Umman Sultanı’nın Suudi Arabistan’a tarihi ziyareti iki ülke arasındaki ilişkileri güçlendirecek

Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz ile Umman Sultanı Heysem bin Tarık, Ocak 2020’de Maskat'ta görüştü (SPA)
Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz ile Umman Sultanı Heysem bin Tarık, Ocak 2020’de Maskat'ta görüştü (SPA)
TT

Umman Sultanı’nın Suudi Arabistan’a tarihi ziyareti iki ülke arasındaki ilişkileri güçlendirecek

Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz ile Umman Sultanı Heysem bin Tarık, Ocak 2020’de Maskat'ta görüştü (SPA)
Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz ile Umman Sultanı Heysem bin Tarık, Ocak 2020’de Maskat'ta görüştü (SPA)

Umman Sultanı Heysem bin Tarık, Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz’in daveti üzerine bugün Riyad’a tarihi bir ziyaret gerçekleştirecek.
Umman Sultanı ilk yurt dışı ziyaretini Suudi Arabistan’a yaparak Riyad’ın konumunu, Umman’da siyaset ve halk nezdindeki liderliğini, stratejik derinliğini ve bölgesel ve uluslararası alanda etkili bir figür oluşunu vurguluyor.
Suudi Arabistan kardeşlik, din, kader birliği ve iyi komşuluk ilkelerinin temellendirdiği bu ziyarete büyük önem veriyor.
İki ülke arasında kökleşen bu ilkeler, Körfez’deki ülkelerle ortak ikili işbirliğinin yönlerini güçlendirerek, güvenlik ve istikrarı sağlamak adına bölgede ve dünyadaki çeşitli ülkelerle anlayış ve diyalog köprüleri kurmak için bir başlangıç noktası oluşturuyor.
Bu ziyaret, Riyad ve Maskat arasında çeşitli alanlardaki ve tüm düzeylerdeki ilişkilerin yeni ve önemli bir aşamasının başlangıcı olarak görülüyor.
Bu ziyaret, iki ülke arasındaki ilişkilerin güçlendirilmesine ve daha geniş ortak eylem ve yatırım yapılmasına katkıda bulunacak ve iki ülkeye daha fazla refah getirecek, iki kardeş halkın arzularını gerçekleştirecektir.
Suudi Arabistan ve Umman arasında yarım asırdan fazla geçmişe sahip olan ilişkiler, işbirliği, karşılıklı saygı ve çeşitli bölgesel ve uluslararası konulardaki anlayış ile temayüz eder.
Ortak tarih, Arap adetleri ile gelenekleri ve popüler miras ile çerçevelenen kardeşlik bağları iki ülkenin halkını bir araya getirmiştir. İki ülke bölgesel olarak diğer ülkelerle birlikte Körfez İşbirliği Konseyi çatısı altında ortak stratejik vizyon ve hedefler ışığında bazı çabalara imza atıyor.
Böylece üye ülkeler arasında çeşitli alanlarda koordinasyon ve entegrasyon sağlanıyor. İki ülkenin rolleri barış ve güvenlik çabalarını desteklemek için Arap Birliği, İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) ve Birleşmiş Milletler’e (BM) de uzanıyor.
Bölgede art arda meydana gelen değişiklikler, iki ülkenin liderlerini ikili düzeyde, Körfez düzeyinde ve bölgesel düzeyde daha fazla işbirliğine itiyor.
Bu işbirliği, kalıcı güvenlik ve istikrarın sağlanmasında ilerleme kaydedilmesini sağlarken bu ilerlemenin kalkınma programları ve bölge halklarına hizmet etme konusunda olumlu yansımaları oluyor.
İki liderin görüşmesi, iki ülkenin, bölgenin ve bölge istikrarının çıkarlarına hizmet eden çeşitli konulardaki istişare ve koordinasyonu içerecek. Bölgedeki ve uluslararası alandaki en son gelişmelerle başa çıkma konusunda taraflar görüş alışverişinde bulunacak.
Ekonomik ilişkilerin güçlendirilmesine yönelik ortak eylem çerçevesinde, Suudi Arabistan’ın 2030 Vizyonu ve Umman’ın 2040 Vizyonu ticaret alanında ortak payda oluştururken her iki ülke ekonomisinde ve gelir kaynaklarında çeşitlilik sağlayacak mevcut yatırım fırsatlarından istifade ediyor. Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman tarafından açıklanan Yeşil Ortadoğu girişimi, iklim değişikliğiyle mücadelede Riyad ve Maskat arasında umut verici bir işbirliği alanı olarak görülüyor.
Suudi Arabistan ve Umman, katılımcı çabaları artırmak adına, Suudi Arabistan-Umman Koordinasyon Konseyi kurarak ilişkilerin derinleştirilmesi ve sürdürülmesi için ortak bir vizyon oluşturulmasına katkıda bulunmak istiyor.
Ayrıca iki taraf arasındaki ilişkilerin siyasi, güvenlik, askeri, ekonomik, kalkınma ve insani alanlarda entegrasyon düzeyine yükseltilmesi hedefleniyor.
Suudi Arabistan ve Umman için yakın vadedeki en önemli kazanımlardan biri, iki ülkeyi birbirine bağlayan 680 km mesafeyi aşkın kara sınırı projesinin tamamlanması.
Bu projenin hayata geçirilmesi ile iki ülke arasındaki yolculuk süresi yaklaşık 800 km kısalacak, bunun yanı sıra karşılıklı ticaret ve yatırım hız kazanacak ve artış kaydedecek.
Aynı zamanda Suudi Arabistan ihracat malları, Umman içindeki kara yolları kullanılarak dünyanın çeşitli ülkelerine ihracatın yapıldığı limanlara kolaylıkla ulaştırılabilecek.
Demir-çelik ürünleri ve organik kimyasal ürünleri de dahil iki ülke arasındaki ticaret alışverişinin toplam hacmi geçen yıl 3.36 milyar doları buldu. Suudi Arabistan'ın Umman’a yaptığı petrol dışı ihracatın değeri 1,16 milyar doları buldu. Bu rakama metal, demir çelik ve gıda ürünleri de dahil.
Suudi Arabistan’ın Maskat Büyükelçisi Abdullah el-Enezi, bu ziyaretin iki ülke ve iki kardeş halk arasındaki tarihi ilişkilerin derinliğini yansıttığını dile getirerek, ikili ekonomik ilişkilerin geliştirilmesinde ortak bir vizyon oluşturmak ve seçkin bir ekonomik ortaklığa ulaşmak için gerekli olan her şeyi sağlamak adına tarihi bir adım olduğunu söyledi.
