Londra, iktidara geldiği an Taliban ile çalışmaya hazır

Taliban, Pakistan sınırındaki önemli bir geçiş noktasını kontrol ediyor

Pakistan ile Spin Boldak sınır kapısına Taliban bayrağı çekildi (EPA)
Pakistan ile Spin Boldak sınır kapısına Taliban bayrağı çekildi (EPA)
TT

Londra, iktidara geldiği an Taliban ile çalışmaya hazır

Pakistan ile Spin Boldak sınır kapısına Taliban bayrağı çekildi (EPA)
Pakistan ile Spin Boldak sınır kapısına Taliban bayrağı çekildi (EPA)

Taliban dün, savaşçılarının Pakistan sınırında yer alan Spin Boldak Sınır Kapısı’nın kontrolünü ele geçirdiğini duyurdu. Pakistanlı bir yetkili, Taliban militanlarının Pakistan'ın Çaman ile Veş kasabaları arasındaki sınır kapısından Afgan hükümeti bayrağını indirdiğini bildirdi.
Reuters’ın haberine göre, Afganistan'ın güneyindeki Kandahar şehrinin güneyinde yer alan sınır kapısı, ülkenin her gün yaklaşık 900 kamyonun geçtiği en yoğun ikinci giriş noktası sayılıyor.
Kandahar'da yer alan kritik Veş sınır kasabasını ele geçirdiğini söyleyen Taliban sözcüsü Zabihullah Mücahid, “Bununla birlikte, Spin Boldak, Chaman ve Kandahar gümrük noktaları arasındaki yollar kuvvetlerimizin eline geçti” ifadelerini kullandı.
Diğer yandan Afgan yetkililer hükümet güçlerinin Taliban savaşçılarını püskürterek geri çekilmeye zorladığını, Spin Boldak’taki sınır bölgesini kontrol ettiklerini söylerken siviller ve Pakistanlı yetkililer ise Taliban'ın Veş'teki sınır merkezleri kontrolünü ele geçirdiğini aktardı.
Son birkaç gün içerisinde Taliban; Herat, Ferah ve Kunduz'un kuzey ve batı illerinde bulunan diğer büyük sınır kapılarının kontrolünü ele geçirdi.
Afganistan Devlet Başkanı Eşref Gani'nin yardımcısı Emrullah Salih, Taliban'ın Kırgızlardan oluşan küçük bir etnik grup üyelerini İslam'a sarılmaya veya kuzey Bedahşan eyaletindeki evlerini terk etmeye zorladığını söyledi.

Bush: Afganistan'dan çekilmek hata
11 Eylül saldırıları ardından 2001 yılı sonbaharında ABD kuvvetlerini Afganistan'a gönderen eski ABD Başkanı George W. Bush, Almanya merkezli Deutsche Welle’ye verdiği röportajda NATO kuvvetlerinin Afganistan'dan çekilmesini bir hata olarak değerlendirerek “Afgan kadın ve kızları anlatılmaz bir zarar görecek. Bir hata yapılıyor. Bu azılı canavarlar tarafından katledilmeye terk edilecekler ve bu beni üzüyor” ifadelerini kullandı.

Taliban’dan Rusya'ya güvence
Rus haber ajansının dünkü haberine göre, Rusya Dışişleri Bakanlığı Moskova'nın Afganistan ve Taliban'ı çok geç olmadan bir geçiş koalisyonu hükümeti kurma konusunda ciddi müzakerelere başlamaya çağırdığını aktardı. Geçen hafta Moskova'yı ziyaret eden bir Taliban heyeti, radikal İslamcı grubun Afganistan topraklarının yüzde 85'inden fazlasını kontrol ettiğini açıklayarak, Afganistan'ın diğer ülkelere saldırı platformu olarak kullanılmasına izin vermeyecekleri konusunda Rusya'ya güvence vermişti. 
Rusya Dışişleri Bakanlığı ise Taliban Orta Asya'daki müttefiklerinin güvenliğine herhangi bir zarar verdiği taktirde bunun önemli sonuçlara yol açabileceğini açıkladı. 

