Ürdün Kralı Abdullah, Washington ziyareti öncesinde Bennett ve Gantz ile görüştüğünü açıkladı

Kral 2. Abdullah ve beraberindeki heyet, Washington'da ABD Dışişleri Bakanı ile bir araya geldi (Reuters)
Kral 2. Abdullah ve beraberindeki heyet, Washington'da ABD Dışişleri Bakanı ile bir araya geldi (Reuters)
TT

Ürdün Kralı Abdullah, Washington ziyareti öncesinde Bennett ve Gantz ile görüştüğünü açıkladı

Kral 2. Abdullah ve beraberindeki heyet, Washington'da ABD Dışişleri Bakanı ile bir araya geldi (Reuters)
Kral 2. Abdullah ve beraberindeki heyet, Washington'da ABD Dışişleri Bakanı ile bir araya geldi (Reuters)

Ürdün Kralı 2. Abdullah, geçtiğimiz Cuma günü sona eren ABD ziyareti öncesinde İsrail Başbakanı Naftali Bennett ve Savunma Bakanı Benny Gantz ile görüştüğünü açıkladı.
Amman’da Kral’ın ülkeden ayrılmadan önce Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile görüştüğü duyurulurken İsrail Başbakanı Naftali Bennett ile görüşmesine ilişkin herhangi bir haber sızdırılmamıştı. Ancak böyle bir görüşmenin kaydedildiğini bildiren Kral 2. Abdullah, Washington’da gerçekleştirdiği ve dün CNN tarafından yayınlanan röportajında yeni İsrail hükümetinin iki devletli çözüm için en uygun hükümet olmayabileceğini belirtti. Filistinlileri ve İsraillileri yeniden diyaloğa davet edeceğini vurgulayan Kral 2. Abdullah, Filistinliler ve İsraillilerle gerçekleştirdiği son görüşme sonuçlarının umut verici olduğunu vurguladı. Gazze ile son savaşın farklı olduğunu da dikkat çeken Kral 2. Abdullah, İsrail Arapları ile Yahudiler arasında şehir ve köylerdeki çatışmaların ardından 1948'den bu yana ilk kez herkesin İsrail'de bir iç savaşın yaşandığını hissettiğini belirtti. Bunun bir ilerleyiş kaydedilmemesinin ve Filistinlilere umut verilmemesinin sonuçlarına dair bir farkındalık sağladığını da ekledi.
Eski Veliaht Prens Hamza bin Hüseyin ve eski Kraliyet Divanı Başkanı Basim Avadallah ile bağlantılı ‘fitne’ davasına da değinen Ürdün Kralı 2. Abdullah, insanların hayal kırıklıkları ve meşru korkularını istismar eden bir takım kişilikler olduğunu, kendi gündemleri ve emellerini ilerletmek için geçim yollarını iyileştirmeye çalıştıklarını vurguladı. Aynı zamanda “Üzücü olan ise, bu insanlardan birinin böyle bir şey yaparak hayal kırıklığına uğratan kardeşim olması” dedi. Bilgi toplayan güvenlik servislerinin ‘bazılarının kendi gündemlerini uygulamak için Hamza bin Hüseyin’in hırslarını kullanmaya çalıştıkları’ konusunda gerçek korkuların kaydedildiği bir aşamaya geldiklerini vurgulayan Ürdün Kralı, güvenlik servislerinin bu planı daha erken ve sessizce uygulamaya karar verdiğini belirtti. Ürdünlü yetkililer ile yapılan görüşmelerin gizlice kaydedilmesi ve görüntülerin sızdırılması gibi ‘sorumsuzca’ eylemler yaşanmasaydı bu konunun kamuoyunda tartışılmayacağını da ekledi.
Lübnan konusunda ise insanların krizden yakınışına odaklanmanın önceliğini vurgulayan Kral 2. Abdullah, Washington'da yaptığı görüşmelerin çoğunda dile getirildiği gibi kıtlığın yakın olduğunu, hastanelerin çalışmadığını hatırlattı. Söz konusu krizin haftalar içinde gerçekleşebilecek en kötü seviyeye ulaşacağı uyarısında bulunan Kral 2. Abdullah, uluslararası toplumun bu yönde sorumlulukları olduğunu ifade ederek “Ne kadar plan yaparsak yapalım hedeflerimize ulaşamayacağımızı, insanları hayal kırıklığına uğratacağımızı bilirken uluslararası toplum olarak bu konuda ne yapabiliriz? Dolayısıyla soru şu: Bölgeyi doğru yöne yönlendirecek şekilde planlar yapmak mümkün müdür?” vurgusunda bulundu.



Sudan: Minawi, Hamideti ve Hamduk ile müzakereye hazır olduğunu açıkladı

Darfur Bölgesi Valisi ve Sudan Kurtuluş Hareketi lideri Mini Arko Minawi (AFP)
Darfur Bölgesi Valisi ve Sudan Kurtuluş Hareketi lideri Mini Arko Minawi (AFP)
TT

Sudan: Minawi, Hamideti ve Hamduk ile müzakereye hazır olduğunu açıkladı

Darfur Bölgesi Valisi ve Sudan Kurtuluş Hareketi lideri Mini Arko Minawi (AFP)
Darfur Bölgesi Valisi ve Sudan Kurtuluş Hareketi lideri Mini Arko Minawi (AFP)

Darfur Bölgesi Valisi ve Sudan Kurtuluş Hareketi lideri Mini Arko Minawi’nin Hızlı Destek Kuvvetleri’ne (HDK) karşı tutumunda açık düşmanlıktan uzlaşmaya doğru önemli bir değişiklik göze çarptı. Bu yeni tutum, Sudan ordusunun HDK’ye karşı savaşında ana müttefiki olan bu adamın ne istediği konusunda birçok spekülasyon ve tartışmaya yol açtı.

