Jeff Bezos, NASA'ya Ay'a gönderilecek uzay aracı ihalesi karşılığında 2 milyar dolar teklif etti

Amazon şirketinin kurucusu Jeff Bezos (AFP-Arşiv)
Amazon şirketinin kurucusu Jeff Bezos (AFP-Arşiv)
TT

Jeff Bezos, NASA'ya Ay'a gönderilecek uzay aracı ihalesi karşılığında 2 milyar dolar teklif etti

Amazon şirketinin kurucusu Jeff Bezos (AFP-Arşiv)
Amazon şirketinin kurucusu Jeff Bezos (AFP-Arşiv)

Milyarder iş adamı Jeff Bezos, Ay'a yaptığı yolculuğun ardından ABD Havacılık ve Uzay Ajansı'na (NASA), şirketi Blue Origin'e Ay'a gönderilecek insanlı uzay aracı yapması için ihale vermesi karşılığında NASA'nın masraflarını 2 milyar dolara kadar karşılamayı teklif etti.
NASA, Nisan'da Blue Origin ve Dynetics'in tekliflerini redderek milyarder girişimci Elon Musk'ın SpaceX şirketinin en erken 2024'te Ay'a astronot gönderecek uzay aracı inşaası için 2.9 milyar dolarlık teklifini kabul etmişti.
Blue Origin, ihale teklifini Lockheed Martin Corp, Northrop Grumman Corp ve Draper şirketleri ortaklığında vermişti.
NASA, ihaleyi kimin kazandığına karar verirken kendi bütçe sıkıntıları ve SpaceX'in yörünge misyonlarındaki başarısı gibi unsurları sebep olarak göstermişti.
Bezos, NASA Başkanı Bill Nelson'a gönderdiği mektupta Blue Origin'in mevcut mali yıl ve gelecek yıllarda tüm ödemelerinden feragat ederek 2 milyar dolara kadar masrafları karşılamak istediğini açıkladı. Blue Origin karşılığında sabit ödemeli bir sözleşme talep ediyor ve sistem geliştirmesinde oluşabilecek fazla maliyeti karşılayacağını belirtiyor.
Bezos, "NASA bütçe sıkıntıları nedeniyle iki şirkete ihale verme stratejisinden saptı ancak bu teklif bütçe engelini kaldırıyor" ifadelerini kullandı.
Bezos, "Rekabet olmadan NASA'nın kısa ve uzun dönemli Ay görevleri ertelenecek, daha fazlaya mâl olacak ve ulusal çıkarlara hizmet etmeyecektir" diye ekledi.
NASA sözcüsü ajansın mektubu aldığını söyledi ancak konuya ilişkin daha fazla açıklama yapmadı.
Bezos, altı gün önce üç kişilik ekibi ile beraber Blue Origin'in "New Shepard" isimli aracıyla uzaya gitmişti. Bu adım gelişen uzay turizmi alanında şirketin önemli bir konuma gelmesi için bir dönüm noktası niteliği taşıyor. 
Independent Türkçe, Reuters



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT