ABD hükümeti, Amerikan şirketlerini Sincan'da yatırım ve tedarik zinciri bağlantısı kurmamaları konusunda uyardı

Çinli yetkililerin Müslüman azınlığın yaşadığı Sincan'da mesleki rehabilitasyon merkezi olarak adlandırdıkları yerin önündeki iki güvenlik personeli (Reuters)
Çinli yetkililerin Müslüman azınlığın yaşadığı Sincan'da mesleki rehabilitasyon merkezi olarak adlandırdıkları yerin önündeki iki güvenlik personeli (Reuters)
TT

ABD hükümeti, Amerikan şirketlerini Sincan'da yatırım ve tedarik zinciri bağlantısı kurmamaları konusunda uyardı

Çinli yetkililerin Müslüman azınlığın yaşadığı Sincan'da mesleki rehabilitasyon merkezi olarak adlandırdıkları yerin önündeki iki güvenlik personeli (Reuters)
Çinli yetkililerin Müslüman azınlığın yaşadığı Sincan'da mesleki rehabilitasyon merkezi olarak adlandırdıkları yerin önündeki iki güvenlik personeli (Reuters)

ABD hükümeti zorla işçi çalıştırma ve insan hakları ihlallerine vurgu yaparak ABD'li şirketlere Çin'in Sincan bölgesi ile yatırım veya tedarik zinciri bağlantısı kurmamaları uyarılarını artırdı.
ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamada "Bu suistimallerin şiddeti ve boyutu göz önüne alındığında, Sincan'a bağlı yatırımlar, girişimler ve tedarik zinciri ağından çıkmayan bireyler ve işyerlerinin ABD hukukunu çiğneme riski oldukça yüksek" diye belirtti.
ABD Çalışma Bakanlığı ve Ticaret Temsilcisi makamı, Trump yönetimi döneminde dışişleri, ticaret, ulusal güvenlik ve hazine bakanlıkları tarafından 1 Temmuz 2020'de yayımlanan uyarıyı güncelleyerek, ABD hükümeti içinde bu konu ile ilgili eşgüdümün artacağının sinyalini verdi.
Financial Times gazetesinde yer alan Çin'in Sincan bölgesinde ve Hong Kong'da baskılarını artırmasına cevaben ABD'nin daha fazla yaptırım getireceği haberine ise ABD Hazine Bakanlığı henüz bir açıklama yapmadı.
Konuya ilişkin bir kaynak Reuters'a, yönetimin yeni yaptırımlar hazırladığının duyulduğu bilgisini verdi ancak bunun ne zaman olacağına dair detay vermedi. Başka bir kaynak Reuters'a koşulların kötüleşmesine bağlı olarak Hong Kong'u kapsayacak benzer bir uyarının da Cuma gününden itibaren duyurulabileceği bilgisini verdi.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde ve başka yerlerde insan hakları ihlallerine devam ettiğini, ihlallerin Müslüman Uygurlar, Kazaklar, Kırgızlar ile diğer etnik ve dini azınlık gruplarının üyelerini hedef aldığını dile getirdi. Price ihlaller arasında devlet destekli zorla çalıştırma,  müdahaleci gözetleme, zorunlu nüfus kontrol önlemleri, çocukların ailelerinden ayrılması, toplu gözaltılar ve diğer suçların olduğunu vurguladı.
Sözcü açıklamasında, “Bu ihlallerin ciddiyeti ve kapsamı göz önüne alındığında, tedarik zincirlerinden, girişimlerden ve Sincan ile bağlantılı yatırımlardan çıkmayan şirketler ve bireyler ABD yasalarını ihlal etme konusunda yüksek risk taşıyabilir” dedi.
Güncellenen yeni uyarı şirketlerin faaliyetleri "dolaylı" olarak bile Çin hükümetinin Sincan bölgesindeki "büyük ve artan gözetleme ağı" ile ilişkiliyse şirketlerin ABD hukukunu ihlal etme riski taşıdıklarını belirtiyor.
 



Trump'ın eş-Şera ile görüşmesi, çeyrek asırdır gerçekleşen ilk ABD-Suriye zirvesi olma özelliği taşıyor

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
TT

Trump'ın eş-Şera ile görüşmesi, çeyrek asırdır gerçekleşen ilk ABD-Suriye zirvesi olma özelliği taşıyor

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)

ABD Başkanı Donald Trump bugün Suudi Arabistan'da, Beşşar Esed ve rejiminin devrilmesine öncülük eden Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ile görüşecek. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada, “Başkan Donald Trump, Suudi Arabistan ziyareti sırasında Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera’yla görüşmeyi kabul etti” denildi.

