Koronavirüs ve grip için solunum yolu ile kullanılacak potansiyel ilk ilaç

Malezya’nın Labuan şehrindeki bir aşılama merkezi (DPA)
Malezya’nın Labuan şehrindeki bir aşılama merkezi (DPA)
TT

Koronavirüs ve grip için solunum yolu ile kullanılacak potansiyel ilk ilaç

Malezya’nın Labuan şehrindeki bir aşılama merkezi (DPA)
Malezya’nın Labuan şehrindeki bir aşılama merkezi (DPA)

Hong Kong Üniversitesi Tıp Fakültesi’ndeki farmakoloji, eczacılık ve mikrobiyoloji bölümlerinin bir araştırma ekibi, Kovid-19’a neden olan SARS-CoV-2 virüsüne, influenzaya ve Ortadoğu Solunum Sendromu’na (MERS) karşı geniş kapsamlı etkiliği kanıtlanan Tamibarotene ilacını solunum yoluyla kullanılabilen kuru bir toz ilaç haline getirmeyi başardı.
Çalışmanın sonuçları, Advanced Therapeutics dergisinin son sayısında yayınlandı ve nümüzdeki süreçte, söz konusu ilacın klinik denemelere başlanması bekleniyor.
Öngörülemeyen koronavirüs salgınları ile mücadelede, bu gibi bir antiviralin erken kullanımı, solunum yolu enfeksiyonlarının yayılmasını kontrol etmede geniş kapsamlı bir etki yaratabilir. Hong Kong Üniversitesi’nin araştırma ekibi, daha önce yaptığı bir çalışmada, retinoid türlerinden biri olan AM580’in, koronavirüsler, influenza (grip) ve MERS’e karşı geniş kapsamlı bir antiviral aktiviteye sahip olduğunu tespit etmişlerdi.
Retinoidlerin bir türevi olan AM580’in bir benzeri ise Tamibarotene ilacıdır. Aynı zamanda retinoid bileşiğinin bir türevi olan ve şu anda Japonya’da akut promiyelositik lösemi (APL) tedavisine yönelik kullanılan bu ilaç, oral yolla kullanılacak şeklinde satılmakta. İlaç aynı zamanda AM580’e benzer antiviral aktiviteye sahip. Ayrıca kullanımının güvenli olduğu kanıtlanmış bir ürün olarak, AM580’den daha iyidir ve yan etkileri diğer retinoid türetilmiş ilaçlara göre daha hafif.
Tamibarotene ilacı şu anda piyasada tablet olarak bulunuyor. Bu durum ilacın antiviral olarak kullanılması konusunda sorun teşkil eder. Zira oral olarak kullanımın ardından akciğerdeki dağılımının yetersiz olması nedeniyle solunum yolunda güçlü antiviral etkinlik gerçekleştirilmesi zor. Bu sorunu çözmek için yüksek bir doz verildiğinde ise, geniş kapsamlı olarak ilaca maruz kalınması nedeniyle toksik yan etkilerin oluşması bekleniyor.
Buna karşılık, ilacın toz olarak solunum yolundan alınması, olumsuz yan etki riskini azaltıyor ve tedavi etkinliğini artırıyor. Ayrıca kişinin ilacı kendi kendine uygulaması kolaydır ve önleyici ve tedavi edici bir amaçlarla da kullanılabilir.
Tamibarotene’nin kuru toz formülasyonu, solunum için uygun aerosol özelliklerine sahip partiküller üretmek için Spray Freeze Dry ve Freeze Dry teknolojilerini birleştiren bir partikül mühendisliği teknolojisi aracılığıyla hazırlandı. Araştırma ekibi, koruyucu bir Tamibarotene tozu dozunun, SARS-CoV-2 virüsünün hamsterlerin akciğerlerinde kendini kopyalama imkanını ve viral RNA yükünü önemli ölçüde azalttığını ayrıca toz ilacın koronavirüs ve grip virüsüne karşı da etkili olduğu da tespit etti.
Şu anda, Kovid-19 tedavisi için piyasada solunum yolu ile kullanılan toz antiviral ilaçları bulunmuyor. Antiviral etkinliğe sahip kuru bir toz olan Tamibarotene ise, korunma sağlayan ve tedavi edici bir ilaç olarak, yeni bir hastalıkla mücadele stratejisini teşkil ediyor.
Hong Kong Üniversitesi'nde Farmakoloji Yardımcı Doçenti Dr. Jenny Lam, üniversitenin web sitesinde salı günü yayınlanan bir raporda şunları söylüyor:
“Araştırmada sunulan sonuçlara istinaden, ilacın güvenlik dosyasından yola çıkarak, solunum yolu ile alınan Tamibarotene’nin değerlendirileceği klinik araştırmalarda kaydedilecek ilerlemeler, ilacın evde tedavi olarak sunulmasını sağlayabilir.”
Dr. Lam sözlerine şu ifadeleri de ekliyor:
“Bu ilaç, antiviral etkinliğini, konakçı hücrelerin lipid metabolizmasını hedef alması sayesinde gerçekleştiriyor dolayısı ile mutasyona uğramış veya ilaca karşı dirençli virüs varyantları ile mücadelede faydalı olurlar.”



