Yemen’de yeni temsilci beklenirken, barışı sağlama çabaları çıkmazda

Marib ve Cevf'teki saldırılar geri püskürtülürken, Beyda savaşları devam ediyor.

Yemen ordusundan savaşçılar, eyaleti Husilerden korumak için ön saflarda savaşırken (AP)
Yemen ordusundan savaşçılar, eyaleti Husilerden korumak için ön saflarda savaşırken (AP)
TT

Yemen’de yeni temsilci beklenirken, barışı sağlama çabaları çıkmazda

Yemen ordusundan savaşçılar, eyaleti Husilerden korumak için ön saflarda savaşırken (AP)
Yemen ordusundan savaşçılar, eyaleti Husilerden korumak için ön saflarda savaşırken (AP)

Birleşmiş Milletler’in (BM) ve uluslararası toplumun Yemen'e barış getirme çabaları, yeni atanan BM Yemen Özel Temsilcisi tarafından canlandırılmayı bekleyen bir ‘klinik aşamaya’ girdi. Yemen hükümeti ise, Husi milislerini barış çabalarının başarısız olmasından ve başta Marib olmak üzere sivillerin hedef alınması ve çatışmaların devam etmesi konusundaki ısrarından sorumlu tutan açıklamalarını yineledi.
İran destekli grup, Marib ve Cevf kentlerine yönelik saldırılarını sürdürürken, Beyda’da özellikle Zahir ve Soma bölgelerinde Amalika Tugayları’na bağlı birlikler ve halk direniş güçlerinin Husi milislerine karşı yürüttüğü çatışmalar da dün (Pazar) devam etti. 
Husiler son haftalarda, BM’nin ve uluslararası ve bölgesel çevrelerin Husileri görevi sona eren eski BM Yemen Temsilcisi Martin Griffiths'in insani ve ekonomik önlemlerle kapsamlı bir ateşkesi ve nihai bir siyasi çözüm için istişarelere dönmeyi içeren planını kabul etmeye ikna etmeyi amaçlayan girişimini engellemişti. Husiler bu çabalara Umman’ın arabuluculuk çabalarını hiçe sayması da dahil olmak üzere daha fazla uzlaşmazlıkla yanıt verdi.
Yemenli resmi kaynaklar tarafından dün (Pazar) yapılan açıklamada, Yemen Dışişleri ve Göçmen İşleri Bakanı Ahmed bin Mübarek'in ABD'nin Yemen Büyükelçiliği Maslahatgüzarı Cathy Westley ile Riyad'da bir araya gelerek siyasi alandaki son gelişmeleri görüştüğü bildirildi. 
Kaynaklara göre Bakan Mübarek, Husi milislerinin kapsamlı bir ateşkese ulaşmayı, Sana Havaalanı’nı yeniden açmayı ve siyasi müzakerelere geri dönmeyi amaçlayan barış girişimini reddederek uzlaşmaz bir tavır almasını kınadı. Ayrıca Husiler tarafından özellikle Marib'deki sivillere karşı devam eden saldırıların Yemen'deki insani felaketi şiddetlendirmeye devam ettiği konusunda uyarıda bulundu.
Yemenli Bakan, Riyad Anlaşması'nın özellikle güvenlik ve askeri alanlarla ilgili maddelerinin uygulanmasının tamamlanması gerektiğini vurgulayarak, hükümetin bu dosyaya karşı yüksek bir sorumluluk taşıdığını ve anlaşmanın tam olarak uygulanmasını sağlamak için Suudi Arabistan'ın verdiği destek ve çabaları takdir ettiğini ifade etti. 
Riyad Anlaşması’nın uygulanmasını engelleyen herhangi bir eylemin tarafların çıkarına olmadığını vurgulayan Mübarek, bunun vatandaşların acısını artırdığını ve hükümetin Aden'de  ve kurtarılmış alanların geri kalanında ekonomik toparlanmayı ve hizmet koşullarını iyileştirmeyi amaçlayan programının uygulanmasını engellediğini söyledi.
Yemen resmi ajansı SABA’da yer alan habere göre ABD'nin Yemen Büyükelçiliği Maslahatgüzarı Cathy Westley ise, ülkesinin, Husileri derhal bir ateşkesi kabul etmeye ve müzakerelere başlamaya çağıran tutumunu yineledi. Aynı zamanda Riyad Anlaşması'nı uygulamak ve Yemen halkının çıkarlarını gerçekleştirmek için tansiyonu yükselten her türlü söylemden kaçınma ve diyaloğa dönme ihtiyacını vurguladı.
Sahada ise ordu medyası, Beyda vilayetinde çatışmaların devam ettiğini ve halk direniş güçlerinin ve ordu birliklerinin Soma ve ez-Zahir bölgelerindeki milisleri yenme çabalarına paralel olarak birçok Husi militanının öldürüldüğünü bildirdi.
