Reuters'tan Erdoğan analizi: 2013'te işler değişmeye başladı... Seçim kazanmasının nedeni inşaat sektörü

Erdoğan (Reuters)
Erdoğan (Reuters)
TT

Reuters'tan Erdoğan analizi: 2013'te işler değişmeye başladı... Seçim kazanmasının nedeni inşaat sektörü

Erdoğan (Reuters)
Erdoğan (Reuters)

Reuters haber ajansı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve 2023 seçimleri ile ilgili kapsamlı bir analiz yayımladı.
"Erdoğan’ın Türkiye’sinin Ekonomik Mucizesi Düşmeye Başladığında" başlığını taşıyan makalede Erdoğan’ın üçüncü 10 yılında da görevini koruma ihtimali üzerine detaylı yorumlar yer aldı.
Makalede anketlerin, son üç yılda döviz krizi, keskin bir durgunluk ve koronavirüs salgını nedeniyle Erdoğan'a desteğin düştüğünü gösterdiği bilgisi yer alırken, "Bazıları, Erdoğan'ın AK Partisi'nin kırsal kesim ve işçi sınıfı muhafazakarları arasında güçlü bir tabana sahip popülerliğini korumasına rağmen, iktidar koalisyonunun gayrı resmi bir muhalefet ittifakını takip ettiğini gösteriyor. Bu yıl, Türkiye'nin 2020'de daralmadan kaçınan birkaç ülkeden biri olmasının ardından ekonomik büyüme yeniden hızlandı. Ancak son yılların zararı, gıda ve diğer temel mallarda yüzde 20 veya daha fazla enflasyon yaşandı" ifadeleri kullanıldı.
Makale şöyle devam etti:
"Reuters’a konuşan derecelendirme kuruluşu Fitch Rating’in Direktörü Douglas Winslow, "Zorlu bir ekonomik zemin ile birlikte Erdoğan’ın anketlerine bakarsanız gelecek 12 ayın onun için seçime uygun bir zaman olmadığını görürsünüz" dedi.
Gini'nin gelir ve servet dağılımı endeksi, eşitsizliğin 2011'den bu yana arttığını, 2013'ten bu yana hızlandığını ve Erdoğan'ın görevdeki ilk on yılında (2006-2010'da) elde edilen büyük kazanımları ortadan kaldırdığını gösteriyor.
Reuters ayrıca, "Modern Türkiye’nin en uzun süre lideri olan Erdoğan, ekonomik krizlerin ardından yönetimi düzeltme ve ekonomiyi rahatlatma vaadiyle 2002’de göreve geldi. Ekonomiyi düzeltti ve o dönemde diplomatik hamlelerle dikkat çekti. Yoksulluk ve işsizlik düştü. Üç haneli rakamlarda olan enflasyon yüzde 5’lere düştü" yorumunu da yaptı.

Seçim kazanmasının nedeni inşaat sektörü
Makalede sağlık sisteminin Erdoğan'ın göreve geldiği 2003’ten beri yükseldiği belirtilirken, inşaat sektörünün ekonomiye güç verdiğini ve AK Parti’nin arka arkaya sekiz seçimi bu sayede kazandığına dikkat çekilerek "Modern Türkiye'nin en uzun süredir hizmet veren lideri, Erdoğan'ın çocuğu gibi gördüğü AK Parti'si, 1970'lerden bu yana yaşanan en kötü düşüşün ardından 2002'de, Türkleri daha iyi bir yaşam için endişelendiren kötü yönetim ve durgunluklardan kopartma vaadiyle iktidara geldi" değerlendirmesinde bulunuldu.
"Erdoğan dokunulmaz görünüyordu" sözlerine yer verilen makalede, "Eşi benzeri görülmemiş hükümet karşıtı protestoların Türkiye'yi kasıp kavurduğu ve daha büyük ekonomik ivme kazanırken küresel olarak gelişmekte olan piyasaların sancılı bir finansal çıkışla karşılaştığı 2013'te işler değişmeye başladı" ifadeleri kullanıldı.
Analizde, Erdoğan hükümetinin 2013'te İstanbul Gezi Parkı'nda başlayan protestoları bastırdığında pek çok kişiyi şok ettiği belirtildi.
Reuters'a konuşan Sabancı Üniversitesi sosyoloji bölümünde yardımcı doçent olan Ateş Altınordu, baskıların "AK Parti'yi yeni bir kuruluş olarak kristalleştirdiğini ve popüler akımın onlara karşı döndüğünü gösterdiğini" söyledi.
Altınordu, "2013'ten bu yana AK Parti ve Erdoğan, ekonomiye muhtemelen çeşitli şekillerde zarar veren otoriterliği daha da artırmak için harekete geçti. "Daha az medya özgürlüğü ile daha izole ve merkezi bir karar alma moduna girdiler. Dolayısıyla muhtemelen daha fazla politika hatası yapıyorsunuz, tepkinizi kaybediyorsunuz ve yolsuzluğa çok daha fazla yer açılıyor" dedi.

