İran: Anlaşma sona erdiği için nükleer tesislerin görüntülerini UAEA’ya vermeyeceğizhttps://turkish.aawsat.com/home/article/3050111/i%CC%87ran-anla%C5%9Fma-sona-erdi%C4%9Fi-i%C3%A7in-n%C3%BCkleer-tesislerin-g%C3%B6r%C3%BCnt%C3%BClerini-uaea%E2%80%99ya
İran: Anlaşma sona erdiği için nükleer tesislerin görüntülerini UAEA’ya vermeyeceğiz
İran’daki Buşehr nükleer santralinden geçen yıl alınan uydu görüntüsü (AFP-Arşiv)
Londra/Şarku’l Avsat
TT
TT
İran: Anlaşma sona erdiği için nükleer tesislerin görüntülerini UAEA’ya vermeyeceğiz
İran’daki Buşehr nükleer santralinden geçen yıl alınan uydu görüntüsü (AFP-Arşiv)
İran Meclis Başkanı Muhammed Bakır Galibaf, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile yapılan nükleer faaliyetleri izleme anlaşmasının süresinin dolduğunu hatırlatarak, Tahran’ın bazı nükleer tesislerinin içindeki görüntüleri artık ajansa asla teslim etmeyeceğini söyledi.
İran medyasına göre Galidaf konuya dair açıklamasında, “Anlaşma sona erdi. Kaydedilen bilgilerin hiçbiri UAEA’ya teslim edilmeyecek, veriler ve görüntüler İran’da kalacak” dedi.
UAEA ve Tahran, İran’ın ajansla işbirliğini kısıtlamasının etkisini azaltmak için Şubat ayında üç aylık bir anlaşmaya vardı.
UAEA’nın İran'ın nükleer tesislerine kurulan güvenlik kameralarından görüntü toplamasına ve analiz etmesine izin veren anlaşma daha sonra 24 Haziran’a kadar bir ay daha uzatıldı.
Geçtiğimiz Cuma günü, UAEA İran’dan anlaşmayı uzatıp uzatmayacağı konusunda derhal bir yanıt talep etti.
İran ise, Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi’nin anlaşmayı sona erme tarihini uzatıp uzatmamaya karar vereceğini bildirdi.
Bunun ardından, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Tahran’ın anlaşmayı uzatma konusundaki herhangi bir başarısızlığının, nükleer anlaşma müzakereleri için ciddi bir endişe olacağını söyledi.
Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulunduhttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5166241-komutan%C4%B1-taraf%C4%B1ndan-gazzeye-girmeye-zorlanan-i%CC%87srail-askeri-intihar
Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.
Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)
İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’
Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.
Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.
4 asker intihar etti
Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.
İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.
Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.
Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.
Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.
Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)
Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.
Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.
Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.