Reuters'tan Erdoğan analizi: 2013'te işler değişmeye başladı... Seçim kazanmasının nedeni inşaat sektörü

Erdoğan (Reuters)
Erdoğan (Reuters)
TT

Reuters'tan Erdoğan analizi: 2013'te işler değişmeye başladı... Seçim kazanmasının nedeni inşaat sektörü

Erdoğan (Reuters)
Erdoğan (Reuters)

Reuters haber ajansı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve 2023 seçimleri ile ilgili kapsamlı bir analiz yayımladı.
"Erdoğan’ın Türkiye’sinin Ekonomik Mucizesi Düşmeye Başladığında" başlığını taşıyan makalede Erdoğan’ın üçüncü 10 yılında da görevini koruma ihtimali üzerine detaylı yorumlar yer aldı.
Makalede anketlerin, son üç yılda döviz krizi, keskin bir durgunluk ve koronavirüs salgını nedeniyle Erdoğan'a desteğin düştüğünü gösterdiği bilgisi yer alırken, "Bazıları, Erdoğan'ın AK Partisi'nin kırsal kesim ve işçi sınıfı muhafazakarları arasında güçlü bir tabana sahip popülerliğini korumasına rağmen, iktidar koalisyonunun gayrı resmi bir muhalefet ittifakını takip ettiğini gösteriyor. Bu yıl, Türkiye'nin 2020'de daralmadan kaçınan birkaç ülkeden biri olmasının ardından ekonomik büyüme yeniden hızlandı. Ancak son yılların zararı, gıda ve diğer temel mallarda yüzde 20 veya daha fazla enflasyon yaşandı" ifadeleri kullanıldı.
Makale şöyle devam etti:
"Reuters’a konuşan derecelendirme kuruluşu Fitch Rating’in Direktörü Douglas Winslow, "Zorlu bir ekonomik zemin ile birlikte Erdoğan’ın anketlerine bakarsanız gelecek 12 ayın onun için seçime uygun bir zaman olmadığını görürsünüz" dedi.
Gini'nin gelir ve servet dağılımı endeksi, eşitsizliğin 2011'den bu yana arttığını, 2013'ten bu yana hızlandığını ve Erdoğan'ın görevdeki ilk on yılında (2006-2010'da) elde edilen büyük kazanımları ortadan kaldırdığını gösteriyor.
Reuters ayrıca, "Modern Türkiye’nin en uzun süre lideri olan Erdoğan, ekonomik krizlerin ardından yönetimi düzeltme ve ekonomiyi rahatlatma vaadiyle 2002’de göreve geldi. Ekonomiyi düzeltti ve o dönemde diplomatik hamlelerle dikkat çekti. Yoksulluk ve işsizlik düştü. Üç haneli rakamlarda olan enflasyon yüzde 5’lere düştü" yorumunu da yaptı.

Seçim kazanmasının nedeni inşaat sektörü
Makalede sağlık sisteminin Erdoğan'ın göreve geldiği 2003’ten beri yükseldiği belirtilirken, inşaat sektörünün ekonomiye güç verdiğini ve AK Parti’nin arka arkaya sekiz seçimi bu sayede kazandığına dikkat çekilerek "Modern Türkiye'nin en uzun süredir hizmet veren lideri, Erdoğan'ın çocuğu gibi gördüğü AK Parti'si, 1970'lerden bu yana yaşanan en kötü düşüşün ardından 2002'de, Türkleri daha iyi bir yaşam için endişelendiren kötü yönetim ve durgunluklardan kopartma vaadiyle iktidara geldi" değerlendirmesinde bulunuldu.
"Erdoğan dokunulmaz görünüyordu" sözlerine yer verilen makalede, "Eşi benzeri görülmemiş hükümet karşıtı protestoların Türkiye'yi kasıp kavurduğu ve daha büyük ekonomik ivme kazanırken küresel olarak gelişmekte olan piyasaların sancılı bir finansal çıkışla karşılaştığı 2013'te işler değişmeye başladı" ifadeleri kullanıldı.
Analizde, Erdoğan hükümetinin 2013'te İstanbul Gezi Parkı'nda başlayan protestoları bastırdığında pek çok kişiyi şok ettiği belirtildi.
Reuters'a konuşan Sabancı Üniversitesi sosyoloji bölümünde yardımcı doçent olan Ateş Altınordu, baskıların "AK Parti'yi yeni bir kuruluş olarak kristalleştirdiğini ve popüler akımın onlara karşı döndüğünü gösterdiğini" söyledi.
Altınordu, "2013'ten bu yana AK Parti ve Erdoğan, ekonomiye muhtemelen çeşitli şekillerde zarar veren otoriterliği daha da artırmak için harekete geçti. "Daha az medya özgürlüğü ile daha izole ve merkezi bir karar alma moduna girdiler. Dolayısıyla muhtemelen daha fazla politika hatası yapıyorsunuz, tepkinizi kaybediyorsunuz ve yolsuzluğa çok daha fazla yer açılıyor" dedi.

