Irak'ta, İran destekli Şii milisler, ABD’nin çekilme kararı konusunda ikiye ayrıldı

Iraklı kadınlar, suikasta uğrayan İran Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ve Haşdi Şabi Komutanı Ebu Mehdi el-Mühendis'i anmak için Şubat 2020'de toplanmıştı (Reuters)
Iraklı kadınlar, suikasta uğrayan İran Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ve Haşdi Şabi Komutanı Ebu Mehdi el-Mühendis'i anmak için Şubat 2020'de toplanmıştı (Reuters)
TT

Irak'ta, İran destekli Şii milisler, ABD’nin çekilme kararı konusunda ikiye ayrıldı

Iraklı kadınlar, suikasta uğrayan İran Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ve Haşdi Şabi Komutanı Ebu Mehdi el-Mühendis'i anmak için Şubat 2020'de toplanmıştı (Reuters)
Iraklı kadınlar, suikasta uğrayan İran Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ve Haşdi Şabi Komutanı Ebu Mehdi el-Mühendis'i anmak için Şubat 2020'de toplanmıştı (Reuters)

Irak'taki güçlü Şii siyasi ve milis liderler, İran'ın en üst düzey generalinin planı görüşmek üzere Irak'a gizli bir ziyarette bulunduğuna dair haberler yayılırken, Joe Biden'ın ülkedeki ABD savaş misyonunu sona erdirme sözünü memnuniyetle karşıladı.
The Independent'ın haberine göre, Irak'taki İran destekli milisler, ülkedeki ABD güçlerine yönelik saldırılarını hızlandırarak Irak Başbakanı Mustafa Kazımi üzerinde bu hafta Washington'daki toplantılarda geri çekilme anlaşması sağlaması için baskı kurdu.
Başkan Biden pazartesi günü "savaş misyonunu" yıl sonuna kadar sonlandıracağı sözünü verse de Irak'ta bulunduğuna inanılan 2 bin 500 civarındaki Amerikan askerini azaltmayı planlayıp planlamadığını açıkça belirtmedi.
Yetkililer ABD medya kuruluşlarına yaptığı açıklamada, çekilmenin muhtemelen kağıt üzerinde olacağını ve kuvvetlerin çoğunun eğitim rollerinde yeniden sınıflandırılarak Irak'ta kalacağını ifade etti.
Bununla birlikte, geçmişte ABD karşıtı protesto çağrılarıyla on binlerce kişiyi sokaklara döktüğü görülen etkili Şii din adamı Mukteda es-Sadr, "anlaşmayı somutlaştırmada gösterdiği çabalardan ötürü" Irak Başbakanı'na teşekkür etti.
İran'ın, Irak'taki çıkarlarıyla nispeten yakın ilişki içinde olduğu bilinen Hikmet Hareketi'nin başındaki siyasi lider ve din adamı Ammar el-Hakim de benzer bir mesaj yayımladı.
Hakim, alışılmadık bir şekilde İngilizce attığı tweet'te, Washington'daki müzakere ekibinin "başarıyla taçlandığını" ifade etti.
Parlamentoda milis Hadi el-Amiri liderliğindeki Fetih Koalisyonu da geri çekilmeyi "ulusal başarı ve olumlu bir adım" diye nitelendirdi.
Fakat Kataib Hizbullah sözcüsü, The Independent'a yaptığı açıklamada, tam bir geri çekilme olacağına inanmadıklarını, bunun yerine duyurunun, "işgalin sürdürülmesi için aldatıcı bir açıklama" olduğunu söyledi. Sözcü, "Başkan'dan geri çekilmeye dair resmi bir açıklama gelmedi. Aksine, kuvvetlerin karakterinin savaşçıdan danışmanlık yönüne bir değişiklik oldu. Bu, kelimelerin manipülasyonu ve açık bir aldatmacadır. Direniş, gerçek geri çekilmeye kadar tamamen hazır kalacak" dedi. 
Öte yandan Kürt basın kuruluşu Shafaq News, İran Devrim Muhafızları Ordusu'na bağlı Kudüs Gücü'nün Komutanı İsmail Kaani'nin, siyasi ve silahlı gruplarla geri çekilmeyi görüşmek üzere gizlice Bağdat'a gittiğini kaydetti.
Kaani'nin haziranda Bağdat'ta başka bir gizli toplantı daha gerçekleştirdiği bildirildi.
Duyuru, Biden'ın, 11 Eylül 2001 saldırılarına cevaben ABD'nin savaş başlatmasından neredeyse 20 yıl sonra Afganistan'dan tamamen çekilme kararından hemen sonra geldi. Afganistan ve Irak'taki savaşlar birlikte ABD ordusuna ağır maliyetler getirdi.
Yönetimin, ülkedeki ABD askerlerinin daha çok danışmanlık ve eğitim görevlerinde olduğunu savunmasına rağmen, ABD askerlerinin Irak'taki varlığının sürmesi tansiyonu yükseltiyor.
Geçen ocakta eski ABD Başkanı Donald Trump'ın emriyle, İranlı üst düzey general Kasım Süleymani ve Iraklı milis komutanı Ebu Mehdi el-Mühendis'in ABD'nin Bağdat Havalimanı'na düzenlediği hava saldırısında suikasta uğramasıyla gerilim patlama noktasına ulaşmıştı.
O zamandan beri, ülkedeki ABD varlığına karşı düzinelerce roket saldırısı düzenlendi.
Kaani'nin, Irak'taki İran bağlantılı bazı grupların anlaşmayla ilgili çekincelerini dile getirmesi üzerine çekilmenin ayrıntılarını tartıştığını bildiriliyor.
İran yanlısı milis grubu Asaib Ahl El-Hak'ın üst düzey yetkilisi Saad el-Saadi, yerel basına verdiği demeçte, "Tam ve gerçek bir geri çekilme yönündeki şartları sağlanırsa direniş grupları askeri operasyonlarına son verecek" ifadelerini kullandı.
Sadi, Shafaq News'le yaptığı röportajda, "Aksi takdirde askeri harekat devam edecek" dedi ve ABD güçlerinin geri çekilmesine fırsat vereceklerini kaydetti.
Independent Türkçe