Minawi, ülkenin geçici idari başkenti Port Sudan'da pazartesi gecesi düzenlediği basın toplantısında, Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) liderliğindeki HDK ve Sudan'daki savaşa karşı çıkan Sivil Demokratik İttifak ile iletişim kurmaya karşı olmadığını belirtti. Minawi, “HDK'den olumlu ve makul bir görüş alırsak, onlarla iletişim kurmakta bir sorun görmüyoruz” dedi. Minawi ayrıca, eski Başbakan Abdullah Hamduk'un liderliğindeki Sivil Demokratik İttifak ile de iletişim kurmaya karşı olmadığını ifade etti.

sdf
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) (Arşiv)

Minawi, Darfur bölgesindeki silahlı hareketler ortak gücünü oluşturan en büyük silahlı gruplardan biri olan Sudan Kurtuluş Hareketi’nin lideri. Bu grup, bir yıldan fazla bir süredir ordunun saflarında HDK’ye karşı savaşıyor. Sudan ordusunun yanında savaşan ortak gücün sayısı 5 binden fazla savaşçı olarak tahmin ediliyor ve bunların çoğu Minawi liderliğindeki Sudan Kurtuluş Hareketi ve Maliye Bakanı Cibril İbrahim liderliğindeki Adalet ve Eşitlik Hareketi güçlerinden oluşuyor.

Uzlaşma mı barış mı?

Minawi'nin önceki konuşmalarından farklı olarak uzlaşma ve barışa yakın bir dil kullandığı konuşmasının zamanlaması, HDK’nin Kuzey Darfur'un başkenti el-Faşir'e uyguladığı boğucu abluka ve buranın ortak güç için askeri ve sosyal açıdan önemli bir merkez olması nedeniyle oluşan büyük baskıdan ayrı düşünülemez. Bu şehrin düşmesi, Port Sudan'daki mevcut iktidar merkezindeki varlığının dengesini bozabilir.

suı
Eski Başbakan Abdullah Hamduk (Reuters)

Minawi, Sudan ordusu ve ona destek veren güçleri, tüm güçlerin, kendisi tarafından yönetilen ortak güç de dahil olmak üzere, başkent Hartum ve ülkenin ortasındaki el-Cezire eyaletinden HDK’yi püskürtmek için harekete geçtikten sonra el-Faşir'deki kuşatmayı kaldırmamakla eleştirdi. El-Faşir'in bir yıldan fazla süredir kuşatma altında olduğunu, kadınlar ve çocukların silaha sarıldığını, şu ana kadar direndiğini, ancak ‘devletin kendisinin dahi büyük bir kayıtsızlık içinde olduğunu’ söyledi. Bu, Sudan ordusu ve onun saflarında savaşan güçlere açık bir göndermeydi.

Öte yandan Minawi, Güney Darfur eyaletinin başkenti Nyala'da HDK liderliğindeki paralel hükümetin ilanını eleştirdi. Minawi, “Bunu, ülkenin işlerine açıkça müdahale eden ciddi bir tehdit olarak nitelendirmekten başka bir şey yapamayız. Ülkenin bölünmesine yol açacak veya Sudan'ın egemenliğini ve topraklarını ihlal edecek her türlü adımı reddediyoruz” ifadelerini kullandı.

Endişe ve memnuniyet

Daha önce ortak güç olarak bilinen silahlı hareketler, Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan üzerinde, yeni hükümette tam paylarını almak için baskı uygulamışlardı. Bu hareketler, HDK’ye karşı askeri alanda aktif olarak yer aldıkları ve bazı liderlerini dolaylı olarak isyan veya HDK’ye katılmakla tehdit ettikleri için bu baskıyı uygulamışlardı.

cd
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan (AFP)

Bazıları Darfur Bölgesi Valisi’nin söyleminde büyük bir değişiklik olduğunu düşünerek bunu savaşı durdurmak için atılmış bir siyasi adım olarak nitelendirirken, valinin sözleri Sudan hükümeti destekçileri arasında öfke dalgası yarattı ve hükümete yakın sosyal medya hesapları valiyi hedef alan saldırılara yöneldi. Bazıları valinin HDK’ye katılacağından endişe duyduklarını belirtti.

Darfur Bölgesi Valisi’nin Kasım 2023'te ordu ile HDK arasında savaşın patlak vermesinden 5 ay sonra yaptığı ve HDK liderleriyle iletişimini sürdürdüğünü açıkladığı bir konuşmasının ardından da benzer bir süreç yaşanmıştı.

Sudan Kongre Partisi Genel Başkanı Ömer ed-Dakir ise, ‘ordunun müttefiki olan Sudan Kurtuluş Hareketi liderinin açıklamalarının, Sudan'daki mevcut ulusal krize barışçıl bir siyasi çözüm bulunması bağlamında olumlu bir gelişme’ olduğunu belirterek, “Bunu memnuniyetle karşılıyoruz” dedi.

Ed-Dakir, Facebook sayfasında yaptığı bir paylaşımda, ordu ve HDK liderlerine, ateşkes anlaşması sağlanması amacıyla müzakerelere geri dönmeleri çağrısını yineledi. Ed-Dakir, “Böylece, giderek kötüleşen insani felakete müdahale edilebilecek ve sivilleri korumak için etkili önlemler alınabilecektir” şeklinde konuştu.