Riyad ve Maskat arasındaki siyasi ve ekonomik vizyon uyumluluğunun, bölgede takip edilmesi gereken bir örnek olduğunu söyleyen Enezi şöyle devam etti;
“Suudi Arabistan’ın 2030 Vizyonu ile petrolden elde edilen alternatif gelir kaynaklarını çeşitlendirmeyi, yatırımları artırmayı ve daha fazla istihdam yaratmayı amaçlayan Umman’ın 2040 Vizyonu arasında yakınlık var. İki ülke arasındaki karşılıklı ticaret son yıllarda gıda, inşaat malzemeleri ve tıbbi malzeme alanında kayda değer bir gelişmeye tanık oldu. Umman, ortaklıklar ve müşterek ve güçlü ekonomik oluşumlar yoluyla ekonomiyi desteklemek için çalıştı. Suudi yatırımcılar, turizm sektöründe, deniz taşımacılığında ve imalat sanayilerinde ekonomik çeşitlendirme ve ekonomik büyümeyi teşvik etmek amacıyla Umman'da kurulmuş olan 140 ayrı kuruluşun bir kısmının sahibi bir kısmının ise ortağıdırlar.”
Umman’ın Riyad Büyükelçisi Faysal bin Türki Al Said ise şunları söyledi:
“Bu ziyaret ve Heysem bin Tarık ile Selman bin Abdulaziz görüşmesi, iki liderin bölgesel ve uluslararası olaylarla ilgili bilgeliklerini ve ileri görüşlülüklerini ortaya koymanın yanı sıra siyasi, güvenlik, askeri, ekonomik, kalkınma alanlarında iki ülke arasındaki entegrasyon seviyesini yükseltmek için yeni bir aşama anlamına gelecek.”
Umman büyükelçisi, Suudi Arabistan resmi haber ajansı SPA'ya verdiği demeçte şunları kaydetti:
“İki ülke arasındaki ilişkiler derin ve birçok paydada vizyonlar arasında uyum var. Bu durum birçok alanda ve programda arzuları ve işbirliğini geliştirmeye katkıda bulunuyor. İki halkın ilişkisi, kardeşlik, din ve iyi komşuluk üzerine kurulan tarihsel özgünlük ve sağlamlık ile temayüz eder. Kültür, turizm ve spor düzeylerinde, özellikle de iki halkın bu alanlarda ilerleme ve gelişim kaydetme arzusu ışığında, işbirliğini güçlendirmek önemli.”
Suudi Arabistan Ticaret Odası Başkanı Aclan el-Aclan, bu ziyaretin Suudi Arabistan iş sektörüne etkisi hakkında iyimser açıklamalarda bulundu.
Bu ziyaretin çeşitli alanlarda ikili işbirliği anlaşmalarını doğuracağını bekleyen Aclan, iki ülkenin bölgesel ve uluslararası konumlarını güçlendirecek ve aralarındaki ticaret ve yatırım ilişkilerinin gidişatına hız kazandıracak yeni bir aşamanın başladığına dikkat çekti.
Suudi Arabistan ve Umman’ın, vizyonları ışığında gerçek ekonomik bütünlük ilişkisi kurmayı sağlayacak gerekli içerik ve yeteneklere sahip olduklarını vurgulayan Aclan, “Her iki ülkenin vizyonu, Suudi Arabistan'ı Umman'ın bölgedeki ilk ticaret ortağı yapmak için kullanılabilecek büyük fırsatlar ve projeler içeriyor. Suudi Arabistan'ın Umman'ın bölgedeki ilk ticaret ortağı olması iki ülkenin ekonomik durumuna, iş sektörlerine, ortak yatırımlarına ve iş imkanlarına olumlu yansıyacak. Ticaret ve yatırım engellerinin ve zorlukların üstesinden gelmek için daha fazla çaba gösterilmeli. Bu, hala arzulanan seviyenin altında ve mevcut fırsatların hacminden daha az olan karşılıklı ticaret hacminin artırılmasına katkıda bulunur. Ekonomik işbirliği için geniş perspektifler açacak ve iki ülke arasındaki ticaret hareketini canlandıracak olan kara yolu ve sınır geçişi projesi ekonomik açıdan önem arz ediyor” diye konuştu.
Aclan’a göre Ticaret Odası, Suudi Arabistan-Umman ortak ekonomik ilişkilerini her iki ülkedeki devlet ve özel kuruluşlar ile koordineli bir şekilde geliştirme çabalarına güçlü katkı sunacaktır. Ticaret Odası bu katkıyı şu yolları takip ederek yapacak: İhracatı teşvik etmek, mal ve hizmet alışverişinde bulunmak, ortak yatırım ve ticari projeler oluşturmak, ticari toplantıları artırmak, forumlar ve sergiler düzenlemek, mevcut yatırım fırsatları hakkında her iki tarafta bilgi sağlamak, zorlukların üstesinden gelmeye katkıda bulunmak, yatırım ortamını iyileştirmek ve işletme sahiplerini finansman ve ortak projeleri destekleme yolları ile tanıştırmak.
Aclan, iki ülke arasında sanayi sektöründeki işbirliği alanlarına da değindi. Bu alanlar; özellikle petrokimya endüstrisi, uzmanlaşmış kimyasal dönüşüm, yem ve gıda endüstrileri, turizm, eğlence ve oteller, gayrimenkul ve lojistik sektörü, balık yetiştiriciliği ve balıkçılık sektörü, madencilik sektörü ve deniz taşımacılığı.
KİK anlaşmaları ve öncelikli sektörler çerçevesinde malların ve kişilerin serbest dolaşımı da dahil olmak üzere karşılaştırmalı avantajlardan yararlanma çağrısında bulunan Aclan, Suudi Arabistan'ın endüstriyel yeteneklerinden ve Umman'ın rekabetteki stratejik konumundan istifade edilmesi ve iki ülkenin ürünlerinin uluslararası pazarlara ulaştırılması gerektiğine dikkat çekti.
Umman’daki yetkili makamların, çeşitli sektörlerde Suudi yatırımlarını çekmeye çalıştıklarını dile getiren Aclan, “Umman'daki yetkili makamlar özellikle Arap Denizi'nde uluslararası nakliye hatlarına yakın stratejik konumu ile karakterize edilen Duqm Özel Ekonomik Bölgesi'nde büyük yatırım kolaylıkları ve teşvikler sağlama sözü veriyor. Bu bölge yatırımcıları vergi ve gümrükten muaf tutuyor. Ayrıca Ummanlı işletme sahipleri, Suudi Arabistan’da yatırım yapmalı ve uygun yatırım ortamından ve gelecek vaat eden yatırım fırsatlarından yararlanmalı. Bunun yanı sıra Suudi meslektaşlarıyla ortaklıklar kurmalılar” dedi.



