiyalı bazı yeni girişimlerle yurt dışındaki yetenekleri çekmek için ortak kariyer siteleri kurmaya başladılar.
Gıda dağıtım firması Wolt'tan Shaun Rudden konuyla ilgili yaptığı açıklamada “Tahmin edebileceğiniz gibi, yavaş yavaş daha iyiye gidiyor. Geçişi olabildiğince kolay hale getirmeye çalışıyoruz” dedi.

Önyargılar
Birçok yabancı, denizaşırı deneyim veya nitelikleri tanıma konusundaki yaygın isteksizliğin yanı sıra Finlandiyalı olmayan adaylara karşı önyargıdan şikayet ediyor.
Örneğin profesyonel nedenlerle adının değiştirilmesini talep eden Ahmet, çok uluslu, ünlü şirketler için dijital ürünler oluşturma konusunda uzun yıllara dayanan deneyime sahip 42 yaşında bir İngiliz. Ancak ailevi nedenlerle taşınmaya çalıştığı Helsinki'de altı aydır yürüttüğü temaslar ve iş başvuruları sonuç vermedi.
AFP'ye konuşan Ahmet "Bir işe alım görevlisi elimi sıkmayı bile reddetti. Bu çok tuhaf bir andı" dedi.
Finlandiya'da iş aradığı sırada Norveç, Katar, Birleşik Krallık ve Almanya'daki büyük şirketlerden teklifler alan ve sonunda Helsinki'den Düsseldorf'a haftalık olarak gidip gelmeye başlayan Ahmet, "Asla iş sıkıntısı yoktu. Daha çok zihniyet eksikliği vardı" ifadesini kullandı.

Salgın sonrası iyimser tablo
Başkent Helsinki’nin Belediye Başkanı Jan Vapaavuori de bekar oldukları sürece dünyada çalışmaya yeni başlayan herkesin Helsinki'de iş bulmasını sağlayabileceklerini söyledi. Ancak evli olanların eşlerinin halen düzgün bir iş bulma konusunda büyük sorunları olduğuna dikkat çekti.
Helsinki Belediye Başkanı’na göre Finlandiya’nın BM sıralamasında dünyanın en mutlu ülkesi seçilmesi kendilerine umdukları kadar yardımcı olmadı.
Vapaavuori açıklamasında "Paris, Londra, Roma veya New York sokaklarında biriyle konuşmak için dursanız, çoğu insanın bizim hakkımızda halen fazla bir şey bilmediğini göreceğinizi düşünüyorum" dedi.
Dört yıllık görev süresi bu yaz sona erecek olan Belediye Başkanı Vapaavuori, şehrin profilini yükseltmeye yardımcı olmak için giderek artan bir şekilde uluslararası PR şirketlerine yöneldi.
Finlandiya'nın gelecekte Asya'dan yetenekleri çekme konusunda iyimser olan Vapaavuori koronavirüs sonrasında uluslararası hareketlilik yeniden hız kazandığında insanların önceliklerinin değişeceğine inanıyor.
Helsinki Belediye Başkanı Jan Vapaavuori, ülkenin güvenlik, pratiklik, saygınlık ve öngörülebilirlik gibi önemli değerleri olduğunu belirterek "Pandemiden sonraki durumumuzun gerçekten eskisinden daha iyi olduğunu düşünüyorum” dedi.



Ünlü oyuncu, Joaquin Phoenix'in Napolyon performansını yerden yere vurdu

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP
TT

Ünlü oyuncu, Joaquin Phoenix'in Napolyon performansını yerden yere vurdu

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP

Brian Cox, Ridley Scott'ın yönettiği Napolyon'da (Napoleon) oynayan Joaquin Phoenix'in performansını acımasızca eleştirdi. 

Londra'daki HistFest'te 16 Nisan Salı günü düzenlenen panelde konuşan Succession'ın 77 yaşındaki yıldızı, Phoenix'in Fransız İmparatoru Napolyon Bonapart performansını yerin dibine soktu

The Evening Standard göre Cox, "Korkunç. Korkunç. Joaquin Phoenix'ten gerçekten korkunç bir performans. Gerçekten dehşet verici. Ne düşündüğünü bilmiyorum" dedi. 

Bence bu tamamen onun hatası ve Ridley Scott'ın da ona yardımcı olduğunu sanmıyorum. Size şöyle söyleyeyim ben olsam Joaquin Phoenix'ten çok daha iyi oynardım. Buna iyi bir drama diyebilirsiniz. Hayır bu bir yalan.

Sözünü sakınmamasıyla tanınan İskoç aktör şöyle devam etti:

Sanırım adı çok yerinde. Joaquin... 'Wackeen'... Kaçık (Joaquin'in okunuşu olan wackeen, İngilizcedeki wacky [kaçık] kelimesine benziyor -çn.). Bu kaçık bir performans.

Cox daha sonra gişe canavarı filmlerin yönetmenlerini, eğlence uğruna tarihi doğruluktan ödün verdikleri için kınadı.

Emmy ödüllü aktör Cox, Mel Gibson'ın 1995 yapımı tarihi draması için "Cesur Yürek (Braveheart) tam bir saçmalık" dedi. Cox, Cesur Yürek'te Argyle Wallace adlı kurgusal karakteri canlandırıyordu. 

Mel Gibson harikaydı ama film yalan dolu. William Wallace asla Fransız Prensesi'ni hamile bırakmadı. Bu film palavradan ibaret.

Halihazırda Uzun Bir Günden Geceye Yolculuk'un (Long Day's Journey Into Night) West End prodüksiyonunun başrolünde olan Cox, oyundaki performansını Succession'daki karakteri Logan Roy'la kıyaslayan tiyatro eleştirmenlerine de bir mesaj gönderdi.

Cox, "Bu çok aptalca! Neden böyle bir karşılaştırma yaparsın ki? Bu çok açık. Eleştirmenlerin çoğu aptal. Gerçekten öyleler. Tiyatro eleştirmenliği dibe vurmuş durumda" dedi.

Geçmişteki o harika eleştirmenleri düşünün, artık onların yerini dolduracak kimse yok. Çünkü ödevlerini yapmıyorlar.

The Independent yorum için Phoenix'in temsilcileriyle temasa geçti ancak henüz yanıt alamadı.

Geçen kasımda vizyona giren Napolyon'un başrolünde Vanessa Kirby ve Anna Mawn da yer alıyor. İlk gösteriminin ardından Scott, filmi beğenmeyen Fransız eleştirmenlere iğneleyici bir yanıt vemişti. O dönemde BBC News'e verdiği röportajda "Fransızlar kendilerini bile sevmiyorlar" demişti.

Film eleştirmenler tarafından pek beğenilmese de (halihazırda eleştiri derleme sitesi Rotten Tomatoes'ta yüzde 57 gibi ortalama bir skora sahip) 2024 Oscarları'nda birkaç adaylık elde etmeyi başarmıştı. Film; En İyi Görsel Efekt, En İyi Kostüm Tasarımı ve En İyi Prodüksiyon Tasarımı dallarında aday gösterilmişti.

The Independent'tan Clarisse Loughrey, Cox'un Phoenix'in performansı hakkındaki görüşüne katılmayarak, 4 yıldızlı eleştirisinde filmi "sapkınca izlenebilir" diye övmüştü.

Loughrey, "Film; bu acımasız tarihi, Scott'ın cesur ve modern tarzıyla aktaran iki buçuk saatlik bir görsel şölen" diye yazmıştı. 

Napolyon, Apple TV+'tan izlenebiliyor.
Independent Türkçe


"Ölü internet" uyarısı: İnsan ve bot aktivitesi eşit oranda

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

"Ölü internet" uyarısı: İnsan ve bot aktivitesi eşit oranda

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Bazıları internetin ölmekte olduğundan korkarken, önemli bir yeni rapora göre insanlar artık interneti botlarla eşit oranda paylaşıyor.

Son aylarda "ölü internet teorisi" yeni bir popülerlik kazandı. Bu teori, internetteki içeriğin büyük bir kısmının aslında otomatik oluşturulduğunu ve internetteki insan sayısının bot hesaplara kıyasla azaldığını öne sürüyor.

Siber güvenlik şirketi Imperva'nın yayımladığı yeni rapora göre bu teori giderek daha fazla doğruluk kazanıyor. "Kötü Bot Raporu", geçen yıl tüm internet trafiğinin neredeyse yarısının, yüzde 49,6'sının botlardan geldiğini gösteriyor.

Bu oran önceki yıla kıyasla yüzde 2 artmış ve raporun başladığı 2013'ten bu yana görülen en yüksek rakam.

Bazı ülkelerde tablo daha da kötü. İrlanda'da internet trafiğinin yüzde 71'inin otomatik olduğu belirtildi.

Bu artışın bir kısmı, üretken yapay zeka ve büyük dil modellerinin benimsenmesinin bir sonucu. Bu sistemleri kuran şirketler, interneti tarayıp yapay zeka ve dil modellerini eğitmekte kullanılabilecek veriler toplayan botlara başvuruyor.

Imperva, bu botlardan bazılarının giderek daha sofistike hale geldiği uyarısında bulundu. Giderek daha fazlası konutlardaki internet bağlantılarından geliyor ve bu da daha meşru görünmelerini sağlıyor.

Imperva'da uygulama güvenliği genel müdürü olan Nanhi Singh, "Otomatik botlar yakında insanlardan gelen internet trafiği oranını geçecek ve kuruluşların internet sitesi ve uygulamalarını oluşturma ve koruma yaklaşımlarını değiştirecek" dedi. 

Yapay zeka özellikli araçlar arttıkça, botlar her yerde bulunur hale gelecek.

Botların yaygın kullanımı, daha önce Twitter diye bilinen X gibi çevrimiçi hizmetlerde halihazırda sorun yaratıyor. Sitedeki popüler paylaşımlara pornografi reklamı yapan hesaplardan muazzam sayıda yorum geliyor ve şirket bunları sınırlamakta zorlanıyor gibi görünüyor.

Platformun sahibi Elon Musk kısa süre önce, sitenin kullanıcılardan gönderi paylaşmaları ve başkalarıyla etkileşimde bulunmaları için ücret almaya başlayacağını söyledi. Otomatik hesapların çoğalmasını durdurmanın tek yolunun bu olduğunu belirtti.

Ancak X, gerçekmiş gibi görünen otomatik içeriklerden etkilenen tek site değil. Örneğin Facebook ve TikTok'ta da benzer pek çok gönderi yayılıyor.