Al Humaykan Güçleri Sözcüsü Amir el-Humeykani, Twitter'da yaptığı açıklamada, Husi grubuna bağlı Ölüm Seriyyeleri lideri Ali el-Kahum'un beraberindeki 8 kişiyle birlikte öldürüldüğünü aktardı.
Resmi kaynaklar, Beyda Valisi Tümgeneral Nasır es-Sevadi'nin, Soma cephesinin ön saflarında yer alan savaşçıların durumunu denetlediğini ve kentteki polis teşkilatına güvenlik önlemleri alınması talimatı verdiğini bildirdi. Sevadi ayrıca, çatışmaların tamamen özgürleştirilen Soma bölgesinden, ilçe merkezinden sadece altı kilometre uzaklıkta bulunan Beyda kentine taşındığını doğruladı.
Sevadi açıklamasında, ordu birlikleri, Amalika Tugayları, el-Emacid Tugayları, Halk Direniş Güçleri ve komşu vilayetlerden ve ülkenin geri kalan vilayetlerinden Beyda'yı kurtarmak için verilen savaşı destekleyen aşiret mensuplarının performansına övgüde bulundu. Ayrıca Soma’daki el-Hazımiyye cephesinin, valilik ilçelerinin her bir santiminin özgürleştirilmesi için stratejik öneme sahip olduğunu vurguladı. 
Husi grubu, 10 gün süren çatışmalar sırasında Zahir ve Soma bölgelerinde kaybettiklerini geri kazanma çabalarının bir parçası olarak, yüzlerce üyesini ağır silahlar, mekanizmalar ve insansız hava araçlarıyla destekleyerek gönderdiği halde bir dizi unsurunu kaybetti. 
Yemen ordu medyası, daha önceki açıklamasında, Yemen'de meşru hükümeti destekleyen Arap Koalisyonu savaşçıları ve halk direniş güçlerinin desteklediği ordunun, Yemen'deki silahlı çatışmalar sırasında Husi milislerine Beyda, Marib ve Cevf illerindeki cephelerde saha komutanları da dahil olmak üzere ağır silah ve can kaybı yaşattığını bildirdi. 
Silahlı Kuvvetler Medya Merkezi, saha kaynaklarından alıntı yaparak Beyda'daki ez-Zahir cephesinde ordu ve direniş güçlerinin topçu ateşi ile bir dizi Husi üyesinin öldürüldüğünü, diğerlerinin ise yaralandığını aktardı. Ayrıca ordu ve direniş güçlerinin Beyda'daki Hazımiyye cephesinde milislere ağır kayıplar verdirdiği kaydedildi.
Aynı kaynaklara göre hükümet güçleri Cumartesi günü, Husi milislerinin Beyda’daki ez-Zahir ve Beyda ilçelerinin çevresindeki askeri bölgelere düzenlediği düşmanca saldırıları püskürttü.
Yemen Silahlı Kuvvetleri Medya Merkezi, ordunun ve direniş güçlerinin, Husi milislerinin ez-Zahir ilçesine bağlı el-Habc bölgesinde başlattığı saldırıyı püskürttüğünü, milislerin ağır ekipman ve can kayıpları vermesinin ardından kaçmasıyla savaşın sona erdiğini bildirdi. 
Medya Merkezi, doğu tarafındaki gelişmelere ilişkin yaptığı açıklamada, ordu unsurlarının ve direniş güçlerinin, Husi milislerinin Beyda bölgesinin doğusunda, Soma’ya bitişik bir alana düzenlediği saldırıyı engellediğini ve kalan savaşçıları silahlarını ve ölülerinin cesetlerini geride bırakarak kaçmaya zorladığını aktardı.
Medya Merkezi, kuvvetlerin Husi bölgeleri ve takviye noktalarını hedef alan bir karşı saldırı başlattığını ve ordunun topçu ateşi ile ve Arap Koalisyonu’nun hava saldırıları sonucu komşu Marib'deki Mas cephesinde üç zırhlı aracın ve Husi savaş ekipmanının imha edildiğini belirtti.
Açıklamada, “Ordu ve direniş güçleri, Husi gruplarının toplanma yerlerini hedef alarak onları ortadan kaldırıldı ve Husi takviyelerini taşıyan iki araç imha edildi. Ayrıca Cevf’teki Cedafir cephesinde Arap Koalisyonu savaşçılarının hava saldırılarıyla Husilerin toplanma yerleri ve diğer takviye kuvvetleri hedef alındı” ifadeleri kullanıldı.
Husi milisleri, liderlerinin hükümetin en önemli kalesi sayılan petrol bölgesi Marib’i kontrol altına alma çabaları kapsamında savaşı durdurmayı reddettikleri için Marib'in batısı, kuzeybatısı ve güneyinde aylardır kara ve hava saldırılarına devam ediyor.



