Hindistan'da sel felaketi: En az 76 ölü, 59 kayıp

Ulusal Afet Müdahale Gücü'nden (NDRF) kurtarma ekipleri, Hindistan'da sağanak yağışın yaşandığı bir alanda hayatta kalanları arıyor. (AFP)
Ulusal Afet Müdahale Gücü'nden (NDRF) kurtarma ekipleri, Hindistan'da sağanak yağışın yaşandığı bir alanda hayatta kalanları arıyor. (AFP)
TT

Hindistan'da sel felaketi: En az 76 ölü, 59 kayıp

Ulusal Afet Müdahale Gücü'nden (NDRF) kurtarma ekipleri, Hindistan'da sağanak yağışın yaşandığı bir alanda hayatta kalanları arıyor. (AFP)
Ulusal Afet Müdahale Gücü'nden (NDRF) kurtarma ekipleri, Hindistan'da sağanak yağışın yaşandığı bir alanda hayatta kalanları arıyor. (AFP)

Hindistan’da yerel yetkililer bugün (Cumartesi) yaptıkları açıklamada, sel ve heyelanların Hindistan'ın batısında en az 76 kişinin ölümüne yol açmasının ardından kurtarma ekiplerinin hayatta kalanları bulma umuduyla çamur ve enkazlarda arama çalışmalarını sürdürdüğünü belirtti. 
Başkenti Mumbai olan Maharaştra eyalet yetkilileri, muson yağmurları nedeniyle yaşanan sel ve heyelanlar sonucu en az 59 kişinin kayıp olduğunu bildirdi.
Mumbai’nin güneyindeki Raigad bölgesinde afet yönetiminden sorumlu yetkili Sagar Pathak, AFP'ye verdiği demeçte, "Bölgede meydana gelen üç toprak kaymasında 43 kişi öldü. Yardım operasyonları devam ediyor” dedi.

Maharaştra hükümet sözcüsü Anirudha Ashtaputre, AFP’ye yaptığı açıklamada, Satara bölgesinde meydana gelen toprak kaymalarında iki kişinin daha öldüğünü ve yaklaşık 15 kişinin kayıp olduğunu söyledi.
Deniz ve hava kuvvetleri de yağmurların binlerce vatandaşı izole eden sellere yol açmasının ardından kurtarma çabalarına katıldı. Ancak Mumbai’yi Goa'ya bağlayan anayol da dahil olmak üzere yolları kesen toprak kaymaları kurtarma operasyonlarını engelliyor.
Mumbai’ye 250 kilometre uzaklıktaki Chiplun kentinde, 24 saat aralıksız devam eden yağmurun Vashishti Nehri'ni taşarak, yolları ve evleri sular altında bırakmasının ardından su seviyesi 3,5 metreye ulaştı.

Maharaştra Eyalet Başkanı Uddhav Thackeray, acil durum ekiplerinin selden zarar gören yolların ve köprülerin durumu nedeniyle Chiplun'daki izole mahallelere ulaşmakta zorlandığını söyledi.
Hindistan donanmasından yapılan açıklamada, etkilenen bölgelere botlar, can yelekleri ve şamandıralarla donatılmış 7 arama kurtarma ekibinin yanı sıra, mahsur kalan kişileri tahliye etmek için bölgeye helikopterlerin sevk edildiği ve her ekibe donanmadan uzman dalgıçların eşlik ettiği bildirildi.
Hint ordusu, mahsur kalan insanları kurtarmak ve ilk yardım sağlamak için gece boyunca en kötü etkilenen bölgelerde 15 ekibin konuşlandırılacağını söyledi.
Eyalet hükümeti tarafından yapılan açıklamaya göre, komşu Khaide kasabasında yaşanan heyelan 10 kişinin yaralanmasına neden oldu.
Açıklamada, muhtemelen enkaz altında 10 ila 15 kişinin mahsur kaldığı belirtildi.
Hindistan Meteoroloji Müdürlüğü, eyaletteki birçok bölgeye, önümüzdeki günlerde şiddetli yağışların devam edeceğini belirten uyarılarda bulundu.
Maharaştra eyalet hükümeti, yoğun muson yağmurlarına rezervuarların birikmesi nedeniyle baskı altında olan birkaç barajdan gelen yoğun su akışının eşlik ettiğini açıkladı.
Hindistan'ın Haziran'dan Eylül'e kadar süren yağışlı mevsiminde sel ve toprak kaymaları yaygın olarak yaşanıyor ve inşa prosedürlerine uymayan binaların ve duvarların çökmesine neden oluyor.