 


Libya, Doğu Akdeniz sularında ‘egemenlik haklarını’ koruyor

Libya'daki Ras Lanuf petrol sahası (Şarku’l Avsat)
Libya'daki Ras Lanuf petrol sahası (Şarku’l Avsat)
TT

Libya, Doğu Akdeniz sularında ‘egemenlik haklarını’ koruyor

Libya'daki Ras Lanuf petrol sahası (Şarku’l Avsat)
Libya'daki Ras Lanuf petrol sahası (Şarku’l Avsat)

Yunanistan'ın Girit'in güneyinde petrol arama duyurusunu ‘egemenlik haklarının açık bir ihlali’ olarak değerlendiren Libya, ‘kendi sınırları içerisinde olduğu için Doğu Akdeniz'deki kaynakları üzerindeki egemenlik haklarını’ yineledi.

Yunanistan'ın 19 Haziran'da Girit Adası’nın güneyinde petrol arama ihaleleri açacağını duyurması, Abdulhamid Dibeybe ve Usame Hammad başkanlığındaki batı ve doğu Libya hükümetlerini kızdırdı. Her iki hükümette bu adımı ‘Libya'nın egemenlik haklarının açık bir ihlali’ olarak değerlendirdi.

Libya Ulusal Petrol Şirketi (NOC) dün yaptığı açıklamada, ‘Doğu Akdeniz de dâhil olmak üzere hidrokarbon kaynaklarının araştırılması ve geliştirilmesinde Libya'nın egemenlik haklarını ve ulusal çıkarlarını korumak için arama programlarını uygulama konusundaki kesin kararlılığını’ yineledi.

Doğu Akdeniz'de petrol arama konusu, Avrupa Birliği'nin (AB) geçtiğimiz hafta eski Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) ile 2019 yılında Akdeniz'deki yetki alanlarının sınırlarının belirlenmesine ilişkin imzalanan mutabakat zaptından bahsederek kriz hattına girmesinin ardından daha da hararetlendi.