Independent Türkçe

 


Kalp yetmezliğini ayaklardan tespit eden yapay zeka destekli cihaz geliştirildi

Heartfelt Technologies'in yapay zekalı telemonitörü, kişinin ayak hacmini izleyerek kalp sorunlarını tespit edebiliyor (Unsplash)
Heartfelt Technologies'in yapay zekalı telemonitörü, kişinin ayak hacmini izleyerek kalp sorunlarını tespit edebiliyor (Unsplash)
TT

Kalp yetmezliğini ayaklardan tespit eden yapay zeka destekli cihaz geliştirildi

Heartfelt Technologies'in yapay zekalı telemonitörü, kişinin ayak hacmini izleyerek kalp sorunlarını tespit edebiliyor (Unsplash)
Heartfelt Technologies'in yapay zekalı telemonitörü, kişinin ayak hacmini izleyerek kalp sorunlarını tespit edebiliyor (Unsplash)

Birleşik Krallık'ta bir girişim, kişinin ayaklarından kalp yetmezliği belirtilerini tespit edebilen yapay zeka destekli bir cihaz geliştirdi.

Cambridge merkezli Heartfelt Technologies teknolojisinin, taburcu edilen kalp hastalarını çıplak ayaklarını şişlik kontrolü için tarayarak izleyebileceğini söylüyor. Ayaklardaki şişlik kişinin kalp krizi geçirme riski taşıdığının bir göstergesi olabiliyor.

Periferik ödem, yani ayak şişmesi kalp yetmezliğinin bir belirtisi olarak, kalp krizi gerçekleşmeden iki hafta öncesine kadar kendini gösterebilir ancak genellikle hasta tarafından fark edilmeyebilir.

Heartfelt Technologies'in yapay zeka destekli cihazı, kişinin evine kurulabilir ve her yürüdüğünde ayaklarını otomatik olarak izleyebilir.

Fikir, kalp sorunları yaşayan ancak taburcu edilen hastaların evlerine cihazı yerleştirme ve girişim, tüm hastaneye yeniden kabullerin dörtte üçüne kadarını önleyebileceğini iddia ediyor.

Heartfelt Technologies'in baş bilimsel sorumlusu Dr. Oriane Chausiaux, "[Sistem] evde duruyor ve hastaların kameranın yanından geçerken ayaklarının hacmini pasif olarak izliyor" dedi.

Bu, hastaların herhangi bir şey yapmasını, herhangi bir şey giymesini veya herhangi bir şeyi hatırlamasını önlemek için tasarlandı. Bunun, kurallara gelişigüzel uyum gösteren hastaları izlemek için tek uygun yaklaşım olduğuna inanıyoruz.

fum7kı8
Heartfelt Technologies, cihazının kalp yetmezliği dekompansasyonu nedeniyle hastaneye yeniden yatış oranlarını azaltmaya yardımcı olacağını iddia ediyor (Heartfelt Technologies)​​​​​​

Kalp yetmezliğinden muzdarip kişiler özel ilaçlarla tedavi edilebiliyor ancak hastaneden taburcu olduktan sonra doğru ilaçların reçete edildiğinden emin olmak için sürekli izlenmeleri gerekiyor.

Ayakkabı kutusu büyüklüğündeki cihaz, hastaları yürürken otomatik izlemek için optik bir sensör ve 3D kamera kullanıyor. Cihazın ilk nesli için Raspberry Pi bilgisayarını kullanan Heartfelt Technologies, donanımını Xbox One kameraları için Microsoft Kinect'te kullanılanla aynı seviyeye yükseltti.

Şirkete göre, Avrupa'da Tıbbi Cihaz Yönetmeliği (MDR) kapsamında düzenleyici onaya sahip olan cihaz, halihazırda dünya çapında "çok sayıda yerde" kullanılıyor.

Firma, "Cihazımız hastalardan herhangi bir girdi gerektirmediğinden, veriler hastaların kendi kendilerini değerlendirdikleri mevcut rutinden daha tutarlı ve daha doğru toplanabilir" dedi.

Doktorlar için, bu tutarlı ve kaliteli veri akışı, hastaların daha uzun ve sağlıklı bir yaşam sürebileceği ve hastaneye yeniden yatışlardan kaçınabileceği anlamına geliyor.

Independent Türkçe


Su ayılarının yoğun radyasyonda nasıl hayatta kalabildiği bulundu

Su ayıları -200'den 150 dereceye kadar sıcaklarda yaşayabiliyor (PLOS One)
Su ayıları -200'den 150 dereceye kadar sıcaklarda yaşayabiliyor (PLOS One)
TT

Su ayılarının yoğun radyasyonda nasıl hayatta kalabildiği bulundu

Su ayıları -200'den 150 dereceye kadar sıcaklarda yaşayabiliyor (PLOS One)
Su ayıları -200'den 150 dereceye kadar sıcaklarda yaşayabiliyor (PLOS One)

Su ayılarının, insanları öldürebilecek radyasyonun yüzlerce katına dayanmayı nasıl başardığı ortaya çıktı. 

Zor koşullarda hayatta kalma becerileriyle bilinen su ayılarının ortalama uzunluğu 0,1'le 1 milimetre arasında değişiyor. Bu mikroskobik canlılar radyasyona karşı gösterdikleri direnç nedeniyle uzay araştırmalarında kullanılıyor.

Tardigrad diye de bilinen su ayılarının, insanları öldürebilecek seviyenin bin katı kadar radyasyonda hayatta kalabildiği 60 yıl önce keşfedilmişti. Current Biology adlı bilimsel dergide yayımlanan araştırmada bunun sırrı çözüldü. 