Mumbai’de bir duvarın çökmesi ve toprak kayması nedeniyle birkaç evin çöküşünün ardından en az 34 kişinin hayatını kaybetmesinden bir haftadan kısa bir süre sonra, Cuma günü Mumbai’deki yoksul bir mahallede bir binanın çökmesi sonucu dört kişi daha hayatını kaybetti.
Yerel yetkililer, yağmur suyunun bir su arıtma kompleksini de sular altında bırakarak, 20 milyon nüfuslu Mumbai şehrinin çoğu bölgesinde su arzını kesintiye uğrattığını belirtti.
Geçen ay Mumbai’de bir gecekondu mahallesinde bir binanın çökmesi sonucu 12 kişi hayatını kaybetmişti.
Potsdam İklim Etkisi Araştırma Enstitüsü'nün Nisan ayında yayınladığı bir rapora göre, iklim değişikliği Hindistan'ın muson yağmurlarını daha şiddetli hale getiriyor.
Raporda, dünya nüfusunun yaklaşık beşte birini etkileyecek ve gıda, tarım ve ekonomi üzerinde korkunç sonuçları  olacak felaketler konusunda uyarılar yer aldı.
Uluslararası yardım kuruluşu Christian Aid'in hazırladığı rapora göre, geçen yıl dünyanın yaşadığı en ağır aşırı hava olaylarından beşi Asya'daki olağandışı muson yağmurlarıyla bağlantılıydı.
2013 yılında, Hindistan'ın Uttarakhand eyaletinde, muson yağmurları nedeniyle nehirlerin yükselmesi sonucu sel ve toprak kaymaları tüm köylerde yıkıma yol açarak yaklaşık 6 bin kişinin ölümüne neden olmuştu. 



Esad rejiminin ardından: Suriye toplu mezarlar ülkesine dönüştü

HTŞ öncülüğündeki isyancılar, Suriye'yi ele geçirirken Esad'ın posterlerini parçalamıştı (AFP)
HTŞ öncülüğündeki isyancılar, Suriye'yi ele geçirirken Esad'ın posterlerini parçalamıştı (AFP)
TT

Esad rejiminin ardından: Suriye toplu mezarlar ülkesine dönüştü

HTŞ öncülüğündeki isyancılar, Suriye'yi ele geçirirken Esad'ın posterlerini parçalamıştı (AFP)
HTŞ öncülüğündeki isyancılar, Suriye'yi ele geçirirken Esad'ın posterlerini parçalamıştı (AFP)

Beşar Esad rejiminin yıkılmasının ardından Suriye'de toplu mezarlar çıkmaya devam ediyor. 

Wall Street Journal'ın haberinde, Esad rejiminin 8 Aralık'ta devrildiği Suriye'nin toplu mezarlarla dolu bir ülkeye dönüştüğü yazılıyor. 

Dera iline bağlı İzra şehrinde yeni sahiplerine satılan bir çiftlikte toprağın altından 31 ceset çıktığı aktarılıyor. Çiftliğin rejim askerlerinin yıllarca kullandığı bir kontrol noktasına yakın olduğuna dikkat çekiliyor. 

Olay yerinde inceleme yapan adli tıp uzmanı Dr. Memdu Zubi, "Tam beklediğimiz şeyi bulduk, bir toplu mezarla karşılaştık" diyor. 

