Netanyahu’dan Arapçanın zorunlu dil olarak öğretilmesi teklifi

Netanyahu attığı adımlarla hükümeti çekimser konumda bırakmayı ve kafa karışıklığı oluşturmayı hedefliyor.

Eski İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu.
Eski İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu.
TT

Netanyahu’dan Arapçanın zorunlu dil olarak öğretilmesi teklifi

Eski İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu.
Eski İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu.

İsrail’de muhalefet lideri Binyamin Netanyahu, başbakanlığı döneminde parti içindeki ve siyasi alandaki tüm nüfuzunu kullanarak Arap nüfusunun varlığını tahrip eden ve Arap dilinin etkinliğini azaltan bir yasayı çıkarmıştı. Ancak şimdi ortaokullarda Arapça öğretiminin seçmeliden zorunlu derse dönüştürecek yeni bir yasa tasarısı sunmak için kolları sıvadı.
Netanyahu'nun bu önerisi, Knesset'in gündemine taşımayı planladığı ve tamamı İsrail'deki Arap vatandaşlarının sorunlarıyla ilgili olan bir dizi proje kapsamında geldi.
Netanyahu bu öneriyi Araplara olan sevgisinden ya da Araplara hizmet etme arzusundan sunmuyor. Bilakis Yamina lideri Naftali Bennett ve Birleşik Arap Listesi'nin liderliğindeki mevcut hükümetin kafasını karıştırmak için yapıyor. Temsilci Mansur Abbas liderliğindeki İslami Hareketin Birleşik Arap Listesi de bu öneriye katılıyor. Kaynaklar Netanyahu’nun söz konusu projelerle 52 milletvekiline ulaşan sağ bloktaki Likud partisinin ve müttefiklerinin desteğini alacağını tahmin ettiğinden, esas olarak hükümeti şaşırtmayı hedeflediğini söylüyorlar. Buna ilave olarak Eymen Avde liderliğinde 6 sandalyeli Ortak Arap Ortak Listesi’nin de öneriye katkı sağlaması bekleniyor. Bu durumda 120 kişilik parlamentoda salt çoğunluğun sağlanabilmesi için İslamcılardan da dört milletvekilinin destek vermesi gerekiyor.
İslamcı kanat Netanyahu’nun önerisini desteklerse hükümet koalisyonu dışına çıkmış olacak. Ancak koalisyona bağlı kalır, projeye karşı çıkar ve tasarının düşmesine neden olursa, bir yanda hükümetle, diğer yandan da Arap sokağı ve sol güçlerle kriz yaşayacak.   Dolayısıyle bu öneri her halükarda hükümet koalisyonunda krize neden olacak gibi gözüküyor.
Arapça, Netanyahu hükümeti tarafından Vatandaşlık Yasası’nın çıkarıldığı 2017 yılına kadar İsrail'de resmi bir dil olarak kabul ediliyordu. O zamana kadar sol partiler, Arap temsilcilerle birlikte tüm okul seviyelerinde (ilk, hazırlık ve ortaöğretim) Arapça öğretimini zorunlu hale getirmeye çalışıyor ve tüm devlet kurumlarında ve işlemlerinde de İbranicenin yanında resmi olarak var olması mücadelesi veriyorlardı. Sadece kuzeydeki ilkokullarda zorunlu olan Arap dili bir dizi dernek ve hareket ile Eğitim Bakanlığı'nın kısmi finansmanıyla öğretiliyor.
Binyamin Netanyahu'nun hükümetleri 12 yıl boyunca Arap dilinin statüsünü iyileştirmeye şiddetle karşı çıktılar ve bu konuda Knesset'te öne sürülen tüm projeleri düşürdüler. Yahudilerin açık bir şekilde Araplara tercih edilmesini sağlayan ulusal yasa da yürürlüğe konuldu. Şu an ise Netanyahu hükümeti Arapların statüsünü iyileştirmeye çalışan bir isim olarak görünmekten çekinmiyor. Kendisine yakın bir kaynağa göre sadece ortaokullarda Arapçayı zorunlu kılan bir yasa değil, doğrudan Arap toplumunu ilgilendiren bir dizi yasa tasarısı hazırlamayı planlıyor.