Suudi-Amerikan yapay zekâ ortaklığı yeni tıbbın yol haritasını çiziyor

Suudi Arabistan ile ABD arasındaki ‘silikon köprü’
Suudi Arabistan ile ABD arasındaki ‘silikon köprü’
TT

Suudi-Amerikan yapay zekâ ortaklığı yeni tıbbın yol haritasını çiziyor

Suudi Arabistan ile ABD arasındaki ‘silikon köprü’
Suudi Arabistan ile ABD arasındaki ‘silikon köprü’

Suudi Arabistan Başbakanı ve Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın Beyaz Saray ziyareti, sadece geçici bir siyasi toplantı değil, Riyad ile Washington arasındaki diyaloğun geleneksel diplomasi dilinden geleceğin diline geçtiği önemli bir dönüm noktasıydı.

ABD’deki karar mekanizmalarında, yapay zekâ, ileri yarı iletken teknolojileri ve yüksek başarımlı bilişim üzerine kurulu yeni bir stratejik ortaklık döneminin temeli atıldı. Bu yeni çerçeve, yalnızca iki ülke arasındaki ittifakın şeklini belirlemekle kalmıyor, aynı zamanda önümüzdeki yıllarda küresel sağlık ekonomisini de yeniden şekillendirmeyi amaçlıyor; akıllı teşhisten niceliksel tıbba, tahmine değil veriye dayalı tedavilerin tasarlanmasına kadar uzanan geniş bir dönüşüm süreci öngörülüyor.

Yeni bir dönemin başlangıcı

Suudi Arabistan ve ABD, yapay zekâ alanında kapsamlı bir stratejik ortaklık anlaşması imzaladı. Anlaşma; ileri düzeyde ulusal modeller geliştirilmesini, veri merkezlerinin kapasitesinin artırılmasını, gelişmiş çip tedarik zincirlerinin desteklenmesini ve yeni teknolojiler için modern düzenleyici çerçevelerin oluşturulmasını hedefliyor.