Reuters, Independent Türkçe



Taliban’dan Pakistan’a fetvalı güvence

Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)
Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)
TT

Taliban’dan Pakistan’a fetvalı güvence

Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)
Afganistan'da Perşembe günü Celalabad'da düzenlenen mezuniyet töreninde polis memurları (EPA)

Afganistan’daki Taliban yönetimi, iki ülke arasında günler önce yeniden alevlenen sınır çatışmalarının ardından, Pakistan’a yönelik dolaylı güvence mesajlarını yoğunlaştırdı. Kabil, kırılgan ateşkesi koruma çabalarının sürdüğü bir dönemde hem dinî hem de siyasi bir dizi taahhüdü arka arkaya açıkladı.

Başbakan Ahund ve üst düzey isimlerin katıldığı, binden fazla din adamını bir araya getiren toplantıda yayımlanan fetva, Afgan topraklarının hiçbir ülkeye karşı kullanılmayacağını ilan etti. Siyasi–fiqhî bildiri, sınır ötesi çatışmalara müdahil olanlara karşı yaptırım uygulanacağını vurguladı.

Bildirinin ardından Dışişleri Bakanı Emirhan Muttaki, hükümetin fetvadaki taahhütlere “tam bağlılık” göstereceğini açıkladı. Açıklama, Pakistan içini hedef alan ve sorumluluğu başta Pakistan Talibanı (TTP) olmak üzere çeşitli gruplara atfedilen saldırıların ardından yükselen gerilimi yatıştırma girişimi olarak değerlendirildi.

Sınırdaki son saldırıda, salı günü Afganistan sınırına yakın Kurram bölgesindeki bir güvenlik noktasının hedef alınması sonucu 6 Pakistan askeri hayatını kaybetmişti. İslamabad, saldırıların Afgan topraklarını kullanan silahlı gruplarca planlandığını savunurken, Kabil bu iddiaları reddediyor ve TTP ile operasyonel bağları olmadığını öne sürüyor.

dfgt
3 Aralık 2025'te Afganistan sınırında düzenlenen saldırıda hayatını kaybeden Pakistanlı güvenlik görevlileri için düzenlenen cenaze töreninden bir kare (AFP)

Din adamları kurultayının sonunda yayımlanan bildiride, Afgan hükümetinin ülke topraklarının hiçbir devlete karşı kullanılmaması taahhüdünü “şer’î bir sorumluluk” olarak üstlendiği belirtildi. Açıklamada, bu taahhüdü ihlal edenlerin asi sayılacağı ve gerekli işlemlerin uygulanacağı ifade edildi.

Bildiride, ülke egemenliğini savunmanın dinî bir görev olduğu vurgulanırken, aynı zamanda “Afgan topraklarının başka herhangi bir devlete zarar vermek için kullanılmasının caiz olmadığı” yeniden teyit edildi. Ayrıca Afgan vatandaşlarının sınır ötesindeki askerî faaliyetlere katılmak üzere ülke dışına gitmesinin yasak olduğu, bunu yapanların “muhalif ve asi” kabul edileceği kaydedildi.

Toplantıda Başbakan Ahund’un yanı sıra Yüksek Mahkeme Başkanı, İyiliği Emretme ve Kötülükten Sakındırma Bakanı, Yükseköğrenim Bakanı ve diğer üst düzey isimlerin bulunması, Taliban yönetiminin Pakistan’a hem dinî hem de siyasi nitelikte çift katmanlı güvence sunma çabasının işareti olarak değerlendirildi. Kabil yönetimi, özellikle sınır aşan silahlı gruplar konusunda artan uluslararası baskıyla karşı karşıya.

hyju
Afganlar, 6 Aralık 2025'te Pakistan güçleriyle sınır çatışmalarında öldürülen bir adam için yas tutuyor (AFP)

Dışişleri Bakanı Muttaki, devlet medyasına yaptığı açıklamada, ülke genelindeki din alimlerinin “İslami düzenin korunmasına yönelik birleşik fetvalarını” yenilediklerini belirterek, Afganistan’ın hiçbir ülkeye zarar verecek bir faaliyete izin vermeyeceğini yineledi. Muttaki, “Bu, alimlerin tavsiyesidir ve tüm Müslümanlar için yerine getirilmesi gereken bir görevdir” dedi.

Muttaki, fetvayı ihlal ederek sınır ötesi faaliyetlerde bulunanlara karşı Afgan yönetiminin gerekli adımları atma hakkına sahip olduğunu vurguladı. Bu ifade, TTP’ye katılan Afgan unsurlara yönelik üstü kapalı bir mesaj olarak değerlendirildi.

