Yemen’den uluslararası topluma Husilerle var olan ilişkilerini değiştirme çağrısı

Yemen ordusu, Marib eteklerinde Husiler ile çatışmaya girdi. (AP)
Yemen ordusu, Marib eteklerinde Husiler ile çatışmaya girdi. (AP)
TT

Yemen’den uluslararası topluma Husilerle var olan ilişkilerini değiştirme çağrısı

Yemen ordusu, Marib eteklerinde Husiler ile çatışmaya girdi. (AP)
Yemen ordusu, Marib eteklerinde Husiler ile çatışmaya girdi. (AP)

Yemen hükümetiden dün yapılan açıklamada uluslararası toplumdan, Husi milislerinin, barış çabalarını engellemesi ve Kızıldeniz’deki Safer petrol tankerinin bakımını önlemesi ile ilgili çıkan uzlaşmazlıklar ile mücadelede tutumunu değiştirme talebinde bulunuldu. Ayrıca İran destekli milislerin Suudi Arabistan’daki sivilleri hedef aldığı saldırıların da kınanması istendi.
Yemen hükümetinin açıklamaları, Yemen Dışişleri ve Göçmen İşleri Bakanı Ahmed Avan bin Mübarek’in Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de, Marib ve Beyda’da devam eden çatışmalarla eş zamanlı olarak gerçekleştirilen Bağlantısızlar Hareketi Dışişleri Bakanları’nın ara dönem toplantısına video konferans ile katıldığı sırada geldi.
Ülkesindeki hükümetin istikrarı sağlamak için çalışmaya devam edeceğini vurgulayan Mübarek açıklamasını şöyle sürdürdü:
“Barış için taviz üzerine taviz verdik ve halkın kanı döküldü. Sonuncusu Suudi Arabistan tarafından sunulan girişim ve Yemen’de kapsamlı sürdürülebilir bir çözüme uygun olarak Birleşmiş Milletler (BM) tarafından önerilen plan olmak üzere uluslararası ve bölgesel barış adımlarını olumlu karşıladık. Bunlar Körfez Girişimi, uygulama mekanizmaları, Ulusal Diyalog Konferansı'nın sonuçları ve özellikle 2216 sayılı olmak üzere ilgili BM Güvenlik Konseyi kararlarına dayanan adımlardır.”
Bin Mübarek, İran destekli Husi milislerinin tüm barış girişimlerine karşı çıktığını, balistik füzeler ve insansız hava araçlarıyla (İHA) Marib vilayetine aldırmaya devam ettiğini, sayıları 2 milyonu aşan masum sivilleri, çocukları, kadınları ve yerinden edilenleri hedef aldığını söyledi.
Yemenli Bakan, ülkesindeki darbeyi sona erdirmeyi, devleti ve kurumlarını yeniden inşa etmeyi, Yemen topraklarının güvenliği, istikrarı, birliği ve bütünlüğü sağlamayı ve ulusal değerleri korumayı amaçlayan Suudi Arabistan liderliğindeki meşruiyeti destekleyen Koalisyon’un rolüne de övgüde bulundu. Ayrıca Husi milislerinin neden olduğu insani krizi hafifletme noktasında Yemen’de insani yardım çalışmalarına katkıda bulunan tüm ülkelere de destekleri için teşekkür etti.
Mübarek, Hudeyde’nin kuzeyindeki Ras İsa Limanı’nda demirleyen ve patlama riski bulunan Safer petrol tankerine ilişkin de şunları söyledi:
“Yemen hükümeti yaklaşık üç yıldır Husi milislerinin, BM teknik ekiplerinin Safer petrol tankerine erişmesine izin vermemesi sonucu Kızıldeniz’de olası çevresel, ekonomik ve insani bir felaket konusunda uyarıda bulunuyor. Tanker 1 milyon varilden fazla ham petrol içeriyor ve her an patlama veya sızdırma tehlikesiyle karşı karşıya. BM’nin Husilerle iki yılı aşkın süredir yürüttüğü müzakerelere ve konuya ilişkin BMKG’de Temmuz 2020 ve Haziran 2021’de düzenlenen iki oturuma rağmen milisler tankeri siyasi şantaj aracı olarak kullanmaya devam ediyorlar. Bölgeyi ve dünyayı tahmin edilemeyecek sonuçlar doğuracak bir felaketle tehdit etmek, tüm bölgedeki ekonomiyi, çevreyi, deniz yaşamını ve uluslararası deniz hattını etkileyecektir.”
Uluslararası alanda darbeci milislerle yürütülen ilişki biçiminin değiştirilmesi çağrısında bulunan Bakan, Husilere aynı şekilde yaklaşmaya devam etmenin bir çözüm sağlamayacağı uyarısında bulundu. Ayrıca uluslararası toplumun, Safer petrol tankeri dosyasına ilişkin Husi yetkililerini cezalandırma noktasında yasal ve ahlaki sorumluluğunu üstlenmesi ile Yemen’in ve bölgenin önümüzdeki yirmi beş yıl boyunca maruz kalacağı potansiyel felaketin engellenmesi gerektiğini vurguladı.
Mübarek açıklamasının devamında uluslararası topluma, Husi milislerinin Marib, Beyda, Taiz, Hudeyde ve Dali vilayetlerinin yanı sıra Suudi Arabistan’da sivilleri hedef almaya devam etmelerini, ayrıca İran rejiminin açık desteğiyle deniz mayınları ve bomba tuzaklı teknelerle uluslararası deniz yollarını tehdit etmelerini kınama çağrısında bulundu. Söz konusu saldırıların tüm uluslararası normların ve yasaların açık bir ihlali olduğunu kaydetti.
Operasyonlar sürüyor
Yemen ordusuna bağlı kaynaklar dün meşruiyeti destekleyen Arap Koalisyonu’na ait bir uçağın Marib vilayetinin güneyindeki cephelerde başta Husi milislerinin toplanma noktaları olmak üzere birkaç farklı bölgeye hava saldırısı düzenlediğini aktardı.
Yemen Silahlı Kuvvetleri Medya Merkezi, ordunun ve halk direnişinin de Husi milislerinin Marib’in batısındaki Kasara cephesine düzenlediği bir saldırıyı engellediğini bildirdi. Saldırıda birçok ekipmanın hasar gördüğü ve can kaybı meydana geldiği bilgisi paylaşıldı.
Kaynaklar, bir tarafta Halk Direniş Güçleri ile Yemen ordusu, diğer tarafta Husi milisleri arasında ez-Zahir ve Soma cephelerinde çatışmaların devam ettiği bilgisini paylaştı. Ayrıca milislerin özel kuvvet komutanı olan Abdulkerim Salih Handal’ın Soma bölgesindeki el-Hazimiyye cephesinde bir Husi İHA’sının düşürülmesiyle bağlantılı bir çatışmada öldürüldüğü kaydedildi.



Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
TT

Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)

ABD Başkanı'nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya dün yaptığı açıklamada, Irak'ın kritik bir dönemeçte olduğunu ve silahlı grupların devletle rekabet edip devletin rolünü baltaladığı bir ortamda hiçbir ulusun başarılı olamayacağını söyledi.

Savaya, Irak'taki bölünmüşlüğün ülkenin uluslararası konumunu zayıflattığını, ekonomisini boğduğunu ve ulusal çıkarlarını koruma yeteneğini sınırladığını belirterek, hükümetin ülkeyi bölgesel çatışmalardan uzak tutan ve ulusal önceliklere odaklanan bir yaklaşım izlediğinde, istikrarın mümkün olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Irak'ta istikrarın sağlanmasının sorumlu liderlik ve devleti ve kurumlarını güçlendirmeye yönelik kararlı bir yaklaşım gerektirdiğini vurgulayan yetkili, siyasi ve dini liderlerin kararlarının, Irak'ın egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini veya parçalanma ve gerilemeye doğru kayıp kaymayacağını belirleyeceğini belirtti.

Trump'ın liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bu kritik dönemde Irak'ı desteklemeye tamamen hazır olduğunu teyit etti.


Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
TT

Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)

Gazze Şeridi, İsrail ve Hamas arasında geçen ekim ayında başlayan kırılgan ateşkes anlaşmasının üçüncü ayına dün girdi. Kuşatma altındaki halk, İsrail'in ihlalleri ve ciddi yardım eksikliğiyle birlikte iki ay geçirdi.

Gazze Şeridi'ni kasıp kavuran şiddetli hava koşulları ve yoğun yağışlar, halihazırda bir bebeğin soğuktan ölmesiyle sonuçlanan zorlu koşulları gidermek için gerekli malzemelerin ulaştırılmasının aciliyetini bir kez daha vurguladı. Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), yağışların neden olduğu artan acıların "tıbbi ve yeterli barınma malzemeleri de dahil olmak üzere insani yardımın kesintisiz akışı yoluyla önlenebileceğini" belirtti.