Hama kırsalındaki Ma'an köyü yakınlarında yer alan bir kuyudan da çok sayıda ceset çıkarıldı. Aynı bölgede en az üç kuyunun daha cesetleri atmak için kullanıldığı tespit edildi. 

Bir çiftçi, yıllardır kayıp olan kardeşini aradığını belirterek "Onun Sednaya'da olduğunu sanıyordum ama belki de bu kuyulardan birindedir" diyor. Sednaya Hapsihanesi, Esad rejiminin gerçekleştirdiği hak ihlalleri ve işkencelerle gündeme gelmişti.

Uluslararası Geçiş Dönemi Adaleti Merkezi (ICTJ) ve Suriyeli avukat ve doktor örgütlerinin verilerine göre ülke genelinde şimdiye dek 134 toplu mezar tespit edildi. Ancak gerçek sayının çok daha yüksek olduğu düşünülüyor.

Suriye'nin son 50 yılda yaşadığı siyasi baskı, iç savaş, Rus bombardımanları, IŞİD saldırıları ve 2023 depreminin ülkede "sayısız gömülmemiş ceset" bıraktığı ifade ediliyor. 

2012-2013'te cesetlerin genellikle Rif Şam ilindeki El-Tel ve Najha bölgelerindeki açıklık alanlara gömüldüğü, daha sonraki naaşların geceleri gizlice farklı bölgelere taşındığı bildiriliyor. 

Suriye'de Ahmed Şara yönetiminin kurduğu Ulusal Kayıplar Komisyonu'nun uluslararası kuruluşlarla ortak çalışarak ülke genelinde DNA toplama, diş kayıtlarını eşleştirme ve rejim arşivlerini inceleme çalışması başlatması bekleniyor.

Komisyon başkanı Muhammed Rıza Celhi, sürecin maliyetinin 200 milyon dolara kadar çıkabileceğini söylüyor.

Suriyeli hak örgütlerine göre en az 160 bin kişi iç savaş sırasında kayboldu. Bu kişilerin çoğunun toplu mezarlarda olduğu düşünülüyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, Reuters


İran, ABD’yle nükleer müzakere şartlarını açıkladı

Hazirandaki çatışmalarda İsrail'de 32 kişi, İran'da ise binden fazla kişi ölmüştü (AFP)
Hazirandaki çatışmalarda İsrail'de 32 kişi, İran'da ise binden fazla kişi ölmüştü (AFP)
TT

İran, ABD’yle nükleer müzakere şartlarını açıkladı

Hazirandaki çatışmalarda İsrail'de 32 kişi, İran'da ise binden fazla kişi ölmüştü (AFP)
Hazirandaki çatışmalarda İsrail'de 32 kişi, İran'da ise binden fazla kişi ölmüştü (AFP)

İran'ın dini lideri Ali Hamaney'in Dış Politika Danışmanı Kemal Harrazi, belirli koşulların sağlanması halinde ABD'yle nükleer müzakereleri yeniden başlatmaya açık olduklarını söyledi. 

Harrazi, CNN'de bugün yayımlanan söyleşisinde, ilk adımı ABD'den beklediklerini belirterek "Bizim belirlediğimiz koşullar temelinde görüşmeye hazır olduklarını göstermeliler" dedi.

Hamaney'e bağlı Dış İlişkiler Stratejik Konseyi'nin Başkanı Harrazi, haziranda İsrail'le yaşanan 12 günlük çatışmalardan önce belirledikleri koşulların değişmediğini ifade etti.

İran'ın tıbbi amaçlarla ve reaktörlere yakıt sağlamak için uranyum zenginleştirmeye devam edeceğini belirten Harrazi, balistik füze programının müzakereye açık olmadığını söyleyerek "ABD ve diğer taraflarla yalnızca nükleer mesele hakkında görüşeceğiz" dedi. 

Diğer yandan İranlı yetkili, uranyum zenginleştirme seviyelerinde değişikliğe gitmeye açık olduklarına işaret ederek, "eşitlik ve karşılıklı saygı" temelinde ABD'yle yapılacak görüşmelerde çeşitli seçeneklerin değerlendirilebileceğini söyledi.