Açıklamasının sonunda “birlik ve fitneden uzak durma” çağrısı yapan Muttaki, Afgan halkının tarih boyunca din alimlerinin fetvalarına uyduğunu ve bugün de bu çizginin sürdürüleceğini belirtti.

Gözlemcilere göre fetva, siyasi bildiri ve resmî açıklamaların tamamı, son haftalarda tırmanan saldırılar nedeniyle artan Pakistan tepkisini yatıştırmaya ve Kabil’in güvenlik taahhütlerine bağlılık gösterdiğini ispatlamaya yönelik koordineli bir çabanın parçası niteliğinde. Geçen cuma yaşanan ve 4 kişinin ölümüne yol açan sınır çatışması, iki ülke arasındaki gerilimi yeniden tırmandırmıştı.


Beyaz Saray, Trump'ın sağ elindeki bandajı "çok sayıda el sıkışması" ile gerekçelendiriyor

Trump, morluğa makyaj yapıyor (Arşiv- Reuters)
Trump, morluğa makyaj yapıyor (Arşiv- Reuters)
TT

Beyaz Saray, Trump'ın sağ elindeki bandajı "çok sayıda el sıkışması" ile gerekçelendiriyor

Trump, morluğa makyaj yapıyor (Arşiv- Reuters)
Trump, morluğa makyaj yapıyor (Arşiv- Reuters)

Beyaz Saray dün, ABD başkanının günlerdir sağ elinde taşıdığı bandajı, yaptığı sayısız tokalaşmaya işaret ederek bir kez daha haklı çıkarmaya çalıştı.

Beyaz Saray sözcüsü Karoline Leavitt dün, "Bununla ilgili size zaten bir açıklama yaptık" dedi. Leavitt'in açıklaması, son zamanlarda ortaya çıkan bandajlarla ilgili bir soruya yanıt olarak geldi. "Başkan sürekli insanlarla el sıkışıyor," diyen Leavitt, birkaç ay önce başkan şişmiş sağ eliyle görüldüğünde yapılan açıklamayı yineledi.

Leavitt ayrıca, "Kalp damar hastalığına karşı önleyici tedavi olarak her gün aspirin de alıyor" diyerek, "bu da gördüğünüz morluklara katkıda bulunmuş olabilir." Beyaz Saray, örneğin pazar günü Washington'daki bir etkinlik sırasında 79 yaşındaki Trump'ın taktığı bandajlar görülmeden önce de bu açıklamayı yapmıştı.

ABD'nin en yaşlı seçilmiş başkanı olan Trump için sağlık hassas bir konu. Demokrat selefi Joe Biden'ı bunama hastalığından muzdarip olmakla ve bu nedenle yönetmeye uygun olmamakla suçladı.

Trump, salı akşamı Truth Social’deki hesabından yaptığı öfkeli paylaşımda, sağlığıyla ilgili medya haberlerini "kışkırtıcı ve muhtemelen vatana ihanet" olarak nitelendirdi.

Trump'ın sağlığı, bir dizi etkinlikte uyanık kalmakta zorlandığı görülmesinin yanı sıra, ekim ayında ek tıbbi testlerin bir parçası olarak MR çektirmesiyle de mercek altına alındı.


Hegseth ve Japon mevkidaşı: Çin'in eylemleri bölgesel barışa hizmet etmiyor

ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth (Reuters)
ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth (Reuters)
TT

Hegseth ve Japon mevkidaşı: Çin'in eylemleri bölgesel barışa hizmet etmiyor

ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth (Reuters)
ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth (Reuters)

Tokyo bugün yaptığı açıklamada, Japonya Savunma Bakanı Shinjiro Koizumi ve Amerikalı mevkidaşı Pete Higseth'in bölgedeki güvenlik konusunu görüşmek üzere yaptıkları telefon görüşmesinde, Çin'in son eylemlerinin "bölgesel barışın sağlanmasına yardımcı olmadığı" konusunda mutabık kaldıklarını duyurdu.

Japonya Savunma Bakanlığı yaptığı açıklamada, iki bakanın "6 Aralık'ta Çin askeri savaş uçakları tarafından Japonya Öz Savunma Kuvvetleri uçaklarının hedef alındığı radar kilitleme olayı da dahil olmak üzere, Hint-Pasifik bölgesindeki kötüleşen ciddi güvenlik durumu hakkında samimi görüş alışverişinde bulunduğunu" belirtti.

Açıklamada, Başbakan Sanae Takaichi'nin geçen ay Tayvan hakkındaki açıklamalarının ardından Japonya ve Çin arasında yaşanan anlaşmazlık ortamında, iki bakanın "Çin'in eylemlerinin bölgesel barış ve istikrara katkıda bulunmadığı gerekçesiyle, bölgesel gerilimleri tırmandırabilecek her türlü eylemden ciddi endişe duyduklarını" ifade ettikleri belirtildi.