ABD Başkanı Joe Biden yönetimi, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed rejiminin istihbarat birimi tarafından yönetilen 8 hapishaneye ve bu hapishaneleri kontrol eden 5 üst düzey güvenlik görevlisine yaptırım uygulanacağını açıkladı.
Bu hapishanelerde, en az 14 bin kişinin işkenceyle öldürüldüğü, en az 130 binden fazla kişinin ise kayıp ya da keyfi olarak gözaltında tutulduğuna dikkati çekilen açıklamada, bunların büyük çoğunluğunun ya öldüğünün düşünüldüğü ya da aileleri veya yasal temsilcileri ile iletişim kurulmadan gözaltında tutulduğu ifade edildi. Ayrıca açıklamada, iki milis grubunun ve iki liderinin de yaptırım listesine alındığı belirtildi.
Bu yaptırımların amacının Suriye halkının acılarının devam etmesine katkıda bulunan kuruluşların ve kişilerin hesap verebilirliğini artırmak olduğunu belirten ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, “Tüm dünya, Suriyelilerin onurunu ve insan haklarını geliştirmek için ortak kararlılığını yenilemeli. Uluslararası toplumu ülke çapında ateşkes, keyfi olarak gözaltına alınanların derhal serbest bırakılması ve kayıpların akıbeti hakkında bilgi verilmesi çağrılarımıza katılmaya çağırıyoruz. Esed rejimi, bu adımların Suriye'de kalıcı bir barış veya ekonomik refah için kritik olduğunu bilmelidir” dedi.
Yeni yaptırımlar, eski ABD Başkanı Donald Trump'ın 14 Ekim 2019 ve 28 Eylül 2010 tarihlerinde Suriye'deki ağır insan hakları ihlallerinden sorumlu, suç ortaklığı yapan veya bu ihlallere bulaşan kişilere yaptırım uygulamak üzere yayınladığı iki yürütme kararına uygun olarak alındı. Biden yönetiminin dün (Çarşamba) aldığı karar, Esed rejimini hapishanelerinde tutuklulara karşı vahşet işlemekten sorumlu tutmayı amaçlayan 2019 tarihli Sezar Suriye Sivil Koruma Yasası’nda belirtilen hedefleri pekiştiriyor.
OFAC olarak bilinen ABD Hazine Bakanlığı’na bağlı Yabancı Varlıkları Kontrol Ofisi, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed rejimine bağlı istihbarat birimleri tarafından yönetilen ve siyasi mahkumlar ile diğer tutuklulara yönelik insan hakları ihlallerinin yapıldığı Suriye'deki 8 hapishaneye yaptırım uygulanacağını belirtti. Ayrıca Bu hapishaneleri kontrol eden rejim birimlerinin 5 üst düzey güvenlik görevlisinin de yaptırım listesine eklendiği ifade edildi. OFAC tarafından yapılan açıklamada, Esed rejiminin Suriye halkına karşı amansız bir savaş yürüttüğü, reform ve değişim çağrısında bulunan yüz binlerce Suriyeliyi hapse attığı ve bunlardan en az 14 bininin işkenceyle öldürüldüğü aktarıldı. Aynı zamanda, bugüne kadar 130 binden fazla kişinin kayıp ya da keyfi olarak gözaltında tutulduğunun bildirildiğine işaret edilerek, bunların büyük çoğunluğunun ya öldüğünün düşünüldüğü ya da aileleri veya yasal temsilcileri ile iletişim kurulmadan gözaltında tutulduğu ifade edildi.
Ahraru’ş Şarkiye örgütü de yaptırım listesinde
OFAC ayrıca, Suriye'nin kuzeyinde faaliyet gösteren Ahrar’uş Şarkiye isimli silahlı grubu da sivillere yönelik ihlalleri nedeniyle yaptırım listesine aldığını bildirdi. Bununla birlikte, özellikle Suriye Kürtleri başta olmak üzere sivillere yönelik işlenen yasadışı öldürme, adam kaçırma, işkence ve özel mülke el koyma gibi suçlarından dolayı DEAŞ’ın eski üyelerini içeren grubun iki liderine de yaptırım uygulama kararı alındığı belirtildi. Söz konusu iki liderin Ebu Hatim Şakra olarak da bilinen Ahmed Ahsan Feyyad el-Hayis ve amcasının oğlu Ebu Cafer Şakra olarak bilinen Raid Casim el-Hayis olduğu bildirildi.
Rejim yetkilileri yaptırıma uğruyor
Söz konusu yaptırım kararıyla eş zamanlı olarak ABD Dışişleri Bakanlığı, Esed güçlerine bağlı Saraya el-Arin grubuna yaptırım uyguladı.
OFAC Ofisi Direktörü Andrea Gacki yaptığı açıklamada, "Yaptırımlar, Suriye halkına karşı işlenen ihlaller için hesap verebilirliği artırıyor ve haydut aktörlerin uluslararası finans sistemine erişimini engelliyor" dedi.
ABD Hazine Bakanlığı, 18 Mayıs 2011'de, Suriye güvenlik güçlerinin dört şubesinden biri olan Suriye Askeri İstihbaratı’nı Suriye'deki iç karışıklıklara katılan protestoculara karşı güç kullanmak ve tutuklamakla suçladı. Bakanlık, 29 Nisan 2011'de Suriye Genel İstihbarat Müdürlüğü'ne yaptırım uyguladı.
ABD’nin yaptırımları, özellikle Askeri İstihbarat Birimi tarafından yönetilen Saydnaya Hapishanesi’ni içeriyor. ABD Hazine Bakanlığı, sadece bu hapishanedeki iki binanın 10 bin ila 20 bin tutukluyu barındırabileceğini belirterek, birçok mahkumun uzun süre aç ve susuz kaldığını ve ciddi şekilde dövüldüğünü ifade etti. Bakanlık ayrıca, Suriye rejimine karşı binlerce muhalifin cezaevlerinde toplu idamlarda yargısız infaz edildiğini ve toplu mezarlara gömüldüğünü vurguladı.
Aynı zamanda, Esed rejimi tarafından işlenen ihlallerin yerleri olan Suriye Askeri İstihbarat şubelerinin (215, 216, 227, 235, 248 ve 290 şubeleri) yetkilileri de yaptırım kapsamında.
Bakanlık’tan yapılan açıklamada, Suriye Askeri İstihbarat Başkanı Kifah Milhim'in insan hakları ihlallerinin gerçekleştiği gözaltı tesislerini denetlediği ve Milhim'in şu anki görevine atanmadan önce 248. Şube’nin liderliğini üstlendiğini ve burada çok sayıda tutuklunun işkencesine ve öldürülmesine neden olduğu bildirildi. Şube 290'ın lideri Vefik Nasırr'n adı ise birçok adam kaçırma, cinayet ve suikastla ilişkilendirildi.
Öte yandan, Ahmed ed-Dib'in denetiminde bulunan Suriye Genel İstihbarat Müdürlüğü'nün 251. Şubesine de yaptırım uygulandı.