Harrazi, ABD'nin olumlu adımlar atarak Tahran'la ilişki kurması gerektiğini de sözlerine ekledi: 

İran'a karşı olumlu bir yaklaşımla sürece başlayın. Eğer olumlu davranırsanız kesinlikle karşılık görürsünüz. Ancak bunun için onlar (ABD) İran'a karşı herhangi bir güç kullanmaktan kaçınmalıdır. Bunu denediler ve şimdi bunun kabul edilemez ve uygulanabilir olmadığını anladılar.

ABD ve İran'ın son dönemde yürüttüğü nükleer müzakereler, İsrail'in saldırısıyla askıya alınmıştı. 

İsrail'in 13 Haziran'daki saldırısıyla başlayan çatışmalarda İran vakit kaybetmeden misilleme yapmıştı. ABD de devreye girerek İran'daki İsfahan, Fordo ve Natanz tesislerine 22 Haziran'da hava saldırısı düzenlemiş, operasyonda 14 "sığınak delici" GBU-57 bombası kullanılmıştı.

İran, ABD'nin saldırısına cevap olarak 23 Haziran'da Amerikan ordusunun Katar'daki El-Udeyd Hava Üssü'ne saldırmıştı. Operasyonda Tahran'ın önceden Washington'a haber verdiği ve hiçbir can kaybı yaşanmadığı aktarılmıştı.

Washington operasyonun ardından 24 Haziran'da taraflar arasında ateşkes sağlandığını duyurmuştu.

İsrail ve ABD, İran'ın uranyum zenginleştirerek nükleer silah elde etmeye çalıştığını savunurken Tahran iddiaları reddediyor. 

Harrazi, ABD veya İsrail'den gelebilecek olası bir saldırıya ilişkin "Her şey mümkün ancak bu senaryo için hazırız" dedi.

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ı salı günü Beyaz Saray'da ağırlayan Trump, görüşmenin ardından yaptığı açıklamada "İran'ın nükleer kapasitesini ortadan kaldırarak" iyi bir iş çıkardıklarını savunmuştu. Harrazi, ABD saldırısının ardından oluşan hasarla ilgili tespit çalışmalarının sürdüğünü belirtiyor. 

Buna ek olarak Trump, İran'ın da ABD'yle "anlaşma yapmak için can attığını" öne sürmüş, Tahran'ın iletişime geçmesi halinde buna açık olduklarını belirtmişti.
Independent Türkçe, CNN, Newsweek


ABD’nin Suudi Arabistan’a F-35 satışı İsrail’de nasıl yankılandı?

ABD'li havacılık firması Lockheed Martin'in ürettiği F-35 serisinin üç modeli var (AP)
ABD'li havacılık firması Lockheed Martin'in ürettiği F-35 serisinin üç modeli var (AP)
TT

ABD’nin Suudi Arabistan’a F-35 satışı İsrail’de nasıl yankılandı?

ABD'li havacılık firması Lockheed Martin'in ürettiği F-35 serisinin üç modeli var (AP)
ABD'li havacılık firması Lockheed Martin'in ürettiği F-35 serisinin üç modeli var (AP)

ABD'nin Suudi Arabistan'a F-35 satışına yeşil ışık yakması İsrail'de büyük yankı uyandırdı.

ABD Başkanı Donald Trump ve Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, dün Beyaz Saray'da bir araya geldi. 

Görüşmede öne çıkan başlıklardan biri de Suudi Arabistan'a F-35 satışı oldu. Trump, satışı onayladığını duyururken, bunların İsrail'in elindeki F-35'lerle aynı seviyede olacağını söyledi. 

Toplantının ardından iki liderin düzenlediği basın toplantısında Trump, hem İsrail'i hem de Suudi Arabistan'ı "ABD'nin büyük müttefikleri" diye niteledi ve şöyle devam etti: 

Onların (İsrail'in) sizin daha düşük kalibreli uçaklar almanızı istediğini biliyorum. Ancak bunun sizi çok mutlu edeceğini sanmıyorum. Bana kalırsa, ikisi de en üst düzeyde donanıma sahip ürünleri (F-35 uçaklarını) alacak seviyede.

