Lübnanlı Maruni, Ortodoks ve Şii din adamlarından ortak uyarı

Lübnan Maruni Patriği Rai uyardı: “Lübnan rejime, anayasaya ve meşru kurumlara karşı bir darbeyle karşı karşıya”

Lübnan Katolik Doğu Kilisesi Maruni Patriği Beşara Butros er-Rai (NNA)
Lübnan Katolik Doğu Kilisesi Maruni Patriği Beşara Butros er-Rai (NNA)
TT

Lübnanlı Maruni, Ortodoks ve Şii din adamlarından ortak uyarı

Lübnan Katolik Doğu Kilisesi Maruni Patriği Beşara Butros er-Rai (NNA)
Lübnan Katolik Doğu Kilisesi Maruni Patriği Beşara Butros er-Rai (NNA)

Lübnan Katolik Doğu Kilisesi Maruni Patriği Beşara Butros er-Rai, 18 Temmuz’da ülkenin sıradan bir hükümet kriziyle değil, herkesin ortak çaba göstermesini gerektiren kapsamlı bir ulusal krizle ve sisteme, anayasaya ve meşru kurumlara karşı kapsamlı bir darbeyle karşı karşıya olduğunu söyledi. Rai, bu kriz ve darbenin, dengeyi yeniden tesis eden ve dost ülkelerin çabalarıyla karşılayan yeni bir siyasi gerçeklik yaratacak olan ulusal güçlerin dağılmasına neden olacağını belirtti.
Rai, tüm siyasi güçleri de ‘ulusal sorumluluk nedeniyle el ele vermeye, kendi aralarında istişare etmeye ve yaklaşan parlamento istişarelerinde mevcut zorluklara ayak uyduracak ve oluşumu hızlandırmak için iş birliği yapacak yeni kabineye başkanlık etmek üzere Sünni bir isim belirlemeye’ çağırdı. Geri çekilmenin değil, sorumluluk almanın zamanı olduğunu söyleyen Rai, “Ulusal sorumluluk nedeniyle, siyasi güçlerin çoğunluğunun zihnine ne yazık ki hâkim olan bencillik, çıkarlar ve dar seçim hesapları, daha yüksek ulusal çıkarlar pahasına aşılmalıdır” dedi.
Dimane’daki pazar ayini sırasında Maruni Patriği, “Devlet, yürütme yetkisi olmadan nasıl işliyor?” diye sordu. Beşara er-Rai, yaşanan ve yaşanmakta olan diyalog ve iş birliğinin ihmali ve yokluğunun, Lübnan ve Lübnanlıları çok yönlü sıkıntılarından kurtarmak amacıyla Lübnan için uluslararası bir konferans düzenleme fikrini güçlendirdiğini kaydetti. Rai, “Siyasi grup, halka ve ülkeye karşı en basit görevlerini yerine getiremediğini, devlet kurumlarını ve ulusal meşruiyetin bağımsızlığını koruyamadığını her gün kanıtlıyor” diyerek, sözlerinin devamında ise “Bu grup atık, elektrik, gıda, ilaç ve yakıt gibi basit günlük sorunları çözemedi, yolsuzlukla mücadele edemedi, yargının işini kolaylaştıramadı, bakanlık ve dairelerinin uygulamalarını kontrol edemedi, kaçakçılık geçitlerini kapatamadı. Bir hükümet kurarak kendini güçlendirmekten ve reformlar yapmak, sınırları çizmek, devlet seçeneklerine karar vermek ve tarafsızlığı benimsemek gibi önemli konuları ele almaktan aciz kaldı” ifadelerini kullandı.
Ortodoks Metropoliti de uyardı
Öte yandan Lübnan Ortodoks Metropoliti İlyas Avde, kaos ve çürüme baş göstermeden önce durumu ele almanın önemli olduğunu söyledi. Avde, yetkililere seslenerek “Eğer sorumluysan, hakikate ulaşmak için çalış ve münakaşalardan, kinden ve husumetten vazgeç. Çünkü bunlar kimseye fayda sağlamaz” dedi.
Avde, olumsuz kişisel duyguların baskınlığının işe yaramadığını ve bir ülke inşa etmediğini vurguladı. İstisnasız herkesin inatçılığı bırakması, diyalog ve yapıcı olumlu iletişimi benimsemesi ve fedakârlık yapması gerektiğini belirten İlyas Avde, “Halk aç, çocuklar sütsüz, hastalar ilaçsız, karanlık derin, sıcaklar kavurucu ve lira en dipte. Ve biz, ülkeyi bu cehennemden kurtaracak bir taviz görmedik” dedi. Avde ayrıca, “Ülkenin ve insanların kaderiyle çocukça şekilde oynamak ne diye?” şeklinde konuştu.
Şii Müftü’den ‘ateşkes’ çağrısı
Aynı şekilde Şii Caferi Müftüsü Ahmed Kablan, ‘siyasi ateşkes’ çağrısında bulunurken, “Buzların kırılması gerekiyor. Çünkü ülke, yalnızca siyasi güçlerin dayanışmasıyla ayakta durabilir, endişeleri dağıtabilir ve yeni aşamada anlaşmaya varabilir” dedi. Kablan, “Siyasi koşullar, herhangi bir konuda anlaşmadan önce her şeyde uzlaşmamızın gerekli olduğu bir noktaya ulaştı. Bu mazlum ülkenin ateşini söndürme umudunu tazeleyen ve yürekleri yıkayan bir hükümetle çıkacağız” ifadelerini kullandı.
Meclis’teki Kalkınma ve Kurtuluş Bloku’nun (Şii Emel hareketinin milletvekillerini de içeriyor) bir üyesi olan Milletvekili Muhammed Nasrallah, ‘patlamanın bir kader haline geldiği ve ondan kaçmanın mümkün olmadığı’ konusunda uyardı. Nasrallah, “Çok kötü bir yere gidiyoruz. Eğer siyasi performansla mezhepçilikten çıkamazsak, Lübnan’ı içinde bulunduğu durumdan çıkaramayız. Mezhep temelinde yeni bir hükümet kurmak istesek de aynı engellerle karşılaşacağız. Şimdiden bir sonraki seçimlere kadar bir hükümet kuramayabiliriz, bu yüzden uyanmalıyız” dedi.
Milletvekili Muhammed Nasrallah, hükümetin hızlı bir şekilde kurulmaması halinde Lübnan ve halkının karşılaşacağı büyük sonuçlar konusunda da uyarırken, bu durum seçimler için bir tehlike oluşturduğunu vurguladı. Nasrallah, “Hükümet kurulmazsa ve ekonomik durum bu şekilde bozulmaya devam ederse dolar hangi seviyelere yükselecek” şeklinde konuştu.