Dsup adlı hasar baskılayıcı proteinin, bu canlılardaki DNA hasarının önüne geçtiği biliniyordu. Fakat bütün tardigrad türlerinde bu proteinin olmaması nedeniyle bilim insanları başka bir mekanizmanın işlediğini düşünüyordu.

Chapel Hill Kuzey Karolina Üniversitesi'nde Bob Goldstein'ın laboratuvarı, tardigradların radyasyona gösterdiği direnci anlamak için 25 yıldır çeşitli yöntemler geliştiriyor. Yeni araştırmada Hypsibius exemplaris adlı bir su ayısı türünü yüksek seviyelerde gama ışınlarına maruz bırakan ekip, radyasyonun tıpkı insanlar gibi su ayılarının DNA'sına da zarar verdiğini ama bu canlıların muazzam hasarı giderebildiğini buldu.

Araştırmacılar bu türde Dsup olmasına rağmen radyasyonun bunu tetiklemediğini gözlemledi. Bunun yerine bilim insanları su ayılarının, DNA'yı onarmak için yeni protein üretimini yüksek seviyelere çıkarabildiğini keşfetti. 

Çalışmanın ortak yazarı biyolog Courtney Clark-Hachtel bu seviyenin "gülünç" olduğunu söyleyerek "Bu hayvanlar radyasyona karşı inanılmaz bir tepki veriyor ve onların uç noktadaki hayatta kalma becerilerinin sırrı bu gibi görünüyor" diye ekledi. 

Tardigradların radyasyon baskısının üstesinden nasıl geldiği hakkında öğrendiklerimiz, diğer hayvanları ve mikroorganizmaları zararlı radyasyondan nasıl korumaya çalışabileceğimize dair yeni fikirlere zemin hazırlayabilir.

Bu yıl yayımlanan başka bir araştırmada da su ayılarının DNA'sını koruyan yeni bir protein keşfedilmişti. Goldstein bu çalışma hakkında "Laboratuvarların bağımsız şekilde birbilerinin sonuçları doğrulayabildiğini görmek bizi çok heyecanlandırdı" dedi.

Independent Türkçe, Science Alert, Phys.org, Popular Science, Tübitak, Current Biology


Omurilik, beyne ihtiyaç duymadan öğrenme ve hatırlama davranışlarını nasıl sergiliyor?

Bilim insanları biri motor öğrenimi gerçekleştirme, diğeri de bunları hatırlamada kilit rol oynayan iki nöron grubunun önemini ortaya koydu (Pixabay)
Bilim insanları biri motor öğrenimi gerçekleştirme, diğeri de bunları hatırlamada kilit rol oynayan iki nöron grubunun önemini ortaya koydu (Pixabay)
TT

Omurilik, beyne ihtiyaç duymadan öğrenme ve hatırlama davranışlarını nasıl sergiliyor?

Bilim insanları biri motor öğrenimi gerçekleştirme, diğeri de bunları hatırlamada kilit rol oynayan iki nöron grubunun önemini ortaya koydu (Pixabay)
Bilim insanları biri motor öğrenimi gerçekleştirme, diğeri de bunları hatırlamada kilit rol oynayan iki nöron grubunun önemini ortaya koydu (Pixabay)

Omuriliğin beyinden bağımsız şekilde bazı şeyleri nasıl öğrenip hatırlayabildiği tespit edildi. Araştırmacılar bunun omurilik hasarı tedavilerinde yeni bir kapıyı aralayabileceğini düşünüyor.

Böceklerin kafaları koptuktan sonra ayaklarını hareket ettirebilmesi gibi gözlemlerden dolayı bilim insanları omuriliğin sadece beyinden aldığı komutlarla tepki vermediğini, daha özerk bir yapıya sahip olduğunu tahmin ediyordu. 

Science adlı bilimsel dergide yayımlanan yeni araştırmada bilim insanları, omurilikteki iki nöron grubunun bunu başarmada kilit bir rol oynadığını saptadı.

Japonya'daki RIKEN Beyin Bilimi Enstitüsü'ndeki ekip, beyinden sinyal almadan farelerin omuriliğinin yeni tehditlere nasıl adapte olduğunu inceleyebilecekleri bir düzenek kurdu. Yapılan testlerde fareler arka ayakları serbestçe sallanacak şekilde düzeneğe yerleştirilerek iki gruba ayrıldı. Deney grubundaki fareler ayakları çok fazla aşağı sarktığında elektriğe maruz kalırken, kontrol grubundaki farelere ayaklarının konumuna bakılmaksızın aynı anda ve derecede elektrik şoku verildi.

10 dakikanın sonunda deney grubundaki fareler elektrik akımından kaçınmak için ayaklarını sürekli havada tutarken, diğer grupta böyle bir davranış gözlemlenmedi. Omuriliğin, beyne ihtiyaç duymadan motor öğrenme gerçekleştirebildiğini saptayan araştırmacılar, bu öğrenmenin kalıcılığını test etmek için bir deney daha yaptı.

Bundan 24 saat sonra iki fare grubunun yeri değiştirilerek 10 dakikalık deney tekrar edildi. İlk testteki deney fareleri ayaklarını yüksekte tutmaya devam ederken bilim insanları omuriliğin geçmiş deneyimleri hatırlayabildiğini kaydetti.

Aya Takeoka liderliğindeki ekip, bunların nasıl gerçekleştiğini anlamak için her birinin omuriliğindeki farklı bir nöronun devre dışı bırakıldığı, genetiği değiştirilmiş 6 farklı fare üzerinde başka bir deney yaptı. Omuriliğin özellikle Ptf1a genini ifade eden üst kısmı etkisiz hale getirildiğinde farelerin elektrik şokundan kaçınmaya yönelik bir adaptasyon sergilemediği gözlemlendi. 