Marvel hayranları "muhteşem" kötü karakteri nihayet görmenin sevincini yaşıyor

Sacha Baron Cohen, Ironheart'ta Mephisto rolünde (Marvel/Disney)
Sacha Baron Cohen, Ironheart'ta Mephisto rolünde (Marvel/Disney)
TT

Marvel hayranları "muhteşem" kötü karakteri nihayet görmenin sevincini yaşıyor

Sacha Baron Cohen, Ironheart'ta Mephisto rolünde (Marvel/Disney)
Sacha Baron Cohen, Ironheart'ta Mephisto rolünde (Marvel/Disney)

Ironheart'ın sezon finalinden sonra Marvel, yıllarca süren imaların ardından nihayet en büyük kötü karakterlerinden birinin Marvel Sinematik Evreni'nin (MSE) parçası olduğunu resmen doğruladı.

Uyarı: Bu haber Ironheart hakkında büyük spoiler'lar içeriyor

Yeni mini dizi Ironheart, ilk kez 2022 yapımı Kara Panter: Yaşasın Wakanda'da (Black Panther: Wakanda Forever) görünen son derece yetenekli MIT öğrencisi Riri Williams (Dominique Thorne) karakterini takip ediyor.

Dizinin büyük bölümü Williams'ın, büyü dünyasını teknolojiyle karşı karşıya getiren planları keşfetmesinin ardından Anthony Ramos'un canlandırdığı esrarengiz Parker Robbins'le (namı diğer "The Hood") mücadelesini konu alıyor.

Williams, Robbins'i yenmeyi başardıktan sonra Sacha Baron Cohen'ın canlandırdığı bir yabancıyla karşı karşıya geliyor ve bu kişinin, şeytanının vücut bulmuş hali olan MSE karakteri Mephisto olduğu ortaya çıkıyor. Onu bir başka MSE kötü karakteri Dormammu sanan Williams, Mephisto tarafından düzeltiliyor. Daha sonra Mephisto, kahramanın yapay zekaya dönüştürülen ve hayatını kaybeden arkadaşı Natalie'yi diriltmeyi teklif ederek onu manipüle ediyor.

Bölüm Williams'ın artık hayata dönen Natalie'yle karşılaşmasıyla sona eriyor. Ancak Mephisto tarafından yoldan çıkarıldığı anlaşılan Williams'ın cildinde rahatsız edici siyah damarlar görülüyor.

Bölümün Disney+'ta yayımlanmasının ardından Baron Cohen bir Instagram paylaşımında "Şeytan ayrıntıda gizli" diye yazdı.

Karakterin WandaVision, Loki ve Agatha All Along gibi pek çok dizide tanıtılmasından dolayı hayranlar yıllardır Mephisto'nun MSE'ye katılmasını bekliyordu.

Anlaşılacağı üzere, hayranlar karakteri nihayet ekranda görünce sevinçten dört köşe oldu. Heyecanlı bir hayran şöyle yazdı:

MEPHISTO SONUNDA GELDİ! BU BİR TATBİKAT DEĞİL! 4 yıllık bekleyiş nihayet meyvesini verdi, bugün hiç gelmeyecek sanıyordum.

Başka biri de "6. bölümün sonu karşısında afalladım! Riri Williams'ın Natalie'yi geri getirmek için Mephisto'yla anlaşma yapması çılgıncaydı!" diye belirtti. 

Diğerleriyse Cohen'ın performansını "tüyler ürpertici" ve "muhteşem" diye nitelendirerek övdü.

Bunun yanı sıra keskin bakışlı izleyiciler, Mephisto'yu klasik "şeytan" kılığında gösteren  küçük bir sürpriz gizli gönderme olduğunu ve bir kaşığın yansımasında yüzünün şeytani kırmızı renginde gösterildiğini fark etti.

Şoke olan bir izleyici "Öyle bir aklımı kaybetmişim ki Mephisto'nun kaşıktaki yansımasını tamamen kaçırmışım, aman Tanrım" dedi.

Başka bir hayransa "Kaşığın yansımasındaki Mephisto bu açıdan bile müthiş görünüyor" ifadelerini kullandı.

Görsel kaldırıldı.
Ironheart'ın 6. bölümümde, bir kaşıkta Mephisto'nun şeytan formundaki yansıması görülüyor (Disney/Marvel)

Faust efsanesindeki Mefistofeles karakterine dayanan Mephisto, ilk kez 1963'te Marvel çizgi romanlarında boy gösterdi ve Gümüş Sörfçü, Hayalet Sürücü, Doktor Strange ve Örümcek Adam gibi pek çok kahramana defalarca meydan okuyan bir düşman oldu.

Şu aşamada Mephisto'nun akıbeti belirsizliğini koruyor. Henüz gelecekteki hiçbir Marvel projesinde yer alacağı resmileşmeyen karakter, Secret Wars'un 2027'de vizyona girecek çizgi roman uyarlamasında önemli bir rol üstleniyor.
Independent Türkçe