Hasan Nasrallah hükümet kurma krizinde hakem olmayı reddediyor

Hasan Nasrallah hükümet kurma krizinde hakem olmayı reddediyor
TT

Hasan Nasrallah hükümet kurma krizinde hakem olmayı reddediyor

Hasan Nasrallah hükümet kurma krizinde hakem olmayı reddediyor

Lübnan Hizbullahı Genel Sekreteri Hasan Nasrallah, Özgür Yurtsever Hareketi Başkanı Milletvekili Cibran Basil’in kendisi için kabul edilen koşullara uyma davetini reddetti. Nasrallah, Hizbullah’ın konumunun ve önceliklerinin farklı olduğunu ve kendisi için kabul edilenlerin Lübnan’daki siyasi güçlerin çoğu tarafından kabul edilmeyeceğini belirtti. Nasrallah aynı zamanda hakem olma davetini de reddetti. Zira hakemliğin her iki tarafın da kabul ve teslimiyetini gerektirdiğini ancak bunun söz konusu olmadığını ve kendisinin bu işin içinde bulunmadığını belirtti.
Hizbullah Genel Sekreteri Nasrallah yerel siyasi gelişmeler ile ilgili yaptığı bir televizyon konuşmasında, Lübnan hükümetinin kurulamamasında İran ve Hizbullah’ın herhangi bir etkisi olduğunu reddetti. Temsilciler Meclisi Başkanı Nebih Berri’nin girişiminin, hükümet bakanlarının sayının 24 olmasında karara varılmasına ve portföylerin partilere sayı göre dağıtılması konusunda anlaşmaya varılmasını sağladığına dikkat çekti. Nasrallah “Başbakan Hariri’nin atanmasından bu yana, hükümet kurulmasını istiyorduk, Başkan Berri’yi arayarak, bir arkadaşa yardım çağrısında bulunan ilk kişi bendim” dedi.
Genel Sekreter Nasrallah Basil’in geçen pazar yaptığı açıklama ile ilgili olarak “Zorluk anında arkadaşın arkadaştan yardım istemesi normaldir ve biz yardım istemede önce davrandık, bu normal bir durum” ifadelerini kullandı. Basil’in daveti ile ilgili olarak “Bu davete karşılık vermeye başladık ve yardım eli uzattık haklı olan tüm Lübnanlıların haklarını savunuyoruz bu bizim görevlerimizden biri” ifadelerini vurguladı.
Nasrallah, Hizbullah’ın konumu ve önceliklerinin farklı olduğuna ve Lübnan’daki diğer siyasi güçlerin çoğunun kendisi için kabul edilen kabul etmeyeceklerine dikkat çekti. Nasrallah “Başkan Cibran Basil benden arkadaş olarak yardım istedi, ben de Başkan Berri’den arkadaş olarak yardım istedim. Bu çerçeve, bir sonuca varabileceğimiz mantıklı ve doğal olan tek çerçevedir” dedi. Basil’in bu daveti yaptığında Hizbullah ve Emel Hareketini tuzağa düşürme niyetinde olmadığını ve bu tür bir adımı atmayacak kadar akıllı olduğunu vurgulayan Nasrallah “Üçlü formülü hiç düşünmedik ve umuyorum ki bu konu bir yanılsamaya ve korkuya yol açmadan biter ve yanlış siyasi pozisyonlara ve düşmanlıklara yol açmaz” ifadelerini kullandı.
Nasrallah şunları da sözlerine ekledi:
“Yeni fikirler sunduk. Amaç hükümetin kurulmasını sağlayacak bir anlaşmaya varana kadar Cumhurbaşkanı Avn ve Hariri için memnuniyet veren bir yere ulaşmak. Kararlar alabilecek bir hükümet kurulması için her zaman umutlu olunması ve çözüm bulunması gerekiyor.”
Hizbullah Genel Sekreteri Nasrallah ayrıca “Biz elimizden geleni yapacağız. Sokaklarda halkımızın çektiği acılardan tanık olduklarımız hükümet kurmaya katılan herkes üzerinde ahlaki, insani ve psikolojik bir baskı olmalıdır” ifadelerini kullandı. Nasrallah “Üçlü formül konusunda, pozisyonumuz, tarafların üçte birinin etkisiz olmasını veya üçte birinin garantör olmasını kabul etmediğini anladığımız yönündeydi zira bu onların hakları. Hakların bulunduğu ve bulunacağı bir hükümet krizindeyiz. Bizim tutumumuz, Cumhurbaşkanının hükümeti kurmada yardımcı olması yönünde. Bu tutum tarafsız olduğumuz anlamına mı gelir?”
Nasrallah, İran’dan akaryakıt ithalatı ile ilgili olarak, İran’dan Lübnan’a benzin ve motorin ithal edilmesi ve dağıtılmasına yönelik tüm idari ve lojistik ilerlemelerin tamamlandığını ve bu sözün hala geçerli olduğunu, tüm ilerlemeler tamamladığı için sadece hareket iznine ihtiyaç duyulduğunu belirtti