Bu açıklama, Trump'ın Riyad'daki Suudi Arabistan – ABD Yatırım Forumu sırasında yaptığı “Suriye ile normal ilişkileri yeniden tesis etmek için adımlar attım. Suriye'ye parlama şansı vermek için yaptırımların kaldırılması talimatı vereceğim. Artık parlama zamanı geldi. Tüm yaptırımları durduracağız. İyi şanslar Suriye, bize çok özel bir şey göster” açıklamasının ardından geldi.

Eş-Şera, eski Devlet Başkanı Hafız Esed'in 2000 yılında Cenevre'de Bill Clinton ile görüşmesinden bu yana bir ABD Başkanı ile görüşen ilk Suriye lideri olacak.

Bu arada haber siteleri Suriyeli kaynaklara dayanarak eş-Şera'nın bugün Suudi Arabistan'ı ziyaret edeceğini ve bu ziyaretin ABD Başkanı Donald Trump'ın Körfez liderleriyle yapacağı toplantıya denk geleceğini duyurdu. ABD, eş-Şera'nın geçtiğimiz aralık ayında iktidara gelmesinden bu yana onunla nasıl başa çıkacağını düşünüyor. Körfez liderleri Şam'daki yeni hükümeti desteklediklerini ve 14 yıllık iç savaş sırasında Esed rejimine destek veren İran'ın Suriye'de yeniden nüfuz sahibi olmasını engelleyeceği için Trump'ın da bu hükümeti desteklemesini istediklerini ifade ettiler.

fvyuı
Suriye’nin başkenti Şam’da Beşşar Esed ve Hafız Esed'in resimlerinin olduğu tabelayı kaldıran güvenlik güçleri (AFP)

Trump'la görüşme, 2003'te ABD öncülüğünde ülkenin işgalini takip eden isyandaki rolü nedeniyle bir zamanlar Irak'ta hapsedilen Suriye Cumhurbaşkanı için büyük bir destek.

Eş-Şera ocak ayında, Heyetu Tahriru’ş-Şam'ın (HTŞ) öncülüğündeki muhalif grupların Şam'a girerek Esed ailesinin 54 yıllık iktidarına son verdiği görkemli saldırıdan bir ay sonra Suriye'nin cumhurbaşkanı olarak atandı.

Dönemin Başkanı Joe Biden kararı, yönetimi henüz yeni Suriye hükümetini resmen tanımamış olan Trump'a bıraktı. Esed döneminde Şam'a uygulanan yaptırımlar halen yürürlükte.

Trump pazartesi günü yaptığı açıklamada, Suriye hükümetine yönelik yaptırımları kaldırmayı düşündüğünü söyledi. “Suriye'ye yönelik yaptırımları kaldırmak isteyebiliriz, çünkü onlara yeni bir başlangıç için fırsat vermek istiyoruz” diyen Trump, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kendisini bu yönde teşvik ettiğini belirtti. Bu yorumlar, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'ya karşı derin bir kuşku duyan Trump için belirgin bir ton değişikliğine işaret ediyor.

fgtyhju
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığına göre, 30 Nisan'da Şam'da eş-Şera ile dört saat görüşen Trump yanlısı ABD'li aktivist Jonathan Bass, Suriyeli ve Körfez ülkelerinden aktivistlerle birlikte, Trump'ın Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ziyareti sırasında iki başkan arasında tarihi bir görüşme ayarlamaya çalıştı.

dfevrgthyju
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera geçtiğimiz mart ayında Kahire'de Filistin konulu Arap Birliği Zirvesi’ne katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Suriye, ülkeyi küresel finans sisteminden izole eden ve 14 yıllık acımasız bir savaşın ardından ekonomik iyileşmeyi son derece zorlaştıran ABD yaptırımlarının hafifletilmesi için Washington'un koşullarını yerine getirmekte zorlanıyor.

Bugün Riyad'da ABD Başkanı ile görüşmeye hazırlanan eş-Şera, kendisine yapılan resmi davetin önde gelen İran yanlısı Iraklı siyasetçiler ve destekçileri tarafından ağır bir şekilde eleştirilmesinin ardından cumartesi günü Bağdat'ta yapılacak Arap Birliği Zirvesi’ne katılmayacağı için özür diledi.

Diplomatik bir kaynak pazartesi günü AFP'ye yaptığı açıklamada, “Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera, 17 Mayıs'ta Irak'ın başkenti Bağdat'ta yapılması planlanan 34. olağan Arap Birliği Zirvesi’ne katılmayacak. Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan eş-Şeybani ülkesinin zirve heyetine başkanlık edecek” dedi.