Moskava, Hmeymim Üssü’nde füze gücünü sergiledi

Hmeymim Üssü’ndeki Kinzhal füzeleri taşıyan MİG-31K savaş uçağı. (Rusya’da Bugün)
Hmeymim Üssü’ndeki Kinzhal füzeleri taşıyan MİG-31K savaş uçağı. (Rusya’da Bugün)
TT

Moskava, Hmeymim Üssü’nde füze gücünü sergiledi

Hmeymim Üssü’ndeki Kinzhal füzeleri taşıyan MİG-31K savaş uçağı. (Rusya’da Bugün)
Hmeymim Üssü’ndeki Kinzhal füzeleri taşıyan MİG-31K savaş uçağı. (Rusya’da Bugün)

Moskova dün, Suriye topraklarındaki gelişmiş askeri göstergesi niteliğindeki açıklamasıyla Hmeymim Üssü’nde modern hipersonik füzelerin konuşlandırıldığını duyurdu. Rusya Savunma Bakanlığı, MIG-31 tarzı iki modern savaş uçağının gelişini gösteren bir video yayınladı. Video klipte, söz konusu iki uçağın Rusya’nın en modern füze sistemi olan hipersonik Kinzhal füzelerini taşıyabilecek kapasitede olduğu belirtildi.
Füzelerin Suriye’ye gelişinin duyurulması, Rus ordusunda henüz sahada kullanılmadıkları ve Rus muharebe birimlerinin füzeleri bu yıl teslim almaya başlaması beklendiği için son derece önemli bir gelişme olarak nitelendi. Rusya bu füzeleri henüz yabancı ülkelere de satışa sunmadı.
Bakanlığa göre füzeleri taşıyan iki uçak, Rus donanması ve hava kuvvetleri tarafından Akdeniz’de yürütülen tatbikatlar kapsamında Suriye’ye geldi. Tatbikatlar dün itibariyle başlandı.
Rusça’da “hançer” anlamına gelen “Kinzhal”, iki bin kilometre mesafe kat edebilen hipersonik bir sisteme sahip. Moskova bu füzenin şu an NATO’nun elinde bulunan tüm hava ve füze savunma sistemlerini devre dışı bırakmak için tasarladığını bildirdi.
Rus Hava Kuvvetleri’nden uzun menzilli havacılık biriminin komutanı olan Sergei Kobylash, Kinzhal füzelerinin dün başlayan tatbikatlarda üstün yetenekler sergilediğini ve Akdeniz’de isabetli atışlar yapmayı başardığını söyledi. Askeri yetkiliye göre savaş pilotları, belirlenen temsili hedefi tam isabetle vururken yeni coğrafi alanlarda misyonlar gerçekleştirme konusunda da pratik beceriler kazandılar.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Mart 2018’in başlarında Federal Meclis’e gönderdiği mesajda Batı ülkelerinin füze kalkanı ve hava savunma sistemlerini aşabilen son model hipersonik silahların geliştirildiğini duyurmuş ve bunlardan bazılarının fotoğraf ve videolarını sunmuştu. Bunlar arasında Kinzhal’a ek olarak Burevestnik Avangard sistemleri, Peresvit savaş lazer sistemi ve Poseidon insansız nükleer denizaltı da bulunuyor.
Kinzhal’ın yeteneklerinin Akdeniz’de sergilenmesi ve Hmeymim Üssü’ne ulaştığının duyurulmasıyla birlikte Moskova, geçtiğimiz yıllar içinde Suriye’de 200’den fazla modern silahın gelişmiş yeteneklerini sergilemiş oldu. Ayrıca Moskova’nın füze taşıyan iki savaş uçağının Hmeymim Üssü’ne indiğini açıklaması, Rusya’nın söz konusu üsse silah ve teçhizat sağlama konusunda daha önce yaptığı açıklamalarda değişime gittiğini gösteriyor.
Hmeymim Üssü geçen ay, uzun menzilli savaş ve nakliye uçakların inişinin sağlanması için genişletme çalışmaları tamamlanan yeni piste ilk ağır bombardıman uçaklarının indirilme testine tanık oldu. Rusya Savunma Bakanlığı, Suriye’de savaşın başlamasından bu yana ilk kez konuşlanacakları bu üsse üç adet Tupolev Tu-22M3 tarzı uçağın ulaştığını duyurdu.
Rusya bu türde bombardıman uçaklarını daha önce Suriye’de kullanmıştı. Ancak bu uçaklar Rus topraklarından havalanıp görevlerini yerine getirdikten sonra Rus topraklarına geri dönüyorlardı. Uzmanlara göre yeni pistin açılışı Rusya’ya, Akdeniz ve Kızıldeniz’deki hava faaliyetlerini genişletme yeteneği sağlayan dev ve uzun menzilli uçakların Hmeymim Üssü’ne yerleştirilmesi imkanı sağladı.
Rusya Savunma Bakanlığı, Hmeymim’de kalacak büyük uçakların sayı ve modellerine ilişkin ek bir bilgi vermedi. Söz konusu uçakların Akdeniz bölgesindeki hava sahasında pratik kazanmalarının ardından Rusya’daki kalıcı üslerine döneceklerini açıkladı. Bakanlık, hava üssündeki ikinci pistin yeniden inşasının, dış kaplamanın tamamen değiştirilmesi ve yeni aydınlatma ve iletişim ekipmanlarının monte edilmesiyle tamamlandığını belirtti. Pist uzunluğundaki artış sayesinde havalimanının kabiliyetleri, çeşitli sınıflardaki uçakları kabul edecek ve hizmet sağlayacak şekilde geliştirildi. Bu açıklama ile birlikte Rus Hava Kuvvetleri’ndeki ağır uçaklar da dahil tüm uçak modellerinin Hmeymim Üssü’nden kalkış yapabileceği vurgulandı.
Diğer yandan Kremlin dün Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı telefon görüşmesinde, Suriye’nin İdlib bölgesinde gerginliğin artmasını önlemek için iki ülkenin askeri güçleri arasında ortak çalışma konusunu görüştüğünü duyurdu. Rusya cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamada, Putin ve Erdoğan’ın görüşmelerde Suriye’deki krizin çözümüne ilişkin konulara değindiği belirtildi.
Açıklamaya göre iki lider de Rus ve Türk ordularının Suriye’nin kuzeybatısındaki İdlib’de gerginliğin artmasını önlemek ve bu bölgedeki terörist oluşumlarla mücadele etmek için ortak çalışmanın önemli vurguladılar.
Kremlin, iki liderin de kişisel ikili ilişkilerde ve diğer düzeylerde ortak çalışma konusunda hemfikir olduğunu aktardı.
Bu arada Moskova’nın 16 Haziran’da Cenevre’de gerçekleştirilen ilk Rus-Amerikan zirvesinin ardından yaptığı açıklamalarla beliren sakin hava, Rusya Savunma Bakanlığı’nın Washington’ın Suriye’deki hamlelerini hedef almasıyla dağıldı.
Rus Ordusu Genelkurmay Başkanlığı Ana Operasyon Dairesi Başkan Yardımcısı Yaroslav Moskalik, Washington’ı Suriye’de yasa dışı petrol çıkarılmasına yardım etmekle suçladı. ABD’nin Suriye’de yasa dışı hidrokarbon çıkarma ve satma konusunda Kürtlere yardım etmeye devam ettiğini söyledi. Moskalik, Suriye Kürt Demokratik Güçleri ile Suriye’nin doğal kaynaklarının yağmalanmasına ve Arapların Kürt birliklerin saflarına zorla alınmasına karşı çıkan Arap aşiretleri arasındaki çatışmayı körüklediğini aktardı.
Türkiye de ABD’nin YPG’yi silahlandırmasına yönelik itirazını tekrarladı.
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, ABD’nin DEAŞ’a karşı verilen savaşta en büyük müttefiki olarak gördüğü YPG’ye verdiği desteğe atıfta bulunarak, ülkesinin, PKK’nın Suriye kanadı olarak nitelendirdiği YPG’nin silahlandırılmasına karşı çıktığını yineledi.  
Bu bağlamda hazırlanan raporlar, Özgür Suriye Ordusu’nun (ÖSO) YPG mevzilerini hedef alacak yeni bir askeri operasyon düzenlemeye hazırlandıklarını ortaya koyuyor.
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), ÖSO liderlerinin ve üyelerinin, teçhizat ve bilgi toplayarak hazırlıklarına devam ettiğini, Kurban Bayramı’nın ardından bir askeri operasyon gerçekleştirmeyi planladığını, bunun yanı sıra Ayn İsa ve Ayn al-Arab (Kobani) bölgelerine de askeri operasyon gerçekleştirme ihtimali bulunduğunu bildirdi.
SOHR ayrıca dün rejim güçlerinin İdlib’in doğusundaki Kamışlı köyünün çevresini bombaladığını, ayrıca İdlib’in güneyindeki el-Fetire, Felifel ve Benin köylerini yoğun ateşe tuttuğunu aktardı.
Dün Türk kuvvetleri ve Suriyeli grupların, Halep’in kuzeydoğusundaki Menbiç kırsalında YPG unsurlarının konuşlandığı alanlara ve Menbiç Askeri Meclisi güçlerine yoğun bombardıman gerçekleştirdiği bildirildi. Bombardımanda, Menbiç kırsalındaki Tokhar cephesinde 4 YPG üyesi öldürüldü.



Hizbullah ateşkes sonrası döneme siyasi olarak hazırlanıyor

Hizbullah Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım, 20 Kasım 2024 (Reuters)
Hizbullah Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım, 20 Kasım 2024 (Reuters)
TT

Hizbullah ateşkes sonrası döneme siyasi olarak hazırlanıyor

Hizbullah Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım, 20 Kasım 2024 (Reuters)
Hizbullah Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım, 20 Kasım 2024 (Reuters)

Her türden siyasi güç, Hizbullah Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım'ın kendisini bir kez daha Taif Anlaşması şemsiyesi altında konumlandırdığını yinelemesiyle uğraşıyor. Çünkü Kasım, 1701 sayılı Birleşmiş Milletler (BM) kararının uygulanmasına hazırlık olarak İsrail'in girdiği bölgelerden çekilmesiyle birlikte Güney Lübnan'a sükunetin geri dönmesinden sonraki aşamaya yaklaşımında yol haritasının ana başlıklarını tanımlayarak ABD'nin ateşkese ulaşma vaatlerinin önüne geçmek istedi.

Siyasi kaynakların Şarku’l Avsat'a aktardığına göre Kasım'ın ateşkes sonrası sahneye yaklaşımında tanımladığı maddeler, Hizbullah'ın yönelimlerine Lübnanlılığı siyasi faaliyette bulunma noktasına kadar ekleme arzusuna işaret ediyor. Buna karşılık, Lübnanlılar arasında bölünmeye neden olan tek taraflı Gazze Şeridi'ni destekleme kararının yol açtığı tepkilere ilişkin değerlendirmeleri ışığında bölgede olup bitenlerle ilgilenme düzeyi azalıyor.

Kaynaklar, Hizbullah'ın Gazze Şeridi'ni destekleme kararının dayattığı gerçekleri görmezden gelemeyeceğine inanıyor. Bunların başında direniş eksenindeki müttefiklerinin desteğinden yoksun olması geliyor. Bu çatışmada Hizbullah neredeyse tek başınaydı. Hizbullah'ın Meclis Başkanı Nebih Berri'ye Amerikalı arabulucu Amos Hochstein ile müzakere yetkisi vermesi ve güneyi sükûnete kavuşturacak bir taslak üzerinde anlaşmaya varmaları, kaçınılmaz olarak Gazze Şeridi ve Güney Lübnan cephelerini birbirine bağlayacak ve Hamas'ı destekleyecek bir taslağa yer olmadığı anlamına geliyor.

Hizbullah'ın geri çekilişi

Aynı kaynaklar Hizbullah'ın taslağa itiraz etmemesinin, Litani'nin güneyindeki konuşlanma alanını boşaltmayı ve geri çekilmeyi zımnen kabul ettiği anlamına geldiğine işaret ediyor. Buna ek olarak, Ağustos 2006'da 1701 sayılı kararın kabul edilmesinden bu yana yürürlükte olan angajman kuralları ve bu kuralların uygulanmasını kontrol altında tutan terör dengesi de iptal edilmiş oldu.

Aynı kaynaklar Hizbullah'ın içe çekilmekten başka çaresi olmadığını ve şu ana kadar elde edilenlerin ABD'nin vaatlerine bağlı bir ateşkese varmakla sınırlı kaldığını söylüyor. Lübnan-Suriye sınırı, ordunun Refik Hariri Uluslararası Havaalanı'nda uyguladığı modele uygun olarak kontrol edilmesine ve Lübnan'a ve Lübnan'dan her türlü kaçakçılığın önlenmesine karar verilmesinin ardından artık Hizbullah'a silah sevkiyatına açık değil. Diğer yandan Suriye rejimi, uluslararası toplumla ilişkilerini düzeltmek ve ABD'nin Sezar Yasası kapsamında kendisine uyguladığı yaptırımların kaldırılmasını sağlamak amacıyla bu eksenden çekildiği için direniş ekseni aktif bir varlık gösteremedi.