Lübnan Genelkurmay Başkanı’nın görev süresinin uzatılması… Hizbullah, bu hamleyi destekleyerek pozisyonunu değiştirmeyi düşünüyor

Hizbullah eski müttefiki Basil'i muhalefetinde yalnız mı bırakıyor?(foto altı) Lübnan Genelkurmay Başkanı Joseph Avn (Reuters)
Hizbullah eski müttefiki Basil'i muhalefetinde yalnız mı bırakıyor?(foto altı) Lübnan Genelkurmay Başkanı Joseph Avn (Reuters)
TT

Lübnan Genelkurmay Başkanı’nın görev süresinin uzatılması… Hizbullah, bu hamleyi destekleyerek pozisyonunu değiştirmeyi düşünüyor

Hizbullah eski müttefiki Basil'i muhalefetinde yalnız mı bırakıyor?(foto altı) Lübnan Genelkurmay Başkanı Joseph Avn (Reuters)
Hizbullah eski müttefiki Basil'i muhalefetinde yalnız mı bırakıyor?(foto altı) Lübnan Genelkurmay Başkanı Joseph Avn (Reuters)

Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Görev Gücü (UNIFIL) tarafından desteklenen Lübnan ordusunun güneyde uluslararası destekli ateşkesi yürürlüğe koymasıyla birlikte Lübnan savaşta yeni bir sayfa açıyor ve yeni bir siyasi döneme girmeye hazırlanıyor. Lübnan ordusu, 1975'te iç savaşın patlak vermesinden bu yana ilk kez yerel ya da bölgesel bir ortak olmadan 1701 sayılı Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi kararını uygulamak üzere Lübnan'ın derinliklerine, İsrail ile olan sınıra konuşlanıyor. Böylece, etkin bir hükümetle iş birliği içinde, kararın tüm boyutlarıyla uygulanmasına eşlik etmeyi kendine görev edinecek bir cumhurbaşkanının seçilmesiyle anayasal kurumların yeniden düzene girmesinin önü açılmış olacak.

1701 sayılı kararın uygulanması

Ordunun konuşlandırılması, 1701 sayılı kararın uygulanması için bir adım teşkil ediyor ve Lübnan'ın toparlanma aşamasını geçmesi ve her düzeyde çöküşüne neden olan birikmiş krizlerinden kurtulması için zorunlu bir yol olarak devlet projesinin kurtarılması ve etkinleştirilmesinin yolunu açıyor. Yeter ki siyasi güçler yolun ortasında buluşmak ve hesaplarını gözden geçirip irdelemek için inisiyatif alsınlar. Bu da Hizbullah'ın zayıflatılmaması karşılığında ülkedeki ortakları üzerinde güç fazlalığından yararlanmamasını gerektiriyor. Bazı muhaliflerinin Taif Anlaşması’na bağlılık çatısı altında ülkeyi yeniden inşa etmek ve bazı maddelerinin uygulanmasına etki eden kusurlardan arındırdıktan sonra uygulamasını tamamlamak yerine güneydeki savaşın sonucunu kendi çıkarları için kullanmaları kabul edilemez.

Ordunun konuşlandırılmasıyla birlikte güneydeki güvenlik otoritesi, 1701 sayılı kararda öngörülen icrai tedbirleri yürütme otoritesinin siyasi kılıfıyla uygulamakla sınırlı kaldı. Bir parlamento kaynağının Şarku’l Avsat'a verdiği demece göre, 1701 sayılı kararın uygulanmasını engelleyen önceki aşamada olduğu gibi uzlaşı yoluyla güvenliği sağlamak ve iç barışı korumak artık mümkün değil.

Kaynağa göre ABD'li arabulucu Amos Hochstein ile Meclis Başkanı Nebih Berri arasında varılan mutabakatın bir sonucu olan ve Hizbullah liderliğinin güneyde ateşkese varılması talimatını verdiği yol haritasına bağlı kalınması gerekiyor. Kaynak ayrıca, Fransa ile koordinasyon halinde ABD'nin öncülüğünde eşi benzeri görülmemiş bir uluslararası desteğe sahip olan bu yol haritasından kaçınılamayacağını belirtti.

Yeni siyasi aşama

Lübnan yeni bir siyasi döneme girmeye hazırlanıyor. Bugün (perşembe) yapılması planlanan yasama oturumunda onaylanmak üzere bazı milletvekilleri tarafından sunulan bir kanun teklifine göre, uyulması gereken gündemin başında Genelkurmay Başkanı Joseph Avn ile güvenlik ve askeri servislerin komutanlarının görev sürelerinin uzatılması yer alıyor. Ateşkes sağlanır sağlanmaz cumhurbaşkanlığı dosyasını harekete geçirmeyi görev edinen Berri'ye göre milletvekilleri daha sonra hiçbir partiye meydan okumayan ve herkese aynı mesafede duran bir cumhurbaşkanı üzerinde uzlaşmaya varmak üzere istişarelerde bulunabilecek.

