Hizbullah, Navaf Selam’dan rahatsız

Lübnan Kuvvetleri ve Canbolad, hükümeti kurması için Selam’ın ismini vermekten geri adım attılar.

Lübnan'ın eski  Birleşmiş Milletler Daimi Büyükelçisi Navaf Selam (AFP)
Lübnan'ın eski Birleşmiş Milletler Daimi Büyükelçisi Navaf Selam (AFP)
TT

Hizbullah, Navaf Selam’dan rahatsız

Lübnan'ın eski  Birleşmiş Milletler Daimi Büyükelçisi Navaf Selam (AFP)
Lübnan'ın eski Birleşmiş Milletler Daimi Büyükelçisi Navaf Selam (AFP)

Lübnan’da Saad Hariri’nin hükümetin kurulması konusunda Cumhurbaşkanı Mişel Avn ile uzlaşı sağlayamaması nedeniyle istifa etmesinin ardından, yeni hükümeti kuracak bir başbakan seçmek için gelecek pazartesi günü yapılması planlanan bağlayıcı meclis istişarelerine ilişkin siyasi temaslar hız kazandı.
Görüşmeleri yakından takip eden Lübnanlı bir kaynak, istişareler bu formüle göre yapılırsa eski Başbakan Necib Mikati’nin gelecek pazartesi günü hükümeti kurmakla görevlendirileceğini ve 60 ila 65 arasında oy alacağını aktardı. Eski Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Navaf Selam’ın da Cumhurbaşkanı Avn’ın desteklediği Özgür Yurtsever Hareket’in ismini sunması halinde 20 oy alacağını kaydetti. Kaynağa göre bu formül, atamanın mümkün olmasını sağlayacak ancak Avn’ın Mikati’nin ismine itiraz etmesi nedeniyle hükümetin kurulması imkânsız olacak.
Mikati’nin bugün Beyrut’a dönüşüyle birlikte istişareler, telefon görüşmelerinden doğrudan müzakere aşamasına geçerek resmin netleşmesini sağlayacak. Hizbullah’ın tavrına ilişkin açıklamalarda bulunan bir diğer kaynak, Mikati ile müzakerelerin ciddi bir biçimde ilerlediğini, Mikati’nin sadece hükümet süreci ile değil, birçok ayrıtıyla da yakından ilgilendiğini bildirdi. Kaynağa göre Mikati, IMF ile müzakere edebilmek ve uluslararası toplumla görüşerek Lübnan’ın mali durumuna bir miktar denge sağlayacak yardımları elde edebilmek için hükümetini seçimlerden sıyırmak istiyor.
Lübnan Kuvvetleri bu isimden vazgeçerken Özgür Yurtsever Hareket’in Büyükelçi Selam’ın adını sunması ise dikkat çekti. Karar Lübnan Kuvvetleri Partisi Başkanı Samir Caca ve Teymur Canbolad’ın başkanlık ettiği Demokratik Buluşma bloğu tarafından 23 Temmuz’da duyuruldu.
Hizbullah’a yakın kaynaklar, Özgür Yurtsever Hareket lideri Cibran Basil’in Selam’ı ‘Hizbullah için bir huzursuzluk ve aynı zamanda ABD memnuniyetini kazanmayacak bir isim’ olarak etiketleme eğiliminde olduğunu aktardı. Kaynaklar geçen perşembe günü Basil ile Hizbullah liderliği arasında bir toplantı düzenlendiğini ve Basil’in Hizbullah’a Mikati’yi görevlendirme konusunda muhalefetini açıkça bildirdiğini kaydettiler. Kaynaklar, Basil’in Özgür Yurtsever Hareket’in Lübnan Kuvvetleri gibi Mikati’ye oy vermeme hususunda uyarı yaptığının altını çizdiler. Kaynaklara göre Mikati, ana bir Hristiyan bloğun desteği olmaksızın başbakan seçilecek. Meclis Başkanı Nebih Berri’yi istişare tarihi planlanmadan önce bir çözüm bulmaya sevk edenin de bu olduğu ifade ediliyor.
Lübnan Kuvvetleri Partisi Başkanı Samir Caca düzenlenen bir toplantı sonrasında meclis istişarelerinde kimsenin ismini sunmayacağını duyurdu. Caca, şu an erken parlamento seçimlerine gitmekten başka bir çözüm olmadığını ve Cumhurbaşkanı Mişel Avn ve Hizbullah ikilisi iktidarda olduğu sürece herhangi bir reform veya yaklaşım değişikliğine ulaşılamayacağını vurguladı.
Caca, Lübnan Kuvvetleri Partisi’nin daha önce Büyükelçi Navaf Selam’ı desteklemesine rağmen istişarelerde neden adını vermediği sorusuna şu cevabı verdi:
“Çünkü adını bir yıl önce sunduk. Fransız girişimi gibi yeni ve büyük bir uluslararası girişimle ve mevcut yapı göz önüne alındığında bir yerlerde işlerin daha iyiye gideceğine dair biraz umudumuz vardı. Ancak şu an başbakan kim olursa olsun bir sonuca ulaşmanın mümkün olduğuna dair bir kanaatimiz yok. Kendisine ya da diğerlerine tüm saygımla birlikte Büyükelçi Navaf Selam, perde arkasında ipleri tutanın kendileri olduğunu ve bunun değişmeyeceğini düşünürse bu doğru olmaz.”
Özgür Yurtsever Hareket’e yakın kaynaklar da hareketin 23 Temmuz’da siyasi heyetin düzenlediği toplantısı sırasında Büyükelçi Navaf Selam’ın ismini verme kararı aldığını bildirdiler.



Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

TT

Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

İsrail ordusu bugün, aynı bölgede Hamas'a ait üç kilometreden uzun büyük bir tünelin imha edildiğini duyurduktan bir gün sonra, kuvvetlerinin “Majin Oz” adı verilen yeni bir eksenin açılışını tamamladığını açıklayarak Gazze Şeridi'ndeki Filistinlileri, özellikle de Han Yunus sakinlerini şaşırttı.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, “188. Tugay ve Golani Tugayı güçleri Han Yunus'un doğusu ve batısını ayıran Majin Oz ekseninin açılışını tamamladı. Eksen yaklaşık 15 kilometrelik bir mesafe boyunca uzanıyor.”

Yeni “Majin Oz” ekseni Han Yunus'un doğusunu batıdan ayıracak ve Han Yunus'un Refah'tan ayrılmasını “Morag” ekseniyle de devam ettirecek.

Resim  İsrail ordusu tarafından yayınlanan, soldan sağa çapraz olarak uzanan ve Morag ekseni ile bir noktada kesişen Magen Oz ekseninin görüntüsü

Han Yunus bölgesindeki son hamleler, İsrail'in “insani şehir” olduğunu iddia ettiği ve Refah'taki (Gazze Şeridi'nin güneyi ve Han Yunus) yüz binlerce Gazzeli’nin bir çadır alanına tıkıştırılmasına yol açacak planla aynı zamana denk geliyor.

İsrail ordusuna göre bu yeni eksen, Hamas üzerindeki “baskının” ve Han Yunus Tugayı'na karşı yürütülen savaşın çözümünün merkezi bir parçası.

Bir parçalama politikası

Ancak İsrail, Gazze'yi parçalamak ve Doha'da devam eden dolaylı müzakerelerde İsrail'in Şerit'ten tamamen çekilmesinde ısrar eden Hamas üzerinde baskı kurmak için tesadüfi coğrafi eksenler dayatma politikası izliyor.

Gazze'deki saha kaynakları Şarku’l Avsat'a yaptıkları açıklamada, "Yeni eksen İsrail'in kontrolü altındaki birçok bölgeyi kapsıyor: Kizan en-Neccar, Curti el-Lut, Şeyh Nasır, Mean, Menara, Huza'a, Absan, al-Kara'a ve Beni Suheyla." Kaynaklar, “bu bölgenin, herhangi bir Filistinlinin sınıra yaklaşmasını önlemek için sınırdan 2 kilometreden daha uzağa ulaşan geniş tampon bölgeler oluşturmayı amaçladığını,

bunun da Han Yunus'un doğu bölgesinde yaşayan yüz binlerce kişinin İsrail güçlerinin orada kalması halinde, evlerine dönmesini engellemek anlamına geldiğini” belirtti.

İsrail ordusundan yapılan açıklamaya göre yeni “Magen Oz” ekseninin ilan edilmesiyle Hamas üzerinde daha fazla baskı kurulması amaçlanıyor.