Rusya, el koyduğu Amerikan gıda firmasıyla askerlerine yemek sağlayacak

Rusya'nın dün akşam Ukrayna'daki Dnipro kentine düzenlediği drone saldırısında üç kişi ölürken, en az 30 kişi de yaralandı (Reuters)
Rusya'nın dün akşam Ukrayna'daki Dnipro kentine düzenlediği drone saldırısında üç kişi ölürken, en az 30 kişi de yaralandı (Reuters)
TT

Rusya, el koyduğu Amerikan gıda firmasıyla askerlerine yemek sağlayacak

Rusya'nın dün akşam Ukrayna'daki Dnipro kentine düzenlediği drone saldırısında üç kişi ölürken, en az 30 kişi de yaralandı (Reuters)
Rusya'nın dün akşam Ukrayna'daki Dnipro kentine düzenlediği drone saldırısında üç kişi ölürken, en az 30 kişi de yaralandı (Reuters)

Rusya, el koyduğu ABD merkezli gıda şirketini askerlere yiyecek sağlamak için kullanmayı planlıyor.

Kremlin'in ekimde el koyduğu konserve gıda firması Glavprodukt, ABD'nin sahibi olduğu ve kontrolü Rus devletine geçen tek şirket.

Reuters tarafından incelenen ve Glavprodukt'un yeni yönetiminden Rusya Başsavcılığı'na gönderilen mektupta, el konan şirketin Rusya Ulusal Muhafızları ve Savunma Bakanlığı'na gıda tedarikinde kullanılacağı belirtiliyor.

Haberde, Los Angeles'ta yaşayan Rus asıllı ABD'li iş insanı Leonid Smirnov ve sahibi olduğu Universal Beverages'a ait Glavprodukt'un Rusya Devlet Mülk Yönetimi Federal Ajansı'nın (Rosimuşçevsto) kontrolüne geçtiği aktarılıyor.

Rus savcılar, Smirnov'u 2022-2024'te Rusya dışına yaklaşık 1,38 milyar ruble (yaklaşık 640 milyon TL) çıkarmakla suçlamıştı. 12 Mart'ta başsavcılığın talimatıyla Glavprodukt'un mal varlığına el konmuştu.

Smirnov ise iddiaları reddederek Rus devletinin şirketlerini "çalmak için baskın düzenlediğini" öne sürüyor. Glavprodukt'la ilgili dava 18 Nisan'da görülecek.

Şirketin başına kimin getirildiği bilinmiyor fakat yeni genel müdürün Rus gıda üreticisi Druzba Narodov'un talebi üzerine atandığı belirtiliyor. İş insanı Nadorov, 2019-2020'de Rusya Ulusal Muhafızları'nın tek tedarikçisiydi.

Geçen yıl şubatta hayatını kaybeden aktivist Aleksey Navalni'nin ekibinin 2018'de yayımladığı bir araştırmada, dönemin Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev'in, Nadorov'un ordunun tek gıda tedarikçisi olmasını onayladığı aktarılmıştı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in emriyle Şubat 2022'de başlayan Ukrayna savaşının ardından birçok Batılı firma Rusya'dan çekilmiş, bazılarının şirketlerine de Kremlin tarafından el konmuştu.

Diğer yandan ABD Başkanı Donald Trump'ın ocakta göreve başlamasıyla Washington'ın Kiev ve Moskova'ya yaklaşımı değişmişti.

ABD Dışişleri Bakanlığı son olarak Yabancı Bilgi Manipülasyonu ve Müdahalesiyle Mücadele Ofisi'nin kapatıldığını duyurdu. Önceki adı Küresel Etkileşim Merkezi (GEC) olan ofis Rusya, Çin ve İran'ın dezenformasyon operasyonlarına karşı denetim yapıyordu.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, birimin yıllık maliyetinin 50 milyon doları aştığını ve artık faal olmayacağını bildirdi. Eski GEC Özel Temsilcisi ve Koordinatörü James Rubin ise bu hamleyi "tek taraflı silahsızlandırma" diye niteleyerek "Rusya ve Çin'e karşı istihbarat savaşında gardımızı indirirsek bu, yalnızca onların avantajına olur" ifadelerini kullandı.

Independent Türkçe, Reuters, New York Times