Reuters, Independent Türkçe



Ukraynalıların çoğu Rusya’ya verilecek büyük tavizlere karşı

Rusya, Ukrayna'nın Donbas bölgesinden çekilmesi şartıyla ateşkese yanaşacağını söylüyor (Reuters)
Rusya, Ukrayna'nın Donbas bölgesinden çekilmesi şartıyla ateşkese yanaşacağını söylüyor (Reuters)
TT

Ukraynalıların çoğu Rusya’ya verilecek büyük tavizlere karşı

Rusya, Ukrayna'nın Donbas bölgesinden çekilmesi şartıyla ateşkese yanaşacağını söylüyor (Reuters)
Rusya, Ukrayna'nın Donbas bölgesinden çekilmesi şartıyla ateşkese yanaşacağını söylüyor (Reuters)

Ukraynalıların çoğu barış anlaşması kapsamında Rusya'ya büyük tavizler verilmesine karşı.

Kiev Uluslararası Sosyoloji Enstitüsü'nün (KIIS) 547 kişinin katılımıyla yaptığı ankette, Ukraynalıların yüzde 75'inin Kiev yönetiminin büyük toprak tavizleri vermesine karşı çıktığı belirlendi.

Katılımcılar, ABD ve Avrupa Birliği'nden (AB) net güvenlik garantileri alınmadan anlaşma yapılmaması gerektiğini savunuyor. Ayrıca Rusya'nın Ukrayna ordusunun büyüklüğünün sınırlandırılması talebine de karşı çıkıyorlar.

Diğer yandan yüzde 72'lik kesim, cephedeki mevcut durumun korunduğu bazı tavizler içeren bir anlaşmaya sıcak bakıyor.

Kasım sonuyla aralık ortası arasında gerçekleştirilen ankette, Ukraynalıların yüzde 63'ünün savaşı sürdürmeye hazır olduğu aktarılıyor. Katılımcıların sadece yüzde 9'u savaşın 2026'nın başlarında sona ereceğine inanıyor.

ABD arabuluculuğunda gerçekleştirilen görüşmelerde ateşkese dair somut bir adım henüz atılmadı. Ankete göre Ukraynalıların sadece yüzde 21'i ABD'ye güveniyor. Bu oran geçen yıl aralıkta yüzde 41'di.

NATO'ya duyulan güven de aynı dönemde yüzde 43'ten yüzde 34'e düştü.

KIIS direktörü Anton Hruşetski, sonuçlar hakkında şunları söylüyor:

Güvenlik garantileri net ve bağlayıcı olmazsa Ukraynalılar bunlara güven duymaz. Bu da barış planının onaylanmasına yönelik genel istekliliği etkiler.

Hafta sonu Berlin'de düzenlenen toplantıda ABD'li ve Avrupalı yetkililer, Ukraynalı heyetle bir araya gelmişti.

Almanya, Fransa, Birleşik Krallık, İtalya, Polonya, İskandinav ülkeleriyle AB yönetimi tarafından dün yapılan ortak açıklamada, Avrupa liderliğindeki Gönüllü Ülkeler Koalisyonu çerçevesinde oluşturulacak ve ABD tarafından desteklenen "çok uluslu bir Ukrayna gücü" kurulacağı duyurulmuştu.

Bu güç, Ukrayna savunma kuvvetlerinin yeniden yapılandırılmasına, hava sahasının güvenliğinin sağlanmasına ve denizlerin daha güvenli hale getirilmesine destek verecek.

Ayrıca Ukrayna için NATO'nun 5. maddesine benzer güçlü güvenlik garantileri içeren bir "barış paketi" üzerinde önemli ilerleme sağlandığı bildirilmişi.

ABD Başkanı Donald Trump da dünkü açıklamasında Ukrayna'nın talep ettiği güvenlik garantilerinin Avrupa'yla işbirliği içinde şekillendirildiğini vurgulayarak, "Savaşın yeniden başlamaması için güvenlik garantileri üzerinde çalışıyoruz" demişti.