Sağlık uygulamaları ve bilimsel araştırma, anlaşmanın en önemli başlıkları arasında yer alıyor. Bu adım, Suudi Arabistan’ın küresel bilgi ekonomisinde etkin bir rol üstlenme yönündeki ilerlemesini de yansıtıyor.

50 milyar dolar… Suudi Arabistan’ın silikon çağına girişi

Ziyaret kapsamında, Veliaht Prens Muhammed bin Selman, ABD Başkanı Donald Trump ile Beyaz Saray’daki görüşmesinde ülkenin teknolojik dönüşüm kararlılığını vurguladı. Veliaht Prens, Suudi Arabistan’ın yüksek bilişim kapasitesine yönelik büyük bir talebi olduğunu belirterek, kısa vadede yarı iletken ihtiyaçları için yaklaşık 50 milyar dolar harcayacaklarını söyledi.

İş birliğinden ortak gelişime

Ziyaret sırasında, yapay zekâ alanında iki ülke arasında bir mutabakat zaptı (MoU) imzalandı. Bu mutabakat zaptı, deneyimlerin paylaşılması, ortak bir düzenleyici ortamın geliştirilmesi, sağlık modeli eğitiminin desteklenmesi ve yapay zekaya dayalı tıbbi uygulamaların mümkün kılınması için pratik bir çerçeve oluşturuyor.

Bu adım, ortakların teknolojiyi kullanmaktan teknolojinin geleceğini şekillendirmeye geçme vizyonunu somutlaştırıyor.

Reuters, yapay zekâ ve mikroçiplerin savunma ve sivil nükleer enerji ile birlikte ABD-Suudi Arabistan görüşmelerinin ana temalarından biri olduğunu bildirdi.

xscdfrgt
Washington’dan Riyad’a uzanan yapay zekâ koridoru

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığına göre Washington, Suudi Arabistan’ın yatırım gücü ve büyük ulusal projelerini hızla hayata geçirme kapasitesi sayesinde bölgede ileri düzey bir silikon ekosistemi (Advanced Silicon Ecosystem) kurabilecek potansiyele sahip olduğuna inanıyor.

Silikondan hastaneye… Çip, sağlık hizmetlerinin geleceğini nasıl değiştiriyor?

Elektronik çipler, sağlık hizmetlerinin geleceğini dönüştürüyor; çünkü gelişmiş teknolojilerin çalışmasını mümkün kılıyor. Bunlar arasında:

* Yapay zekâ destekli radyolojik teşhis (AI-Enhanced Radiological Diagnosis)

* Genom analizleri (Genomic Analytics)

* Hastalık tahmin modelleri (Disease Prediction Models)

* Protein simülasyonu (Protein Simulation)

* İleri hesaplamalı ilaç tasarımı (Advanced Computational Drug Design)

Bu amaçla Suudi Arabistan, akıllı tıbbın (Smart Medicine) geleceğini destekleyecek teknolojik bir altyapı oluşturmak amacıyla, ileri elektronik alanında uzmanlaşmış ALAT ve ulusal yapay zekâ modelleri geliştiren HUMAIN gibi öncü teknoloji şirketlerini hayata geçirdi.

Kuantum tıbbı… Bu ortaklığın bir sonraki durağı

Küresel ölçekte henüz erken aşamada olsa da kuantum bilişim (Quantum Computing), sağlık alanındaki dönüşümün doğal bir uzantısı olarak görülüyor.

Bu teknoloji, şu imkânları sunuyor:

* Kuantum protein simülasyonu (Protein Quantum Simulation)

* Eşi görülmemiş doğrulukta tıbbi görüntüleme analizi (Ultra-High Precision Medical Imaging)

* Her hastaya özel tedavilerin tasarlanması (Personalized Therapeutics)

Bu uygulamaların önümüzdeki on yıl içinde Suudi sağlık sisteminin bir parçası haline gelmesi bekleniyor.

Beyaz Saray’dan NEOM’a… Küresel tıbbın yeni manzarası

NEOM projelerinin dijital tıp, dijital ikiz teknolojileri ve akıllı klinikler alanlarında küresel bir laboratuvara dönüşmesi; buna eşlik eden stratejik ortaklık anlaşması, mutabakat zaptı ve yatırımlarla birlikte, Suudi Arabistan-ABD ortaklığını teknoloji ile sağlık güvenliğini birleştiren yeni bir aşamaya taşıyor. Bu gelişmeler, Suudi Arabistan’ı akıllı tıp yarışının merkezine yerleştiriyor.

Isaac Newton’un dediği gibi, “Daha uzağı görebildiysem, bu devlerin omuzlarında durduğum içindir.”


