عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Suriye ve Ürdün sınırlarını ticarete ve vatandaşlara açma kararı aldı

İki ülke arasındaki sınırlar Kovid-19 salgını nedeniyle kapatılmıştı.

Ürdün İçişleri Bakanı Mazin el-Ferraye (Petra)
Ürdün İçişleri Bakanı Mazin el-Ferraye (Petra)
TT
TT

Suriye ve Ürdün sınırlarını ticarete ve vatandaşlara açma kararı aldı

Ürdün İçişleri Bakanı Mazin el-Ferraye (Petra)
Ürdün İçişleri Bakanı Mazin el-Ferraye (Petra)

Ürdün ve Suriye, güvenlik koşulları ve yeni tip koronavirüs (Kovid-19) pandemisinin etkileri nedeniyle yıllardır süren kapatmanın ardından aralarındaki sınırları yeniden açma konusunda anlaştı. 
Ürdün haber ajansı PETRA'nın haberine göre, Ürdün İçişleri Bakanı Mazin el-Farraye ve Suriyeli mevkidaşı Muhammed er-Rahmun arasında geçen telefon görüşmesinde, taraflar Ürdün ile Suriye arasındaki iki kapıdan biri olan Cabir-Nasib  Sınır Kapısı’nın, Ürdün ve Suriye'nin ortak çıkarlarına fayda sağlayacak stratejik önemi nedeniyle yeniden tamamen açılması gerektiği üzerinde anlaştılar. 
PETRA’nın haberine göre Suriyeli Bakan, sınır kapısının tamamen yeniden açılması kararını memnuniyetle karşılayarak ülkesinin bu konuda gerekli önlemleri almaya hazır olduğunu ifade etti. Görüşmede ayrıca, bölgede faaliyet gösteren yürütme makamlarının, merkezin istenilen hedeflere ulaşacak şekilde ve tıbbi protokol dahilinde tamamen yeniden açılması için gerekli işlemlere ilişkin sahada işbirliği yapması konusunda anlaşma sağlandı. 
Suriye resmi haber ajansı SANA ise, dün iki bakanın yaptıkları görüşmede, iki ülke arasında ticari tırların ve yolcu otobüslerinin geçişini kolaylaştırmak için ortak koordinasyon anlaşması üzerinde görüştüklerini bildirdi.
İki ülke arasındaki görüşme, Ürdün sınırına yakın Dera'da, 2018 yılındaki uzlaşı anlaşmasının ardından yeni düzenlemeleri içeren ve Batılı ülkelerin muhalif gruplara desteğini kesmesi ve bölgeden İranlı milislerin sınır dışı edilmesi karşılığında hükümet güçlerinin güneye dönmesini öngören yeni bir uzlaşma anlaşmasıyla aynı zamana denk geldi. 
Öte yandan, İran Meclis Başkanı Muhammed Bakır Kalibaf ve beraberindeki heyetin üç günlük bir ziyaret için Şam Uluslararası Havalimanı'na geldiği açıklandı.
Cabir Sınır Kapısı, Suriyeli muhalif gruplar tarafından ele geçirildikten sonra rejim güçlerinin bölgeden çekilmesinin ardından 2015 yılının ortalarında Ürdün tarafından kapatıldı. 2018 yılının Ekim ayında yeniden açılan sınır kapısı, Suriye'den gelen koronavirüs vakalarının artması nedeniyle Eylül 2020’de tekrar kapatıldı.
Kaynaklar, Şarku'l Avsat'a yaptıkları açıklamalarda, Amman'ın Washington ile görüşmesinde, Ürdün'ün Kongre tarafından onaylanan ve Sezar Yasası olarak adlandırılan yasa gereği Suriye'ye yönelik uygulanan yaptırımların dışında tutulmasını gündeme getirdiğini bildirdi.
Ürdün'ün Suriye'ye yönelik yaptırımlar konusundaki tutumu, haftalar önce ABD yönetimiyle uzun bir gıda ve tarım ürünleri listesini yaptırımlardan hariç tutma konusunda mutabık kalınan anlaşmaya dayanıyor.
Ürdün Başbakanı Bişr el-Hasavne, geçen hafta sınıra yaptığı ziyarette İçişleri Bakanı'ndan, gerekli sağlık ve önleyici tedbirlere bağlı kalmanın yanı sıra, gıda maddelerinin düzgün akışını sağlamak için sevkiyatta karşılıklı taşımacılık sistemi (back to back) ile çalışmanın bir an önce durdurulmasını istemişti. Ayrıca, farklı milletlerden kişilerin İçişleri Bakanlığı'ndan onay almadan sınır üzerinden bölgeden ayrılmasına izin verilmesine ek olarak, sınır kapısından giriş platformuna gelenlerin sayısının iki hafta içinde 500 kişiye çıkarılmasını talep etti.
Suriye’de geçen ay son haftalarda, Nasib Sınır Kapısı’ndan geçen Suriye ihracat tırlarının hareketinde bir kriz yaşandı. Bu durum, sebze ve meyve yüklü 700 buzdolabı taşıyan tırın geçişte durdurulmasına ve günde yaklaşık 750 yük bölgeye giriş yaparken, bu sayının günde yaklaşık 25 ila 35 buzdolabı ile sınırlandırılmasına yol açtı.
Suriye Ticaret Odaları Federasyonu'ndan bir heyet, bu ayın başlarında, sınırdan Suriye tırlarının geçişinde karşılaşılan sorunların çoğunu çözmek için Amman'a gitti.

