عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
TEKNOLOJİ

Bilim insanları ilk kez bir şempanze sürüsünün goril öldürdüğünü gözlemledi

Bilim insanları ilk kez bir şempanze sürüsünün goril öldürdüğünü gözlemledi
    İstanbul/Şarkul Avsat
TT
TT

Bilim insanları ilk kez bir şempanze sürüsünün goril öldürdüğünü gözlemledi

Bilim insanları ilk kez bir şempanze sürüsünün goril öldürdüğünü gözlemledi

Bilim insanları, yaban hayatında ilk kez şempanzelerin goril öldürdüğünü gözlemledi.
Almanya'daki Osnabrück Üniversitesi ve Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü'nden araştırmacılar, çalışmayı Gabon'da şempanze ve gorillerin bir arada yaşadığı Loango Ulusal Parkı'nda düzenledi. 
Araştırmacılar 45 şempanzeyi grup oluşturma, sosyal ilişki kurma, komşu gruplarla iletişim kurma, avlanma davranışı ve araç gereç kullanımı gibi alanlara odaklanarak incelendi.
Osnabrück Üniversitesi'nden bilişsel psikoloji alanında çalışan Simone Pika, "Genelde her iki türün de ağaçlarda yemek toplarken birbirlerine barışçıl şekilde yaklaştığını gözlemledik" dedi.
Şempanzelerin bir grup oluşturarak gorillere ölümcül bir saldırı düzenlediği daha önce hiç görülmemişti. Ancak bu durum 2019'da yaşanan bir olayla değişti. 
Araştırmanın başyazarı Lara Southern, iki tür arasında gerçekleşenleri şöyle anlattı: 
"İlk başta şempanzelerin çığlık attıklarını duyduk ve birbirlerine komşu olarak yaşayan şempanze topluluklarının sıradan şekilde etkileşime geçtiğini düşündük. Fakat daha sonra gorillere has göğüs dövme seslerini duyunca, şempanzelerin 5 gorilden oluşan bir grupla karşı karşıya geldiğini fark ettik."
Yaklaşık 55 dakika süren olayda bilim insanları şempanzelerin kendi aralarında gruplar oluşturarak gorillere saldırdığını gözlemledi. 
İki gümüş sırtlı goril ve yetişkin dişi goriller kendilerini ve çocuklarını korumayı başarırken, şempanzeler iki goril yavrusunu annelerinden aldı ve öldürdü. 
Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü'nden Tobias Deschner, "İncelemelerimiz, şempanzelerin burada bulunmasının gorillerin hayatını tehdit edebileceğine dair ilk kanıtı sağladı. Şimdi bu şaşırtıcı derecede saldırgan etkileşimleri neyin tetiklediğini araştırmak istiyoruz" dedi.
Araştırmacılar, bunun iki grup arasında yemek bulmak için yaşanan bir mücadeleyle ilgili olabileceğini ifade etti. 
Bilim insanları ayrıca iklim değişikliğinin etkileri nedeniyle ormandaki kaynakların daha seyrek hale gelmesinin de yaşananlar üzerinde etkisi olabileceğini belirtti. 
Independent Türkçe, Phys.org, Sky News

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

Deepfake videoları tespit etmek giderek zorlaşıyor: Artık gerçekçi kalp atışları var

Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
TT
TT

Deepfake videoları tespit etmek giderek zorlaşıyor: Artık gerçekçi kalp atışları var

Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)

Deepfake videoların gelişmiş saptama yöntemlerini yanıltabildiği ve her geçen gün daha gerçekçi hale geldiği tespit edildi. 

Bir kişinin yüzünün ya da vücudunun dijital olarak değiştirilmesiyle oluşturulan deepfake videolar endişe yaratmaya devam ediyor. 

Bu videolar gerçek bir kişinin görüntüsünün yapay zeka kullanılarak değiştirilmesiyle yapılıyor. Aslında bu teknoloji, kullanıcıların yüzünü kediye dönüştüren veya yaşlandıran uygulamalar gibi zararsız amaçlarla da kullanılabiliyor.

Ancak insanların cinsel içerikli videolarını üretmek veya masum insanlara iftira atmak için de kullanılabilmesi ciddi bir sorun teşkil ediyor.

Bu videoların sahte olup olmadığını anlamak için kullanılan gelişmiş yöntemlerden biri kalp atışlarını izlemek. 

Uzaktan fotopletismografi (rPPP) adlı araç, deriden geçen ışıktaki küçük değişiklikleri tespit ederek nabzı ölçüyor. Nabız ölçen pulse oksimetreyle aynı prensiple çalışan bu araç, çevrimiçi doktor randevularının yanı sıra deepfake videoları tespit etmek için de kullanılıyor.

Ancak bulguları hakemli dergi Frontiers in Imaging'de bugün (30 Nisan) yayımlanan çalışmaya göre deepfake görüntülerde artık gerçekçi kalp atışları var.

Bilim insanları çalışmalarına videolardaki nabız hızını otomatik olarak saptayıp analiz eden bir deepfake dedektörü geliştirerek başladı. 

Ardından rPPP tabanlı bu aracın verilerini, EKG kayıtlarıyla karşılaştırarak hassasiyetini ölçtüler. Son derece iyi performans gösteren aracın EKG'yle arasında dakikada sadece iki-üç atımlık fark vardı. 

Ekip aracı deepfake videolar üzerinde test ettiğindeyse rPPP, videoya kalp atışı eklenmese bile son derece gerçekçi bir kalp atışı algıladı. 

Bilim insanları kalp atışlarının videoya kasten eklenebileceği gibi, kullanılan kaynak videodan kendiliğinden geçebileceğini de söylüyor.

Almanya'daki Humboldt Üniversitesi'nden çalışmanın ortak yazarı Peter Eisert "Kaynak video gerçek bir kişiye aitse, bu artık deepfake videoya aktarılabiliyor" diyerek ekliyor: 

Sanırım tüm deepfake dedektörlerinin kaderi bu; deepfake'ler gittikçe daha iyi hale geliyor ve iki yıl önce iyi çalışan bir dedektör bugün tamamen başarısız olmaya başlıyor.

Araştırmacılar yine de sahte videoları saptamanın başka yolları olduğunu düşünüyor. Örneğin sadece nabız hızını ölçmek yerine, yüzdeki kan akışını ayrıntılı olarak takip eden dedektörler geliştirilebilir.

Eisert, "Kalp atarken kan, damarlardan geçerek yüze akıyor ve daha sonra tüm yüz bölgesine dağılıyor. Bu harekette gerçek görüntülerde tespit edebileceğimiz küçük bir gecikme var" diyor.

Ancak bilim insanına göre nihai çözüm deepfake dedektörlerinden ziyade, bir görüntünün üzerinde oynanıp oynanmadığını anlamaya yarayan dijital işaretlere odaklanmaktan geçiyor:

Bir şeyin sahte olup olmadığını tespit etmek yerine bir şeyin değiştirilmediğini kanıtlayan teknolojiye daha fazla odaklanmadığımız sürece, deepfake'lerin saptanmalarını zorlaştıracak kadar iyi olacağını düşünüyorum.

Independent Türkçe, BBC Science Focus, TechXplore, Frontiers in Imaging