Irak'ta, İran destekli Şii milisler, ABD’nin çekilme kararı konusunda ikiye ayrıldı

Iraklı kadınlar, suikasta uğrayan İran Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ve Haşdi Şabi Komutanı Ebu Mehdi el-Mühendis'i anmak için Şubat 2020'de toplanmıştı (Reuters)
Iraklı kadınlar, suikasta uğrayan İran Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ve Haşdi Şabi Komutanı Ebu Mehdi el-Mühendis'i anmak için Şubat 2020'de toplanmıştı (Reuters)
TT

Irak'ta, İran destekli Şii milisler, ABD’nin çekilme kararı konusunda ikiye ayrıldı

Iraklı kadınlar, suikasta uğrayan İran Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ve Haşdi Şabi Komutanı Ebu Mehdi el-Mühendis'i anmak için Şubat 2020'de toplanmıştı (Reuters)
Iraklı kadınlar, suikasta uğrayan İran Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ve Haşdi Şabi Komutanı Ebu Mehdi el-Mühendis'i anmak için Şubat 2020'de toplanmıştı (Reuters)

Irak'taki güçlü Şii siyasi ve milis liderler, İran'ın en üst düzey generalinin planı görüşmek üzere Irak'a gizli bir ziyarette bulunduğuna dair haberler yayılırken, Joe Biden'ın ülkedeki ABD savaş misyonunu sona erdirme sözünü memnuniyetle karşıladı.
The Independent'ın haberine göre, Irak'taki İran destekli milisler, ülkedeki ABD güçlerine yönelik saldırılarını hızlandırarak Irak Başbakanı Mustafa Kazımi üzerinde bu hafta Washington'daki toplantılarda geri çekilme anlaşması sağlaması için baskı kurdu.
Başkan Biden pazartesi günü "savaş misyonunu" yıl sonuna kadar sonlandıracağı sözünü verse de Irak'ta bulunduğuna inanılan 2 bin 500 civarındaki Amerikan askerini azaltmayı planlayıp planlamadığını açıkça belirtmedi.
Yetkililer ABD medya kuruluşlarına yaptığı açıklamada, çekilmenin muhtemelen kağıt üzerinde olacağını ve kuvvetlerin çoğunun eğitim rollerinde yeniden sınıflandırılarak Irak'ta kalacağını ifade etti.
Bununla birlikte, geçmişte ABD karşıtı protesto çağrılarıyla on binlerce kişiyi sokaklara döktüğü görülen etkili Şii din adamı Mukteda es-Sadr, "anlaşmayı somutlaştırmada gösterdiği çabalardan ötürü" Irak Başbakanı'na teşekkür etti.
İran'ın, Irak'taki çıkarlarıyla nispeten yakın ilişki içinde olduğu bilinen Hikmet Hareketi'nin başındaki siyasi lider ve din adamı Ammar el-Hakim de benzer bir mesaj yayımladı.
Hakim, alışılmadık bir şekilde İngilizce attığı tweet'te, Washington'daki müzakere ekibinin "başarıyla taçlandığını" ifade etti.
Parlamentoda milis Hadi el-Amiri liderliğindeki Fetih Koalisyonu da geri çekilmeyi "ulusal başarı ve olumlu bir adım" diye nitelendirdi.
Fakat Kataib Hizbullah sözcüsü, The Independent'a yaptığı açıklamada, tam bir geri çekilme olacağına inanmadıklarını, bunun yerine duyurunun, "işgalin sürdürülmesi için aldatıcı bir açıklama" olduğunu söyledi. Sözcü, "Başkan'dan geri çekilmeye dair resmi bir açıklama gelmedi. Aksine, kuvvetlerin karakterinin savaşçıdan danışmanlık yönüne bir değişiklik oldu. Bu, kelimelerin manipülasyonu ve açık bir aldatmacadır. Direniş, gerçek geri çekilmeye kadar tamamen hazır kalacak" dedi. 
Öte yandan Kürt basın kuruluşu Shafaq News, İran Devrim Muhafızları Ordusu'na bağlı Kudüs Gücü'nün Komutanı İsmail Kaani'nin, siyasi ve silahlı gruplarla geri çekilmeyi görüşmek üzere gizlice Bağdat'a gittiğini kaydetti.
Kaani'nin haziranda Bağdat'ta başka bir gizli toplantı daha gerçekleştirdiği bildirildi.
Duyuru, Biden'ın, 11 Eylül 2001 saldırılarına cevaben ABD'nin savaş başlatmasından neredeyse 20 yıl sonra Afganistan'dan tamamen çekilme kararından hemen sonra geldi. Afganistan ve Irak'taki savaşlar birlikte ABD ordusuna ağır maliyetler getirdi.
Yönetimin, ülkedeki ABD askerlerinin daha çok danışmanlık ve eğitim görevlerinde olduğunu savunmasına rağmen, ABD askerlerinin Irak'taki varlığının sürmesi tansiyonu yükseltiyor.
Geçen ocakta eski ABD Başkanı Donald Trump'ın emriyle, İranlı üst düzey general Kasım Süleymani ve Iraklı milis komutanı Ebu Mehdi el-Mühendis'in ABD'nin Bağdat Havalimanı'na düzenlediği hava saldırısında suikasta uğramasıyla gerilim patlama noktasına ulaşmıştı.
O zamandan beri, ülkedeki ABD varlığına karşı düzinelerce roket saldırısı düzenlendi.
Kaani'nin, Irak'taki İran bağlantılı bazı grupların anlaşmayla ilgili çekincelerini dile getirmesi üzerine çekilmenin ayrıntılarını tartıştığını bildiriliyor.
İran yanlısı milis grubu Asaib Ahl El-Hak'ın üst düzey yetkilisi Saad el-Saadi, yerel basına verdiği demeçte, "Tam ve gerçek bir geri çekilme yönündeki şartları sağlanırsa direniş grupları askeri operasyonlarına son verecek" ifadelerini kullandı.
Sadi, Shafaq News'le yaptığı röportajda, "Aksi takdirde askeri harekat devam edecek" dedi ve ABD güçlerinin geri çekilmesine fırsat vereceklerini kaydetti.
Independent Türkçe

 


HDK: El-Faşir'de ateşkes için herhangi bir çağrı almadık ve buna uymayacağız

Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) mensupları (Arşiv - Telegram)
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) mensupları (Arşiv - Telegram)
TT

HDK: El-Faşir'de ateşkes için herhangi bir çağrı almadık ve buna uymayacağız

Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) mensupları (Arşiv - Telegram)
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) mensupları (Arşiv - Telegram)

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK), Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir’de mahsur kalan ve açlık tehdidi altında olan binlerce sivile yardım ulaştırmak üzere çeşitli uluslararası taraflarca talep edilen insani ateşkes talebiyle ilgili olarak bilgilendirilmediğini açıkladı.

Bu yanıt, Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan'ın Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres'in talebi üzerine kentte bir hafta süreyle insani ateşkesi kabul etmesinden bir gün sonra geldi.

HDK'nin hukuk danışmanı Muhammed el-Muhtar en-Nur, Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, güçlerinin el-Faşir veya diğer bölgelerde kısmi veya başka türlü herhangi bir ateşkesi kabul etmeyeceğini söyledi. En-Nur, HDK'nin ilan edilen ateşkes planıyla ilgili olarak söylendiği gibi BM ya da ABD'den herhangi bir resmi bildirim almadığını belirtti. Binlerce sivilin Tavile, Karma ve Cebel Merra bölgelerine gitmesinin ardından el-Faşir şehrinin boşaldığını ve el-Faşir'de bulunanların Sudan ordusuna ve onunla ittifak halindeki silahlı hareketlerin ortak güçlerine mensup savaşçılar olduğunu kaydetti.

fergty
HDK'nin hukuk danışmanı Muhammed el-Muhtar en-Nur (Şarku'l Avsat)

En-Nur, “HDK sadece savaşı durduracak ve Sudan'daki krizi kökten çözecek siyasi bir süreçle bağlantılı kapsamlı bir ateşkesi kabul edecektir” dedi.

Guterres'in çağrısı

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres cuma günü yaptığı açıklamada, el-Faşir kentindeki trajik durumu ele almak üzere insani bir ateşkese varmak için Sudan'daki savaşan taraflarla temas halinde olduğunu söyledi. “Orgeneral Abdulfettah el-Burhan'dan olumlu bir yanıt aldım. Umarım her iki taraf da el-Faşir'de tanık olduğumuz felaketi önlemenin ne kadar önemli olduğunun farkına varır” ifadelerini kullanan Guterres, el-Faşir bölgesinde ‘kitlesel bir yardım dağıtımına hazırlanmak’ amacıyla yardım dağıtımı için önceden üzerinde mutabık kalınması gereken bir ateşkes sağlanması gerektiğini vurguladı.

cdfgthy
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'de insani ateşkes çağrısında bulundu. (AFP)

Son verilere göre el-Faşir yaklaşık yarım milyon vatandaşa ev sahipliği yapıyor. Sudan ordusu ile HDK arasındaki çatışmaların patlak vermesinden bu yana on binlerce insan buradan kaçarak Ebu Şuk, Zemzem ve es-Selam kamplarında kaldı. Şehir ve çevresindeki yerinden edilme kampları, çok sayıda vatandaşın bölgenin kuzeyindeki bölgelere göç etmesine yol açan büyük bir gıda, içme suyu ve sağlık hizmeti sıkıntısı çekiyor. Bölgede faaliyet gösteren yardım kuruluşları, el-Faşir nüfusunun yüzde 70'inden fazlasının insani yardıma ihtiyaç duyduğunu bildirerek, son üç ayda açlık, susuzluk ve sağlık hizmetlerinin yetersizliği nedeniyle ölümlerin kaydedildiğini belirtti.

ABD'den uyarı

Buna karşılık yerel bir grup olan el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu, birçok uluslararası ve yerel tarafın ilan edilen ateşkesi memnuniyetle karşıladığı bir dönemde HDK'nin saldırılarını arttırdığını, yerleşim bölgelerini ve sivil barınakları hedef aldığını ifade etti. Facebook üzerinden yapılan açıklamada, “Binlerce yerinden edilmiş insanın barındığı yoğun nüfuslu mahalleler ağır topçu bombardımanı altında kaldı. Sivillerin acılarını hafifletmek için yapılan ateşkes çağrılarına açıkça meydan okuyarak dün erken saatlerden bu yana devam eden bombardıman, HDK'nin askeri bir gerçekliği zorla kabul ettirmek için hiçbir uluslararası anlaşmaya uymayacağını göstermektedir” denildi.

ABD'nin BM Daimî Temsilciliği Geçici Maslahatgüzarı Dorothy Shea, cuma günü yapılan BM Güvenlik Konseyi toplantısında Sudan'daki çatışmanın taraflarına insani yardımların ulaştırılması ve malzemelerin ulaşmasını geciktiren bürokratik engellerin kaldırılması için 72 saatlik bir süre verildiğini söyledi. Shea, “Taraflar, Güney Sudan sınırı ve Darfur bölgesi de dahil olmak üzere Sudan içindeki tüm sınır kapılarını açmalıdır” dedi.

dfgthyu
ABD'nin BM Daimî Temsilciliği Geçici Maslahatgüzarı Dorothy Shea (Reuters)

Shea, insani yardım kuruluşlarına taleplerinden itibaren bir hafta içinde vize verilmesini istedi. Ayrıca insani yardımın ulaştırılmasını engelleyenlerin sorumlu tutulması gerektiğini vurguladı. Shea, Sudan'da gerekli incelemeleri sürdürmek üzere uzmanlardan oluşan bir ekibin süratle oluşturulması çağrısında bulundu.

BM Güvenlik Konseyi haziran ayında, bir yıldan uzun bir süredir HDK tarafından kuşatma altında tutulan el-Faşir'deki kuşatmanın kaldırılması yönünde bir karar aldı. Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) liderliğindeki HDK ülkenin batı bölgesindeki dört eyaleti kontrol ederken, el-Faşir Sudan ordusu tarafından kontrol edilen son kale konumunda.