3 milyon Yemenli gıda yardımından yararlananlar listesine eklendi

Hudeyde kentine bağlı Dureyhimi ilçesindeki bir sığınmacı kampında yardım taşıyan bir çocuk ve yanında sırasını bekleyen vatandaşlar (AFP)
Hudeyde kentine bağlı Dureyhimi ilçesindeki bir sığınmacı kampında yardım taşıyan bir çocuk ve yanında sırasını bekleyen vatandaşlar (AFP)
TT

3 milyon Yemenli gıda yardımından yararlananlar listesine eklendi

Hudeyde kentine bağlı Dureyhimi ilçesindeki bir sığınmacı kampında yardım taşıyan bir çocuk ve yanında sırasını bekleyen vatandaşlar (AFP)
Hudeyde kentine bağlı Dureyhimi ilçesindeki bir sığınmacı kampında yardım taşıyan bir çocuk ve yanında sırasını bekleyen vatandaşlar (AFP)

Yemen'de faaliyet gösteren yardım kuruluşları, aylık gıda yardımı yararlanıcılarının listesini Husilerin kontrolündeki bölgelerde üç milyon kişiyi kapsayacak şekilde genişletti. Böylece ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı’na (USAID) göre bu yıl insani yardım planı çerçevesinde artan bağış fonunun bir sonucu olarak yararlanıcı sayısı bir ayda 8 milyondan 11 milyon kişiye yükseldi.
USAID tarafından yayınlanan verilere göre Dünya Gıda Programı (WFP), Amran, Zimar, Hacca, Hudeyde, Cevf, Mahvit, Rayme, Saada ve Taiz gibi Husi milislerinin kontrolü altındaki valiliklerdeki yardıma muhtaç ailelere aylık gıda yardımı dağıtımına devam etti. Ancak diğer altı vilayetin (Beyda, ed-Dali, Ibb, Marib, Sana ve Sana ilçesi) sakinleri hala risk altında. Bu bölgelerdeki vatandaşlar, insani yardım programlarının yetersiz finansmanı nedeniyle iki ayda bir gıda yardımı alıyorlar. Yemen’de yaşanan gıda güvensizliği ve yetersiz beslenme, ülkede insani ihtiyaçların sağlanamamasında temel faktörler olmaya devam ediyor. 
Yardım kuruluşları, 16,2 milyon insanın krizden (üçüncü uluslararası sınıflandırma) veya daha kötü akut gıda güvensizliklerinden muzdarip olabileceğini tahmin ediyor. 
WFP’nin acil gıda yardımını artırmasını sağlayan bağışçı Körfez ülkelerinin katkıları ve bu yıl artan finansmana rağmen, WFP’nin Aralık ayına kadar aylık yararlanıcı kotalarını korumak için halen tahmini olarak 325 milyon dolara ihtiyacı var.  
Raporda, Husi milislerinin Haziran ayı ortasında Marib kentine başlattığı ve bu yıl bölgedeki en şiddetli çatışmalardan birini oluşturan saldırının sivil kayıpların artmasına ve daha fazla can kaybı tehdidine yol açtığı belirtildi. Ayrıca devam eden saldırıların giderek daha fazla sivili etkilediği kaydedildi.  
Uluslararası Göç Örgütü'ne göre, çatışma ve doğal tehlikeler Marib'deki yaklaşık 16 bin 200 kişi de dahil olmak üzere Yemen genelinde, bu yılın başından 3 Temmuz’a kadar yaklaşık 41 bin kişiyi yerinden etti. 
Raporda, Uluslararası Göç Örgütü'nün bu yıl yaklaşık 67 bin yerinden edilmiş kişiye acil barınma ve diğer yardım malzemeleri sağladığı, ayrıca sadece Marib’de 150 yerinden edilmiş kamptan 24'üne yardımların ulaştırıldığı açıklandı. 
Raporda ayrıca, Husi milislerinin kontrolündeki bölgelerde akaryakıt fiyatlarının sırasıyla yüzde 220 ve yüzde 360 ​​oranında arttığı belirtilirken, bu artışın ulaşım maliyetlerini artırdığı ve nüfusun savunmasız gruplarının temel hizmetlere ve iş fırsatlarına erişimini etkilediği kaydedildi. 
Yemen hükümeti tarafından kontrol edilen bölgelerde ise, enflasyondaki artış ve bu ayın 11'inde 1 ABD dolarının bin Yemen riyali ile rekor seviyeye yükselmesinin ardından Yemen riyalindeki değer kaybı nedeniyle akaryakıt fiyatları da yükseldi. 
Raporda, Yemen riyalinin sürekli değer kaybetmesinin, gıda maddeleri ve diğer temel malların fiyatlarında artışa yol açarken, bu bölgelerdeki ailelerin satın alma gücünü azalttığı konusunda uyarıda bulunuldu. 
Yardım kuruluşlarının çalışmalarına ilişkin kısıtlamalara değinilen raporda, Yemen’de Batı Sahili’ndeki Örgüt İşleri Ofisi'nin, sivil toplum kuruluşlarından ve bölgede çalışan Birleşmiş Milletler kuruluşlarından gelen yardımların, bu örgütlerin Batı Kıyısı bölgesinde Yemen hükümeti tarafından kontrol edilen bölgelere yalnızca hükümet tarafından verilen seyahat izinleri almalarının şart koşulmasıyla geçişlerinin engellenmesinin ardından, yıl sonuna kadar geçici olarak dondurulmasını onayladığını belirtti. Bu karar, insani yardım erişimini yaklaşık 475 bin kişiye sınırlayan hareket kısıtlamalarına yol açtı.
 



Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
TT

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)

Eski Başbakan Haydar el-İbadi Irak'ta ‘seçim sisteminin reforme edilmesi’ çağrısında bulunurken, Koordinasyon Çerçevesi’nin Mukteda es-Sadr'ın Kasım 2025'te yapılması planlanan seçimleri boykot etme kararına karşı tavır alması bekleniyor.

El-İbadi liderliğindeki Zafer Koalisyonu, seçim sisteminin ‘yolsuzluk’ suçu işleyen kişilerin seçime katılmasını engellemesi gerektiğini bildirdi. Koalisyon tarafından bugün yapılan basın açıklamasında, “Ülkenin karşı karşıya olduğu zorluklar, özellikle de bu tarihi anda, sistemin siyasi tabanını genişletmeyi, herkesi dahil etmeyi ve seçim sürecini yolsuzluğa bulaşmış kişilerden ve manipülatörlerden korumayı gerektiriyor” denildi.

Koalisyon, ‘herhangi bir devletin çöküşünün üstesinden gelmenin, halkın çıkarlarını ve devletin varlığını koruyarak iç siyasi ve sosyal birlikle başarılabileceğini’ vurguladı. Açıklamada, “Ulusal bir reform vizyonu temelinde aday olmamak, çıkarlar nedeniyle başkalarının seçimlere katılmasına izin vermemekten temelde farklıdır” ifadesi yer aldı.

Koordinasyon Çerçevesi’nin ana bileşenlerinden biri olan el-İbadi'nin koalisyonu, Sadr'ın benzer bir açıklama yapmasından bir gün sonra seçimleri boykot ettiğini duyurdu.

 Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)

Koordinasyon Çerçevesi'nin pozisyonu

Koordinasyon Çerçevesi, Sadr ve el-İbadi'nin kararları ve bunların bir sonraki parlamentoda Şii temsiliyeti üzerindeki etkileri konusunda hemen bir görüş bildirmedi. Bilgi sahibi kaynaklar, “Sadr ve el-İbadi'nin kararlarını ele alma konusunda Şii meclisi içinde anlaşmazlıklar var” dedi.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar şu ifadeleri kullandı: “Bedir Örgütü lideri Hadi el-Amiri ve Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim'in başını çektiği bazı Şii liderlerin durumu kontrol altına alma çabaları var. Yaşananlara uyum sağlamak için uzlaşmacı bir çözüm arayışının yanı sıra Sadr'a seçimlere katılması ve boykotu tersine çevirmesi için davette bulunma ve Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nu birkaç günlüğüne adaylık kapısını yeniden açmaya davet etme olasılığı da var… Koordinasyon Çerçevesi içinde farklı görüşler var, ancak Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki'nin tutumunun Sadr'ı boykotu kırmaya ve seçimlere katılacağını açıklamaya davet etme eğiliminde olduğu dikkat çekiyor.”

Sadr, Kasım ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini boykot etme kararından dönmek için zorlu koşullar öne sürdü.

Sadr X platformundaki hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Yolsuzluk var olduğu sürece hiçbir seçime katılmayacağım. Doğruluk ancak kontrolsüz silahların teslim edilmesi, milislerin dağıtılması ve ordunun güçlendirilmesiyle tesis edilecektir” ifadelerini kullandı.

Yerel platformlarda, Sadr Hareketi liderleri ile aralarında Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin de bulunduğu Şii liderler arasında seçimlere katılma amacıyla temaslar kurulduğuna dair sızıntılar dolaşıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan siyasi bir kaynak, ‘Sadr Hareketi ile geri dönme olasılıkları konusunda şu ana kadar görüşmelerin durmadığını’ söyledi.

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)

Seçimlerin meşruiyeti

Son dönemde izlenen çeşitli göstergelere göre seçimlerin meşruiyetine ilişkin endişeler bulunuyor. Boykotun kırılgan bir bölgesel ve uluslararası ortamda diğer kesimler tarafından da tekrarlanması, özellikle silah taşıyan ya da geçmişte silah taşımış olanlar başta olmak üzere pek çok Şii gücün, İran'ın hedef alınmasının ardından ABD ve İsrail tarafından hedef alınabilecekleri korkusunu taşımaya devam ettikleri bir dönemde, siyasi sistemin meşruiyetini etkileyebilir.

Aynı bağlamda araştırmacı Seyf es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte şu ifadeleri kullandı: “Irak'taki siyasi sınıf, boykot eden çoğunluğun seçimlere katılma güvenini yeniden tesis edecek olgun bir seçim sistemi sunamadı. Bunun nedeni, seçim yasasının her seçim döneminde, oy veren halkın gerekçeleri dikkate alınmaksızın, büyük geleneksel partilerin ölçülerine uyacak şekilde değiştirilmesidir… Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr ve iki eski başbakan Haydar el-İbadi ve Mustafa el-Kazımi'nin boykotu, seçimlere giden sürecin ciddiyetinin bir göstergesidir.”

Ancak es-Saadi, ‘seçim bölgesi sistemi, Sainte Lague sistemi ve benimsenen yüzde ile her seçimde sorunlara neden olan sonuç hızlandırma cihazlarına ilişkin doğru istatistiklere dayanan olgun bir yasanın çıkarılması yoluyla Irak'taki seçim sisteminde reform yapılabileceğini’ düşünüyor.