İsrail, Refah'ı Han Yunus'tan ayıran Morag ekseninden çekilmemekte ısrar ederken, İbrani medyasının Refah'ın yaklaşık 2 kilometreye kadar olan bazı bölümlerinde askeri kontrolü sürdürmesi koşuluyla “eksenden çekilmek için müzakerelerde esneklik önerdiği” yönündeki haberleri Hamas reddediyor. Hamas, tamamen çekilene kadar kademeli bir çekilme için harita ve belirli tarihler konusunda ısrar ediyor.

Hamas, özellikle geçtiğimiz ocak ayında gerçekleşen ateşkes sırasında İsrail ordusu tarafından kurulan Netzarim ekseninin (Gazze Şehri'nin güneyinde, Gazze Şeridi'nin kuzeyini merkezinden ve güneyinden ayıran) büyük bir kısmı ve Gazze Şeridi'nin kuzeyinde geçici olarak kurulan eksenlerin bir kısmını ortadan kaldırmayı başardıktan sonra, kademeli geri çekilme ve bu yeni eksenlerin ortadan kaldırılması taleplerinde ısrarcı görünüyor.

Büyük Tünel Yıkıldı

Bu arada İsrail ordusu dün, iki aydan uzun bir süre önce Han Yunus'ta yapılan operasyonlar sırasında keşfedilen büyük bir Hamas tünelini yıktığını duyurdu.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, güçlerinin "merkezi bir yeraltı yolunda bulunan tüneli keşfettiğini ve tamamen yok ettiğini" belirterek, tünelin "yaklaşık 3,5 kilometre uzunluğunda olduğunu ve içinde birkaç sığınak bulunduğu" kaydedildi.

Şarku'l Avsat'a konuşan Filistinli saha kaynaklarına göre “bu tünel Hamas'ın askeri kolu olan El Kassam Tugaylarına ait en uzun tünellerden biri ve tünelden birçok tünel ve açılım bulunuyor, savunma tünelleri, komuta ve kontrol için kullanılan tüneller var.”

“Tünelin Mean, Al-Menara ve Han Yunus'un güneydoğusundaki diğer bölgelerde yer aldığını” belirten kaynaklar, “tünelin Kassam Tugayları savaşçıları için savaş düğümleri içerdiğine ve bu tüneli gerek bu bölgelerde gerekse büyük tünelin açıldığı yakın bölgelerde İsrail güçleriyle savaşmak için kullandıklarına” işaret etti.

Kaynaklar, son birkaç haftalarda bu bölgelerde çok sayıda operasyon gerçekleştirildiğini ve İsrail araçlarının patlayıcı düzenekler ve tanksavar füzeleriyle hedef alındığını belirtti.

Kaynaklar, savaşın belirli bir döneminde, büyük tünelin içinde, saha komutanlarının İsrail güçlerine karşı muharebeleri yönettiği, bu güçlerin hareketlerinin izlendiği ve onlara karşı saldırı planlamak için hareketlerinin belgelendiği komuta ve kontrol için özel tüneller bulunduğuna dikkat çekti.

rtgy6u
Gazze tünelinin içindeki bir İsrail askeri, Kasım 2023 (Reuters)

İsrail güçleri, savaşın başlangıcında ve Netzarim ekseninin kontrolünde duyurulduğu gibi, bazıları 2 ve 3 kilometre uzunluğa ulaşan, bazıları Gazze Şeridi'nin kuzeyi ile merkezini birbirine bağlayan ve araçların geçtiği çeşitli büyüklükteki tünellerin imha edildiğini sık sık duyurdu.

İsrail güçleri Gazze Şeridi'nde 20 aydan fazla bir süredir faaliyet göstermelerine, Hamas'ın kabiliyetlerini önemli ölçüde yok etmeyi başardıklarını iddia etmelerine rağmen, Han Yunus örneğinde olduğu gibi girdikleri bölgelere her yeniden girişlerinde daha fazla tünel ortaya çıkarmakta ve bunları yok etmek için çalışmaktadırlar. Saha kaynakları İsrail ordusunun daha önce bu bölgede en az bir kez, bazı bölgelerde ise iki kez operasyon düzenlediğini vurguluyor.