Laricani

Bu bağlamda kaynaklar, İran Dini Lideri’nin kıdemli danışmanı Ali Laricani'nin Beyrut ziyareti sırasında kendisiyle görüşen direniş ekseninden bir heyete söyledikleri üzerinde duruyor: “İran Lübnan'a yardım ulaştırmak istiyor, ancak kara, deniz ve havadan bize uygulanan abluka yardım göndermemizi engelliyor. Yeniden inşada ortak olduğumuzu vurgulamaktan başka çaremiz yok.”

Hizbullah'ın Lübnan'ı güvenli bir liman haline getiren Taif Anlaşması'na katılmasının, direniş ekseninin yanında yer alması nedeniyle bozulan Lübnan-Arap ilişkilerinin düzeltilmesi ve Lübnan'ın bölgede yaşanan çatışmalardan uzak tutulması yerine mesajların verildiği bir platform haline getirilmesi bağlamında eleştirel bir gözden geçirme olup olmadığı soruluyor. İsrail geniş alanları tahrip etmeye devam ederken ateşkesi kabul etmekteki isteksizliğine rağmen ateşkese varmaktan başka çaresi olmadığına mı ikna oldu? Bu da Amerikan vaatlerinin akıbeti sorusuna kapı açıyor. Peki savaşın sona erdiğini ilan etmek için doğru zamanı seçmek Tel Aviv'in mi elinde?

Taif Anlaşması çatısı altında konumlanma

Kaynaklar, Berri'nin Hizbullah’a, içe dönmesi ve kendisini Taif Anlaşması çatısı altında konumlandırması tavsiyesinde bulunma rolünü de göz ardı etmedi. Özellikle de uluslararası toplum tüm bileşenleriyle muhalefete Lübnan'ın birikmiş krizlerinden kurtulması için iş birliği yapması yönünde el uzatmasını tavsiye ederken…

Hizbullah'ın Gazze Şeridi'ne verdiği destekle aynı döneme denk gelen gelişmelere karşı temkinli olduğunu söyleyen kaynaklar, Hizbullah’ın İran'ın müdahalesine oynadığı bahsin yanlış olduğu gerçeği ışığında hesaplarını yeniden gözden geçirmeye karar verip vermediğini soruyor. İran, bölgedeki konumunun zayıflaması ihtimalini göz önünde bulundurarak rejimi korumak ve muhafaza etmekle ilgileniyor.

Dolayısıyla Hizbullah'ın Taif Anlaşması’nı restore etme kararı, kaynaklara göre sahip olduğu artı gücün siyasi denklemde harcanmayacağını anladıktan sonra Lübnan'ı kurtarmak için çözüm arayışında siyasi harekete katılmaya istekli olduğu anlamına geliyor. Ateşkes sağlanır sağlanmaz ülkenin yeni bir siyasi aşamaya girmeye hazır olmasıyla birlikte, 1701 sayılı kararın uygulanması için üzerinde anlaşmaya varılanları hayata geçirmeyi üstlenecek cumhurbaşkanının seçilmesine öncelik verecek şekilde, başta muhalefet olmak üzere ülkedeki ortaklarıyla iletişime geçecek kanalların aranmasına ihtiyaç var.

Bu nedenle, Kasım'ın Hizbullah'ı yeni bir siyasi aşamaya taşımaya hazırlanırken çizdiği yol haritasına muhalefetten ya da merkezcilerden gelebilecek tepkilere yer açmak için sabırlı olmak gerekiyor. Bunun için de muhaliflerine kabadayılık taslamaması, cumhurbaşkanının seçimini durgunluktan çıkarmak ve Taif Anlaşması’nın uygulanmasını tamamlamak için açık, esnek ve gerçekçi olması gerekiyor. Bunun karşılığında da kendisine aynı şekilde davranılmalı ve Gazze Şeridi'ni destekleme tekelinden önceki gücünün artık geçmişteki gibi olmadığı bahanesiyle ülkenin kurumlarını restore etme konusunda kendisini zayıflatmak istediklerini düşündürecek şekilde hareket edilmemelidir. Öyle ki İran'ın etkisinin azalması, direniş ekseninin vurucu gücünü oluşturan ve bölgedeki en güçlü kolu olduğu için Hizbullah'a destek sağlamada mütevazı sınırlarda bile olsa bir rol oynamayan arenaların birliğinin etkisizliği ile bağlantılı olarak ortaya çıktı. Dolayısıyla, devlet projesine yeniden kazandırmak için İran'ı kucaklamaya ihtiyaç var.