PKK, Hamas, Hizbullah: Yarım asırlık silahlı örgütlerin Ortadoğu’daki etkisi

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

PKK, Hamas, Hizbullah: Yarım asırlık silahlı örgütlerin Ortadoğu’daki etkisi

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Rüstem Mahmud

Bir gün içinde PKK militanları Türkiye topraklarından çekiliyor veya Güvenlik Konseyi Hamas'ı silahsızlandırma kararı aldı ya da Lübnan hükümeti ordunun Hizbullah'ı silahsızlandırma planını bekliyor yahut Irak'taki Haşdi Şabi ile Suriye, Yemen ve Libya’daki diğer örgütler hakkında benzer haberler ve raporlar duyabiliyoruz. Yıllardır, bu savaşçı örgütler, üyeleri ve davranışları bölgemizdeki en önemli ve çoğu zaman tek haber oldular. Dış gözlemciler artık siyasi, sosyal ve kültürel sahnemizi çok çeşitli örgütlerin ve savaşçılarının yuvasından ibaret sanmaya başladılar.

Bu örgütler yalnızca silahlı eylem konumunu işgal etmiyorlar, aynı zamanda siyasi rollere, etkinliğe ve üretkenliğe de sahipler. Yaşadıkları toplumların geniş kesimleri için prestijli ve sembolik değere sahip bir konuma sahipler. Savaşçıları, en azından toplumun belirli bir kesimi için, bir kutsallık halesiyle çevrililer.

Şarku’l Avsat’ın Al Majalla’dan aktardığı analize göre 1970'lerin başından itibaren, bu örgütler bölgemizdeki olağanüstü siyasi gerçeklikler ve bağlamların bir sonucu olarak ortaya çıktılar. Filistin ve Kürt meselelerine, birçok devletin, kendilerini baskı altında hisseden, yalnızca siyasi eylem ve mücadeleyle asgari düzeyde bile uzlaşıya varamayan milyonlarca insandan oluşan topluluklara yönelik bir tür “sıfır toplamlı” yaklaşımı damga vurmuştu. Nasırcılığın 1967’deki savaşta uğradığı yenilgi, devletin ve düzenli orduların sahip oldukları güç ve nüfuzu kaybetmelerine neden oldu. İran rejimi, dış politikasının bir dayanağı olarak hizipçiliğe dayanan uzun vadeli bir strateji uygulayarak, bu iki temele mezhepsel bir boyut ve yük ekledi. Ancak, bu örgütlerin türediği ülkelerde ekonomik, siyasi, güvenlik, anayasal, eğitim ve sağlık yapıları tamamen başarısız olmasaydı, bu çeşitli koşullar ve araçlar etkili olmazdı. Söz konusu örgütler bu başarısızlık sayesinde kendilerini kurtarıcılar ve devlet adına hareket ederek tüm ulusu koruyan araçlar olarak sundular.

Yarım asırdan fazla bir süre boyunca, bu örgütlerin üyeleri ve liderleri, toplumlarımızın geniş kesimleri arasında sahip oldukları “sembolik hegemonya” sayesinde, kamusal alana bir değerler, söylemler ve normatif araçlar cephanesi dayatmayı başardılar. Bunlar arasında şunlar sayılabilir: “Şiddet, değişimin özü ve tek aracıdır”, “sembolik lider tarihsel bir zorunluluktur”, “mevcut koşullar ucu açık bir olağanüstü hal gerektirmektedir”, “toplumsal ilerleme ve statü, bu örgütlere sadakat ve bağlılıkla bağlantılıdır”, “bu sınıfın üyeleri eleştirinin ötesindedir ve şehitler aziz statüsüne sahiptir”, “servet, eğitim, incelikli eylemler, entelektüel üretim ve sanatsal çalışma gibi şeyler, bu örgütlerle bağlantılı olmadıkları sürece anlamsızdır”. Bunlar ve benzeri birçok söylem kamusal alanda sürekli bir korku duygusu yaratıyor ve mevcut koşullarımızın “istisnai” olduğu yönünde derin bir hissi besliyordu. Tüm bunlar, toplumların geleceği ve güvenliği ve bu “savaşçı sınıf” örgütlerinin varlığını sürdürmesiyle sıkı sıkıya bağlantılıydı.

Samurayların ortadan kaldırılması, eski Japonya'nın sonunu ve hümanist modernitenin ilke ve değerlerine bağlı modern, medeni ve demokratik bir devletin yükselişini işaret ediyordu

Bir bakıma, bu sınıfın üyeleri, başlangıçta üyeleri İmparatorluk Muhafızları'nda asker olan, daha sonra zamanla, toplumsal güvenliği ve kaos dönemlerinde imparatorluk gücünün bütünlüğünü korumada oynadıklarını söyledikleri olağanüstü roller sayesinde kamusal bir rol, bir tür kontrol, otoriter konum ve sembolik statü üstlenen geleneksel Japon samuraylarına benzer hale geldiler. Davanın koruyucularından “davanın kendisine” dönüştüler. Kamu düzenini korumaya adanmış savaşçılar konumundan, her türlü kamusal erdemin sembolü haline geldikleri için, yerel topluluklara kendilerine ayrıcalıklı bir şekilde davranmayı dayatan, mali, idari, ticari, sembolik ve kültürel derebeyliklerin liderleri ve sahipleri konumuna geçiş yaptılar.

Tıpkı Japon samuraylarının tarihsel anlatısında olduğu gibi, bölgemizdeki bu savaşçılar ve örgütleri de, farklı derecelerde de olsa oldukça karmaşık ve istisnai tarihsel koşullardan sonra ortaya çıktılar. Ancak kendilerini “davanın kendisine” dönüştürmekten çekinmediler. Bu çeşitli örgütler, varoluşlarının asıl nedeni ortadan kalkmış olsa bile, askeri ve sembolik genel egemen statülerini her zaman farklı derecelerde de olsa korumaya gayret ettiler. Nitekim Lübnan Hizbullahı, İsrail'in bir kısmını yeniden işgal etmesinden önce tüm Lübnan topraklarından çekilmesinden çeyrek asır sonra bile silahlarını elinde tutmaya kararlı. Filistinli Hamas hareketi, silahını, Filistin'in tek kurtarılmış bölgesi olan Gazze Şeridi'ndeki tüm yaşam biçimlerinin sürekliliğinden ve devamından daha kutsal, gerekli ve kaçınılmaz görüyor.

Ancak, savaşçı sınıf ve silahlı örgütleri içindeki tüm bu otoriter özelliklerin bölgemizde yerleşik olmasına, toplumlarımızdaki genel modernleşme süreçleri bağlamında oynayabilecekleri gerici rollerin açıkça kabul edilmesine rağmen, temel soru hâlâ ortada duruyor: Bu örgütleri, bu istisnai sınıfı, ortaya çıktıkları koşulların, iklimlerin ve şartların yapısında köklü dönüşümler yaratmadan rollerini ve egemenliklerini ortadan kaldırmak mümkün müdür? Mevcut Hamas dağılsa bile, milyonlarca Filistinli, nesnel bir barışı asgari koşullarda da olsa karşılayan bağımsız bir devlete sahip olmadığı sürece, farklı isimler, sloganlar ve mekanizmalarla yeni bir Hamas'ın ortaya çıkmayacağının garantisi var mı? Türkiye'deki Kürt sorunu, Kürdistan İşçi Partisi'nin (PKK) ve 40 yıllık silahlı mücadelesinin doğuşuna mı sebep oldu, yoksa PKK mı Kürt sorununu doğurdu? Dolayısıyla “Kürt mazlumiyeti gölü” varlığını ve etkinliğini koruduğu sürece, oradaki “Kürt mücadelesi balığı”nın yok olacağının bir garantisi var mı?

Samurayların ortadan kaldırılması, eski Japonya'nın sonunu ve hümanist modernitenin ilke ve değerlerine bağlı modern, medeni ve demokratik bir devletin yükselişini işaret ediyordu. Ama öncelikle Japonya, “hakkı” olduğuna inandığı şey uğruna komşu ülkeleri işgal edip milyonlarca masum insanı tekrar öldüremeyecek üretken bir ülke. Japonya artık birçok şeyi başarabilen bir ülke, bunların başında da geçmişte yaptıklarından dolayı özür dileyebilmesi geliyor.


Suriye Savunma Bakanlığı: SDG ile çıkan çatışmada iki asker hayatını kaybetti

Deyrizor'daki SDG milisleri (Arşiv – Reuters)
Deyrizor'daki SDG milisleri (Arşiv – Reuters)
TT

Suriye Savunma Bakanlığı: SDG ile çıkan çatışmada iki asker hayatını kaybetti

Deyrizor'daki SDG milisleri (Arşiv – Reuters)
Deyrizor'daki SDG milisleri (Arşiv – Reuters)

Suriye Savunma Bakanlığı bugün yaptığı açıklamada, dün akşam Rakka kırsalında Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ile çıkan çatışmalarda iki askerin öldürüldüğünü duyurdu.

Suriye devlet televizyonu dün akşam, SDG'nin bölgedeki Suriye ordusu mevzilerine sürpriz bir saldırı düzenlemesinin ardından Rakka'nın doğusundaki Ma'adan şehri civarında şiddetli çatışmaların çıktığını bildirdi. Kanal, SDG'nin bölgedeki ordu mevzilerini hedef almasının ardından ordu topçularının SDG'nin ateşine karşılık verdiğini de ekledi. SDG ise güçlerinin DEAŞ unsurlarının Rakka'nın doğusundaki Ganem el-Ali çölünde bulunan mevzilerine insansız hava araçları (İHA) fırlatmak için kullandıkları bir dizi mevziyle mücadele ettiğini söyledi. SDG tarafından yapılan açıklamada, “Bölge, bu hafta Şam hükümetine bağlı gruplar tarafından bir dizi saldırıya maruz kaldı. Bu saldırılar, terörist saldırılarını gerçekleştirmek için bu bölgeleri kullanan DEAŞ unsurlarının faaliyetleriyle paralel olarak gerçekleşti” denildi. SDG, ‘Suriye'nin kuzey ve doğusunu meşru bir şekilde savunmaya ve sivilleri hedef alan her türlü terörist tehdidi önlemeye’ kararlı olduğunu vurguladı.

Bu hafta başında SDG, doğu Rakka'da Suriye hükümeti gruplarının saldırısını engellediğini duyurmuş ve çatışmanın tırmanmasını önlemek için orantılı bir yanıt verildiğini belirtmişti.