En1 geninin ifade edildiği alt kısım devre dışı bırakıldığındaysa elektrik şokuna adapte olan fareler bir gün sonra bu bilgiyi unuttu. En1'i ifade eden bu nöronları hatırlama aşamasında uyaran araştırmacılar çarpıcı bir gözlem yaptı. Fareler öğrenilen davranışı hatırlamakla kalmadı, bacaklarını yüzde 80 daha hızlı bir şekilde elektrikten kaçınmak için aldığı pozisyona getirdi. Takeoka şöyle diyor: 

Bu sonuçlar motor öğrenme ve hafızanın yalnızca beyin devreleriyle sınırlı olduğu yönündeki hakim düşünceye meydan okumakla kalmıyor, aynı zamanda omuriliğin motor hafızasını kontrol edebileceğimizi de gösteriyor. Bunun da omurilik hasarından sonraki iyileşme sürecini geliştirmek için tasarlanan tedaviler üzerinde etkisi olacak.

Independent Türkçe, Medical News, Earth, Science


Ünlü yönetmen gişede umduğunu bulamayan korku filmine övgüler yağdırdı

Omen: İlk Kehanet'in 24 yaşındaki yıldızı Nell Tiger Free, babasının filmi izlerken "neredeyse bayılacağını" söylemişti (20th Century Studios)
Omen: İlk Kehanet'in 24 yaşındaki yıldızı Nell Tiger Free, babasının filmi izlerken "neredeyse bayılacağını" söylemişti (20th Century Studios)
TT

Ünlü yönetmen gişede umduğunu bulamayan korku filmine övgüler yağdırdı

Omen: İlk Kehanet'in 24 yaşındaki yıldızı Nell Tiger Free, babasının filmi izlerken "neredeyse bayılacağını" söylemişti (20th Century Studios)
Omen: İlk Kehanet'in 24 yaşındaki yıldızı Nell Tiger Free, babasının filmi izlerken "neredeyse bayılacağını" söylemişti (20th Century Studios)

Yönetmen Mike Flanagan, gişede umduğunu bulamayan yeni korku filmi Omen: İlk Kehanet (The First Omen) için övgü dolu yorumlarda bulundu.

1976 yapımı korku klasiğinin öncesini anlatıyor

Omen: İlk Kehanet, 1976'da çekilen korku klasiği The Omen'in öncesini anlatıyor. Serinin 6. filmi olan yapım, Roma'da bir kilisede çalışmak üzere gönderilen Amerikalı bir kadının, inancını sorgulamasına neden olan bir komployu keşfetmesini konu alıyor. 

Arkasha Stevenson'ın ilk uzun metrajlı filmi olan Omen: İlk Kehanet'in oyuncu kadrosunda Nell Tiger Free, Tawfeek Barhom, Sônia Braga, Ralph Ineson ve Bill Nighy yer alıyor.

Korkunun bu ayın başında gösterime girmesinin ardından Mike Flanagan, sinemaseverlerin izledikleri filmleri kaydedip yorumlamalarına ve puan vermelerine olanak sunan Letterboxd'da Omen: İlk Kehanet'le ilgili bir inceleme kaleme aldı.

45 yaşındaki yönetmen, film için için "hınzır, acımasız, zarif, güzel yönetilmiş ve düpedüz korkutucu" yorumunda bulundu.

"Kesinlikle mükemmel"

14 Nisan'da paylaştığı incelemesinde Flanagan, "Vay canına, bu kesinlikle mükemmeldi" diye yazdı.

Meslektaşı Stevenson'a övgüler yağdıran Mike Flanagan, şu ifadeleri kullandı:

Arkasha Stevenson şeytani, acımasız, zarif, güzel yönetilmiş ve düpedüz KORKUTUCU olan bu ilk uzun metrajlı filmiyle sahneye çıkıyor. Nell Tiger Free olağanüstü. Öldüğünü düşündüğüm bir serinin bu kadar canlı bir şekilde hayata döndüğünü başka ne zaman gördüm bilmiyorum. Jenerik akmaya başladığında kendimi yeni bir bölüm için umutlanırken buldum. Arkasha Stevenson'dan harika, harika şeyler bekliyorum.

Flanagan'ın övgü dolu eleştirisi, yeni korku filmine yönelik pozitif yorumlara bir yenisini daha ekledi.

Övgülere rağmen hasılat çok zayıf

Eleştirmenler yaklaşık 50 yıllık film serisine sadık kaldığı için Omen: İlk Kehanet'den övgüyle bahsediyor.

Olumlu eleştirilere rağmen gişede hayal kırıklığı yaratan korku filmi, gösterime girdiği hafta sonu sadece 8,4 milyon dolar kazanabildi. Bu hayalkırıklığı filmin gösterimde kaldığı ikinci hafta daha da kötüleşti. 

Yine de filmin aldığı övgü dolu yorumlar, seri için umut verici kabul ediliyor.

Independent Türkçe, ScreenRant, Letterboxd, People


Rekortmen dizinin oyuncu kadrosuna ünlü aktör de katıldı

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

Rekortmen dizinin oyuncu kadrosuna ünlü aktör de katıldı

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Ünlü oyuncu Steve Buscemi, Netflix'in en popüler dizilerinden biri olan Wednesday'in ikinci sezon kadrosuna katıldı.