Cumhuriyetçi lider, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye seçim çağrısı da yapmıştı. ABD Başkanı, Kiev'in "seçim düzenlememek için savaşı bahane ettiğini" öne sürmüştü.

Görev süresi geçen yıl sona eren Zelenski ise Batılı müttefiklerin güvenliği sağlaması halinde 90 gün içinde seçime gitmeye hazır olduğunu söylemişti.

Ancak KIIS anketine göre, Ukraynalıların sadece yüzde 9'u çatışmalar sona ermeden seçim yapılmasını istiyor.

Independent Türkçe, Reuters, NBC


Sırbistan'daki protestoların ardından Trump'ın damadı geri adım attı

Öğrencilerin liderliğindeki aktivistler, Kushner'ın projesini protesto etmişti (AFP)
Öğrencilerin liderliğindeki aktivistler, Kushner'ın projesini protesto etmişti (AFP)
TT

Sırbistan'daki protestoların ardından Trump'ın damadı geri adım attı

Öğrencilerin liderliğindeki aktivistler, Kushner'ın projesini protesto etmişti (AFP)
Öğrencilerin liderliğindeki aktivistler, Kushner'ın projesini protesto etmişti (AFP)

Sırbistan yönetimi, ABD Başkanı Donald Trump'ın damadı Jared Kushner'ın otel yapmasına yeşil ışık yaksa da ardından gelen protestolar ve bir bakana açılan dava, Belgrad'daki projenin iptaline neden oldu.

Pazartesi günü bir özel savcı, aralarında Kültür Bakanı Nikola Selaković'in de olduğu 4 kişi hakkında, Kushner'ın projesiyle bağlantılı olarak düzenlediği iddianameyi açıkladı. 

Organize Suçlardan Sorumlu Kamu Başsavcılığı'nın sitesinde yayımlanan açıklamada bu 4 kişinin görevin kötüye kullanılması ve belgede sahtecilikle suçlandığı bildirildi. 

Bunun üzerine Kushner'ın firması Affinity Partners hızlıca bir açıklama yayımlayarak Belgrad'ın merkezindeki otel ve apartman kompleksi projesinin iptal edildiğini duyurdu:

Anlamlı projeler ayrışmaya değil, birleşmeye neden olmalı. Sırbistan ve Belgrad halkına saygı göstererek başvurumuzu geri çekiyoruz.

Kushner'ın iki yılı aşkın süredir üzerinde çalıştığı projenin 1999'daki Kosova Savaşı sırasında NATO'nun bombaladığı bir bölgede yapılması öngörülüyordu.

Lüks otel Trump markasını taşıyacağı için projede Cumhuriyetçi liderin oğulları Eric ve Donald Jr. tarafından yönetilen Trump Organization da yer alıyordu.

Ancak yarım milyar dolarlık proje, bombalanan Yugoslav Halk Ordusu karargahının yer aldığı anıt bölgesinde inşa edileceğinden ülkede büyük tartışma yaratmıştı. 

Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, bölgenin kültürel koruma statüsünü geçen yıl kaldırmıştı. Ayrıca Kushner'ın firması Affinity Partners'la 99 yıllığına kira sözleşmesi imzalanmıştı. Bunun ardından ülkede büyük protestolar patlak vermişti. 

Vucic'in liderliğindeki Sırp İlerleme Partisi, çoğunluğu elinde bulundurduğu Parlamento'da geçen ay geçirdiği yasayla inşaatın önünü açmıştı. 

Muhalefetten hükümetin kararına sert tepkiler gelmişti. Merkez sol Özgür ve Adalet Parti'den parlamenter Marinika Tepic, Belgrad'ın "Donald Trump'ı memnun etmek uğruna ülkenin tarihini yok ettiğini" söylemişti. 

44 yaşındaki damat, ilk Trump döneminin aksine ABD yönetiminde yer almayacağını açıklasa da Gazze ve Ukrayna savaşlarındaki müzakerelerde önemli roller üstleniyor. 

Diğer yandan da çoğunlukla Ortadoğu yönetimlerinin fonladığı bir özel sermaye şirketi olan Affinity'nin başında. 

Şirket, dünyanın en büyük oyun şirketlerinden Electronic Arts'ın (EA) satışında da gündem oldu. 

Önceki aylarda sağlanan 55 milyar dolarlık anlaşmayla EA'i satın alan konsorsiyumda Suudi Arabistan Kamu Yatırım Fonu'yla birlikte Affinity Partners ve bir başka özel sermaye şirketi olan Silver Lake de yer alıyor.

