Filistin kökenli komünist aday Jadue, Şili'nin yeni devlet başkanı olabilir: Şilili Yahudiler endişeli 

Jadue'nun komünist partinin başkan adayı olarak yarışması nisanda yapılan açıklamayla kesinleşti (Twitter/@Hezbolsonaro)
Jadue'nun komünist partinin başkan adayı olarak yarışması nisanda yapılan açıklamayla kesinleşti (Twitter/@Hezbolsonaro)
TT

Filistin kökenli komünist aday Jadue, Şili'nin yeni devlet başkanı olabilir: Şilili Yahudiler endişeli 

Jadue'nun komünist partinin başkan adayı olarak yarışması nisanda yapılan açıklamayla kesinleşti (Twitter/@Hezbolsonaro)
Jadue'nun komünist partinin başkan adayı olarak yarışması nisanda yapılan açıklamayla kesinleşti (Twitter/@Hezbolsonaro)

Şili'de kasımda düzenlenecek devlet başkanlığı seçimlerinde Filistin kökenli komünist aday Daniel Jadue'nun anketlerde ilk sıraya yerleşmesi, Latin Amerika'da yeni bir sol hükümetin kurulacağı yönünde heyecan yaratıyor.
2012'den bu yana başkent Santiago'daki işçi bölgesi Recoleta'nın belediye başkanı olan 53 yaşındaki Şili Komünist Partisi adayı, aslen mimar ve şehir plancısı. Şili Filistinli Öğrenciler Genel Sendikası başkanı olarak siyasete atılan Jadue, Latin Amerika ve Karayipler Filistin Gençlik Örgütü genel koordinatörü olarak da görev yapmıştı.
400 binden fazla Filistin kökenlinin yaşadığı ülke, Ortadoğu dışında dünyada en fazla sayıda Filistinliye ev sahipliği yapıyor. Batı Şeria'dan göçen Filistinli Hıristiyan bir aileden gelen Jadue, son dönemde Şili'de hızla yükselen soldan büyük destek görüyor.
21 Kasım'da düzenlenecek devlet başkanlığı seçimlerinin ilk turunda hiçbir aday çoğunluğu kazanamazsa 19 Aralık'ta ikinci tura gidilecek. Birçok ankete göre Jadue büyük ihtimalle ikinci turda seçimi kazanacak. Anketlere göre komünist siyasetçinin seçimdeki en önemli rakipleri, sağcı Bağımsız Demokrat Birlik adayı Joaquín Lavín ve Hıristiyan Demokrat Partili Senato Başkanı Yasna Provoste.
Daniel Jadue, devlet başkanı seçilmesi halinde eşitsizliği azaltacak reformları hayata geçirmeyi, gelir vergisini artırarak emeklilik sistemini yeniden düzenlemeyi vaat ediyor. 

Haaretz: Şilili Yahudiler endişeli 
Öte yandan İsrail'in sol eğilimli gazetelerinden Haaretz'de yayımlanan haberde, Jadue'nun devlet başkanı olma ihtimalinin Yahudi toplumunda tedirginlik yarattığı belirtildi. Haberde,.daha önce İsrail karşıtı açıklamalarıyla dikkat çeken Jadue'nun İsrail'e ve Yahudi toplumuna düşmanlığıyla tanınan bir isim olduğu iddia edildi.
İsrail karşıtı Boykot, Tecrit ve Yaptırımlar Hareket'nin (BDS) aktif bir destekçisi olan komünist siyasetçinin, daha önce antisemitizm suçlamalarını reddederek "Yahudilerle çok iyi anlaşıyorum ama Siyonistlerle bazı sorunlarım var" dediği hatırlatıldı.
İsrail'in geçen ay Gazze'ye düzenlediği hava saldırıları sırasında Jadue, Santiago'daki İsrail Büyükelçiliği önünde düzenlenen gösteriye katılmıştı.
Şili'de bugün yaklaşık 18 bin Yahudi yaşıyor. Ülke Arjantin ve Brezilya'dan sonra Güney Amerika'da en büyük Yahudi topluluğuna ev sahipliği yapıyor. Haaretz'e konuşan Şilili Yahudiler, Jadue'nun devlet başkanı olma ihtimalinin tedirginlik yarattığını söyledi.
Şili Yahudi Toplumu Başkanı Gerardo Gorodischer, "Büyük bir endişe var. Yahudiler korkuyor diyemem ama durumdan endişeliler. Jadue'yu üniversite yıllarından beri takip ediyoruz ve rahatsız edici görüşlere sahip olduğunu biliyoruz" dedi. Şili Yahudi Öğrenciler Federasyonu Başkanı Tamara Fischman ise, ülkede BDS hareketinin çok güçlü olduğunu ve Yahudi öğrencilerin giderek marjinalleştirildiğini savundu.
Independent Türkçe, Haaretz, Telesur, Bloomberg



İsrail’in önemli isimleri alışılmışın dışına çıkarak İran'a yönelik saldırıların durdurulmasını istedi

Tel Aviv'in güneyindeki Bat Yam'da dün İran'ın füze saldırısı sonucu yıkılan konutların enkazı altında kayıp kişileri arayan İsrail askerleri (AP)
Tel Aviv'in güneyindeki Bat Yam'da dün İran'ın füze saldırısı sonucu yıkılan konutların enkazı altında kayıp kişileri arayan İsrail askerleri (AP)
TT

İsrail’in önemli isimleri alışılmışın dışına çıkarak İran'a yönelik saldırıların durdurulmasını istedi

Tel Aviv'in güneyindeki Bat Yam'da dün İran'ın füze saldırısı sonucu yıkılan konutların enkazı altında kayıp kişileri arayan İsrail askerleri (AP)
Tel Aviv'in güneyindeki Bat Yam'da dün İran'ın füze saldırısı sonucu yıkılan konutların enkazı altında kayıp kişileri arayan İsrail askerleri (AP)

İsrail toplumunda Başbakan Binyamin Netanyahu'nun İran'a karşı başlattığı savaşı destekleyenler arasında neredeyse tam bir fikir birliği olmasına ve muhalefet partilerinin de bu savaşı desteklemesine rağmen, savaşın devam etmemesi konusunda uyarıda bulunan farklı sesler de çıkmaya başladı. Bu sesler, ABD'den savaşa katılmasını talep etmek yerine, savaşı sona erdirmek için bir yol bulmasını istiyor.

Bu seslerin başında gelenlerden biri de eski Başbakan Ehud Barak oldu. İsrail’de savunma bakanlığı, içişleri bakanlığı ve dışişleri bakanlığı gibi birçok önemli görevde bulunan Barak, ordunun genelkurmay başkanlığı görevini de üstlenmişti.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz gazetesinden aktardığına göre Barak açıklamasında, “Bu savaş, ABD katılsa bile İran'ın nükleer programını ortadan kaldıramayacak, aksine Tahran'ı bu konuda çabalarını ikiye katlamaya itecek” değerlendirmesinde bulundu.

Sokaklarda, televizyon programlarında ve Netanyahu'nun İran'ın nükleer tehdidini ortadan kaldıracağına dair açıklamasında ‘coşkulu bir hava’ olmasını eleştiren Barak, “Bu kutlama zamansız ve gerçeklerden uzak” dedi.

fgtyuı
Dün Tel Aviv'in merkezinde sirenlerin çalmasının ardından otoyolda beton parçalarının arkasına sığınan İsrailliler (Reuters)

Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir'in ‘kibirden kaçınılması ve gerçeklerin gerektirdiği alçakgönüllülüğün korunması gerektiği’ şeklindeki sözlerine övgüde bulunan Barak, “Biz gerçekten ağır, uzun ve acı verici bir sınavla karşı karşıyayız ve hepimiz bunu göğüslemeliyiz” ifadelerini kullandı.