İran'la ateşkesin ardından Netanyahu'nun Gazze hamlesi ne olacak?

Netanyahu'nun bir sonraki adımı Gazze savaşının akıbetini belirleyecek (Reuters)
Netanyahu'nun bir sonraki adımı Gazze savaşının akıbetini belirleyecek (Reuters)
TT

İran'la ateşkesin ardından Netanyahu'nun Gazze hamlesi ne olacak?

Netanyahu'nun bir sonraki adımı Gazze savaşının akıbetini belirleyecek (Reuters)
Netanyahu'nun bir sonraki adımı Gazze savaşının akıbetini belirleyecek (Reuters)

İran’la ateşkesin ardından İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun bir sonraki adımı merak ediliyor.

CNN’in analizinde, İran’la 12 gün süren çatışmaların ardından gözlerin yeniden Gazze savaşına çevrildiği belirtiliyor.

Tel Aviv yönetimi, Gazze’de 20’si hayatta 50 rehinenin olduğunu belirtiyor. Rehine krizi ve uluslararası tepkilerin Netanyahu hükümetini zorlamaya başladığı ifade ediliyor.

ABD Başkanı Donald Trump, 24 Nisan’da İsrail ve İran arasında ateşkes anlaşmasına varıldığını duyurmuştu. Aynı gün Han Yunus’ta 7 İsrail askeri patlayıcıyla öldürülmüştü.

Netanyahu’nun kabinesindeki radikal sağcılar savaşın sürdürülmesini isterken, bazı yetkililer İran’a düzenlenen “başarılı saldırıların” diplomatik fırsat yarattığını ve Gazze’de kapsamlı bir çözüm için zemin oluşturduğunu savunuyor.

Haberde, 12 günlük savaşta İsrail'de oluşan maddi hasarın 1,3 milyar doları aştığına işaret ediliyor. Buna karşılık 7 Ekim 2023’te başlayan Gazze savaşı İsrail’de yaklaşık 730 milyon dolar zarar yarattı.

İsrailli medya kuruluşu Kanal 12’nin mayıs sonunda yayımladığı ankette, katılımcıların yüzde 55’i Netanyahu’nun Gazze savaşını iktidarını korumak için sürdürdüğünü söylemişti. Katılımcıların yüzde 60’tan fazlası da rehinelerin iadesi karşılığında ateşkesi desteklediğini belirtmişti.  

Analizde, Netanyahu’nun önünde iki seçenek olduğuna dikkat çekiliyor. İsrail lideri ya İran çatışmalarının yarattığı diplomatik ivmeyle Gazze savaşını bitirecek ya da iç politik dengeler uğruna çatışmaları sürdürecek.

Washington Post’un (WP) analizinde de Netanyahu’nun kendi kabinesinden baskı gördüğüne dikkat çekiliyor.  

Koalisyon ortağı Ultra Ortodoks Yahudi Şas Partisi’nin lideri Aryeh Deri, bu hafta İsrail medyasına yaptığı açıklamada, “Gazze’deki savaşı bitirmek için daha önce hiç olmadığı kadar uygun koşullar oluştu” dedi.

Radikal sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ise çarşamba günkü açıklamasında “Şimdi geçici bir anlaşmaya gitmek büyük bir hata olur. Savaş devam etmeli ve Gazze toprakları alınmalı” ifadelerini kullandı.

WP’nin haberinde, ABD ve Katar arabuluculuğunda Kahire’de ateşkes müzakerelerinin yeniden başlatıldığı, Mısır’ın İsrail heyetini Kahire’ye davet ettiği fakat Tel Aviv yönetiminin buna resmi yanıt vermediği aktarılıyor.

Hamas yetkilisi Tahir Nunu, Netanyahu’nun tavrının süreci belirleyeceğini söylüyor:

Gazze’deki savaşı sonlandırmak mümkün. Bu Netanyahu’nun siyasi iradesine bağlı. Biz savaşın sonlanması, İsrail’in Gazze’den çekilmesi, kuşatmanın kaldırılması ve ciddi bir esir takası anlaşması için hazırız.

Hamas’a yakın Filistinli analist İbrahim Medhun, Hamas’ın Tahran’a bağlı diğer gruplara kıyasla daha bağımsız hareket ettiğini belirterek, İran’la çatışmaların örgütün tavrında ciddi bir değişikliğe yol açmadığını savunuyor:

Hamas’ın Gazze’deki ateşkes müzakerelerine ilişkin tutumu geçici bölgesel gelişmelere bağlı değil.

Independent Türkçe, Washington Post, CNN