İngiltere: Afganistan'da hükümete dahil olduğu taktirde Taliban’la çalışırız
Birleşik Krallık Savunma Bakanı Ben Wallace, Salı günü The Daily Telegraph gazetesinde yayınlanan röportajında, İngiltere’nin Afganistan'da hükümete dahil olduğu taktirde Taliban ile birlikte çalışabileceklerini belirtti. “Günün hükümeti ne olursa olsun, belirli uluslararası normlara uyması koşuluyla İngiliz hükümeti Taliban ile ilişki kuracaktır” ifadelerini kullanan Wallace, aynı zamanda Reuters’ın haberine göre Taliban'ın insan haklarına ciddi şekilde aykırı davranması durumunda bu ilişkiyi gözden geçirecekleri uyarısında bulundu.
Söz konusu röportajında Birleşik Krallık’ın Taliban ile çalışmasının tartışmalı olacağını kabul eden Wallace, “Taliban'ın umutsuzca istediği şey uluslararası tanınma. Ulusun inşasında finansman ve destek için bu gerekiyor. Barışa ortak olmadığınız taktirde tecrit riskiyle karşı karşıya kalırsınız. Tecrit, onları geçen sefer bulundukları yere götürdü” dedi. Aynı zamanda Taliban ve Afganistan Devlet Başkanı Eşref Gani'yi ülkeyi istikrara kavuşturma yönünde birlikte çalışmaya çağırdı.
ABD Başkanı Joe Biden yönetimi, Afganistan'da ABD ordusuna hizmet eden Afgan tercümanların Taliban'ın intikam alacağı korkusuyla canlarından endişe edildiği için yurtdışına tahliyesine başlandığını duyurdu. Beyaz Saray kaynakları, Müttefiklere Sığınak Operasyonu adlı bu planın ay sonu başlayacağını duyurdu. ABD yönetimi, ABD kuvvetlerinde hizmet vermiş Afgan tercümanları özel bir göçmen vizesi süreciyle ABD'ye getirmek için ticari uçaklar kiralıyor.



İran'ın kötü şöhretli Evin Cezaevi’nde yıkım ve can kayıpları

Sosyal medyada paylaşılan bir fotoğrafta, İsrail'in dün düzenlediği hava saldırısının ardından Tahran'ın üzerinde yükselen duman görülüyor. (AFP)
Sosyal medyada paylaşılan bir fotoğrafta, İsrail'in dün düzenlediği hava saldırısının ardından Tahran'ın üzerinde yükselen duman görülüyor. (AFP)
TT

İran'ın kötü şöhretli Evin Cezaevi’nde yıkım ve can kayıpları

Sosyal medyada paylaşılan bir fotoğrafta, İsrail'in dün düzenlediği hava saldırısının ardından Tahran'ın üzerinde yükselen duman görülüyor. (AFP)
Sosyal medyada paylaşılan bir fotoğrafta, İsrail'in dün düzenlediği hava saldırısının ardından Tahran'ın üzerinde yükselen duman görülüyor. (AFP)

İranlı yetkililer bugün, Birleşmiş Milletler'in (BM) uluslararası insancıl hukukun ağır bir ihlali olduğunu söylediği, mahkûmların ölümüne ve yaralanmasına neden olan dünkü İsrail saldırısında kötü şöhretli Evin Cezaevi'nin ‘idari binasının bir kısmının’ yıkıldığını doğruladı. İran Yargı Erki Sözcüsü Asgar Cihangir, Evin Cezaevi'ndeki ‘idari binanın bir kısmının’ yıkıldığını, idari ve adli personelin yanı sıra bazı ziyaretçilerin de yaralandığını duyurdu. Cihangir ayrıca, şehitlerin de olduğunu bildirdi. Cihangir, ölü ve yaralı sayısına ilişkin kesin rakam vermedi ve konunun halen soruşturma aşamasında olduğunu vurguladı. Evin Cezaevi, İsrail'in Tahran'da ‘baskı organı’ olarak nitelendirdiği çeşitli merkezlere düzenlediği saldırılardaki hedeflerden biriydi.

xvfdghy
Sosyal medyada paylaşılan bir fotoğrafta, İsrail'in dün düzenlediği hava saldırısının ardından Tahran'ın üzerinde yükselen duman görülüyor. (AFP)

