Dünyada kaydedilen Kovid-19 vaka sayısı 200 milyona yaklaşıyor

WHO: Salgının gerçek bilançosu resmi rakamların iki veya üç katı olabilir

Malezya’da koronavirüs kurbanlarından birinin naaşını taşıyan bir görevli (Reuters)
Malezya’da koronavirüs kurbanlarından birinin naaşını taşıyan bir görevli (Reuters)
TT

Dünyada kaydedilen Kovid-19 vaka sayısı 200 milyona yaklaşıyor

Malezya’da koronavirüs kurbanlarından birinin naaşını taşıyan bir görevli (Reuters)
Malezya’da koronavirüs kurbanlarından birinin naaşını taşıyan bir görevli (Reuters)

Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) ile enfekte olan vaka sayısı küresel olarak 200 milyona yaklaşırken, virüse bağlı can kaybı sayısı 4 milyonu aştı.
Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) Çin ofisinin 2019 yılının Aralık ayında Kovid-19 hastalığının ortaya çıktığını duyurmasından bu yana virüs, dünyada genelinde 4 milyon 169 bin 966 kişinin hayatını kaybetmesine neden oldu.
Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığı verilere göre hastalığın ortaya çıkmasından bu yana 194 milyon 611 bin 850’den fazla kişi enfekte oldu. Enfekte olan kişilerin büyük birçoğu sağlığına kavuşurken, bazıları enfeksiyonun üzerinden haftalar veya aylar geçmesine rağmen semptomlar yaşamaya devam etti.
AFP’in paylaştığı veriler, tüm ülkelerdeki sağlık otoriteleri tarafından yayınlanan günlük raporlara dayanıyor ve istatistik kurumları tarafından sonradan yapılan incelemeleri ise içermiyor.
WHO, Kovid-19 ile doğrudan veya dolaylı olarak ilişkili olarak kaydedilen ölüm oranlarını dikkate alarak, salgın bilançosunun resmi olarak duyurulan bilançodan iki veya üç kat daha fazla olabileceğini düşünüyor.
Ülkelerin büyük bir çoğunluğunda Kovid-19 testlerinin yoğunlaşmasına rağmen, daha az şiddetli veya asemptomatik vakalardan büyük bir kısmı tespit edilemiyor.
Pazartesi günü dünya genelinde 541 bin 492 yeni vaka ve 7 bin 731 can kaybı kaydedildi.
Güncel verilere göre, günlük en fazla ölümün kaydedildiği ülkeler Endonezya (1487), Rusya (779) ve Brezilya (578) oldu. Johns Hopkins Üniversitesi verilerine göre, ABD ölüm (610 bin 952) ve vaka (34 milyon 533 bin 187) sayıları açısından salgından en çok etkilenen ülke oldu.
ABD’yi, 550 bin 502 bin ölüm ve 19 milyon 707 bin 662 vaka ile Brezilya, 421 bin 382 ölümle (31 milyon 440 bin 951 vakadan) Hindistan, 238 bin 595 ölümle (2 milyon 754 bin 438 vakadan) Meksika ve 195 bin 973 bin ölümle (2 milyon 105 bin 5 vakadan) Peru takip etti.
Salgından en çok etkilenen ülkeler arasında Peru, 100 bin kişi başına 594 ölümle nüfusa oranla en yüksek ölüm oranını kaydederken, onu Macaristan (311), Bosna (295), Çek Cumhuriyeti (284) ve Kuzey Makedonya (264) izledi.
Latin Amerika ve Karayipler salı günü saat 10.00’a kadar bir milyon 360 bin 29 ölüm (40 milyon 303 bin 274 vakadan) kaydederken, Avrupa bir milyon 196 bin 456 ölüm (57 milyon 651 bin 233 vakadan), Asya 650 bin 927 bin ölüm (43 milyon 870 bin 495 vakadan) kaydetti.
ABD ve Kanada birlikte 637 bin 503 ölüm (35 milyon 959 bin 821 vakadan), Afrika 165 bin 420 bin ölüm (6 milyon 509 bin 648 vakadan), Orta Doğu 158 bin 300 bin ölüm (10 milyon 239 bin 702 vakadan) ve Okyanusya bin 331 ölüm (77 bin 682 vakadan) kaydetti.
Bu bilanço, AFP ofisleri tarafından yetkili ulusal makamlardan toplanan bilgilere ve WHO tarafından yayınlanan verilere istinaden hazırlandı.
Ulusal otoriteler tarafından sayılarda yapılan değişiklikler veya vaka ve can kaybı sayılarının yayınlanmasındaki gecikmeler sebebiyle son 24 saatte kaydedilen veriler, bir önceki gün meydana gelen gerçek vaka ve can kayıpları sayıları ile örtüşmeyebilir.