Suudi Arabistan ve ABD... Fırsatlarla dolu toplantı, ilişkilerde yeni bir sayfa açıyor

TT

Suudi Arabistan ve ABD... Fırsatlarla dolu toplantı, ilişkilerde yeni bir sayfa açıyor

Suudi Arabistan ve ABD... Fırsatlarla dolu toplantı, ilişkilerde yeni bir sayfa açıyor

Suudi Arabistan Başbakanı ve Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın Washington ziyareti, Suudi Arabistan-ABD ilişkilerinde ‘yeni bir sayfa’ açtı ve iki tarihi müttefik arasındaki ‘sınırsız ortaklığın’ temellerini güçlendirdi.

ABD Başkanı Donald Trump, Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ı, ikinci başkanlık dönemi sırasında Washington’ı ziyaret eden herhangi bir konuğa yapılan en üst düzey resepsiyonla sıcak bir şekilde karşıladı. Tören protokolü, F-16 ve F-35 savaş uçaklarının uçuş gösterisi ve ABD deniz piyadelerinin geçit törenini içeriyordu.

Trump, Veliaht Prens'e Beyaz Saray'ı gezdirdikten sonra, iki ülke arasındaki ilişkinin gücünü vurgulayarak, Muhammed bin Selman'ın ziyaretini ‘büyük bir onur’ olarak nitelendirdi. İki Kutsal Caminin Hizmetkarı Kral Selman bin Abdulaziz'e büyük saygı duyduğunu ve Veliaht Prens'in ‘uzun zamandır büyük saygı duyulan çok değerli bir dost’ olduğunu söyledi.

ABD Başkanı ayrıca, Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ın yaptığı çalışmalardan ‘gurur duyduğunu’ ifade ederek, Muhammed bin Selman'ın Suudi Arabistan’da yaptıklarını ‘muhteşem’ olarak nitelendirdi. Trump, “O her zaman ülkesini büyük yapmayı düşünür” dedi.

Veliaht Prens Muhammed bin Selman ise çeşitli alanlarda ‘Suudi Arabistan ile ABD arasındaki önemli örtüşmeyi’ överek, ‘Amerikan ekonomisine ve Suudi Arabistan'a değer katan birçok anlaşmanın’ imzalanmasını beklediğini belirtti.

Suudi Arabistan Veliaht Prensi, iki taraf arasında doksan yıl önce kurulan ilişkinin tarihini hatırlatarak, bunun ‘siyasi ve ekonomik çabalar ve güvenlik için çok önemli bir ilişki’ olduğunu bildirdi.

Veliaht Prens, her iki taraf için mevcut fırsatları ‘muazzam’ olarak nitelendirerek, bunların ‘önümüzdeki yıllarda daha da derinleşeceğini’ ve ‘Suudilere ve Amerikalılara değer katacak bu ilişkide yeni ve büyük bir sayfa açılacağını’ beklediğini kaydetti.

sadf
ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray'a gelen Suudi Arabistan Başbakanı ve Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ı karşıladı, 18 Kasım 2025. (AFP)

Veliaht Prens Muhammed bin Selman, iki ülke arasındaki ilişkilerin sınırsız olduğunu belirterek, ‘ilerlemeye devam etme’ kararlılığını vurguladı. “Sınır yok. Bu yüzden elimizdeki tüm fırsatları değerlendirerek ilerliyoruz” şeklinde konuştu.

Suudi Arabistan, savunma, yapay zekâ ve yarı iletkenler gibi alanlarda ABD'ye 600 milyar dolarlık yatırım yapma niyetini doğruladı ve bu yatırımların önümüzdeki yıllarda 1 trilyon dolara ulaşma olasılığı olduğunu belirtti.

İki taraf geniş kapsamlı bir savunma anlaşması imzalamaya yakınken, ABD Başkanı Riyad'a ABD yapımı F-35 savaş uçaklarının satışını onayladığını doğruladı ve Suudi Arabistan ile sivil nükleer anlaşma yapma olasılığını da dışlamadı. Trump şunları söyledi: “Onlara F-35 uçakları satacağız, bu anlaşmanın bir parçası. Bunları Lockheed Martin aracılığıyla satın alıyorlar ve bu harika bir uçak.”

zxsad
Beyaz Saray'ın Güney Bahçesi'nde ABD Başkanı Donald Trump'ın Suudi Arabistan Başbakanı ve Veliaht Prensi Muhammed bin Selman için düzenlediği karşılama töreninden, 18 Kasım 2025 (AFP)

F-35 savaş uçağı anlaşmasının özellikleri hakkındaki bir soruya yanıt olarak Trump, Suudi Arabistan'ın ‘büyük bir müttefik’ olduğunu ve ‘en iyi modeli hak ettiğini’ söyledi.

Ortadoğu’daki meselelere dair ise ABD Başkanı Trump, Suudi Arabistan’ın ‘Suriye'nin muazzam ilerlemesindeki’ çabalarını övdü. Veliaht Prens Muhammed bin Selman ise Trump’ın dünya barışını sağlama çabalarını takdir etti.

Veliaht Prens Muhammed bin Selman, Suudi Arabistan’ın iki devletli çözüm ve bölgede barışa giden net bir yol izleme taahhüdünü yineledi.

Yapay zekâ ve gelişmiş çipler

Suudi Arabistan ve ABD, yapay zekâ alanında milyarlarca dolarlık yatırımları duyurmaya hazırlanıyor. Veliaht Prens, “Suudi Arabistan'ın ihtiyaçlarına uygun ve yatırım stratejisine uyan birçok gerçek fırsat var” dedi.