Variety'nin edindiği bilgiye göre Buscemi'nin canlandıracağı karakterin detayları gizli tutuluyor ancak kaynaklar, aktörün Nevermore Akademisi'nin yeni müdürünü oynayacağını söylüyor.

Dizinin merakla beklenen yeni sezonuyla ilgili, Jenna Ortega'nın Addams Ailesi'nin kızı Wednesday rolüyle geri dönmesi dışında çok az ayrıntı mevcut. 

İlk sezon, Wednesday'in bir dizi tüyler ürpertici cinayeti başarıyla çözmesinin yanı sıra Nevermore'u ve öğrencileri kurtarmasıyla sona ermişti.

66 yaşındaki usta aktör Buscemi, hem dram hem de komedi rollerini eşit ölçüde üstlenebilme yeteneğiyle tanınıyor.

Rezervuar Köpekleri (Reservoir Dogs), Fargo ve Stalin'in Ölümü (The Death of Stalin) gibi filmlerde rol alan aktör, Boardwalk Empire ve televizyon efsanesi The Sopranos gibi dizilerde de boy göstermişti.

8 kez aday gösterildi

8 kez Emmy'ye aday gösterilen oyuncu, Park Bench with Steve Buscemi'yle 2016'da bu ödülün sahibi olmuştu.

Wednesday, ilk olarak Kasım 2022'de gösterime girmiş ve Netflix için anında büyük bir hit haline gelmişti.

Yayıncı kuruluşun en çok izlenen dizilerinden biri olan Wednesday, 12 dalda Emmy'ye aday gösterilmiş ve bunlardan 4'ünü kazanmayı başarmıştı.

Dizinin ikinci sezon çalışmaları, 2023'te Hollywood'da neredeyse tüm projelerin durmasına neden olan yazar ve oyuncu grevleri nedeniyle ertelenmişti. 

Wednesday'in yeni sezon prodüksiyonun nisan sonlarında İrlanda'da başlaması bekleniyor.

Popüler dizinin yaratıcıları Alfred Gough ve Miles Millar, aynı zamanda dizi sorumlusu ve yönetici yapımcı olarak görev yapıyor.

Independent Türkçe, Variety, Deadline


Yeni Netflix dizisinin ardındaki tüyler ürperten gerçek hikaye

Richard Gadd'ın yaşadığı travmayı anlattığı aynı adlı tiyatro oyunu, televizyona uyarlanarak Netflix dizisine dönüştürüldü (Netflix)
Richard Gadd'ın yaşadığı travmayı anlattığı aynı adlı tiyatro oyunu, televizyona uyarlanarak Netflix dizisine dönüştürüldü (Netflix)
TT

Yeni Netflix dizisinin ardındaki tüyler ürperten gerçek hikaye

Richard Gadd'ın yaşadığı travmayı anlattığı aynı adlı tiyatro oyunu, televizyona uyarlanarak Netflix dizisine dönüştürüldü (Netflix)
Richard Gadd'ın yaşadığı travmayı anlattığı aynı adlı tiyatro oyunu, televizyona uyarlanarak Netflix dizisine dönüştürüldü (Netflix)

Netflix'in yeni gerilim dolu draması Baby Reindeer, beklenmedik şekilde ilerleyerek izleyicileri şaşkına çeviriyor.

İskoç komedyen, aktör ve yazar Richard Gadd'ın 20'li yaşlarında bir ısrarlı takipçiyle (stalker) yaşadığı deneyime dayanan Baby Reindeer, 11 Nisan'da gösterime girdi. 

Gadd, çalıştığı barda tanıştığı Martha adlı bir kadın tarafından takip edilen Donny Dunn'ı canlandırıyor.

4 yıl boyunca takip edildi

Netflix, 18 yaşından küçükler için uygun olmadığını belirttiği dizinin sinopsisini şöyle özetliyor:

Başarısız bir komedyen hassas bir kadına iyi niyet gösterisinde bulunduğunda ikisinin de hayatını mahvedebilecek boğucu bir saplantının fitilini ateşler.

Gadd, kendisine "yavru rengeyiği" diyen bir kadın tarafından 4 yıl boyunca takip edildiğini söyledi. 

Başlangıçta hem Gadd hem de arkadaşları bunu pek önemsemedi, ta ki işler kızışmaya başlayana kadar. 

Gadd, 41 bin 71 e-posta, 350 saatlik sesli mesaj, 744 tweet, 46 Facebook mesajı ve 106 sayfalık mektupla taciz edildi. 

Ayrıca ısrarlı takipçisi ona bir rengeyiği oyuncağı, uyku hapları, yün şapka ve boxer şort gibi hediyeler de gönderdi.

Gadd, Britanya'nın The Times gazetesine verdiği röportajda, "İlk önce bardaki herkes bir hayranım olmasının komik olduğunu düşündü" dedi. 

Sonra hayatımı istila etmeye başladı, beni takip etti, şovlarıma geldi, evimin önünde bekledi, binlerce sesli mesaj ve e-posta gönderdi.

34 yaşındaki Gadd, Birleşik Krallık'ın önde gelen gazetelerinden Guardian'a 2019'da verdiği röportajda, bazı şeyleri yanlış yaptığını ve durumu daha iyi idare edebileceğini söylemişti.