SDG, Suriye'nin kuzey ve doğusunun büyük bir bölümünü kontrol ediyor.

Suriye Savunma Bakanı Murhaf Ebu Kasra geçen ay, başkent Şam'da SDG lideri Mazlum Abdi ile görüştüğünü ve ülkenin kuzey ve kuzeydoğusundaki tüm cephelerde ve askeri konuşlanma noktalarında derhal kapsamlı bir ateşkes üzerinde anlaştıklarını söyledi.


İsrail'in Gazze'nin güneyine düzenlediği hava saldırısı sonucu 3 kişi hayatını kaybetti, 15 kişi yaralandı

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bulunan Nasır Hastanesi'nde İsrail saldırısı sonucu hayatını kaybedenlerin cenaze namazını kılan Filistinliler (Reuters)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bulunan Nasır Hastanesi'nde İsrail saldırısı sonucu hayatını kaybedenlerin cenaze namazını kılan Filistinliler (Reuters)
TT

İsrail'in Gazze'nin güneyine düzenlediği hava saldırısı sonucu 3 kişi hayatını kaybetti, 15 kişi yaralandı

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bulunan Nasır Hastanesi'nde İsrail saldırısı sonucu hayatını kaybedenlerin cenaze namazını kılan Filistinliler (Reuters)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bulunan Nasır Hastanesi'nde İsrail saldırısı sonucu hayatını kaybedenlerin cenaze namazını kılan Filistinliler (Reuters)

İsrail savaş uçakları, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'un doğusuna hava saldırısı düzenlerken, sivil savunma ekipleri kanlı bir günün ardından bölgeden üç ceset çıkardı ve 15 yaralıyı tahliye etti.

Filistin Enformasyon Merkezi, ‘işgal uçaklarının bu sabah erken saatlerde Han Yunus'un doğusunda, ağır topçu bombardımanı ile eşzamanlı olarak birkaç hava saldırısı düzenlediğini’ bildirdi.

Gazze Şeridi'ndeki Sivil Savunma Müdürlüğü, ‘işgal güçlerinin Han Yunus'un doğusundaki Beni Suheyla bölgesinde bir evi bombalamasının ardından üç şehit çıkarıldığını ve 15 yaralı tahliye edildiğini’ duyurdu.

Gazze Şeridi'ndeki hastanelerin sağlık kaynakları dün, ‘İsrail ordusunun 10 Ekim'de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasını açıkça ihlal ederek, Gazze ve Han Yunus şehirlerinde 17'si çocuk ve kadın olmak üzere 28 kişiyi öldürdüğünü’ bildirdi.

Hamas Sözcüsü Hazım Kasım bugün yaptığı açıklamada, İsrail’i Gazze anlaşmasını ihlal etmekle suçladı. Kasım, İsrail’in aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu çok sayıda kişiyi öldürdüğünü ve yaraladığını belirterek, Mısır, Katar, Türkiye ve ABD’yi bu ‘ihlalleri’ derhal durdurmak için harekete geçmeye çağırdı.

Kasım, İsrail ordusunun ‘anlaşmanın varlığına rağmen Gazze’de büyük bir katliam gerçekleştirdiğini’ ve bu tutumun, İsrail hükümetinin arabulucular ve garantör ülkeler nezdindeki açık saygısızlığını yansıttığını söyledi. Kasım ayrıca, bu ülkelerin işgalci güçlerin Gazze’ye yönelik saldırılarını durdurmakta yetersiz kaldığını ifade etti.

dwef
İsrail'in düzenlediği hava saldırısının gerçekleştiği bölgeyi inceleyen Filistinliler (Reuters)

Kasım, “Şarm eş-Şeyh'te anlaşmayı imzalayan tüm tarafları, özellikle Mısır, Katar, Türkiye ve ABD'yi, sorumluluklarını yerine getirmeye ve işgalin saldırganlığını ve Gazze'deki savaşı sona erdirmek için yapılan anlaşmanın ihlallerini durdurmak için acil önlemler almaya çağırıyoruz” dedi.