Bu fırsatların niteliği hakkında konuşan Veliaht Prens Muhammed bin Selman şu ifadeleri kullandı: “ABD'yi memnun etmek için sahte fırsatlar yaratmıyoruz. Bunlar gerçek fırsatlar. Örneğin, yapay zekâ ve çipler hakkında soru sorduğunuzda, Suudi Arabistan'ın bilgi işlem gücü konusunda büyük bir talebi var ve kısa vadede yarı iletken ihtiyaçlarımız için yaklaşık 50 milyar dolar harcayacağız.”

Muhammed bin Selman, “Amerikalılarla imzalayacağımız anlaşma, kısa vadede ABD'den 50 milyar, uzun vadede ise yüz milyarlarca dolarlık tüketim kapasitesine odaklanmamızı sağlayacak” dedi.

Suudi Arabistan'a gelişmiş çipler ihraç etmek için ABD'nin onayını alma konusunda ise Başkan Trump, bu konuda çalışmaların sürdüğünü doğruladı.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, iki tarafın bunu başarmanın yollarını araştırdığını belirterek, “Bu, daha geniş bir sürecin ve iki ülke arasındaki daha geniş bir iş birliğinin parçası” dedi.

Suriye'ye yönelik yaptırımların kaldırılması

Suriye meselesi sorulduğunda Trump şu cevabı verdi: “Veliaht Prens beni aradı ve Suriye'nin yükselişini görmek istediği için Suriye'ye yönelik yaptırımları kaldıracak mıyım diye sordu. Bildiğiniz gibi, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera yakın bir tarihte buradaydı ve harika bir görüşme yaptık. O güçlü bir adam ve bence Suriye’yi yönetmek için güçlü bir kişiye ihtiyaç var.”

frg
Beyaz Saray'da bir araya gelen Suudi Arabistan Başbakanı ve Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ve ABD Başkanı Donald Trump (Reuters)

Şam'ın kaydettiği ‘muazzam ilerlemeyi’ ve yaptırımların kaldırılmasının sonuçlarını öven Trump, bunları ‘şimdiye kadar çok iyi’ olarak nitelendirdi.

Barışa giden yol

Filistin-İsrail çatışması ve İbrahim Anlaşmaları ile ilgili bir soruya yanıt veren Trump, görüşmelerde iki devletli çözüm ve barış anlaşmalarının genişletilmesinin önünü açacak yolların ele alındığını doğruladı. Suudi Arabistan Veliaht Prensi, “Ortadoğu'daki tüm ülkelerle iyi ilişkiler kurmanın iyi bir şey olduğuna inanıyoruz... Ancak iki devletli çözüme giden yolu netleştirmek de istiyoruz” dedi. ABD Başkanı'na hitaben şöyle devam etti: “Bugün, Sayın Başkan, sizinle sağlıklı bir tartışma yürütüyoruz ve bunu mümkün olan en kısa sürede gerçekleştirmek için doğru koşulları yaratmak üzere çalışacağız… İsrailliler için barış istiyoruz, Filistinliler için barış istiyoruz. Bölgede barış içinde bir arada yaşamalarını istiyoruz ve bunu başarmak için elimizden geleni yapacağız.”

zxs
Suudi Arabistan Başbakanı ve Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Beyaz Saray'da gazetecilere konuşuyor, 18 Kasım 2025 (Reuters)

ABD-İran anlaşması

Suudi Arabistan Veliaht Prensi, İran konusunda Riyad'ın ‘ABD ile İran arasında bir anlaşmaya varılması için elinden geleni yaptığını’ söyledi. “İran'ın geleceği için bölgeyi, dünyayı ve ABD'yi tatmin edecek iyi bir anlaşma yapılmasının daha iyi olacağına inanıyoruz. Bu yüzden bu konuda çalışacağız” ifadelerini kullandı.

Trump ise “İran bir anlaşma yapmak istiyor. Bence bunu çok istiyorlar. Ben tamamen açığım, onlarla görüşüyoruz ve süreci başlattık. İran ile bir anlaşma yapmak güzel olur... Bence bunu çok istiyorlar” dedi.

scdf
ABD Başkanı Donald Trump, Suudi Arabistan Başbakanı ve Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ı Beyaz Saray'da ağırladı. (Reuters)

Suudi Arabistan’ın ABD Büyükelçisi Prenses Rima bint Bender bin Sultan, bugünü ‘Suudi Arabistan-ABD ilişkilerinde önemli bir gün’ olarak nitelendirdi. Sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı paylaşımda, Veliaht Prens Muhammed bin Selman ile Başkan Trump’ın bir zirve gerçekleştirdiğini ve bu toplantıda iki ülke arasında birçok ikili anlaşmanın imzalandığını belirtti. Prenses Rima, söz konusu anlaşmaların ‘her iki ülkede yatırımları teşvik edeceğini, Suudi ve Amerikalılar için iş olanakları yaratacağını ve bölgesel ve küresel güvenliğe olan ortak taahhüdü güçlendireceğini’ vurguladı.

zxsdf
Suudi Arabistan Başbakanı ve Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ve ABD Başkanı Donald Trump, dün Beyaz Saray'da düzenlenen Suudi Arabistan-ABD zirvesinde (SPA)

Veliaht Prens Muhammed bin Selman, İki Kutsal Caminin Hizmetkârı Kral Selman bin Abdulaziz'in talimatı ve Başkan Trump'ın daveti üzerine dün sabah erken saatlerde resmi bir çalışma ziyareti için Washington'a geldi.