"İnsanların iyi biri olmadığını düşündüğünü biliyorum"

Gadd, "O zamanlar kusursuz bir insan değildim, o yüzden öyle olduğumu söylemenin bir anlamı yok" diye itiraf etti. 

Ve o bölümleri çekerken insanların benim iyi biri olmadığımı düşündüğünü biliyorum, ki bu da yaşadıklarımı anlatmayı zorlaştırıyor.

Gadd, Baby Reindeer'la ısrarlı takipin ne olduğuna dair net bir resim çizerken bu davranışı romantize etmemek istedi.

Gadd, Netflix'in hayran sitesi Tudum'a yaptığı açıklamada "Israrlı takip televizyonda parlatılıp heyecan verici gibi sunuluyor" dedi.

Bir gizemi var. Karanlık bir sokaktaki biri gibi. Gerçekten seksi, çok normal biri ama sonra yavaş yavaş tuhaflaşıyor. Ama ısrarlı takip bir akıl hastalığıdır. Takipçiliğin katmanlarını daha önce televizyonda görmediğim bir şekilde göstermek istedim. Bu bir sapık hikayesinin tersine çevrilmiş hali. Bir klişeyi alıp baş aşağı çeviriyor.

Baby Reindeer'ın başrollerinde Gadd, Nava Mau ve Jessica Gunning yer alıyor. 7 bölümden oluşan mini dizinin yönetmenliğini Weronika Tofilska, yapımcılığınıysa Matthew Mulot üstleniyor.

Independent Türkçe, Variety, Guardian, The Times, Tudum


Ünlü prodüktör, Hollywood'un gözde ismine demediğini bırakmadı

Shakespeare'in Kuru Gürültü (Much Ado About Nothing) adlı eserinden esinlenen Senden Başka, birbirinden nefret etmelerine rağmen Avustralya'daki bir düğünde çift gibi davranan iki kişiyi konu alıyordu (Sony)
Shakespeare'in Kuru Gürültü (Much Ado About Nothing) adlı eserinden esinlenen Senden Başka, birbirinden nefret etmelerine rağmen Avustralya'daki bir düğünde çift gibi davranan iki kişiyi konu alıyordu (Sony)
TT

Ünlü prodüktör, Hollywood'un gözde ismine demediğini bırakmadı

Shakespeare'in Kuru Gürültü (Much Ado About Nothing) adlı eserinden esinlenen Senden Başka, birbirinden nefret etmelerine rağmen Avustralya'daki bir düğünde çift gibi davranan iki kişiyi konu alıyordu (Sony)
Shakespeare'in Kuru Gürültü (Much Ado About Nothing) adlı eserinden esinlenen Senden Başka, birbirinden nefret etmelerine rağmen Avustralya'daki bir düğünde çift gibi davranan iki kişiyi konu alıyordu (Sony)

HBO'nun meşhur dizisi Euphoria'yla yıldızı parlayan Sydney Sweeney, Hollywood'un yükselen genç yıldızlarından biri olarak gösteriliyor. Ancak Sweeney bu kez Hollywood'un en iyi kadın yapımcılarından biri tarafından şiddetle eleştiriliyor.

Filmleri arasında Gelinin Babası (Father of the Bride) ve Vampir Avcısı Buffy (Buffy the Vampire Slayer) de bulunan Carol Baum, ünlü oyuncu için "Güzel değil, rol yapamıyor" diyor.

Jeremy Irons'ın başrolünü oynadığı 1988 yapımı gerilim Ölü İkizler'in (Dead Ringers) gösteriminin ardından New York Times'ın film eleştirmeni Janet Maslin'le birlikte sahneye çıkan Baum, 26 yaşındaki aktrisi eleştirirken ağzına geleni söyledi.

"Güzel değil, rol yapamıyor"

"Şu anda herkesin sevdiği bir aktris var, Sydney Sweeney" diye söze başlayan prodüktör, oyuncunun başrolde olduğu romantik komedi Senden Başka'ya (Anyone But You) atıfta bulunarak şöyle dedi:

Sydney Sweeney'yi anlamıyorum. Uçakta onun filmini izliyordum çünkü izlemek istiyordum. Kim olduğunu ve neden herkesin onun hakkında konuştuğunu bilmek istedim. Bu izlenemez filmi seyrettim. Bu filmi seven insanlardan özür dilerim. Hani bu birbirlerinden nefret ettikleri romantik komedi.

Üniversitede verdiği yapımcılık dersine atıfta bulunan Baum şunları ekledi: 

Sınıfıma dedim ki, 'Bu kızı bana açıklayın. Güzel değil, rol yapamıyor. Neden bu kadar revaçta?'

Sorusuna sınıftaki hiç kimsenin cevap veremediğini aktaran prodüktör, ama sonra kendisine şu sorunun sorulduğunu aktardı: 

Peki filminizi onun olması koşuluyla çektirebilseydiniz bunu yapar mıydınız?

Bunun gerçekten güzel bir soru olduğunu vurgulayan Amerikalı yapımcı, cevabını şöyle açıkladı:

Cevaplaması çok zor bir soru çünkü hepimiz filmin çekilmesini istiyoruz ve kim yeşil ışıktan kaçar ki? Tanıdığım hiç kimse. Sizin işiniz filmin yapılmasını sağlamak.

Baum, Jennifer Aniston, Michael Douglas ve Dolly Parton gibi isimlerin rol aldığı 34 filmin yapımcılığını üstlenmiş ve geçen yıl Creative Producing (Yaratıcı Yapımcılık) adlı bir kitap yayımlamıştı.