Bu arada, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir dün, Hamas'ın askeri kanadına adını veren, İsrail sınırları içinde bulunan tarihi lider İzzeddin el-Kassam'ın türbesini kaldırma sözü verdi. Ben-Gvir, güvenlik güçleri ve bir vinç eşliğinde, Suriye doğumlu el-Kassam'ın türbesinin yanına kurulan dua çadırını sökerken çekilmiş bir video yayınladı. Hamas, güvenlik bakanının eylemlerinin "kutsallığa karşı eşi benzeri görülmemiş bir ihlal ve kutsal yerlere saygısızlık" olduğunu ifade etti.


Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

TT

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekimde ilk aşaması uygulamaya giren Gazze ateşkes planı kapsamında Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması şartında ısrarını sürdürüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilerle Tel Aviv, Hamas’ın uzun süreli bir ateşkes karşılığında silahların “dondurulması” yönündeki önerisini reddetti.

Fransız Haber Ajansı AFP bugün (Perşembe) konuşan bir İsrailli yetkili, “20 maddelik plan çerçevesinde Hamas’ın geleceği yok; örgüt silahsızlandırılacak” dedi. Aynı yetkili, “Gazze tamamen silahtan arındırılmış olacak” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Hamas’ın yurtdışı siyasi büro şefi Halid Meşal’in Al Jazeera’da yayımlanan röportajında, “Direnişin tamamen silahsızlanması kabul edilemez. Silahların dondurulması veya muhafaza edilmesi gibi seçenekler tartışılıyor” sözlerinin ardından geldi.

y
Hamas lideri Halid Meşal (X)

İsrail Ordu Radyosu da Tel Aviv’in “Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması” talebini yinelerken, ABD ile konuya dair “sürekli koordinasyon” yürütüldüğünü aktardı.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngörüyor.

ABD yönetimi son günlerde daha esnek bir yaklaşım sergiliyor

Hamas’ın üst düzey bir kaynağı, Şarku’l Avsat’a konuşarak Trump yönetiminin silahsızlanma vurgusunu sürdürmekle birlikte, son dönemde arabulucular ile hareket arasında dolaşan bazı önerilere “daha açık” bir tutum sergilediğini belirtti.

Aynı kaynak, “Hareketin sunduğu ve arabulucuların geliştirdiği çeşitli fikirler var. Hâlâ farklı taraflarca iletilen yeni formüller tartışılıyor; amaç ikinci aşamaya geçişi hızlandırmak” dedi.

Bu beklenti, ABD’nin son açıklamalarıyla çelişiyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog’la görüşmesinde, Washington’un “Hamas’ın kendini yeniden inşa etmesine asla izin vermeyeceğini” söyledi.

f
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz (AFP)

Hamas kaynakları, temasların sürdüğünü ve sürece dair “her zamankinden daha ciddi bir irade” oluştuğunu ifade ediyor. Hareket, silahların korunması, depolanarak “dondurulması” veya bir Arap ya da İslam ülkesinin gözetimine devredilmesi gibi formüllerin değerlendirilebileceğini düşünüyor.

Hamas içerisinden bir başka kaynak, arabulucuların “silahsızlandırma, uluslararası güç konuşlandırılması ve Gazze’nin yönetimi gibi konularda ABD ile geniş bir anlayış zemini yaratabileceğini” belirtti.

Meşal, “silahtan arındırma değil dondurma” önerisini anlatırken, “İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının tekrarlanmayacağına dair sağlam garantiler sağlayacak bir çerçeve oluşturmak istiyoruz” dedi.

“Filistin yönetiminin rolü”

İsrail, Hamas’ın elindeki son İsrailli rehinenin naaşı teslim edildikten sonra planın ikinci aşamasına geçilmesinde ısrar ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçişin “yakın” olduğunu belirtti ancak “Gazze’nin silahsızlandırılması gibi zorlu dosyalar bulunduğunu” ifade etti.

sdfrg
Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri'ndeki Özel Harekat Birimi 101 (Ulusal Güvenlik web sitesi)

Tartışmalar sürerken, Filistin yönetimi ise Gazze’de tam yetki devrinde ısrar ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, son günlerde Arap, İslam ve Avrupa liderleriyle temaslarında yönetimin Gazze’de sorumluluk üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.

Hamas, bu pozisyona kamuoyu önünde yanıt vermese de, hareketin üst düzey bir kaynağı Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Filistin yönetiminin Gazze’de sorumluluk üstlenmesine karşı değiliz; ancak bunun ulusal bir uzlaşı programına dayanması gerekir” dedi.

Kaynak, “İsrail’in Gazze’de Filistin yönetiminin herhangi bir rolünü reddettiğini ve bu engelin aşılması için uluslararası baskıların devrede olduğunu” belirtti.