Bishara Bahbah... Hamas-Trump anlaşmasının arkasındaki gölge isim

Bishara Bahbah, ABD Başkanı Donald Trump ve Başkan Yardımcısı J.D. Vance ile birlikte (Bahbah'ın X hesabı)
Bishara Bahbah, ABD Başkanı Donald Trump ve Başkan Yardımcısı J.D. Vance ile birlikte (Bahbah'ın X hesabı)
TT

Bishara Bahbah... Hamas-Trump anlaşmasının arkasındaki gölge isim

Bishara Bahbah, ABD Başkanı Donald Trump ve Başkan Yardımcısı J.D. Vance ile birlikte (Bahbah'ın X hesabı)
Bishara Bahbah, ABD Başkanı Donald Trump ve Başkan Yardımcısı J.D. Vance ile birlikte (Bahbah'ın X hesabı)

Sessiz arabuluculuğuyla ABD vatandaşı İsrailli asker Edan Alexander'ın Hamas tarafından serbest bırakılmasına katkıda bulunan Bishara Bahbah, ABD Başkanı Donald Trump ve yönetimindeki üst düzey yetkililer üzerinde perde arkasında önemli bir etkiye sahip.

Bu, ailesi 1948 Arap Nekbe'si sırasında Ürdün'e kaçmak zorunda kalan ve iki yıl sonra 1958'de doğduğu Eski Kudüs'e dönmeye karar veren Kudüslü Bahbah'ın çabalarından kaynaklanıyor.

Bahbah, Utah'taki Brigham Young Üniversitesi'nde eğitim gördü ve ardından burslu olarak Harvard Üniversitesi'nde siyaset bilimi ve ekonomi alanlarında yüksek lisans eğitimine devam etti. Ortadoğu çalışmaları ve uluslararası ilişkiler alanında 1981 yılında yüksek lisans derecesi alan Bahbah, bölgesel güvenlik konularında 1983 yılında doktorasını tamamladı.

dvfgbhty
Bishara Bahbah Aralık 2024'te Ürdün Kralı 2. Abdullah ile birlikte (Bahbah'ın X hesabı)

Bahbah daha sonra Harvard Üniversitesi'nde profesör olarak Ortadoğu meseleleri üzerine çalıştı ve üniversitenin Ortadoğu Enstitüsü'nde müdür yardımcısı olarak görev yaptı. 1991-1993 yılları arasında silah kontrolü ve bölgesel güvenlik konulu çok taraflı barış görüşmelerinde Filistin delegasyonunun bir üyesiydi.

Bahbah, İsrail ile ‘çelik gibi bir ilişkisi’ olan ABD'de siyasetle ve Filistin davasıyla ilişkisinde kendine özgü bir yol çizdi.

Parti değişimleri

ABD'deki siyasi kariyerinin başında Demokrat Parti'yi desteklemesine rağmen, bu ilişkinin en son bölümünde Başkan Donald Trump'ı başkanlık seçim kampanyalarında desteklemeyi seçti. Diğer Arap Amerikalılarla birlikte ‘Trump için Arap Amerikalılar’ grubunu kurdu ve Cumhuriyetçi başkanın Demokrat rakibi eski Başkan Yardımcısı Kamala Harris'e karşı zafer kazanmasına katkıda bulundu. Sonuç Başkan Trump için oldukça olumlu oldu.