Netflix'in satın alması beklenen Warner Bros. için Paramount'un verdiği teklifte de Affinity'nin adı geçiyor. 

Independent Türkçe, New York Times, Wall Street Journal, AP


Pentagon, ABD ordusunda radikal değişikliklere hazırlanıyor

Kaynakları Avrupa ve Ortadoğu'dan Latin Amerika'ya aktarmayı planlayan Washington, son dönemde Karayipler'deki askeri yığınağını büyütüyor (Reuters)
Kaynakları Avrupa ve Ortadoğu'dan Latin Amerika'ya aktarmayı planlayan Washington, son dönemde Karayipler'deki askeri yığınağını büyütüyor (Reuters)
TT

Pentagon, ABD ordusunda radikal değişikliklere hazırlanıyor

Kaynakları Avrupa ve Ortadoğu'dan Latin Amerika'ya aktarmayı planlayan Washington, son dönemde Karayipler'deki askeri yığınağını büyütüyor (Reuters)
Kaynakları Avrupa ve Ortadoğu'dan Latin Amerika'ya aktarmayı planlayan Washington, son dönemde Karayipler'deki askeri yığınağını büyütüyor (Reuters)

Önceki haftalarda ABD'nin yayımladığı yeni ulusal güvenlik stratejisi, Avrupa'nın tepkisini çekerken Pentagon da bu çerçeveyle uyumlu değişiklikler yapmayı planlıyor.

Washington Post'un kaynaklarına dayandırdığı habere göre, ABD Savunma Bakanlığı'nın üst düzeylerdeki yetkilileri, ordunun büyük karargahlarından bazılarında küçülmeye gitmeyi ve generaller arasındaki güç dengesini değiştirmeyi planlıyor. 

Savunma Bakanı Pete Hegseth'e önümüzdeki günlerde Genelkurmay Başkanı Dan Caine tarafından sunulması beklenen planlar, 4 yıldızlı generallerin sayısının azaltılmasını öngörüyor.

Merkez Komutanlığı, Avrupa Komutanlığı ve Afrika Komutanlığı'nın ana karargahlarının küçültülmesi ve üçünün birlikte ABD Uluslararası Komutanlığı adını taşıyacak yeni bir çatının altına taşınması gündemde. 

Kuzey Komutanlığı ve Güney Komutanlığı'nın da yeni kurulacak ABD Amerika Komutanlığı bünyesinde birleştirilmesi düşünülüyor.

Arktika'dan sorumlu bir birimin daha kurularak Amerika Komutanlığı'na bağlanması ele alınsa da sonrasında vazgeçilmiş. 

Hint-Pasifik Komutanlığı, Stratejik Komutanlığı, Ulaştırma Komutanlığı, Özel Operasyonlar Komutanlığı, Uzay Komutanlığı ve Siber Komutanlığı'nın görevlerini sürdürmesi bekleniyor.

Bunlardan son üçünün kurulması düşünülen ABD Küresel Komutanlığı çatısına alınması da değerlendirilmiş. 

Amerikan gazetesinin kaynakları bu hamlelerin, ABD'nin gücünü Ortadoğu ve Avrupa yerine Batı Yarımküre'ye yönlendirmesi ve küresel dünya düzeninin koruyuculuğu görevini bırakması düşüncesiyle uyumlu olduğuna dikkat çekiyor. 

Planların onaylanması halinde, ABD ordusunda on yıllardır görülen en kapsamlı yapısal değişiklikler gerçekleşecek. 

Değişimi savunanlar, çok genişleyen ve yavaşlayan komuta yapısının düzeltilmeye çalışıldığını öne sürüyor. 

Ancak sızan detaylar herkesi mutlu etmedi. Barack Obama döneminin Savunma Bakanı Chuck Hagel, bölgesel komutanlıkların kapatılmasının ordunun krizleri öngörüp yönetme kapasitesini azaltabileceğini vurguluyor.

Hagel kurulan ilişki ağları ve edinilen uzmanlıkların bir kenara atılmasının Washington'ın o bölgelerdeki gücünü zayıflatabileceği kanısında. 

Hegseth'in ekibi tarafından Washington Post'a iletilen açıklamada iddialara dair yorum yapılmayacağı ve Pentagon içinde herhangi bir fikir ayrılığının olmadığı ifade edildi. 

Bu değişikliklerin gerçekleşebilmesi için hem Hegseth hem de ABD Başkanı Donald Trump'ın onayını alması gerekiyor. 

Independent Türkçe, Washington Post, Moneycontrol