 

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Ben-Gvir, Mescid-i Aksa'yı Harem-i İbrahim Camii gibi bölmeye mi hazırlanıyor?

İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir Mescid-i Aksa'da (İsrail Kanal 12 televizyonu)
İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir Mescid-i Aksa'da (İsrail Kanal 12 televizyonu)
TT
TT

Ben-Gvir, Mescid-i Aksa'yı Harem-i İbrahim Camii gibi bölmeye mi hazırlanıyor?

İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir Mescid-i Aksa'da (İsrail Kanal 12 televizyonu)
İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir Mescid-i Aksa'da (İsrail Kanal 12 televizyonu)

İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir dün Mescid-i Aksa'ya girerek, orada halka açık bir Talmud ayini gerçekleştirdi. Ben-Gvir bölgedeki mevcut duruma meydan okuyarak, Gazze Şeridi'nin tamamının işgal edilmesini ve Mescid-i Aksa'da olduğu gibi bu bölgeye de İsrail egemenliğinin dayatılmasını istedi.

Ben-Gvir, arka planda Kubbetu’s Sahra'nın göründüğü bir videoda şunları söyledi: “Burada, egemenlik ve yönetimin mümkün olduğunu kanıtladığımız bu yerden, Gazze Şeridi'nin tamamının işgal edilmesi, tüm bölge üzerinde egemenlik ilan edilmesi, tüm Hamas üyelerinin sınır dışı edilmesi ve gönüllü göçün teşvik edilmesi gerektiğini ilan ediyorum. Ancak bu şekilde esirleri geri alabilir ve savaşta galip gelebiliriz.”

Ben-Gvir, İbrani takvimine göre ‘9 Av orucu’ gününde, Yahudilerin Tevrat'a göre ‘Tapınağın yıkılışının yıldönümünü’ andıkları gün, yüzlerce yerleşimciyle birlikte Mescid-i Aksa'ya girdi. İsrail polisi müdahale etmeden açık bir ayin yönetti.

Yedioth Ahronoth gazetesi, Kudüs’te düzeni sağlamakla görevli polisin Ben-Gvir'in önderlik ettiği ayine müdahale etmediğini, ancak bölgeyi ziyaret etme kurallarının ihlal edildiği 30'dan fazla vakayla ilgilendiğini yazdı.

Tapınak Dağı Aktivistleri Örgütü olarak bilinen aşırıcı gruplar, Ben-Gvir'in Mescid-i Aksa'da dua ederken çekilmiş bir videosunu yayınladı. Bu, Ben-Gvir'in orada dua ederken ilk kez kamuoyuna açık bir şekilde gösterildiği an oldu. Daha önce üç kez Tapınak Dağı'nda dua ettiğini açıklamasına rağmen, kamuoyuna açık bir şekilde görülmemişti.

Harem-i İbrahim Camii

Filistinliler, İsraillilerin Mescid-i Aksa'yı, el-Halil'deki Harem-i İbrahim Camii'nde olduğu gibi bölme ihtimalinden korkuyor.

1994 yılında, aşırı sağcı yerleşimci Baruch Goldstein'ın içinde 29 kişiyi öldürdüğü bir katliamın ardından İsrail, Harem-i İbrahim Camii'ni bölmüştü.

İsrail, caminin bir bölümünü radikal yerleşimcilerin ibadet ettiği bir Yahudi sinagoguna dönüştürdü.

fevrtg
Kudüs'teki kutsal tapınağın kapılarından birinin yanında ibadet eden Yahudiler, 3 Ağustos (AP)

Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın Din İşleri ve İslami İlişkiler Danışmanı Mahmud el-Habbaş, bölgedeki dini savaşın daha da alevlenmemesi için uyarıda bulunurken, Filistin Devlet Başkanlığı Sözcüsü Nebil Ebu Rudeyne, ABD yönetiminden ‘çok geç olmadan’ bu saldırıyı durdurmak için acil ve derhal müdahale etmesini istedi.

Filistin Devlet Başkanlığı, Ben-Gvir'in Mescid-i Aksa'ya girmesini şiddetle kınadığını ifade ederek, “Bu provokatif davranış, İsrail hükümetinin gerginliği artırma politikalarını sürdürme konusundaki ısrarını yansıtmakta ve aşırılık yanlısı doğasını teyit etmektedir” değerlendirmesinde bulundu. Filistin Devleti Başkanlığı, ABD liderliğindeki uluslararası topluma, ‘tekrarlanan bu ihlalleri durdurma ve İsrail'i uluslararası sözleşmeleri ihlalinden dolayı sorumlu tutma’ çağrısında bulundu.

Kınamalar arka arkaya geliyor

Ben-Gvir'in Mescid-i Aksa baskını ve orada ayin yapması, Filistinlilerin yanı sıra, Arap dünyasında da öfkeli tepkilere yol açtı:

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, İsrail işgal hükümeti yetkilileri tarafından tekrarlanan bu ihlallerin bölgedeki çatışmayı körüklediği uyarısında bulunarak, Suudi Arabistan’ın bu uygulamaları ‘en güçlü şekilde’ kınadığını ifade etti.

Suudi Arabistan, uluslararası topluma ‘barış çabalarını baltalayan ve uluslararası yasa ve normları ihlal eden bu ihlalleri durdurmak için derhal harekete geçme’ çağrısını yineledi.

Ürdün Dışişleri Bakanlığı ise yaptığı resmî açıklamada, ‘yaşananların Mescid-i Aksa’daki statükonun ve uluslararası hukukun açık bir ihlali olduğunu’ vurgulayarak, Mescid-i Aksa'ya yapılan baskını kınadı. Açıklamada ayrıca, ‘144 dönümlük alanıyla Mescid-i Aksa'nın Müslümanlara özel bir ibadet yeri olduğu ve İsrail'in bunun üzerinde hiçbir egemenliği olmadığı’ vurgulandı.

frtgh
İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir Mescid-i Aksa'da (İsrail medyası)

Arap Birliği ve İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) saldırıyı kınayarak, bunu ‘Müslümanların duygularına yönelik ciddi bir provokasyon ve Haşimilerin Kudüs'teki kutsal mekânlar üzerindeki himayesinin ihlali’ olarak nitelendirdi. Ayrı ayrı yapılan açıklamalarda, bu tür uygulamaların tansiyonu yükselttiği ve sükûnet ve istikrarı sağlamaya yönelik tüm çabaları baltaladığı vurgulandı.

Dünya İslam Birliği (Rabıta) Genel Sekreteri Şeyh Dr. Muhammed el-İsa, bu ‘iğrenç suçu’ kınadı ve ‘İsrail işgal hükümeti güçlerinin suç teşkil eden ihlallerine devam etmesinin sonuçları’ konusunda uyarıda bulundu.

Bu gelişmeler, uluslararası hukuka göre 1967'den beri işgal altındaki Filistin topraklarının bir parçası olan ve tanınmış uluslararası anlaşmalar uyarınca Ürdün'ün himayesi altında bulunan Mescid-i Aksa'ya yönelik devam eden saldırıların sonuçlarına karşı tekrarlanan uyarıların ardından geldi.

Mevcut durumu ‘yıkmak’

Ben-Gvir, İsrail ve Ürdün'ün Doğu Kudüs dahil Batı Şeria'yı işgal ettikten sonra Mescid-i Aksa’da mevcut durumu olduğu gibi korumak konusunda anlaşmaya vardığından beri, İsrail hükümetinde açıkça Mescid-i Aksa'da ayin yapan ilk bakan oldu.

Mevcut durum, İsrail ve Ürdün Krallığı arasında onlarca yıldır geçerli olan bir anlaşma ile belirlenmiştir. Bu anlaşmaya göre, Yahudiler ve diğer gayrimüslimler, belirli saatlerde ve belirli sayıda olmak kaydıyla, herhangi bir dini tören veya dua yapmadan Mescid-i Aksa'da dolaşabilirler.

Ben-Gvir, 2022 yılında hükümette göreve geldiğinden beri bu durumu değiştirmeyi ve Mescid-i Aksa'da ibadet edebilmeyi taahhüt etmiş, önce İsrail hükümetine, ardından Ürdün Krallığı’na, Filistinlilere ve genel olarak Müslümanlara meydan okumuştur.

Ben-Gvir, 7 Ekim 2023'ten sonra 7 kez Mescid-i Aksa'ya girdi ve neredeyse her seferinde Başbakan Binyamin Netanyahu'nun ofisi, ‘Mescid-i Aksa’daki mevcut durumun değişmediğini’ açıkladı. Bu sefer de Netanyahu'nun ofisi, baskından birkaç saat sonra, “İsrail'in Kudüs'teki mevcut durumu koruma politikası değişmedi ve değişmeyecek” açıklamasını yaptı.

Ancak İsrail Kanal 12 televizyonu, Ben-Gvir'in aslında her seferinde durumu ihlal ettiğini, Maariv gazetesi ise mevcut durumu bozduğunu söyledi.

‘Niteliksel ve tehlikeli bir dönüşüm’

Ben-Gvir, ‘Gazze Şeridi'nde zafer için’ dua etti. Necef ve Celile Kalkınma Bakanı Yitzhak Wasserlauf da onunla birlikte dua etti ve dua ettiği sırada ağlarken fotoğrafı çekildi. Knesset üyeleri ve yaklaşık 3 bin Yahudi de onunla birlikteydi.

Filistin resmi haber ajansı WAFA, Ben-Gvir'in önderliğinde 3 bin 23 İsraillinin Mescid-i Aksa'ya baskın düzenlediğini bildirdi.

Filistin Evkaf ve Din İşleri Bakanlığı, İsrailli bakanı, açıkça belirlenmiş sistematik bir planla İslam ve Hristiyan kutsal mekanlarını kontrol altına almak için yoğun çaba sarf etmekle suçladı.

devrr
Kudüs'teki kutsal tapınağın kapılarından birinin yanında ayin yapan Yahudiler, 2 Ağustos (AFP)

Kudüs Valiliği, dün Mescid-i Aksa’da yaşananların ‘İsrail'in Mescid-i Aksa’ya yönelik sürekli saldırganlığının niteliksel ve tehlikeli bir dönüşümünü oluşturduğunu’ belirtti.

Valilik tarafından yapılan açıklamada, “Ben-Gvir ve diğerleri, Talmud duaları okudular, ayin yaptılar ve Mescid-i Aksa’nın ortasına, üzerinde Tanrı'nın Evrensel Evi yazan bayraklar astılar. Bu, tamamen İslami bir mekâna Tevrat'ın sembollerini dayatmaya yönelik tehlikeli bir girişimdir” denildi.

Açıklamanın devamında şu ifadeler yer aldı: “Bugün yaşananlar sıradan bir saldırı değil; bilakis, işgalci yetkililerin son yıllarda ısrarla sürdürdüğü zamansal bölünmenin ardından, İsrail'in kutsal Mescid-i Aksa üzerinde zorla Yahudi egemenliğini dayatma ve burayı Müslümanlar ile yerleşimciler arasında mekânsal olarak bölme planının önemli bir aşamasını temsil ediyor.”