Bahbah geçtiğimiz günlerde Demokrat Parti'den ve eski Başkan Barack Obama'nın Ortadoğu politikalarından duyduğu memnuniyetsizlik nedeniyle 2016 seçimlerinde Trump'a oy verdiğini açıkladı.

#NewProfilePic pic.twitter.com/BEZen0w0ug

— Dr. Bishara A. Bahbah (@BahbahBishara) November 9, 2024

 

Ancak Trump'ın ABD Büyükelçiliği’ni Kudüs'e taşıması ve İsrail'in Golan Tepeleri üzerindeki egemenliğini tanımasının ardından Bahbah, 2020 seçimlerinde Joe Biden'a oy vermeye karar verdi.

Ancak 2024'te Cumhuriyetçi kampanyayı desteklemek ve Biden'ın 7 Ekim 2023 saldırılarından bu yana İsrail yanlısı olarak nitelendirdiği politika ve yönetimine tepki olarak ‘Trump için Arap Amerikalılar’ grubunu kurmaya karar verdi.

Arabuluculuk ekseni

Bununla birlikte Bahbah'ın, ABD'nin Filistinliler ve İsraillilerle ilişkisine dair vizyonu ve anlayışı belirsizliğini korurken, Bahbah'ın Trump yönetimi ile Hamas liderleri arasında arabuluculuk yaptığı süreçte, Hamas'ın pazartesi günü herhangi bir İsrail iadesi olmaksızın Edan Alexander'ı serbest bırakması da dahil olmak üzere yeni bir katkısı ortaya çıktı. Bahbah'ın Trump'a verdiği destek, Trump'ın Filistinlileri Gazze Şeridi'nden çıkarmaktan ve orada Ortadoğu’nun Rivierası’nı inşa etmekten bahsettiği Şubat 2024'ten sonra bir yük haline geldi.

“İsrail'i memnun etmek için insanlar topraklarından sürülemez. Bu kabul edilemez ve biz bunu asla kabul etmeyeceğiz” diyen Bahbah, bunun üzerine kurduğu grubun adını ‘Barış için Arap Amerikalılar’ olarak değiştirmeye karar verdiğini açıkladı.

Şarku’l Avsat’ın Axios'tan aktardığına göre Hamas, Alexander'ın serbest bırakılmasına yol açan ‘gizli görüşmeler’ için ‘beklenmedik bir arabulucu’ olan Bahbah ile temasa geçti.

İsrailli bir yetkili, iki taraf arasında ‘son iki hafta içinde Bahbah'a gönderilen mesajlar aracılığıyla yaklaşık 20 mesaj alışverişi yapıldığını ve Bahbah'ın Hamas'ın baş müzakerecisi Halil el-Hayye ile de konuştuğunu’ söyledi. Yetkili, ABD'nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un ‘Katarlı yetkililer ve Bahbah'ın yardımıyla Hamas'ı Alexander'ın serbest bırakılmasının Trump nezdinde büyük önem taşıyacağı konusunda ikna etmeyi başardığını’ belirtti.

dfvgbhty
ABD vatandaşı İsrailli asker Edan Alexander (Beyaz Saray'ın resmi X hesabı)

Filistinli bir yetkiliye göre Trump yönetimi Hamas'a, Edan Alexander'ın serbest bırakılması halinde ABD'nin on esirin serbest bırakılması karşılığında önceki tekliflerden daha uzun bir süre olan 70-90 günlük bir ateşkes için bastıracağını, ateşkes döneminde nihai bir anlaşma için müzakerelere başlanacağını ve ABD, Katar ve Mısır'ın görüşmeler devam ettiği sürece savaşa geri dönülmeyeceğini garanti edeceğini bildirdi.