6 ayda üç filmde rol aldı

Euphoria'yla ünlenen Sweeney ise son 6 ayda üç filmde rol alarak Hollywood'un en gözde isimlerinden biri haline geldi: Senden Başka, Madame Web ve Arınma (Immaculate).

Sweeney ve Glen Powell'ın romantik komedisi Senden Başka, dünya çapındaki 200 milyon dolarlık hasılatıyla gişede önemli bir başarıya imza atmıştı.

25 milyon dolar gibi düşük sayılabilecek bir bütçeyle çekilen film, ABD'de aralıkta gösterime girmiş ancak gişe listelerinde uzun süre kalmaya devam etmişti.

Senden Başka ayrıca, 2023'ün en yüksek hasılat yapan canlı aksiyon romantik komedisi olmuştu.
Independent Türkçe, Daily Mail, Page Six


Sette "toksik ortam" yarattığı iddia edilmişti: Stallone'dan ilk mesaj

Taylor Sheridan'ın yaratıcısı olduğu Emmy adayı Tulsa King'de, Stallone'a Andrea Savage ve Martin Starr eşlik ediyor (Paramount+)
Taylor Sheridan'ın yaratıcısı olduğu Emmy adayı Tulsa King'de, Stallone'a Andrea Savage ve Martin Starr eşlik ediyor (Paramount+)
TT

Sette "toksik ortam" yarattığı iddia edilmişti: Stallone'dan ilk mesaj

Taylor Sheridan'ın yaratıcısı olduğu Emmy adayı Tulsa King'de, Stallone'a Andrea Savage ve Martin Starr eşlik ediyor (Paramount+)
Taylor Sheridan'ın yaratıcısı olduğu Emmy adayı Tulsa King'de, Stallone'a Andrea Savage ve Martin Starr eşlik ediyor (Paramount+)

Sylvester Stallone, başrolde yer aldığı Tulsa King'in yaklaşan ikinci sezonunu tanıtmak için sosyal medyadaki sessizliğini bozdu. Rocky'nin 77 yaşındaki yıldızı, dizi setinde "toksik ortam" yaratmakla suçlanmıştı.

"Toksik ortam" iddiasına değinmedi

Dizinin aynı zamanda yönetici yapımcısı da olan Stallone, paylaşımı Instagram hesabından yaptı. Ünlü oyuncu paylaşımında hakkındaki iddialara değinmemeyi tercih etti.

Stallone, hayranlarına Yellowstone'un da yaratıcısı olan Taylor Sheridan imzalı ikinci sezonun çekimleri için sette olduğunu duyurdu.

Meşhur aksiyon serisi Rambo'nun yıldızı, sette çekilmiş fotoğrafını paylaşarak "Tulsa King'in ikinci sezonu için zili çalıyorum" notunu düştü.

1 Nisan'da, "toksik set" iddialarının ortaya çıkmasından önce Stallone, Tulsa King'in ikinci sezon prodüksiyonunun başladığını duyuran bir Instagram videosunda yer almıştı. Stallone, dizinin hayranlarını heyecanlandıran paylaşımda şöyle demişti: 

Neler olacağı hakkında hiçbir fikriniz yok. Bana güvenin.

Geçen hafta Variety, dizinin cast direktörü Rose Locke'un kısa süre önce diziden ayrıldığını duyurmuştu. Senaristi Julie Benson ise 8 Nisan'da Tulsa King'de figüranlık yapan bir arkadaşından aldığı duyumları paylaşarak sosyal medyada şöyle yazmıştı:

Bu hafta Tulsa King'de figüran olan Atlantalı arkadaşımdan rahatsız edici bir haber aldım. Cast sorumlusu çok iğrendiği için işi bırakmış. Arkadaşım artık çalışma konusunda endişeli hissediyor. Sylvester Stallone, kendinizi nasıl savunacaksınız efendim? Hayal kırıklığının ötesindeyim, çok öfkeliyim.

Gönderiye, bir Facebook mesajının ekran görüntüsü de eklenmişti. Bu görüntüde Stallone'un sette dizi yönetmenine, kendisiyle aynı sahnede yer alan figüranlar için "Bu lanet çirkin figüranlara ne oluyor?" diye sorduğu iddia ediliyor.

"Etrafıma güzel genç kızlar getirin"

Yazıda "O ve yönetmen bazı kişilere korkunç isimler takıp onlara güldü" diyerek ayrıntı veren Benson şöyle eklemişti:

Sly, 'Etrafıma güzel genç kızlar getirin' dedi.

Gönderiye Locke tarafından gönderildiği anlaşılan bir e-postanın ekran görüntüsü de eklenmiş ve Locke burada "bazı şeylerden haberdar olduktan" sonra seti ziyaret ettiğini yazmıştı. 

Benson sözlerine şöyle devam etmişti:

Nihayetinde istifa ettim çünkü kendimi ya da figüranları içine sokmaktan rahatsız olduğum bariz toksik bir ortam vardı.

Dizinin başrolündeki Stallone, 25 yıl sonra hapisten çıkan ve patronu tarafından ABD'nin Oklahoma eyaletindeki Tulsa'da dükkan açmak üzere sürgüne gönderilen New Yorklu bir mafya babasını canlandırıyor. 

ABD'de Paramount+'ta gösterilen dizi, yayın platformunun en çok izlenen yapımlarından biri olmuştu. 

Independent Türkçe, Variety, Hollywood Reporter, Deadline