Filistinliler neden karpuz emojisi etrafında birleşiyor?

Khaled Hourani'nin 2014'te Glasgow'da sergilenen The Colours of the Palestinian Flag (Filistin Bayrağının Renkleri) adlı çalışması (Khaled Hourani)
Khaled Hourani'nin 2014'te Glasgow'da sergilenen The Colours of the Palestinian Flag (Filistin Bayrağının Renkleri) adlı çalışması (Khaled Hourani)
TT

Filistinliler neden karpuz emojisi etrafında birleşiyor?

Khaled Hourani'nin 2014'te Glasgow'da sergilenen The Colours of the Palestinian Flag (Filistin Bayrağının Renkleri) adlı çalışması (Khaled Hourani)
Khaled Hourani'nin 2014'te Glasgow'da sergilenen The Colours of the Palestinian Flag (Filistin Bayrağının Renkleri) adlı çalışması (Khaled Hourani)

Sosyal medya platformlarının ve İsrail'in sansürünü atlatmak isteyen Filistinliler, karpuz emojisinin etrafında birleşiyor.
Siyah, beyaz, yeşil ve kırmızı… Filistin bayrağı, 1967'deki Altı Gün Savaşı'nın ardından Gazze ve Batı Şeria'da yasaklanmıştı. Bu yüzden pek çok tutuklama gerçekleşirken, aktivistler bayrakla aynı renkleri taşıyan karpuza yönelmişti.
Filistin Kurtuluş Örgütü'yle İsrail'in 1993'te imzaladığı Oslo Anlaşması'yla yasak kalksa da bayrağa yönelik baskı sürüyor.
Filistinlilerse bu tarihi karpuz sembolünü sosyal medyaya adapte etti. Zira mayısta İsrail-Hamas arasında yükselen tansiyon sebebiyle dijital ortamda da baskı artmıştı. İsrail'in internetteki denetimini ve sansürünü atlatmak isteyen kullanıcılar, karpuz emojisine yöneldi.
ABD'nin etkili gazetelerinden Washington Post da "geleneğin" dönüşerek çevrimiçi mecralarda devam ettiğini yazdı: Sosyal medya platformlarına güvenmeyen ve İsrail'in internetteki denetiminden korkan Filistinliler, bundan kaçmaya çalışıyor.

Örneğin mayısta Gazze'ye yönelik 11 gün süren ve 66'sı çocuk 250'den fazla Filistinlinin hayatını kaybettiği hava saldırıları sürerken Filistin'le ilgili milyonlarca gönderi Facebook ve Twitter'dan kaldırılmıştı.
Şirketler bunun bir hata olduğunu iddia edip özür dilese de Filistinlilerin öfkesi dinmemişti.
Batı Şeria'daki Ramallah'ta yaşayan ve internette sıkça paylaşılan karpuz görsellerinden birinin sahibi olan Khaled Hourani, sanatın "bazen siyasetin kendisinden daha politik olabileceğini" söyledi.

Sosyal medya analizleri yapan Hayfa merkezli 7amleh'ten Mona Şıtaya da İsrail makamlarının ve sosyal medya platformlarının "Filistinlilerin hikayelerini ve İsrail'in ihlallerini paylaşmayı engellediğini" ifade etti.
Şıtaya, Filistinlilerin sansürü atlatmak için karpuz sembolünün yanı sıra noktalama işaretlerini atlamak veya kelimelerdeki harfleri değiştirmek gibi yaratıcı yollar da bulduğunu söyledi. Örneğin İngilizce paylaşım yapanlar Palestine (Filistin) yerine P@lestine yazıyor.
Independent Türkçe, Washington Post, The National



Kuşatma ve yıkıma rağmen Gazze büyük iftar sofralarına tanıklık ediyor

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta kurulan iftar sofrası (Şarku’l Avsat)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta kurulan iftar sofrası (Şarku’l Avsat)
TT

Kuşatma ve yıkıma rağmen Gazze büyük iftar sofralarına tanıklık ediyor

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta kurulan iftar sofrası (Şarku’l Avsat)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta kurulan iftar sofrası (Şarku’l Avsat)

Ramazan ayının ilk iki gününde Gazze Şeridi, ağırlıklı olarak evlerine yakın barınak veya çadırlarda yaşayan bölge sakinleri için kurulan büyük toplu iftar sofralarına tanık oldu.

Savaş ve yıkımın ağırlığı altında üst üste ikinci kez Ramazan Ayı’nda son derece zor koşullarla karşı karşıya kalan bölge sakinleri, iftar sofralarına yoğun katılım gösterdi.