THYUI8
Libya'nın Türkiye ile yaptığı eski UMH anlaşması, Yunanistan'ın kıta sahanlığının bir parçası olarak gördüğü alanlarda Ankara ve Trablus'a ortak petrol arama hakkı veriyordu. (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)

Trablus yetkilileri Ankara ile ‘ortaklık’ konusunda yorum yapmayı reddederek, ‘önceden mutabakat olmaksızın bu bölgelerde herhangi bir keşif çalışmasına tam çekince ve itirazlarını kaydettiklerini’ ve ‘tek taraflı çözümlerin sadece daha fazla gerginliğe yol açtığını’ söylediler.

AB'nin Yunanistan yanlısı tepkisine doğrudan değinmeyen NOC, ‘deniz sınırları ve enerji iş birliğine ilişkin son yansımalar ışığında, Libya tarafından imzalanan tüm anlaşmaların ve ortaklıkların uluslararası hukuk ilkelerine dayandığını ve halkın uzun vadeli çıkarlarına hizmet ettiğini’ vurguladı.

Türkiye Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile eski UMH Başbakanı Fayiz es-Serrac arasında deniz sınırlarının belirlenmesine ilişkin imzalanan mutabakat zaptı konusunda AB'nin tutumu reddedilerek, söz konusu anlaşmanın ‘uluslararası hukuka tamamen uygun’ olduğu ifade edildi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli perşembe günü Brüksel'de düzenlenen AB liderler zirvesinin sonuç bildirisini yorumladı. Keçeli, deniz sınırlarının belirlenmesi gibi hukuki ve teknik boyutları olan hassas bir konuda AB'nin tutumunu ‘önyargılı ve siyasi motivasyonlu’ olarak nitelendirdi ve bunun ‘bölgesel barış ve istikrara hizmet etmediğini’ söyledi.

Atina'nın ‘Girit'in güneyinde petrol arama ihaleleri açtığını’ duyurmasının ardından Trablus'taki Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Dışişleri Bakanlığı, Yunan makamlarının ‘tartışmalı’ deniz alanlarında attığı ‘tek taraflı adımlar’ nedeniyle Yunanistan'ın Libya Büyükelçisi Nikolaos Garielinis’i bakanlığa çağırdı.

Libya'nın doğusundaki Usame Hammad hükümeti Yunanistan'ın bu hamlesine ‘şaşırdığını ve kınadığını’ ifade ederek, Libya'nın ‘deniz alanlarındaki tüm haklarına bağlılığını ve bunları tüm meşru yollarla savunmaya hazır olduğunu’ vurguladı.

Libya İstikrar Hükümeti (LİH) Dışişleri Bakanı Abdulhadi el-Huveyc cuma günü, Yunanistan Başkonsolosu Agapios Kalognomis ile Bingazi'deki deniz sınırı krizini görüştü. Bakan, Libya hükümetinin deniz sınırlarının belirlenmesi ve iki ülke arasındaki ikili ilişkilerle ilgili konulardaki tutumunu ‘ulusal egemenliğe saygı ve Libya'nın karşılıklı anlayışı teşvik etme isteği çerçevesinde’ açıkladı.

Bu endişeler karşısında Libyalı ekonomist Muhammed Ahmed, ülkesinin yetkililerini ‘deniz kaynakları üzerindeki ulusal haklarını güvence altına almak için daha fazla diplomatik çaba göstermeye’ çağırdı. Ahmed Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, Libya devletinin ‘geçmişte Tunus ve Malta ile deneyimleri olduğunu ve NOC, Dışişleri Bakanlığı ve uluslararası hukuk firmaları arasındaki koordinasyon yoluyla bu alanda önemli davalar kazandığını; bu çabanın şimdi doğu Libya'da devam etmesi gerektiğini’ ifade etti.

Benzer anlaşmazlıklarda Libyalı yetkililer, ülkenin İtalya'dan bağımsızlığını kazanmasından bu yana uluslararası alanda tanınan deniz sınırlarını savundu ve bu sınırların Birleşmiş Milletler (BM) tarafından belgelendiğini vurguladı. Öte yandan NOC, mart ayı ortasında ham petrol üretim oranlarının günde bin 370 milyon varilin üzerine çıktığını açıkladı.