Parlamento kaynağı, Avn, İç Güvenlik Güçleri Genel Müdürü Tümgeneral İmad Osman ve Kamu Güvenliği Genel Müdür Vekili Tümgeneral İlyas el-Beyseri'nin görev sürelerinin uzatılmasında herhangi bir sorun olmadığını vurguladı. Milletvekili Cibran Basil başkanlığındaki Özgür Yurtsever Hareket’e mensup milletvekilleriyle sınırlı bir devamsızlıkla parlamentonun yasa teklifini oylamasının önünün açık olduğunu söyledi.

Kaynak, Özgür Yurtsever Hareket milletvekillerinin yokluğunun yeni olmadığını ve bunun Avn ile güvenlik servislerinin liderlerinin görev sürelerinin ilk kez uzatılmasını onaylayan yasama oturumunu boykot etme yönündeki önceki tutumlarının bir tekrarı olarak ortaya çıktığını belirtti. Ordu komutanının görev süresinin uzatılmasının cumhurbaşkanlığı yarışındaki şansını arttıracağını ifade etti.

Hizbullah'ın tutumunda değişiklik

Yasama oturumunda yeni olan bir durum var. Hizbullah'ın temsilcilerinin ilk uzatma oturumunda güvenlik servisleri liderlerinin görev sürelerinin uzatılmasını amaçlayan yasa tasarısını oylamaktan kaçınan bir tutumu sergiledikleri görüldü. Ancak buna rağmen oturumu boykot etmediler ve oturumun yapılabilmesi için yeterli çoğunluğu sağladılar. Bu durum Hizbullah ile Basil arasındaki anlaşmazlığı derinleştirdi. Bu arada kaynak, Direnişe Sadakat Bloğu’na mensup temsilcilerin şu anda uzatmayı destekleyen pozisyonlarını yeniden gözden geçirmeyi düşündüklerini ifade etti.

Kaynak, ilk uzatma oturumunda Hizbullah'ın, temsilcilerinin uzatma konusunda oy kullanmadan toplanması için yeterli çoğunluğu sağlamasını dikte eden siyasi koşulların değişmeye başladığını söyledi. Lübnan'ın savaşı sona erdirmek için UNIFIL desteğiyle orduyu güneyde konuşlandırmak üzere uluslararası uzlaşı tarafından kendisine verilen rolü kolaylaştırmak için askeri kurumu güçlendirmeyi ve ihtiyaç duyduğu tüm desteği sağlamayı gerektiren yeni bir siyasi aşamaya girmeye hazırlanması bu değişen koşullar arasında. Bu durum, Hizbullah ile İsrail arasındaki karşılıklı ihlallerin baskısı altında Ağustos 2006'da yayınlanmasından bu yana askıda kalan 1701 sayılı kararın uygulanmasının önünü açacaktır.

Kaynak, Hizbullah'ın uluslararası topluma olumsuz bir mesaj vermekten kaçınmak için Avn'ın görev süresinin uzatılmasında çekimser kalmaya niyeti olmadığını doğruladı. Uluslararası toplum, ordunun Litani Nehri'nin güneyinde konuşlanarak ateşkes sağlanmasındaki rolüne önem verirken, Hizbullah da askeri cephaneliğini kuzeye çekiyor. Kaynak, Hizbullah'ın, istikrarın yeniden sağlanması için ordunun şehirlerinde aktif olarak bulunmasını destekleyen güneylilerin ruh halini dikkate almak zorunda olduğunu söyledi. Hizbullah bu konuda mahcup olmayacak, çünkü Berri'nin talep ettiği gibi uzatma kararı cumhurbaşkanlığı hesaplarına dahil edilmeyecek. Böylece söylendiği gibi Hizbullah yolu kapatmış oldu. Çünkü Hizbullah'ın Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım'ın ordu liderliğini sorguladığı bir ortamda, Hizbullah'ın ordu ile ilişkileri ılımlı bir hal alıyor.

Asıl soru şu: Hizbullah eski müttefiki Cibran Basil'i uzatmaya karşı çıkarken yalnız bırakacak mı? Özellikle de Basil'in, Gazze'ye verdiği destek nedeniyle Hizbullah’la yollarını ayırmasının ardından Hizbullah'ın Basil'i dikkate almasına gerek kalmadığı düşünülüyor. Hizbullah'ın rolünün İsrail saldırılarına karşı Lübnan'ı savunmakla sınırlı olması gerektiğini düşünen Basil, güney ve Gazze cephelerini birbirine bağlayarak alanların birleştirilmesi için herhangi bir gerekçe görmüyor.