Bilim insanları suçluları yakalamanın en iyi yolunu buldu

Sistem Goldschmidt JeoKimya Konferansı'nda sunuldu (Unsplash)
Sistem Goldschmidt JeoKimya Konferansı'nda sunuldu (Unsplash)
TT

Bilim insanları suçluları yakalamanın en iyi yolunu buldu

Sistem Goldschmidt JeoKimya Konferansı'nda sunuldu (Unsplash)
Sistem Goldschmidt JeoKimya Konferansı'nda sunuldu (Unsplash)

Bilim insanları, suçluların üzerindeki toz ve toprak örneklerinden olay mahallinde bulunup bulunmadığını anlayabilecekleri bir yöntem geliştirdi.
Fourier dönüşümlü kızılötesi spektroskopisi, X-Işını floresansı, manyetik duyarlılık ve kütle spektrometrisi gibi tekniklerin kullanıldığı sistem, kıyafetlerdeki ya da eşyalardaki toz ve toprakların, suç mahallinden toplanan örneklerle eşleştirilmesini sağlıyor.
Araştırma ekibi sistemi Avustralya'nın başkenti Kanberra'da test etti. 260 kilometrekarelik bir alanı bölüp 268 örnek toplayan uzmanlar, bunları kendilerine verilen üç numuneyle karşılaştırdı.
Araştırmacılardan jeokimyager Patrice de Caritat, "Bu 'kör' bir deneydi. Yani örneklerin nereden geldiğini deneyin sonuna kadar bilmiyorduk" dedi. Sistem analiz sonucunda sözkonusu bölgenin yüzde 60'ını ekarte etti.
"Adli bilimler genellikle elemeyle ilgili. Dolayısıyla bir bölgenin yüzde 60'ını saf dışı bırakabilmek, örneklerin başarılı şekilde eşleşmesine önemli katkı sağlıyor" diyen Caritat, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bu sayede bir soruşturmanın süresini, risklerini ve buna yapılan yatırımı azaltabilirsiniz. Ne kadar çok özelliğe bakarsak, sistem o kadar doğru sonuca varıyor. Bazı vakalarda şüphelenilen bölgeyi yüzde 90 daralttık."
Bazı gelişmiş ülkelerin maden veya arazi kullanımı için topraklarla ilgili veritabanı oluşturduğuna işaret eden bilim insanları, sistemi bunlar üzerinde denemeyi hedefliyor.
Sistemle ilgili makale Journal of Forensic Sciences adlı hakemli bilimsel dergide yayımlandı.

Independent Türkçe, Phys.org, Science Alert



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT