عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Yurtdışından gelen yardımlar, Tunus’u sağlık felaketinden kurtarıyor

Kayravan’da el-Cezzar Hastanesi’nden koronavirüs kurbanlarından biri çıkarılırken (AFP)
Kayravan’da el-Cezzar Hastanesi’nden koronavirüs kurbanlarından biri çıkarılırken (AFP)
    Tunus/Şarku’l Avsat
TT
TT

Yurtdışından gelen yardımlar, Tunus’u sağlık felaketinden kurtarıyor

Kayravan’da el-Cezzar Hastanesi’nden koronavirüs kurbanlarından biri çıkarılırken (AFP)
Kayravan’da el-Cezzar Hastanesi’nden koronavirüs kurbanlarından biri çıkarılırken (AFP)

Tunus yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınında ciddi bir enfeksiyon dalgasına tanık olurken, virüsün varyantları Temmuz ayında tüm ülkeyi etkisi altına almadan önce gerekli aşıların sağlanmasında zorlanılması sonucunda bir sağlık felaketinin meydana gelmesinin engellenmesine yardımcı olmak için Tunus’a, Avrupa ve Körfez ülkelerinden, Tunus diasporalarından ve diğer vatandaşlardan bağışlar yağıyor. Sağlık Bakanlığı’nın belirttiğine göre, şimdiye kadar çoğu bağış yoluyla olmak üzere toplam 3,2 milyon doz aşı teslim alındı ​​ve Ağustos ortasına kadar teslim alınacak doz sayısı 5 milyonu aşacak.
Tunus, hem Çin’den hem de Birleşik Arap Emirlikleri’nden (BAE) yaklaşık yarım milyon doz aşı aldı. Komşu Cezayir’den ise 250 bin doz geldi. Fransız Bakan Jean-Baptiste Lemoyne’un Fransız haber ajansı AFP'ye yaptığı açıklamaya göre, Fransa bu hafta, 12 milyon nüfusa sahip olan ülkede yetişkin nüfusun onda birine yani 800 bin kişiye yetecek şekilde, AstraZeneca ve Johnson&Johnson aşılarından bir milyondan fazla doz sağladı.
Tunus aynı zamanda derneklerden ve diasporalardan da yardım alıyor. Tunus Genç Doktorlar Örgütü üyesi Sirin eş-Şazeli, sivil toplumun seferberliğinin Tunus’u bir felaket senaryodan kurtardığını belirterek diğer kurum ve kuruluşlara bağış toplama çağrısında bulundu. Tunus'taki Pasteur Enstitüsü Müdürü el-Haşimi el-Vezir, AFP’ye yaptığı açıklamada “Aşı bağışları, Ekim ayı ortasına kadar vatandaşların yaklaşık yüzde 50’sini aşılama hedefimize ulaşmak için aşılama kampanyasını hızlandırmamızı sağlayacak ve bu da virüsün ülkedeki yayılımını sınırlandıracak” ifadelerini kullandı.
Ancak bu aşılar ülkeye geç ulaşıyor zira Tunus, dünyada Kovid-19 nedeniyle kaydedilen en kötü ölüm oranlarından biri ile yüzleşiyor. Ülke aynı zamanda yoksul ülkelere yönelik COVAX programı kapsamında vaat edilen dozların altıda birinden fazlasını alamadı. Sosyal medyada, aile fertleri için boş yatak bulamayan dehşete düşmüş aileleri, oksijen kıtlığından endişelenen hemşireleri ve kapasiteleri dolan morglarda yığılmış olan cesetleri gösteren videolar paylaşılıyor.
Zaten kötü yönetim ve kaynak kıtlığı nedeniyle sıkıntı çekmekte olan devlet hastaneleri, yaz mevsiminin başlarında, başta koruyucu malzemeler ve resüsitasyon ekipmanı olmak üzere yardım yapılması için çağrısında bulunmuştu. Tunus Genç Doktorlar Örgütü üyesi Şazeli, Haziran ayı sonlarında vakaların akını ile insan imkanlarını tüketen ilk hastanelerden biri olan Kayravan Hastanesi’ne yapılan oksijen konsantratörü bağışlarının, ciddi semptomları olan vaka ve ölümlerin sayısını azaltmaya yardımcı olduğunu söyledi.
Tenis şampiyonu Ons Jabeur, ülkesinde bir yaşam ünitesinin finansmanını sağlamak için iki raketini sattı. Tunus devlet hastanelerinde resüsitasyon odalarındaki yatak sayısı, bağışlarında sayesinde 90’dan 500’e yükseldi. Tunus gümrükleri ayrıca yurtdışından gelen Tunusluların gümrük vergisi ödemeden oksijen konsantratörü getirmesine izin verdi. Bununla birlikte daha gelişmiş ekipmanların kurulumları, koordinasyon eksikliğinin yanı sıra idari zorluklarla da karşılaşıyor.
Diğer yandan, ABD’nin Mayıs ayında verdiği bir sahra hastanesi şu ana kadar kurulmazken, başka bir sahra hastanesi de oksijen yetersizliği nedeniyle henüz çalışmaya başlamadı. Fransa tarafından Haziran ayı başlarında gönderilen ve her biri sürekli olarak 300 yatağa oksijen sağlayabilen bir milyon euro değerindeki 3 oksijen jeneratöründen sadece biri tam olarak çalışıyor. Fransa ve İtalya, son günlerde konteynerlerde çok büyük miktarlarda oksijen gönderdi. Suudi Arabistan, Katar, Mısır, Cezayir ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) gibi Arap ülkeleri de tonlarca tıbbi malzeme gönderirken, Moritanya 15 ton balık gönderdi. Ancak bunlar Tunus’un krizden çıkması için yeterli değil zira vatandaşlar önleyici tedbirlere tam olarak uyum sağlamıyor ve yönetimdeki hiyerarşisinin üst kademelerindeki iktidar mücadelesi kamu kurumlarının işleyişini bozuyor.
Şazeli vatandaş düzeyinde farkındalık oluşması, sağlık krizinin yetkililer tarafından iyi yönetilmesi ve siyasi bir istikrarın sağlanması ihtiyacını vurguladı.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Hamas yanlısı bir araştırmacının özür tweeti, destekçileri arasında öfkeye yol açtı

Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’nda İsrailli rehinelerin cesetlerini arayan İzzeddin el-Kassam Tugayları savaşçılarının yanında duran Filistinli bir çocuk, 1 Aralık 2025 (EPA)
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’nda İsrailli rehinelerin cesetlerini arayan İzzeddin el-Kassam Tugayları savaşçılarının yanında duran Filistinli bir çocuk, 1 Aralık 2025 (EPA)
TT
TT

Hamas yanlısı bir araştırmacının özür tweeti, destekçileri arasında öfkeye yol açtı

Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’nda İsrailli rehinelerin cesetlerini arayan İzzeddin el-Kassam Tugayları savaşçılarının yanında duran Filistinli bir çocuk, 1 Aralık 2025 (EPA)
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’nda İsrailli rehinelerin cesetlerini arayan İzzeddin el-Kassam Tugayları savaşçılarının yanında duran Filistinli bir çocuk, 1 Aralık 2025 (EPA)

Hamas yanlısı Filistinli bir araştırmacının, hareketin siyasi büro üyelerinden birinden kamuoyu önünde özür dilemesi, özellikle bu özrün söz konusu üyenin siyasi bir açıklamasına yöneltilen eleştirinin ardından gelmesi nedeniyle Hamas destekçileri arasında tepkiye yol açtı.

Katar’da yaşayan ve Hamas’a desteğiyle bilinen Filistinli siyasi araştırmacı Mahmud Hamid el-İle, salı akşamı X platformunda, hareketin yine Katar’da bulunan siyasi büro üyesi Muhammed Nazzal’dan özür diledi. El-İle, özrünü bir ay önce aynı platformda Nazzal’ın Hamas’ın silahları ve Gazze Şeridi’ndeki geleceğine ilişkin açıklamalarının ardından paylaştığı bir mesajda yer verdiği ifade nedeniyle yaptı.

Krizin kökeni, geçen yıl ekim ayında Reuters’ın yayımladığı bir habere dayanıyor. Haberde, Nazzal’a Hamas’ın Gazze Şeridi’nde silah bırakıp bırakmayacağı sorulduğunda verdiği yanıt aktarılmıştı. Nazzal, “Evet ya da hayır diyemem” ifadesini kullanmış, ardından “Silah meselesi genel bir ulusal konudur ve yalnızca Hamas’la ilgili değildir. Sahada silahlı gücü olan başka gruplar da var” demişti.

Bu açıklamalar Hamas içinde geniş çapta tepki çekti. Tepki gösterenler arasında, sözlerin muğlaklığı nedeniyle eleştiriler yönelten araştırmacı Mahmud el-İle de vardı. El-İle, açıklamaların hem siyasi büro üyesi tarafından yapılmış olmasına hem de hareketin farklı kademelerindeki, özellikle Gazze’de yaşayan veya aslen Gazze kökenli olan diğer yöneticilerin tutumlarıyla çelişmesine dikkat çekmişti.

Nazzal’ın sözlerine yönelik itirazların büyümesi üzerine Hamas bir açıklama yayımlayarak beyanların ‘bağlamından koparıldığını’ bildirdi.

Paylaşımına gelen tepkilerin ardından birkaç gün sonra eleştirisini silmek zorunda kalan el-İle, krizin bu noktada sona erdiğini düşünüyordu.

Özrün sebebi neydi?

Ancak özrün yayımlanması, bunun nedenine ilişkin yeni soru işaretleri doğurdu. Daha sonra X platformundaki bazı Hamas yanlısı kullanıcıların paylaşımlarına ve Katar’daki hareket kaynaklarının Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamalara göre, olayın arka planında Muhammed Nazzal’ın attığı adım bulunuyor. Buna göre Nazzal, uzun yıllardır ikamet ettiği Doha’da Katar resmi makamlarına Mahmud el-İle hakkında şikâyette bulunarak, kendisine hakarette bulunduğu ve manevi zarar verdiği iddiasını gündeme getirdi.

ghy
Katar'ın başkenti Doha'da İsrail’in hava saldırısı düzenlediği bina (Reuters)

Kaynaklardan birine göre, pek çok kişi, aralarında bazı üst düzey yöneticiler de olmak üzere, arabuluculuk yaparak anlaşmazlığı çözmeye çalıştı, ancak Nazzal, kendisine yönelik ifadeler nedeniyle X platformu üzerinden kamuoyuna açık bir özür yayınlanmasında ısrar etti. Bu şart yerine getirilince, Nazzal’ın başka bir talepte bulunmaması ve anlaşmazlığın kapanması üzerinde uzlaşıldı. Buna rağmen Nazzal’ın ‘maddi tazminat talebinde ısrar ettiği’ ifade edildi.

Hareketle ilişkili başka kaynaklar ise ‘Mahmud el-İle’nin özrünün krizi çözmek için yalnızca ilk adım olduğunu, sürece müdahil olan bazı kişilerin Nazzal’ın öfkesini yatıştırmak ve onu şikâyeti geri çekmeye ikna etmek amacıyla el-İle’yi bu yöne yönlendirdiğini’ aktardı.

Aktivistler arasında öfke

Hamas’ın içinden ve dışından birçok isim özür meselesine tepki gösterdi. Tepki verenler arasında Filistinli gazeteci Muna Havva da vardı. Havva, sosyal medya hesabında, “Filistin’deki özgürlük hareketlerinin tarihinde, ne yaşanırsa yaşansın, bir liderin kendi mensuplarından birini üçüncü bir tarafa ya da başka bir otoriteye şikâyet ettiği tek bir örnek dahi yoktur. Bu davranış ne ulusal örgütlerin ahlakıyla ne de kabile geleneklerinde kabul gören en basit sığınma kurallarıyla bağdaşır. Utanç verici, acı verici, üzücü” diye yazdı.

Havva bir başka paylaşımında ise şu ifadeleri kullandı: “İsrail’in bugünkü genişlemesi kadar tehlikeli bir dönem görülmedi; tarih de Gazze’de halkımızın yaşadığı kadar vahim bir katliama tanıklık etmedi. Bu felaketin ortasında, halkımızın önde gelen isimlerinden biri, bir gencin attığı bir tweet yüzünden onu başka bir devlete şikâyet ediyor; geçimini ve güvenliğini riske atıyor. ‘Direniş’in liderleri halkımızdan ateş altında direnmelerini isterken, tek bir eleştiri cümlesine dahi tahammül edemiyor.”

Ayrıca Hamas gibi gruplara verdiği destekle bilinen aktivist Cemil Mikdad da konuya ilişkin paylaşım yaptı. Mikdad, “Hamas’tan bir yönetici, Katar’da yaşayan bir Filistinliyi, hakkında Katar mahkemelerinde dava açtıktan sonra uzun bir özür metni yayımlamaya zorladı; üstelik yalnızca kendisini eleştirdiği bir önceki paylaşım yüzünden!” ifadesini kullandı. Mikdad sözlerini şöyle sürdürdü: “Harika gerçekten… Nereye geldik? Halk olarak eleştirme hakkına sahip olduğumuz ve bizi dinlemekle yükümlü olan liderlerimiz, şimdi Arap mahkemelerini bize karşı bir güç olarak kullanıyor. Bu da ne demek oluyor? Siz ne hale geldiniz böyle, cahiller?!”

Hamas’ın silahlı yapısının geleceği, hareketin üst düzey isimlerinin açıklamalarında uzun süredir farklılık gösteren bir başlık olarak öne çıkıyor. Hamas’ın yurt dışı sorumlusu Halid Meşal, geçtiğimiz cumartesi günü İstanbul’da düzenlenen bir panelde, “Hamas’ın ancak bir Filistin devleti kurulması hâlinde silah bırakabileceğini” söyledi.

Buna karşın, Meşal’in açıklamasından yalnızca bir gün sonra, Hamas yetkilisi Basim Naim AP’ye yaptığı değerlendirmede, hareketin kapsamlı bir güvenlik ve siyasi düzenlemenin parçası olmak kaydıyla ‘silahların depolanması ya da dondurulması gibi seçeneklerin görüşülmesine açık olduğunu’ belirtti.

Hamas’ın siyasi büro üyelerinden Husam Bedran ise salı günü yaptığı açıklamada, sürecin ikinci aşamaya geçmesinin ‘İsrail’in ihlalleri durdurmasına’ bağlı olduğunu ifade etti. Öte yandan Hamas’ın birçok lideri ve sözcüsü, aralarında Halil el-Hayye ve Hazım Kasım’ın da bulunduğu isimler, hareketin ikinci aşamaya geçmeye ‘hazır olduğunu’ vurgulayan açıklamalarını sürdürdü.

ARAP DÜNYASI

Amerika Birleşik Devletleri'nin Gazze'de yakın zamanda ikinci aşamanın yaşanacağına dair beklentileri

Filistinliler, dün Gazze şehrinde fırtınanın ardından sular altında kalan caddeden geçmek için bir aracın çektiği el arabasına biniyorlar (AP)
Filistinliler, dün Gazze şehrinde fırtınanın ardından sular altında kalan caddeden geçmek için bir aracın çektiği el arabasına biniyorlar (AP)
TT
TT

Amerika Birleşik Devletleri'nin Gazze'de yakın zamanda ikinci aşamanın yaşanacağına dair beklentileri

Filistinliler, dün Gazze şehrinde fırtınanın ardından sular altında kalan caddeden geçmek için bir aracın çektiği el arabasına biniyorlar (AP)
Filistinliler, dün Gazze şehrinde fırtınanın ardından sular altında kalan caddeden geçmek için bir aracın çektiği el arabasına biniyorlar (AP)

ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz dün Kudüs'te yaptığı açıklamada, Başkan Donald Trump'ın Gazze barış planının ikinci aşamasına ilişkin gelişmeler hakkında "yakında" duyurular beklediğini belirterek, Washington'un Hamas'ın yeniden yapılanmasına izin vermeyeceğini vurguladı.

Waltz, planın ana bileşenlerinin, hizmetleri yönetecek teknokrat bir Filistin yönetimi, ilgili tarafların maliyetleri karşılamasını sağlayacak bir finansman mekanizması ve son olarak uluslararası bir istikrar gücü olduğunu açıkladı.

ARAP DÜNYASI

İsrail, Gazze'ye gönderilecek yardımlar için Ürdün ile olan sınır kapısını yeniden açtı

Kral Hüseyin Köprüsü ile Ürdün arasındaki sınır geçişi (AFP)
Kral Hüseyin Köprüsü ile Ürdün arasındaki sınır geçişi (AFP)
TT
TT

İsrail, Gazze'ye gönderilecek yardımlar için Ürdün ile olan sınır kapısını yeniden açtı

Kral Hüseyin Köprüsü ile Ürdün arasındaki sınır geçişi (AFP)
Kral Hüseyin Köprüsü ile Ürdün arasındaki sınır geçişi (AFP)

İsrail ve Filistinli yetkililer AFP'ye verdikleri demeçte, İsrail'in, Gazze'ye yardım taşıyan kamyonlar için Ürdün ile işgal altındaki Batı Şeria arasındaki Kral Hüseyin Köprüsü (Allenby Köprüsü) sınır kapısını, kapanmasından yaklaşık üç ay sonra dün yeniden açtığını söyledi.

İsrail, eylül ayında Ürdünlü bir sürücünün sınırda ateş açarak iki İsrail askerini öldürmesinin ardından sınır kapısını kapatmıştı. Şarku’l Avsat’ın aldığı bilgiye göre birkaç gün sonra, sınır kapısı bireysel geçişlere yeniden açıldı, ancak savaşın harap ettiği Gazze Şeridi'ne yönelik insani yardımlara kapalı kaldı.

İsrail hükümetinin Topraklardaki Hükümet Faaliyetleri Koordinatörlüğü (COGAT) sözcüsü, "Allenby Köprüsü sınır kapısı bugün açıldı ve kamyonlar Allenby Köprüsü'nden Gazze'ye geçiyor" dedi. Adının açıklanmasını istemeyen bir Filistinli yetkili de sınır kapısının yeniden açıldığını doğruladı.

Yetkilinin açıklamasına göre, salı günü çimento ve yapım malzemesi taşıyan 96 kamyonun geçişine izin verildi. Dün ise insani yardım taşıyan 20 kamyon bu sınır kapısından giriş yaparken, inşaat sektörü için kumun da bugün girişine izin verilmesi bekleniyor.

Sınır kapısının kapatılmasından bu yana Ürdünlü yetkililer, Batı Şeria'nın kuzeyindeki Şeyh Hüseyin sınır kapısından Gazze'ye yardım ulaştırabildiklerini söylüyor. Salı günü bir İsrailli yetkili, Ürdün'den Allenby Köprüsü sınır kapısından mal ve yardım transferinin yakında yeniden başlayacağını söyledi.

Yetkili şöyle devam etti: “Gazze Şeridi'ne giden tüm yardım kamyonları, kapsamlı bir güvenlik kontrolünden geçtikten sonra, refakat ve güvenlik eşliğinde seyahat edecek… Ürdünlü sürücüler ve kargolar için güvenlik kontrolü ve kimlik doğrulama prosedürleri sıkılaştırıldı. Geçişi güvence altına almak için özel güvenlik güçleri görevlendirildi.”

Ürdün Vadisi'ndeki sınır geçişi, Batı Şeria'dan Filistinlilerin İsrail topraklarına geçmeden ayrılmalarına olanak tanıyan tek geçiş noktasıdır.

İsrail, özel izinleri olmadığı sürece Filistinlilerin havaalanlarından geçmesine izin vermiyor.