Şarku’l Avsat muhabiri ilk gün, biri Refah'ın doğusundaki el-Cuneyne mahallesinde düzenlenen ve Türk hayır kurumlarının sponsor olduğu dört geniş kapsamlı iftar sofrasını gözlemledi. Kuveyt'ten kurumlar şehrin batısındaki Tel es-Sultan mahallesinde büyük bir sofraya sponsor olurken, Katar da Gazze şehrinin doğusundaki Şucaiyye mahallesinde benzer bir iftar düzenledi. Ürdün ise Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Kemal Advan Hastanesi'nin yanında büyük bir iftar sofrası kurdu.

Tüm bu bölgeler, İsrail güçlerinin saldırıları sonucu mahallelerin neredeyse tamamının yok edilmesinin ardından harap vaziyetteydi.

Her yaştan bireyin katıldığı sofralarda tabaklar çorba, pilav ve et ya da tavuklarla doluydu; bu manzara, savaşın ortasında gerçekleşen bir önceki yılın Ramazan'ında büyük ölçüde yoktu. Öyle ki bölge sakinleri uzun kuyruklarda beklemek ve sadece pirinç pilavı alabilmek için mücadele etmek zorundaydı.

fbgthnyju
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta kurulan iftar sofrasının etrafında enkaz yığınlarının üzerine yazılmış sloganlar gözüküyor. (Şarku’l Avsat)

Bu yılki Ramazan sofraları, yıkılan evlerin enkazı üzerine yazılmış Arapça ve İngilizce sloganlarla doluydu: ‘Gazze umuda oruç tutuyor’, ‘Ramazan bizi birleştiriyor’ ve oruç ayı boyunca Gazze'nin acı gerçekliğine atıfta bulunan diğer sloganlar…

Sloganlar işgale meydan okuma, toprağa tutunma, dini ritüellere sığınma ve yıkımın karanlığında bir ışık huzmesine tutunma mesajları taşıyordu.

Kayıp anılar

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'tan gelen ve Tel es-Sultan mahallesindeki sofrada orucunu açanlardan biri olan genç Naci Eslim, İsrail güçleri tarafından yıkılan evlerindeki aile yemeklerinin neşesinden iki yıldır mahrum kaldıklarını söyledi. Naci’ye iftar sofrasında annesi ve üç kız kardeşi de eşlik ediyordu.

Naci Şarku’l Avsat'a şunları söyledi: “Bu tür sofralar kaybettiğimiz güzel anıları geri getiriyor ve umarız zorlu yaşam koşullarında bize yardımcı olmak için çoğalarak devam ederler.”

Gençlik inisiyatifleri ve yerel hayır kurumları başka iftar sofraları da düzenlediler. Ancak ülkelere değil, iş adamları ve varlıklı bireylerin yardımlarına dayandıkları için bunlar sınırlı kaldı.

dvfgthy
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah kentinde düzenlenen toplu iftardan (Şarku’l Avsat)

Organizatörlerden Basim et-Tibi’nin söylediğine göre büyük sofralar, çeşitli ülkeler veya bu ülkelerdeki kuruluşlar tarafından desteklenen kurumların gözetiminde, her iftar veya benzeri hayır projesi için gereken para miktarını tahmin ederek ve ardından toptan fiyatlarla marketlerden mal satın alarak düzenleniyor.

Et-Tibi, bu sofraların önümüzdeki günlerde de vatandaşların iyi iftar yemekleri yemelerine yardımcı olmak için düzenleneceğini, özellikle de herkesin karşılayamayacağı pirinç, tavuk ve et içereceğini söyledi. Et-Tibi, bu sofraların savaştan büyük ölçüde etkilenen ve evleri yıkılan bölge sakinlerine yönelik olduğunu ifade etti.

Ortak sofraların aynı zamanda dini, milli ve sosyal mesajlar da taşıdığını ifade ederek, Filistinlilerin topraklarına bağlılıklarını ve onları yerlerinden etme girişimlerini reddettiklerini, ayrıca parçalama girişimlerine rağmen milli kimliklerine, merhametlerine ve sosyal uyumlarına bağlılıklarını vurguladığını söyledi.

Et-Tibi, Ramazan sofralarının iftarla sınırlı kalmayıp sahura da uzandığına, ayrıca güneş enerjisiyle çalışan tuzdan arındırma tesisleri ve Gazze'deki yaşamı iyileştirmeyi amaçlayan diğer projelere de dikkat çekti. Ancak bu umuda rağmen et-Tibi, savaşın yeniden başlaması halinde planlanan projelerin çoğunun durdurulabileceği endişesini de gizlemedi.