ABD Başkanı, Suudi Arabistan Veliaht Prensi’ni Beyaz Saray'a varışında karşıladı ve Güney Bahçesi'nde olağanüstü bir karşılama töreni düzenlendi. Ardından resmi bir resepsiyon düzenlendi ve ABD savaş uçakları hava gösterisi yaptı.

Suudi Arabistan Kraliyet Divanı pazartesi günü yaptığı açıklamada, Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın ziyareti sırasında Başkan Trump ile ikili ilişkileri ve çeşitli alanlarda iş birliğini güçlendirme yollarını, ayrıca ortak ilgi alanlarını görüşeceğini bildirdi.

Öte yandan Suudi Arabistan Bakanlar Kurulu, Kral Selman bin Abdulaziz başkanlığında dün Riyad’da yaptığı toplantıda, Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın ABD ziyareti kapsamında iki dost ülke arasındaki ikili ilişkilerin ve stratejik ortaklığın çeşitli alanlarda güçlendirilmesinin amaçlandığını vurguladı. Bakanlar Kurulu bu ziyareti, her iki ülkenin ortak vizyonu doğrultusunda Ortadoğu’da güvenlik ve istikrarın sağlanması çabalarıyla da bağlantılı olarak değerlendirdi.

Suudi Arabistan’ın ABD Büyükelçisi ise ziyareti ‘iki ülke ilişkilerinde yeni bir dönem’ olarak nitelendirerek, bunun stratejik ilişkiyi daha geniş bir perspektife taşıyacağını, küresel istikrara katkı sağlayacağını ve her iki halkın liderlerinin beklentilerini karşılayarak ortak çıkarları güçlendireceğini belirtti.

scdfv
Suudi Arabistan Başbakanı ve Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ve ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray'daki Oval Ofis'e doğru yürürken (AFP)

Bölgesel değişiklikler ve her iki ülkenin beklentileri arasında, iki Suudi analist, doksan yıllık ilişkilerin tarihinde önemli bir döneme denk gelen Prens Muhammed bin Selman'ın Washington ziyaretinin önemli sonuçlar doğuracağını öngördü.

En öne çıkan başlıklar, ikili ilişkilerin güçlendirilmesi ve daha geniş ufuklara taşınması, her iki tarafın da son dönemde aralarında yaptıkları sayısız görüşmenin ardından gerçekleştirmeyi umdukları iddialı dosyalar ve her iki tarafın da barışçıl çözümlerle ele alınması gerektiği konusunda hemfikir olduğu bölgedeki krizler.

Buna ek olarak, ziyaretin arifesinde ABD Başkanı Donald Trump, ABD'nin Suudi Arabistan'a Amerikan yapımı F-35 savaş uçakları satacağını duyurdu. Pazartesi günü Beyaz Saray'da gazetecilere yaptığı açıklamada Trump, “Bunu yapacağız, F-35'leri satacağız... Onlar (Suudiler) harika bir müttefik oldular” dedi.


ABD-Suudi Arabistan İş Konseyi’nden Washington'da fırsatları gerçeğe dönüştürme toplantısı

ABD-Suudi Arabistan İş Konseyi, iki ülke arasındaki ticaret ortaklığının derinliğini vurguladı (Şarku’l Avsat)
ABD-Suudi Arabistan İş Konseyi, iki ülke arasındaki ticaret ortaklığının derinliğini vurguladı (Şarku’l Avsat)
TT

ABD-Suudi Arabistan İş Konseyi’nden Washington'da fırsatları gerçeğe dönüştürme toplantısı

ABD-Suudi Arabistan İş Konseyi, iki ülke arasındaki ticaret ortaklığının derinliğini vurguladı (Şarku’l Avsat)
ABD-Suudi Arabistan İş Konseyi, iki ülke arasındaki ticaret ortaklığının derinliğini vurguladı (Şarku’l Avsat)

ABD-Suudi Arabistan İş Konseyi dün Washington'da, her iki ülkede mevcut olan ekonomik ve yatırım fırsatlarını keşfetmek ve bunları gerçeğe dönüştürmek için bir grup seçkin yatırımcı ve üst düzey yöneticiyi ağırladı.

Bu etkinlik, ABD’nin başkenti Washington'da ABD Başkanı Donald Trump, Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman'ı ağırladığı olağanüstü toplantıyla eş zamanlı gerçekleşti.

ABD-Suudi Arabistan İş Konseyi Başkanı Charles Hallab, Başkan Trump ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ın himayesinde gerçekleştirilen ticaret görüşmelerin yanı sıra kurulan ortaklıklara ve yapılan anlaşmalara verilen olumlu tepkileri övdü.