İranlı yetkililer bugün, İsrail saldırısı sırasında Evin Cezaevi yakınlarına düşen iki füzeyi etkisiz hale getirdi. Tasnim haber ajansı bir polis sözcüsünün şu açıklamasını aktardı: “Dün ateşlenen ve Evin Cezaevi yakınlarına düşen patlamamış iki füze etkisiz hale getirildi ve güvenli bir yere taşındı.” İran yargısı da Evin'deki tutukluları Tahran eyaletindeki diğer cezaevlerine ‘naklettiğini’ duyurdu. Yargı kaç tutuklunun nakledildiğini belirtmedi. Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot, İran'da üç yıldır tutuklu bulunan Fransız vatandaşları Jacques Paris ve Cecile Koehler'in ‘zarar görmediğini’ doğruladı ve İsrail saldırısını ‘kabul edilemez’ olarak nitelendirdi. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği, siyasi tutukluların bulunduğu cezaevine düzenlenen hava saldırısının uluslararası insancıl hukukun ciddi bir ihlali olduğunu söyledi.

Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği Sözcüsü Semin el-Haytan Cenevre'de gazetecilere yaptığı açıklamada, İsrail'in adını anmadan, “Evin Cezaevi askeri bir hedef değildir ve hedef alınması uluslararası insancıl hukukun ciddi bir ihlalini teşkil etmektedir” dedi. Sözcü ayrıca, İnsan Hakları Yüksek Komiserliği’nin cezaevinde yangın çıktığına ve belirsiz sayıda yaralı olduğuna dair raporlar aldığını belirtti.

sadfrgt
İsrail saldırıları sonucu yanan bir ambulans Tahran'da bir caddede duruyor. (Reuters)

Tahran'daki Evin Cezaevi'ne düzenlenen saldırı, İsrail'in hedeflerini askeri ve nükleer tesislerin ötesine taşıyarak, İran rejiminin temel direklerini doğrudan hedef almaya başladığının açık bir işaretiydi.

İsrail güçleri ayın 23'ünde İran'ın başkenti Tahran'daki Evin Cezaevi'nin kapısını, idari bölümleri ve yardımcı tesisleri hedef alan hassas bir hava saldırısı gerçekleştirdi. İsrail'in ‘nitelikli’ olarak nitelendirdiği saldırı, İran'ın kalbindeki hassas güvenlik ve istihbarat bölgelerine yönelik bir dizi saldırının parçasıydı.

Verilere göre bombalama sonucunda hapishanenin ana kapısında ciddi hasar meydana geldi. Söz konusu saldırıda revir ve kütüphane gibi bölümler de hasar görürken, binlerce tutuklunun kaldığı koğuşlar da kısmen zarar gördü.

sdfgthy
Sosyal medyada paylaşılan bir fotoğrafta, İsrail'in dün düzenlediği hava saldırısının ardından Tahran'ın üzerinde yükselen duman görülüyor. (AFP)

Her ne kadar toplu bir firar olayı teyit edilmemiş olsa da, özellikle İranlı yetkililerin tam sayıyı ya da kurbanların kimliğini açıklamadan mahkumlar arasında ölüm ve yaralanmalar olduğunu duyurmasının ardından, cezaevindeki kaos ve panik sahneleri parmaklıklar ardındaki kişilerin trajedisini ön plana çıkardı.

Cezaevi hakkında

Tahran'ın kuzeybatısında yer alan Evin Cezaevi, 1972 yılında Şah döneminde kurulan, ancak en karanlık ününü 1979 İslam Devrimi'nden sonra kazanan devasa, ağır tahkimatlı bir komplekstir. Bugün siyasi baskının sembolü olarak bilinen hapishanede çoğu siyasi muhalifler, gazeteciler, akademisyenler ve insan hakları aktivistleri olmak üzere 15 binden fazla mahkûmun yanı sıra diplomatik çatışmalarda pazarlık kozu olarak kullanılan çifte uyruklular da tutulmaktadır.

Uluslararası insan hakları örgütleri düzenli olarak cezaevindeki insan hakları ihlallerini belgeleyen raporlar yayınlıyor.