Barak, İsrailli liderlerden ‘bu sınavı yönetirken mantıklı davranmalarını ve sorumluluklarını üstlenmelerini’ istedi.

ABD Başkanı Donald Trump, 2018 yılında, İsrail'in etkisiyle önceki nükleer anlaşmadan çekildiğinde, İran’ın nükleer silah geliştirmesine yaklaşık 18 ay kalmıştı.

Barak, sözlerini şöyle sürdürdü:

“İran’ın nükleer tesislerini hedef aldık ve diğer tesisleri ve üsleri de hedef alacağız. Ancak İran'ın nükleer silaha ulaşma kapasitesini birkaç haftadan fazla ertelemedik ve ertelemeyeceğiz. Çünkü ellerinde yaklaşık on bomba yapmak için gerekli ayrışmış madde var ve bunları nasıl kullanacaklarını biliyorlar. Yeni nesil tesisler yerin 800 metre derinliğinde inşa edildi.

‘Yıpratma savaşı’ uyarısı

Haaretz gazetesi, başyazısında savaşın devam etmesi ve bir yıpratma savaşına dönüşmesi, hedeflerinin değiştirilmesi ve rejimin devrilmesi düşüncesinin ortaya çıkması konusunda uyardı.

Söz konusu yazıda şu ifadeler yer aldı:

“İsrail, siyasi kazançlarının ne olduğunu kendisi belirlemeli. Stratejik hedef, Tahran'daki rejimi devirmek değil, İsrail sınırlarını korumaktır. Gazze'de acı verici bir savaşın devam ettiğini, Gazze'deki rehinelerin kaybolduğunu ve insani durumun kötüye gittiğini unutmamalıyız. Savaşlar bir amaç değildir ve daha geniş çaplı bir savaşa ya da uzun süreli bir yıpratma savaşına sürüklenmemeliyiz. İran halen askeri güce sahip ve savaşı bölgesel bir boyuta taşıyabilir.”

o90
Kudüs'te sirenlerin çalmasının ardından dün yer altı otoparkına sığınan İsrailliler (AP)

Öte yandan Hamas tarafından alıkonulan İsrailli rehinelerin aileleri de yakınlarının davasını gölgeleyen İran ile savaşın devam etmemesini istedi.

Cumartesi akşamı yaklaşık bin kişinin katıldığı, internet üzerinden yapılan toplantıda, geçtiğimiz hafta cenazeleri geri getirilen iki rehinenin anısına meşaleler yakıldı.

İç Cephe Komutanlığı'nın güvenlik talimatları nedeniyle haftalık toplantılarını bu kez video konferans şeklinde gerçekleştiren katılımcılar, rehineler arasındaki yakınlarının genel gündemden dışlanmasını reddettiklerini açıkladı.

Rehineler ve Kayıp Aileler Forumu'nun 7 Ekim saldırılarında öldürüldüğünü ve cesedinin Gazze'ye götürüldüğünü duyurduğu Lior Rudaeff’in kızı Noam Katz Rudaeff, “Sadece biz rehine ve kayıp aileleri değil, tüm ülke 617 gündür bilinmezlik karşısında korku içindeyiz” dedi.

Noam Katz Rudaeff, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Rehineleri kamuoyunun gündeminde tutmak şimdi her zamankinden daha zor. Ekranlar manşetlerle dolu, ancak onların yüzleri neredeyse hiç görünmüyor.”

Rehinelerden biri olan Omri Miran'ın eşi Lishay Miran, ‘en cesur kararı alarak tüm rehineleri geri getirecek bir anlaşma imzalama’ çağrısında bulundu. Lishay Miran, “Başka cepheler olsa bile, dramatik ve belki de tarihi savaşlar olsa bile, kalplerimiz (sevdiklerimiz için) endişelenmekten vazgeçmiyor” ifadelerini kullandı.