İsrailli haber sitesi Ynet'in aktardığına göre İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), Trump-Selman görüşmesi öncesinde pazar günü Tel Aviv yönetimine olası uçak satışına dair bir rapor gönderdi. 

Raporda, İsrail'in bölgedeki hava üstünlüğünün beşinci nesil F-35'lerle düzenlediği uzun menzilli operasyonlara dayandığı belirtiliyor. Bu uçaklar Ortadoğu'da sadece İsrail'de var. Ancak Suudi Arabistan'a da aynı kalibrede uçaklar satılmasının İsrail ordusunun bölgedeki hakimiyetini zayıflatacağı uyarısında bulunuluyor. 

Ayrıca Riyad yönetiminin siparişlerinin savaş jetlerini üreten Lockheed Martin'de yoğunluk yaratacağı, İsrail'in uçaklarının teslimatının aksayabileceği belirtiliyor. 

Jerusalem Post'un analizinde, bunun ABD'nin Ortadoğu politikasında "ciddi değişime işaret edeceği ve Ortadoğu'daki dengeleri değiştirebileceği" yazılıyor.

Öte yandan Haaretz'in haberinde, İsrail'in hava üstünlüğünü kaybetmesine ilişkin endişelerin yersiz olduğu savunuluyor. 

Haziranda 12 gün süren İsrail-İran çatışmalarında Tel Aviv yönetiminin "hava üstünlüğünü açıkça gösterdiği", bunun hem F-35'ler hem de İsrail Hava Kuvvetleri'nin planlama becerisi sayesinde yapıldığı yazılıyor.

Haberde, Türkiye'nin ABD'den F-35 alma süreci de hatırlatılarak, "Suudilerin ya da Türklerin İsrail'le aradaki farkı kapatması zaman alır" ifadeleri kullanılıyor.

Diğer yandan Tel Aviv yönetimi, uçakların satışını Suudi Arabistan'la ilişkilerin normalleştirilmesi şartına bağlamıştı. Trump, görüşmede İbrahim Anlaşmaları'yla ilgili süreci ele aldıklarını belirtirken, Riyad'ın mutabakata katılımına dair net ifadeler kullanmadı. 

"F-35'ler için normalleşme şartı koşulmadı"

CNN'in analizinde, satışın gerçekleşmesi halinde Suudi Arabistan'ın beşinci nesil F-35'leri alan ilk Arap ülkesi olacağı belirtiliyor. Kimliklerinin paylaşılmaması şartıyla konuşan kaynaklar, F-35 satışının İsrail'le normalleşme şartına bağlı olmadığını savunuyor. 

Riyad ve Tel Aviv arasında Washington arabuluculuğunda gerçekleştirilen normalleşme görüşmeleri, Hamas'ın Aksa Tufanı saldırısıyla 7 Ekim 2023'te patlak veren Gazze savaşı nedeniyle askıya alınmıştı. Suudi Arabistan, iki devletli çözümde ısrar ederken radikal sağcı İsrail yönetimi buna yanaşmıyor. 

King's College'dan Nawaf Obaid, Trump'ın Suudi Arabistan ve İsrail arasında tıkanan görüşmeleri kenara bırakmak istediğini belirterek şu yorumları yapıyor: 

Trump, bu iki süreci birbirinden ayırdığını açıkça belirtti. Sırf Netanyahu yüzünden tüm bu silah ve malzeme satışını durdurmakla zamanını boşa harcamayacak.

Obaid, Riyad ve Tel Aviv arasında normalleşme görüşmelerinin ilerlemesi için İsrail'de hükümetin değişmesi ve Filistin Devleti'nin kurulmasına yönelik yol haritası belirlenmesi gerektiğini de sözlerine ekledi. 

Independent Türkçe, CNN, Times of Israel, Ynet, Haaretz