The Olayan Group CEO’su ve ABD-Suudi Arabistan İş Konseyi’nin Suudi tarafının başkanı Lubna Olayan, iki taraf arasındaki ekonomik ilişkilerin derinliği ve mirası hakkında konuştu. Suudi Arabistan ile ABD arasındaki ticaret ortaklığı ve ikili ilişkilerin daha derin bir örneği olmadığını vurguladı.

Dün Beyaz Saray'da gerçekleşen önemli görüşmeye ve Suudi Arabistan’ın daha fazla yatırım yapmaya hazır olduğuna değinen Olayan, “Veliaht Prens bu sabah, Suudi Arabistan’ın ABD'ye büyük kısmı yeni ve gelişmekte olan teknolojilere olmak üzere 1 trilyon dolara kadar yatırım yapacağını duyurdu. İki ülke arasındaki ilişkilerin neredeyse her sektörü, endüstriyi, tüketim mallarını, kültürü ve güvenliği kapsıyor ve gelecek yapay zeka (AI), ileri üretim ve sivil nükleer iş birliği gibi yeni ufuklara doğru ilerliyor” ifadelerini kullandı.

Aile mirası

Kendisini bu ortaklığa bağlayan aile mirasına ve şahsi bağlara dikkati çeken Olayan, “ABD-Suudi Arabistan İş Konseyi eş başkanı olarak bu görevi üstlenmekten büyük onur duyuyorum. Şahsi olarak, babam Suleyman el-Olayan, George Shultz (eski ABD Dışişleri Bakanı) ile birlikte konseyin Suudi tarafının ilk eş başkanıydı. Onların çabaları, iki ülke arasındaki ticari yapının ve ikili ilişkilerin şekillenmesine yardımcı oldu” şeklinde konuştu.

rgthy
Dün ABD-Suudi Arabistan İş Konseyi tarafından düzenlenen etkinlikten bir kare (Şarku’l Avsat)

Lubna Olayan, 1980'lerin ortalarından itibaren babasının asistanı olarak ABD-Suudi Arabistan İş Konseyi’nin faaliyetlerine bizzat katıldığını, araştırma ve çalışmalar yürüttüğünü, 1993 yılında kurulan konseyin ‘iki ülke arasında özel sektör yatırımlarını ve ortaklıkları teşvik etmek için özel olarak kurulmuş ilk ve tek kurum’ olduğunu belirtti.

Kral Abdulaziz bin Abdurrahman ile Başkan Franklin Roosevelt'in USS Quincy gemisinde yaptıkları görüşmenin 80. Yıldönümü olduğunu hatırlatan Olayan, “Bu görüşme, stratejik ortaklığın temellerini attı ve ABD’nin 90 yıldır savunma, petrol ve finans alanlarından tıbba ve hatta Saudi Aramco'nun kuruluşuna kadar Suudi Arabistan üzerinde güçlü bir etkiye sahip olduğunu vurguladı” diye ekledi.

Fraser: Umut vaat eden fırsatların keşfedilmesi

Konuşmasının sonunda konseyin bu özel ilişkiyi güçlendirmedeki rolünü vurgulayan Lubna Olayan, özellikle Citigroup CEO'su ve ABD-Suudi Arabistan İş Konseyi ABD Eş Başkanı Jane Fraser ile çalışmayı sabırsızlıkla beklediğini belirtti. Riyad'da yönettiği grubun bölgesel ofisinin açılışını duyuran Jane Fraser, dinleyicilerden büyük alkış aldı.

Fraser, “Bu önemli bölge ofisi Afrika ve Ortadoğu'nun yanı sıra Asya'nın bazı bölgelerini de kapsıyor. Bunun, Suudi Arabistan’ın bölgedeki ve ABD’nin güçlü bir ortağı olarak artan rolünü ve önemini yansıttığına inanıyorum” dedi.

Lubna Olayan ile birlikte önlerindeki görevin özüne değinen Fraser, “Yeni atanan eş başkanlar olarak misyonumuzu net bir şekilde görebiliyoruz. Bunlar hırsı yetenekle birleştirmek, ABD’li ve Suudi liderleri ile iş dünyası arasında köprü olmak ve sermaye, fikirler ve altyapıyı gerçek bir etkiye dönüştürmektir” ifadelerini kullandı. İki ülke arasındaki yatırım koridorunun ‘her geçen gün daha da güçlendiğini’ vurgulayan Fraser, büyük sermaye akışının olduğu yeni sektörlere dikkati çekerken “Ama en öncelikli olan ileri teknolojili endüstriler” diye vurguladı.

Teoriden pratiğe geçişe değinen Fraser, “Şu an bizi en çok heyecanlandıran ‘ya olursa?’ sorusundan ‘sırada ne var?’ sorusuna geçmek. Ortam olgunlaşmış durumda. Suudi Arabistan bir vizyona sahip, kaynakları var ve fırsatlar artık ufukta değil masamızda duruyor. Bunları birlikte hayata geçirmek hepimizin ortak sorumluluğu” diye konuştu.